Αγωγοί: Αντιπαράθεση ΔΕΠΑ-ΔΕΣΦΑ για ελληνοϊταλικό

Την έντονη αντίδραση της ΔΕΠΑ προκαλεί η απένταξη του χερσαίου τμήματος του ελληνοϊταλικού αγωγού Κομοτηνή - Θεσπρωτία από το δεκαετές αναπτυξιακό πρόγραμμα του ΔΕΣΦΑ.

Στην ουσία πρόκειται για μια κόντρα μεταξύ της μητρικής προς τη θυγατρική της (ακόμη ο ΔΕΣΦΑ παραμένει 100% θυγατρική της ΔΕΠΑ) για το ποιος θα κάνει παιχνίδι στον Νότιο Διάδρομο Φυσικού Αερίου. Θα πρέπει δε να αξιολογηθεί με βάση το γεγονός ότι ο ΔΕΣΦΑ πρόκειται να μεταβιβαστεί στην αζέρικη Socar που είναι μέτοχος με 20% στον αγωγό ΤΑΡ, το μοναδικό για την ώρα έργο του Νότιου Διαδρόμου, ενώ ο ελληνοϊταλικός αγωγός για τον οποίο έχουν ληφθεί όλες οι άδειες, αποτελεί ένα σημαντικό περιουσιακό στοιχείο της ΔΕΠΑ αλλά και της ιταλικής Edison.

Ειδικότερα, η εταιρεία IGI Pοseidon (ΔΕΠΑ-Edison) που είναι φορέας υλοποίησης του έργου, με επιστολή της στη ΡΑΕ (την υπογράφουν ο Γιώργος Σπανούδης πρόεδρος της ΔΕΠΑ και της Pοseidon και ο Elio Ruggeri CEO της Pοseidon), στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης για το δεκαετές πρόγραμμα του ΔΕΣΦΑ, χρησιμοποιούν οξείς τόνους κατά του Διαχειριστή Συστήματος Φυσικού Αερίου για την απόφασή του αυτή.

Συγκεκριμένα, χαρακτηρίζουν μεταξύ άλλων αναιτιολόγητη και δυνητικά παράνομη την απόφαση του ΔΕΣΦΑ, από τη στιγμή που το συγκεκριμένο έργο έχει επιλεγεί από την Ε.Ε. ως έργο κοινού ενδιαφέροντος (Project of Common Interest - PCI) το οποίο θα συμβάλει στη διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού της Ε.Ε. με φυσικό αέριο. Ζητούν δε την παρέμβαση της Ρυθμιστική Αρχής προς τον ΔΕΣΦΑ, προκειμένου ο τελευταίος να εντάξει εκ νέου το έργο στο δεκαετές του πρόγραμμα.

Όπως έγραφε το Euro2day.gr στις 25 Ιουλίου, η επιχειρηματολογία του ΔΕΣΦΑ για τη μη συμπερίληψη του χερσαίου τμήματος του ελληνοϊταλικού αγωγού στο δεκαετές αιτιολογούνταν επειδή πλέον ως αγωγός του Νότιου Διαδρόμου επελέγη ο ΤΑΡ.

Έτσι, σύμφωνα με τον ΔΕΣΦΑ, δεν υφίσταται λόγος να διατηρείται ο ελληνοϊταλικός ακόμη και ως δυνητική προοπτική. Ωστόσο αφήνει να εννοηθεί ότι το ίδιο έργο θα μπορούσε να υλοποιήσει άλλος επενδυτικός φορέας ως ανεξάρτητο σύστημα, εφόσον το έκρινε συμφέρον. Ο χερσαίος αγωγός Κομοτηνή - Θεσπρωτία, προϋπολογισμού 1,1 δισ. ευρώ, συμμετείχε μέχρι και το τελευταίο δεκαετές πρόγραμμα του ΔΕΣΦΑ. Μόλις δε τον Οκτώβριο του 2013, και παρότι είχε επιλεγεί ο ΤΑΡ, είχε εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως έργο κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος.

Στην αιτιολόγηση της απένταξης, ο ΔΕΣΦΑ σημειώνει μεταξύ άλλων: «Το έργο έχει ταξινομηθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή εντός ενός "cluster of potentially competing PCIs", όπου η υλοποίηση όλων, ορισμένων, ή μόνο ενός από τα έργα αυτά επαφίεται στην αγορά. Συνεπώς, ήδη έχει προβλεφθεί στα PCIs η πιθανότητα μη υλοποίησης ενός έργου, εφόσον υλοποιούνται άλλα, ευθέως ανταγωνιστικά του πρώτου έργα. Διευκρινίζεται ότι το έργο μπορεί να παραμείνει στον κατάλογο PCI με άλλον promoter (ως Ανεξάρτητο Σύστημα Φυσικού Αερίου -ΑΣΦΑ)».

Το δεκαετές του ΔΕΣΦΑ τόνιζε επίσης ότι «η συμπερίληψη οποιουδήποτε έργου στο Πρόγραμμα Ανάπτυξης, πολλώ δε μάλλον ενός έργου του οικονομικού και τεχνικού αντικειμένου του έργου 'Αγωγός Κομοτηνή‐Θεσπρωτία', επιφέρει σημαντικές οικονομικές και διοικητικές υποχρεώσεις-δεσμεύσεις για τον Διαχειριστή και μπορεί να απασχολήσει σημαντικούς πόρους αυτού. Είναι προφανές ότι καθίσταται προδήλως αναποτελεσματική η δέσμευση στο έργο αυτό πόρων που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν σε άλλα έργα-δραστηριότητες».

Τι λέει η Pοseidon

Από την πλευρά της η εταιρεία του αγωγού επιχειρηματολογεί τονίζοντας μεταξύ άλλων και τα εξής:

* Ο ελληνοϊταλικός αγωγός έχει χαρακτηριστεί έργο κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, καθώς θα μπορεί να μεταφέρει αέριο από άλλες πηγές πέραν του Αζερμπαϊτζάν (για το αέριό του επελέγη ο ΤΑΡ) και συγκεκριμένα από τη Μέση Ανατολή και τα νέα κοιτάσματα της Μεσογείου. Ως εκ τούτου δεν είναι εναλλακτικός του ΤΑΡ, καθώς εστιάζει σε διαφορετικές πηγές παραγωγής και έτσι δεν επηρεάζεται η βιωσιμότητά του από την επιλογή του ΤΑΡ.

* Ο ελληνοϊταλικός αγωγός στο χερσαίο τμήμα του έχει χαρακτηριστεί μέρος του εθνικού συστήματος φυσικού αερίου που θα κατασκευαστεί και θα διαχειρίζεται ο ΔΕΣΦΑ. Έτσι, κατά την άποψη της εταιρείας δεν μπορεί με μια απλή απόφαση του ΔΕΣΦΑ να εξαιρεθεί.

Καταληκτικά η εταιρεία χαρακτηρίζει τις προτάσεις του ΔΕΣΦΑ στο δεκαετές και πάντα σε ό,τι αφορά το χερσαίο τμήμα του ελληνοϊταλικού αγωγού αναιτιολόγητες, δυνητικά παράνομες, λόγω της ένταξής του στα PCIs και εν τέλει αντίθετες με τους ευρωπαϊκούς στόχους για τη διαφοροποίηση των πηγών και την ασφάλεια εφοδιασμού, καθώς ο ελληνοϊταλικός θα λειτουργεί συμπληρωματικά του ΤΑΡ.