Έλαβε και τυπικά την άδεια λειτουργίας ως Ανεξάρτητο Σύστημα Φυσικού Αερίου -ΑΣΦΑ ο αγωγός ΤΑΡ. Την άδεια χορήγησε η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και αφορά το ελληνικό τμήμα του αγωγού μήκους 543 χιλιομέτρων. Με την έκδοση της άδειας ΑΣΦΑ λήγει η ρυθμιστική εκκρεμότητα σε ό,τι αφορά το καθεστώς λειτουργίας του αγωγού, ενώ τις επόμενες μέρες, σύμφωνα με πληροφορίες, πρόκειται το ΥΠΕΚΑ να εκδώσει την άδεια για τα περιβαλλοντικά.
Για την έκδοση της άδειας, προηγήθηκε χρονοβόρα διαδικασία, σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία, στο πλαίσιο της οποίας ο ενδιαφερόμενος φορέας (TAP AG), θα έπρεπε να αιτιολογήσει και να αποδείξει για ποιους λόγους ζητά να εξαιρεθεί ο συγκεκριμένος αγωγός από τα όσα προβλέπουν οι κοινοτικές οδηγίες για την λειτουργία αντίστοιχων υποδομών (δηλαδή απόλυτα ρυθμιζόμενη λειτουργία με πρόσβαση τρίτων στη χωρητικότητα του αγωγού και με τιμολόγιο που θα εγκρίνει η ΡΑΕ).
Έτσι πραγματοποιήθηκαν διαδοχικά market tests στα οποία ενδιαφερόμενες εταιρείες δήλωσαν επισήμως την πρόθεσή τους να δεσμεύσουν χωρητικότητα του αγωγού για τη μεταφορά αερίου και στις δύο κατευθύνσεις (από ελληνοτουρκικά σύνορα προς Ιταλία και το αντίστροφο) τόσο στην αρχική του δυναμικότητα των 10 δισ. κυβικών μέτρων το χρόνο, όσο και για την επέκταση στα 20 δισ. κυβικά. Επίσης εγκρίθηκε ο κανονισμός τιμολόγησης
Στην αιτιολόγηση για τη χορήγηση της άδειας ΑΣΦΑ, η ΡΑΕ επισημαίνει μεταξύ άλλων ότι ο νέος αγωγός που θα μεταφέρει αέριο από το Αζερμπαϊτζάν, θα ενισχύσει τον ανταγωνισμό στην αγορά Φυσικού Αερίου, ενώ προβλέπεται να εξυπηρετήσει ζήτηση Φυσικού Αερίου στην ελληνική επικράτεια. Έλαβε δε υπόψη τη ρητή υποχρέωση του TAP να θέσει σε λειτουργία με την έναρξη λειτουργίας του αγωγού τουλάχιστον ένα σημείο σύνδεσης με το Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου το οποίο διαχειρίζεται ο ΔΕΣΦΑ.
Τα περιβαλλοντικά
Λύσεις προωθούνται και στα θέματα όδευσης του αγωγού, η διέλευση του οποίου από τα Τενάγη της Καβάλας προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις σε τοπικούς φορείς. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Euro2day.gr σε συνάντηση που έγινε την περασμένη Τετάρτη 4 Σεπτεμβρίου στο ΥΠΕΚΑ μεταξύ εκπροσώπων της εταιρείας του αγωγού και εκπροσώπων τοπικών φορέων αι της τοπικής αυτοδιοίκησης, με την παρουσία του υπουργού Γιάννη Μανιάτη, παρουσιάστηκε το τελικό σχέδιο όδευσης του αγωγού από τη συγκεκριμένη περιοχή. Συγκεκριμένα, προτείνεται να μετακινηθεί βορειότερα, ενώ θα ακολουθεί το υφιστάμενο δίκτυο αγροτικών οδών στη συγκεκριμένη περιοχή, ώστε να προκαλέσει τη μικρότερη δυνατή όχληση στις καλλιεργήσιμες εκτάσεις.
