Την πρόωρη λήξη της περιόδου του... μέλιτος στη σχέση των Ελλήνων ξενοδόχων με τους ρωσικούς τουρ οπερέιτορ φαίνεται πως σηματοδότησε η κατάρρευση ταξιδιωτικών πρακτορείων της Ρωσίας που διακινούσαν πελάτες τους στη χώρα μας.
Τα έξι (μέχρι στιγμής) ρωσικά κανόνια προκαλούν, ήδη, αλυσιδωτές αντιδράσεις με σκληρά παζάρια εν μέσω έντονου παρασκηνίου. Με την πλευρά των ρωσικών εταιρειών να αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να ξεκινήσουν νομικές διαδικασίες κατά Ελλήνων ξενοδόχων, διεκδικώντας μέρος των προκαταβολών που τους είχαν δώσει για το 2014 και το 2015.
Ένα μέτρο των συνεπειών που μπορεί να έχει στον ελληνικό τουρισμό το μίνι κραχ στην ταξιδιωτική αγορά της Ρωσίας έδωσε η Irina Turina, γραμματέας Τύπου της Ρωσικής Ένωσης Τουρισμού (PCT), μιλώντας στο ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων ITAR-TASS. Σύμφωνα με την κ. Turina, φέτος η μείωση της ζήτησης έχει φτάσει το 30-50%.
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, οι πωλήσεις ταξιδιών ουσιαστικά σταμάτησαν μετά τις πρώτες πέντε πτωχεύσεις. Τα έξι ρωσικά λουκέτα που μετράει η ελληνική αγορά αποτελούν την κορυφή του παγόβουνου αφού συνολικά έχουν πτωχεύσει 14 ρωσικά ταξιδιωτικά πρακτορεία.
Σύμφωνα με τη Ρωσική Ένωση Ταξιδιωτικής Βιομηχανίας (RST) ο αριθμός των Ρώσων τουριστών που ταλαιπωρήθηκαν από την κατάρρευση των μεγάλων τουρ οπερέιτορ Neva, Labirint, Solvex, Southern Cross και Versa φθάνει τις 130.000.
Η κ. Turina επισημαίνει πως το κύμα των πτωχεύσεων δεν είναι ρωσικό φαινόμενο καθώς την περίοδο 2008-2010 πτώχευσαν εκατοντάδες ταξιδιωτικές εταιρείες στο Ηνωμένο Βασίλειο, 41 από τις οποίες το 2010. Η ίδια ανέφερε πως, μεταξύ άλλων, τα τελευταία χρόνια πτώχευσαν 12 ταξιδιωτικά πρακτορεία στη Γαλλία και 10 στην Πολωνία.
Οι δυσμενείς επιπτώσεις στον ελληνικό τουρισμό από το ντόμινο πτωχεύσεων στη αγορά της Ρωσίας θεωρούνται δεδομένες, καθώς η χώρα μας αποτελεί κύριο προορισμό των Ρώσων για διακοπές. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Τουρισμού της Ρωσίας, η Ελλάδα το 2013 ήταν 12ος δημοφιλέστερος προορισμός των Ρώσων για ταξίδια (1.388.708 ταξιδιώτες), αλλά τρίτος δημοφιλέστερος προορισμός για διακοπές (1.175.629 τουρίστες).
Σκληρό παζάρι για τις προκαταβολές
Την ίδια στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη παζάρι μεταξύ Ελλήνων ξενοδόχων και ρωσικών τουρ οπερέιτορ που ανέστειλαν τη λειτουργία τους. Στο επίκεντρο της διαμάχης βρίσκονται οι προκαταβολές που εισέπραξαν οι πρώτοι από τους δεύτερους προκειμένου να φιλοξενήσουν Ρώσους τουρίστες το 2014 αλλά και το 2015. Ανώτερα στελέχη ρωσικών τουρ οπερέιτορ φέρονται έτοιμα να κινηθούν νομικά, διεκδικώντας την επιστροφή μέρους των προκαταβολών.
Τα ρωσικά ταξιδιωτικά πρακτορεία που έβαλαν λουκέτο πιέζονται από οργανώσεις οι οποίες συγκεντρώνουν, ήδη, εξουσιοδοτήσεις ώστε να κινηθούν νομικά, διεκδικώντας την αποζημίωση των πελατών των πτωχευμένων πρακτορείων.
Στελέχη της ελληνικής αγοράς, την ίδια στιγμή, εξηγούν πως αρκετοί ρώσικοι τουρ οπερέιτορ προχώρησαν σε συμβόλαια υψηλού ρίσκου με Έλληνες ξενοδόχους, προσφέροντας μεγάλες προκαταβολές όχι μόνο για το 2014 αλλά και για την επόμενη χρονιά. Στόχος να δεσμεύσουν για λογαριασμό τους πολλά ελληνικά ξενοδοχεία -αποκλείοντας ταυτόχρονα Ρώσους ανταγωνιστές τους- ποντάροντας στη μεγάλη ανάγκη των Ελλήνων ξενοδόχων να εξασφαλίσουν ρευστότητα.
Πληροφορίες από τη ρωσική αγορά ανέφεραν πως οι προκαταβολές του Solvex που είχαν δοθεί σε Έλληνες ξενοδόχους για το 2014 και 2015, αλλά δεν καλύφθηκαν με κρατήσεις λόγω της πτώχευσης, φθάνουν τα 2,5 εκατ. ευρώ.
