ΣτΕ: Κρίνει αντισυνταγματικές δεσμεύσεις λογαριασμών και θυρίδων από ΣΔΟΕ

Έναυσμα για χιλιάδες προσφυγές στα δικαστήρια αναμένεται να αποτελέσει η απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας που έκρινε αντισυνταγματικές όσες δεσμεύσεις τραπεζικών λογαριασμών , θυρίδων κτλ έγιναν με πράξη προϊσταμένου του ΣΔΟΕ λόγω ενδείξεων οικονομικών εγκλημάτων και λαθρεμπορίας μεγάλης έκτασης βάσει του άρθρου 30, παρ. 5 του Ν. 3296/2004.

Η Ολομέλεια του ανωτάτου δικαστηρίου έκρινε αντισυνταγματικό τον επίμαχο νόμο επισημαίνοντας ότι η δέσμευση αποσκοπεί στην εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, ωστόσο αυτό δεν αρκεί για να καταστήσει συνταγματικά ανεκτή μια τόσο σοβαρή επέμβαση σε συνταγματικώς προστατευόμενα αγαθά του ελεγχόμενου".

Τι αναφέρει η επίμαχη διάταξη

Το άρθρο 30, παρ. 5 του Ν. 3296/2004 προβλέπει ότι "Δεσμεύσεις, σε ειδικές περιπτώσεις διασφάλισης συμφερόντων του Δημοσίου ή περιπτώσεις οικονομικού εγκλήματος και λαθρεμπορίου, τραπεζικών λογαριασμών και περιουσιακών στοιχείων, γίνονται με έγγραφο του προϊσταμένου της αρμόδιας Περιφερειακής Διεύθυνσης της Υπηρεσίας Ειδικών Ελέγχων, ενημερώνοντας για την ενέργεια αυτή, εντός είκοσι τεσσάρων (24) ωρών, τον αρμόδιο εισαγγελέα".

Στο ΣτΕ είχε προσφύγει επιχειρηματίας γεωργικών μηχανημάτων στη Θράκη σε βάρος του οποίου με πράξη του προϊσταμένου του ΣΔΟΕ το 2011 είχε αποφασιστεί η δέσμευση των παύσης φύσεως τραπεζικών λογαριασμών και τραπεζικών προϊόντων κατά τη διάρκεια ελέγχου λόγω ενδείξεων φοροδιαφυγής και λαθρεμπορίας μεγάλης έκτασης.

Η Ολομέλεια του ΣτΕ, όπως άλλωστε και το Δ' τμήμα του, έκανε δεκτή την προσφυγή του επιχειρηματία, κρίνοντας ότι η πράξη στερείται νομιμότητας καθώς ο επίμαχος νόμος είναι αντισυνταγματικός και αντίκειται και στο πρόσθετο πρωτόκολλο της ΕΣΔΑ.

Σύμφωνα με το σκεπτικό του ΣτΕ "η δέσμευση αποσκοπεί μεν στην εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος για να διατηρούνται τα περιουσιακά στοιχεία του ελεγχομένου και να είναι δυνατή η ικανοποίηση αξιώσεων του δημοσίου, εφόσον βεβαιωθεί η πιθανολογούμενη παράβαση, όμως αυτό δεν εξαρκεί για να καταστήσει συνταγματικά ανεκτή μια τόσο σοβαρή επέμβαση σε συνταγματικώς προστατευόμενα αγαθά του ελεγχομένου".

Στην απόφαση επισημαίνεται ότι η διάταξη χρησιμοποιεί αόριστες έννοιες, αφήνοντας ευρύτατο περιθώριο διακριτικής ευχέρειας στη διοίκηση χωρίς να καθορίζει με τρόπο αρκούντως σαφή και συγκεκριμένο της προϋποθέσεις επιβολής του μέτρου. Δεν θέτει περιορισμό στην έκταση και στη διάρκεια της δέσμευσης και δεν ρυθμίζει τη διαδικασία επιβολής και άρσης της με πρόβλεψη διαδικαστικών εγγυήσεων ανάλογων προς τη σοβαρότητά της.