Η αβεβαιότητα «παγώνει» τις ξένες επενδύσεις

Η αλήθεια είναι πως μικρή σημασία δόθηκε από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης στο πρώτο μέρος των δηλώσεων του υπουργού Υποδομών Μιχάλη Χρυσοχοΐδη όταν ζήτησε την επίσπευση των διαδικασιών για την εκλογή προέδρου της Δημοκρατίας.

Και αυτό γιατί σχεδόν όλοι έμειναν στην κόντρα του με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελο Βενιζέλο -πολύ πιθανόν να βρεθούν αντιμέτωποι στο επικείμενο συνέδριο του κόμματος- και όχι στην επισήμανσή του ότι μετά τις ευρωεκλογές -και λόγω του κλίματος πολιτικής αβεβαιότητας- δεν έχει πέσει ούτε 1 ευρώ από το εξωτερικό στην ελληνική οικονομία... Αλήθεια είναι, επίσης, πως οι περισσότερες από τις εξαγγελθείσες ιδιωτικοποιήσεις και επενδύσεις βρίσκονται μεταξύ του Συμβουλίου της Επικρατείας και του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Για ακόμα περισσότερες έχουν κατατεθεί δεκάδες προσφυγές (γύρω στις 90!) με αποτέλεσμα οι δικηγόροι του Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων να μην προλαβαίνουν.

Η αλήθεια είναι ότι μετά το πρώτο φετινό πεντάμηνο καταιγιστικών επενδύσεων και επιχειρηματικών συμφωνιών, από τις εκλογές του Μαΐου και μετά παρατηρείται σαφές πάγωμα κινήσεων από το εξωτερικό, με κυριότερες εξαιρέσεις την απόφαση της Fortress να καλύψει έκδοση της ακτοπλοϊκής Attica Group και την κίνηση ξένων επενδυτών να μετατρέψουν έντοκα γραμμάτια του ελληνικού δημοσίου που κατείχαν σε ομόλογα. Αν για παράδειγμα, μέσα στο πρώτο εξάμηνο, οι ελληνικές επιχειρήσεις μέσω ΑΜΚ και ομολόγων άντλησαν γύρω στα 15 δισ. ευρώ, το τρίτο τρίμηνο, το αντίστοιχο ποσό δεν αναμένεται να υπερβεί τα 500 εκατ. ευρώ.

Επίσης, οι μεγάλες προσδοκίες που υπήρχαν την περασμένη άνοιξη για δυναμικό ξεκίνημα της ομολογιακής αγοράς για μεσαίες ελληνικές επιχειρήσεις (και μέσω της Εναλλακτικής Αγοράς του Χ.Α.) φαίνεται πως μειώνονται.

Τι λένε επιχειρηματίες-χρηματιστές

Στο πολιτικό ρίσκο της χώρας άλλωστε έχουν αναφερθεί και αρκετοί επιχειρηματίες. Για παράδειγμα, το επισήμανε ο κ. Ευάγγελος Μυτιληναίος μιλώντας μέσα στον Σεπτέμβριο σε μέλη της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών.

Στα τέλη του περασμένου Ιουνίου, ο πρόεδρος της Byte Computers Σπύρος Βυζάντιος θεώρησε προϋπόθεση την πολιτική σταθερότητα για να μπορέσει να επιταχυνθεί η προκήρυξη και η ανάθεση έργων πληροφορικής του δημοσίου, που χρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ. Μόλις χθες σε συνέντευξή του στο Euro2day.gr, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Βιομηχάνων Κλωστοϋφαντουργών Ελευθέριος Κούρταλης, αφού εξέφρασε την έντονη δυσπιστία του για το πόσο θα βελτιωθεί η όλη κατάσταση σε ό,τι αφορά την παραγωγή και τη ρευστότητα, συμπεριέλαβε και το ζήτημα του πολιτικού ρίσκου στα προβλήματα, επισημαίνοντας πως «το ζητούμενο είναι να ξεκαθαρίσει η κατάσταση».

Όσο για τον πρόεδρο του ΣΜΕΧΑ Αλέξανδρο Μωραϊτάκη, απαντώντας σε σχετική ερώτηση του Euro2day.gr, υποστηρίζει πως οι επενδυτές του εξωτερικού εξακολουθούν να δείχνουν ενδιαφέρον για την Ελλάδα, ωστόσο περιμένουν τις πολιτικές εξελίξεις για να λάβουν τις τελικές τους αποφάσεις. Τα σημεία που τους ενδιαφέρουν είναι κυρίως το αν θα καταφέρει η παρούσα κυβέρνηση να συνεχίσει τη θητεία της και αν θα εξακολουθήσει να εντάσσεται στο όλο ελληνικό πρόγραμμα το ΔΝΤ. Οι ξένοι δεν είναι σίγουρο ότι θα τοποθετηθούν στην Ελλάδα, ανεξαρτήτως κυβέρνησης. Σε περίπτωση ανάληψης της πρωθυπουργίας από τον κ. Τσίπρα, θα εκτιμήσουν τα έως τότε δεδομένα και θα αποφασίσουν.