Επίσης από την πλευρά του ΤΑΡ εκφράστηκε η διάθεση να γίνουν και επιπλέον τροποποιήσεις, όπου είναι δυνατόν, ώστε να περιοριστεί ακόμη περισσότερο τυχόν όχληση σε οικήματα ή μνημεία. Παρόλα αυτά οι περισσότεροι από τους συμμετέχοντες απέρριψαν τις προτάσεις της εταιρείας, ζητώντας ο αγωγός να μετακινηθεί «στο βουνό» όπως ανέφεραν χαρακτηριστικά. Από την πλευρά της η δήμαρχος Καβάλας Δήμητρα Τσανάκα σε δήλωσή της τόνισε μεταξύ άλλων ότι το έργο δεν θα πρέπει να θίξει τα συμφέροντα των αγροτών και να λειτουργήσει προς όφελος της εθνικής οικονομίας και όχι σε βάρος των αγροτών, ενώ ζήτησε να εξεταστούν όλες οι προσφερόμενες λύσεις.
Ο υπουργός ΠΕΚΑ εξάλλου, ο οποίος το τριήμερο 19-21 Σεπτεμβρίου θα πραγματοποιήσει επίσημη επίσκεψη στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν, μετά από πρόσκληση του προέδρου της χώρας Ιλχάμ Αλίγιεφ, ζήτησε από όλες τις πλευρές να καταβάλλουν κάθε προσπάθεια ώστε να υπάρξει η καλύτερη δυνατή λύση, ενώ άφησε να εννοηθεί ότι η πλήρης απόρριψη των λύσεων που προτείνονται, εκ μέρους συλλογικών φορέων, εν τέλει περιορίζει τις δυνατότητες της πολιτικής ηγεσίας να «προστατέψει» ακόμη περισσότερο τις αγροτικές ιδιοκτησίες. Ο ίδιος, σύμφωνα με πληροφορίες, έθεσε στους ενδιαφερόμενους χρονικό περιθώριο μέχρι αύριο 10 Σεπτεμβρίου, προκειμένου να του κοινοποιήσουν τις τελικές τους θέσεις.
Τα χαρακτηριστικά του αγωγού
Η όδευση του αγωγού εντός της Ελλάδας θα έχει μήκος περίπου 543 χιλιόμετρα, θα ξεκινά από τα Ελληνοτουρκικά σύνορα, κοντά στους Κήπους, και εκτεινόμενη με δυτική κατεύθυνση θα καταλήγει στα Ελληνοαλβανικά σύνορα, κοντά στην Ιεροπηγή Καστοριάς.
Ειδικότερα, ο αγωγός θα αποτελείται από δύο τμήματα:
* Το ανατολικό τμήμα, μήκους περίπου 360 χλμ, που θα ξεκινά από τα Ελληνοτουρκικά σύνορα και με δυτική κατεύθυνση θα εκτείνεται έως τη Νέα Μεσημβρία Θεσσαλονίκης. Στο τμήμα αυτό και για μια απόσταση περίπου 300 χλμ ο αγωγός θα βαίνει παράλληλα με τον υφιστάμενο αγωγό του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ).
* Το δυτικό τμήμα μήκους περίπου 180 χλμ, που θα ξεκινά από τη Νέα Μεσημβρία και με δυτική κατεύθυνση θα εκτείνεται έως τα Ελληνοαλβανικά σύνορα, κοντά στην Ιεροπηγή. Στο τμήμα αυτό ο αγωγός δεν θα βαίνει παράλληλα με τον υφιστάμενο αγωγό του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου.
Το στάδιο κατασκευής του έργου στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένου του αγωγού και του σταθμού συμπίεσης αναμένεται να αρχίσει εντός του δευτέρου τριμήνου του 2015 με στόχο να έχει τεθεί σε λειτουργία έως το πρώτο τρίμηνο του 2019.