Το ποσό επιβεβαίωσε ανώτερο στέλεχος του Solvex που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του, στη ρωσική ιστοσελίδα TourDom.ru. Στην ιστοσελίδα αποκαλύπτεται ένα μέρος των παρασκηνιακών διαπραγματεύσεων που βρίσκονται όλο αυτό το διάστημα σε εξέλιξη, όπου τα ρωσικά ταξιδιωτικά πρακτορεία ζητούν τις προκαταβολές και οι ξενοδόχοι την τήρηση των συμβολαίων.
Το στέλεχος του Solvex αποκαλύπτει τη διαφορετική στάση που τήρησαν οι Έλληνες ξενοδόχοι. Σύμφωνα με όσα υποστηρίζει, υπήρξαν κάποιοι που δέχθηκαν να χρησιμοποιηθούν προκαταβολές που είχαν εισπράξει για το 2015 για να εξοφληθούν οι υποχρεώσεις του 2014, προσφέροντας στήριξη στο ρωσικό γραφείο. Άλλοι ξενοδόχοι, όμως, αμέσως μόλις ανακοινώθηκε η διακοπή δραστηριοτήτων του Solvex, αρνήθηκαν να φιλοξενήσουν πελάτες του, παρότι δεν τους οφείλονταν χρήματα κι ενώ είχαν δοθεί προκαταβολές για όλο το 2014 και την επόμενη χρονιά, όπως υποστήριξε.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι ξενοδόχοι επικαλέστηκαν το γεγονός πως το πρακτορείο πτώχευσε «Κάτι τέτοιο, όμως, δεν ισχύει νομικά αφού η αναστολή δραστηριότητας δεν ταυτίζεται με την πτώχευση». Το στέλεχος του Solvex δεν αποκάλυψε τα ονόματα των ξενοδοχείων για ευνόητους λόγους, καθώς διεξάγονται διαπραγματεύσεις με αυτά για να επιστραφούν οι προκαταβολές.
Στην ίδια ιστοσελίδα φιλοξενούνται δηλώσεις του Konstantin Gorin, δ/ντή του Labirint, ο οποίος επιβεβαίωσε πως οι προκαταβολές που έχουν δοθεί σε Έλληνες ξενοδόχους, αλλά δεν πρόλαβαν να καλυφθούν με κρατήσεις, ξεπερνούν εκείνες του Solvex (πάνω από 2,5 εκατ. ευρώ).
Οι υπεύθυνοι των ρωσικών τουρ οπερέιτορ εμφανίζονται γνώστες όλης της κατάστασης των ελληνικών ξενοδοχείων η οποία δυσκολεύει την επιστροφή των προκαταβολών.
Ο κ. Gorin εξηγεί στο TourDom.ru γιατί: «Καταλαβαίνετε ότι οι ξενοδόχοι έχουν οικονομικά προβλήματα. Παίρνοντας τα χρήματα, αμέσως πληρώνουν τα δάνεια ή τους προμηθευτές τους». Κατονομάζει, μάλιστα, συγκεκριμένο ξενοδοχείο της Ρόδου υποστηρίζοντας πως «με τα λεφτά που πήρε από το Labirint έκτισε 17 καινούρια δωμάτια. Οπότε, αυτά τα χρήματα δεν υπάρχουν». Ο ίδιος εμφανίζεται να προεξοφλεί και το αποτέλεσμα των όποιων δικαστικών διενέξεων λέγοντας με νόημα πως οι δίκες θα γίνουν στην Ελλάδα «…και εκ των προτέρων το αποτέλεσμα είναι γνωστό».
Βαλβίδα εκτόνωσης του overbooking
Αντίθετος με την άποψη ότι οι Έλληνες ξενοδόχοι θα πρέπει να επιστρέψουν τις προκαταβολές στα ρωσικά ταξιδιωτικά πρακτορεία που κατέρρευσαν δηλώνει, την ίδια στιγμή, στην ιστοσελίδα TourDom.ru, ο επικεφαλής του ελληνικού γραφείου του ρωσικού τουρ οπερέιτορ Tez Tour Δημήτρης Χαριτίδης.
Εξηγεί πως «…οι Ρώσοι tour operators δεν τους έδωσαν αυτά τα χρήματα χωρίς λόγο, αλλά ως αντάλλαγμα για ορισμένα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα, τα οποία τους είχαν δοθεί. Ήταν ένα δικό τους εμπορικό ρίσκο και δεν πρέπει να μεταφέρουν τώρα τα προβλήματά τους σε ξένες πλάτες».
Ο επικεφαλής του Tez επισημαίνει, παράλληλα, το γεγονός πως οι πτωχεύσεις ρωσικών τουρ οπερέιτορ λειτούργησαν σαν βαλβίδα εκτόνωσης για να αποφορτιστεί η ελληνική αγορά από την απειλή του overbooking. Της πρακτικής, δηλαδή, που υιοθετούν συχνά οι ξενοδόχοι να αποδέχονται κρατήσεις που ξεπερνούν τα δωμάτια που διαθέτουν σε μια προσπάθεια να μειώσουν τη χασούρα από ενδεχόμενες ακυρώσεις.
Όπως εξηγεί ο κ. Χαριτίδης «φέτος αυξήθηκε σημαντικά η τουριστική κίνηση από την Ευρώπη. Δεν ξέρω καν πού θα μπορούσαν να φιλοξενηθούν όλοι αυτοί οι άνθρωποι, αν δεν έκλειναν τα γραφεία τους το Neva, το Labirint, το Southern Cross. Ίσως σε σκηνές; Διαφορετικά θα είχαμε τεράστιο overbooking».