ΕΚΑΣ: Ποια εισοδήματα συνυπολογίζονται για την καταβολή

Με τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας τους και εφόσον πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά κριτήρια, λαμβάνουν το ΕΚΑΣ, για όσο χορηγείται ακόμη, χιλιάδες χαμηλοσυνταξιούχοι, από το 2014. Χωρίς όριο ηλικίας καταβάλλεται το επίδομα σε τέκνα που λαμβάνουν σύνταξη λόγω θανάτου του ασφαλισμένου συνταξιούχου γονέα τους, και σε συνταξιούχους ανεξαρτήτως αιτίας συνταξιοδότησης, που έχουν ποσοστό αναπηρίας από 80% και πάνω. Βασική προϋπόθεση παραμένει το να πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια.

Σύμφωνα με έγγραφο του ΙΚΑ, για τη χορήγηση του ΕΚΑΣ 2014 λαμβάνεται υπόψη το εκκαθαριστικό σημείωμα της εφορίας οικονομικού έτους 2013, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν από 1η/1/2012 μέχρι 31/12/2012.

Οι τόκοι καταθέσεων που απεικονίζονται στα αυτοτελώς φορολογούμενα ποσά του εκκαθαριστικού σημειώματος της εφορίας συνυπολογίζονται στο φορολογητέο εισόδημα.

Ειδικά για τα προνοιακά βοηθήματα, το ΙΚΑ ξεκαθαρίζει ότι εκείνα που δίδονται ως αντάλλαγμα παροχής εργασίας (π.χ., παραπληγικό επίδομα, επίδομα ανεργίας), τα οποία προστίθενται στις μισθωτές υπηρεσίες ή αποτελούν καρπό περιουσιακών στοιχείων (π.χ., εισόδημα από ακίνητα, το οποίο συμπεριλαμβάνεται στο φορολογητέο εισόδημα από την εφορία), προσμετρώνται στο ετήσιο εισόδημα.

Αντίθετα, όσα επιδόματα αποτελούν κοινωνική παροχή και χορηγούνται από τις κατά τόπους υπηρεσίες Κοινωνικής Μέριμνας ή τους ασφαλιστικούς φορείς για την αντιμετώπιση και κάλυψη συγκεκριμένων ειδικών δαπανών, στις οποίες υποβάλλονται ευπαθείς ομάδες πληθυσμού, δίδονται χωρίς αντάλλαγμα παροχής εργασίας και δεν αποτελούν καρπό περιουσιακών στοιχείων (π.χ. διατροφικό επίδομα, επίδομα λουτροθεραπείας, αεροθεραπείας, έξοδα κίνησης νεφροπαθών κ.ά.). Εφόσον δεν αποτελούν εισόδημα, κατά την παραπάνω έννοια, δεν θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στον έλεγχο των εισοδηματικών κριτηρίων.

Για την περίπτωση των συνταξιούχων που λαμβάνουν σύνταξη από το εξωτερικό, η διοίκηση του ΙΚΑ υπενθυμίζει στις αρμόδιες υπηρεσίες ότι θα πρέπει να ζητήσουν βεβαίωση του ξένου φορέα σχετικά με τα ποσά συντάξεων που τους έχουν καταβληθεί το εκάστοτε κρίσιμο οικονομικό έτος ή βεβαίωση σχετικά με τα ποσά αυτά από την τράπεζα όπου κατατίθεται η σύνταξη του εξωτερικού, καθώς και βεβαίωση της αντίστοιχης με την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Οικονομικών της Ελλάδας δημόσιας αρχής του ξένου κράτους σχετικά με τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν στην αλλοδαπή το ίδιο έτος.

Ξεχωριστή κατηγορία είναι οι συνταξιούχοι που έχουν ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 80%. Προκειμένου, λοιπόν, να ενημερώνεται σωστά το μηχανογραφικό σύστημα για το ποσοστό αναπηρίας τους και να χορηγείται ορθά το ΕΚΑΣ, θα πρέπει οι υπάλληλοι των αρμόδιων υπηρεσιών να συμπληρώνουν στα μηχανογραφικά δελτία το ακριβές ποσοστό αναπηρίας που φέρουν οι συνταξιούχοι, ανεξαρτήτως αιτίας συνταξιοδότησης. Στόχος είναι να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να χορηγηθεί αχρεωστήτως το επίδομα σε συνταξιούχο που δεν έχει συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλικίας του, δεν φέρει ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, αλλά του χορηγείται πλήρες ποσό σύνταξης, σύμφωνα με ειδικές διατάξεις που ισχύουν.

Χορήγηση του επιδόματος σε συγγενείς

Ειδικές διευκρινίσεις παρέχει το ΙΚΑ αναφορικά με τη χορήγηση του ΕΚΑΣ σε συγγενείς θανόντος συνταξιούχου που δικαιούνταν το επίδομα. Τονίζεται προς τις αρμόδιες υπηρεσίες ότι πρέπει να κάνουν έλεγχο αρχικά για τυχόν υπέρβαση του συνολικού ακαθάριστου ποσού κύριων και επικουρικών συντάξεων, το οποίο δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 850 ευρώ τον κρίσιμο μήνα ελέγχου.

Ταυτόχρονα, επισημαίνεται πως θα πρέπει να εξετάζεται το συνολικό καταβαλλόμενο ποσό σύνταξης λόγω θανάτου και όχι το ποσό που τυχόν έχει επιμεριστεί σε δικαιοδόχα μέλη οικογένειας. Εάν υπάρχουν περιπτώσεις όπου περισσότερα του ενός δικαιοδόχα μέλη λαμβάνουν σύνταξη λόγω θανάτου, αλλά δικαίωμα στην καταβολή του επιδόματος έχει μόνο το ένα μέλος, στο μέλος αυτό θα χορηγηθεί ολόκληρο το ποσό του ΕΚΑΣ (ανάλογα με την κλίμακα των εισοδημάτων του). Αν υπάρχει δικαίωμα στο επίδομα σε όλα τα δικαιοδόχα μέλη, τότε το ποσό επιμερίζεται ανάλογα με το ποσοστό τους.

Παραδείγματα:

α) στην περίπτωση χήρας και 1 τέκνου, εάν τους καταβάλλονται οργανικά ποσά, το ποσό του επιδόματος θα επιμεριστεί κατά 70% στη χήρα και κατά 20% στο τέκνο, ενώ εάν λαμβάνουν κατώτατο όριο, θα λάβουν τα 7/9 αυτού η χήρα και τα 2/9 το τέκνο.

β) στην περίπτωση 2 τέκνων, εάν τους καταβάλλονται οργανικά ποσά, το ποσό του ΕΚΑΣ θα επιμεριστεί ανάλογα με τα ποσοστά τους, ενώ εάν λαμβάνουν κατώτατο όριο θα μοιραστούν το ποσό του επιδόματος που δικαιούνται.
Στις περιπτώσεις συνταξιούχων οι οποίοι είτε είχαν υποβάλει αίτηση για να λάβουν το επίδομα είτε όχι και απεβίωσαν χωρίς να εισπράξουν το ΕΚΑΣ που δικαιούντο, οι νόμιμοι κληρονόμοι τους δικαιούνται κατά το κληρονομικό δικαίωμα ενός εκάστου, σύμφωνα με τον Αστικό Κώδικα, να εισπράξουν τα οφειλόμενα στον θανόντα ποσά του επιδόματος.