Άλλες «εκκρεμότητες»

Το ξεκαθάρισμα του πολιτικού ρίσκου, αλλά και μιας σειράς άλλων κυβερνητικών αποφάσεων που επηρεάζονται από αυτό περιμένει με έντονο ενδιαφέρον και η χρηματιστηριακή αγορά.

Έτσι, ο Γενικός Δείκτης του Χ.Α. κυμαίνεται σήμερα στα προ δέκα μηνών επίπεδά του, παρά το γεγονός ότι στο μεταξύ η πορεία του ΑΕΠ, του προϋπολογισμού, του ισοζυγίου πληρωμών και των εταιρικών αποτελεσμάτων έχει εξελιχθεί καλύτερα από τις τότε προβλέψεις. Επιπλέον, η ελληνική οικονομία στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα έχει αναβαθμιστεί και από τους τρεις οίκους αξιολόγησης, χωρίς αυτό να έχει... συγκινήσει το επενδυτικό κοινό (βλέπε χθεσινή αντίδραση στο ταμπλό του Χ.Α., μετά την αναβάθμιση της Παρασκευής).

Παράγοντες βέβαια της αγοράς τονίζουν πως το ενδιαφέρον των ξένων επενδυτών για ελληνικά περιουσιακά στοιχεία παραμένει αμείωτο, όμως το πολιτικό ρίσκο από τη μια πλευρά και οι θεσμικές καθυστερήσεις από την άλλη, που σε κάποιες περιπτώσεις σχετίζονται με την επικρατούσα πολιτική κατάσταση, αναβάλλουν τις επενδύσεις.

Για παράδειγμα, το θεσμικό πλαίσιο για τα κόκκινα επιχειρηματικά δάνεια, το οποίο το περιμέναμε κάπου στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου, τώρα αναμένεται -σύμφωνα με τον αρμόδιο υφυπουργό Γεράσιμο Γιακουμάτο- μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου.

Πέραν αυτού όμως, η μητέρα των μαχών για τις αγορές αφορά το αποτέλεσμα της αναδιαπραγμάτευσης του δημοσίου χρέους και το κρίσιμο ερώτημα είναι κατά πόσον μπορεί η παρούσα κυβέρνηση να ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις και κυρίως να συνάψει συμφωνία με τους εταίρους η οποία θα οδηγεί σε μακρόχρονες δεσμεύσεις των Ευρωπαίων και ουσιαστικά σε καμιά δέσμευση την ελληνική πλευρά (αφού η κυβέρνηση που θα συμφωνήσει θα κινδυνεύει να ανατραπεί σε λίγες ημέρες ή έστω σε λίγους μήνες).

Μάλιστα, ολοένα και περισσότερο ακούγονται σενάρια που υποστηρίζουν πως οι Ευρωπαίοι ζητούν εκ των προτέρων δέσμευση από τον ΣΥΡΙΖΑ, στα πρότυπα των υπογραφών των Παπανδρέου, Σαμαρά και Καρατζαφέρη το 2012. Κάτι τέτοιο πάντως φαντάζει μάλλον απίθανο να γίνει στις μέρες μας.

Αμείωτο το ενδιαφέρον

Παρ' όλα αυτά, η Ελλάδα κάθε άλλο παρά έχει βγει αυτήν την περίοδο από τον χάρτη των διεθνών επενδύσεων.

«Το ενδιαφέρον των ξένων θα φανεί από τον αριθμό των συναντήσεων που θα έχουν αυτήν την εβδομάδα οι εισηγμένες στο roadshow του Λονδίνου (πάνω από 1.000 οι προγραμματισμένες συναντήσεις με funds), ενώ ακέραιο παραμένει και το ενδιαφέρον για συμμετοχή σε ΑΜΚ και ομολογιακές εκδόσεις ελληνικών εταιρειών. Ωστόσο περιμένουν να ξεκαθαρίσουν ορισμένα σημαντικά ζητήματα, όπως το πολιτικό και ο νόμος για τα κόκκινα δάνεια των επιχειρήσεων», ανέφερε χαρακτηριστικά στο Euro2day.gr άτομο που μιλά με πολλούς ξένους επενδυτές.

Το έντονο ενδιαφέρον των ξένων άλλωστε φάνηκε από την κινητικότητα που υπήρξε στην προετοιμασία της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου στην Τράπεζα Αττικής, ή στην αξιοσημείωτη προθυμία από ξένους να αντικαταστήσουν υπάρχοντα έντοκα γραμμάτια με ομόλογα του ελληνικού δημοσίου.