Άμεσα και έμμεσα οφέλη αναμένεται να αποκομίσουν η ελληνική οικονομία, αλλά και ο τραπεζικός κλάδος από την αιφνιδιαστική, αλλά υψηλής σημασίας ως προς την στόχευση της νομισματικής πολιτικής της ευρωζώνης, κίνηση μείωσης του επιτοκίου στο 0,05% από τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι.
Όσο για το πρόγραμμα αγοράς καλυμμένων ομολογιών και ABS οι διοικήσεις των τραπεζών επισημαίνουν ότι κανένας ακόμη δεν μπορεί να εξάγει σαφές συμπέρασμα εάν δεν διευκρινισθούν οι παράμετροι, τον προσεχή Οκτώβριο. Ωστόσο δεδομένου ότι η Ελλάδα είναι σε «ειδικό καθεστώς» λόγω του Μνημονίου θεωρείται βέβαιο ότι θα υπάρξουν οι σχετικές ρυθμίσεις ώστε να επωφεληθεί από το πρόγραμμα.
Τραπεζικές πηγές αναφέρουν στο Euro2day.gr ότι από την στιγμή που βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ άγγιξε τα μηδενικά επίπεδα αυτό «θα έχει άμεση θετική επίπτωση στο euribor, άρα αυτομάτως θα οδηγήσει σε μικρή ελάφρυνση των τόκων των δανείων, κυρίως εκείνων που έχουν συνάψει οι επιχειρήσεις».
Ελάφρυνση, επίσης, κατά 60 εκατ. ευρώ αναμένεται να έχουν και οι ίδιες οι τράπεζες από την μείωση του επιτοκίου κατά 10 μονάδες βάσης στα δάνεια συνολικού ύψους 60 δισ. ευρώ που έχουν πάρει από το ευρωσύστημα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο μποναμάς των 60 εκατ. ευρώ έρχεται να προστεθεί στο ισόποσο όφελος που προέκυψε για τις ελληνικές τράπεζες στις αρχές Ιουνίου, όταν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προχώρησε στην μείωση του βασικού επιτοκίου του ευρώ από το 0,25% στο 0,15%.
Θετική όμως αναμένεται η επίδραση στις αγορές μετοχών και ομολόγων. Οι τραπεζίτες επισημαίνουν ότι «το κλίμα που δημιουργεί η ΕΚΤ στις αγορές είναι ιδιαίτερα θετικό και στηρίζει μεταξύ άλλων και τις εκδόσεις ομολόγων από το τραπεζικό σύστημα». Αξίζει να αναφερθεί ότι οι ελληνικές τράπεζες σχεδιάζουν, εφόσον ολοκληρωθεί η διαδικασία με τα stress tests να προχωρήσουν εκ νέου σε ομολογιακές εκδόσεις.
Το ελληνικό Δημόσιο
Στους ωφελημένους, όμως, ανήκει και το ελληνικό Δημόσιο, το οποίο προσδοκά να βγει στις αγορές με επταετές ομόλογο πριν από τα τέλη της χρονιάς. Η μείωση των αποδόσεων η οποία έρχεται ως αποτέλεσμα της αύξησης της τιμής των ομολόγων, τόσο των χωρών του Νότου, όσο και της περιφέρειας αποτελεί «ανάσα» για την κυβέρνηση.
Οι αποδόσεις των ομολόγων της περιφέρειας, έχουν υποχωρήσει σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Τον Μάιο η απόδοση του ισπανικού 10ετους βρισκόταν στο 3%, ενώ προ λίγων ημερών υποχώρησε στο 2,15%, που είναι νέο αρνητικό ρεκόρ. Στα μέσα Μαίου η απόδοση του ιταλικού 10ετους ήταν 3,24% για να διολισθήσει στο 2,39%. Στις 16 Μαίου η απόδοση του ελληνικού 10ετους τίτλου είχε ανέλθει στο 6,86%. Την Πέμπτη 4 Σεπτεμβρίου έπεσε στο 5,86%.
Οι εξελίξεις δημιουργούν νέα δυναμική και για το θέμα της διευθέτησης του ελληνικού χρέους. Οι εξελίξεις στα επιτόκια δημιουργούν το «απαραίτητο κλίμα» ώστε η Ελλάδα να πιέσει για νέο ψαλίδισμα στους τόκους που πληρώνει για τα δάνεια που έλαβε, δεδομένου ότι το κούρεμα σε αυτή τη φάση φαίνεται πως βρίσκεται εκτός «ατζέντας» της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Μικρά οφέλη για τους δανειολήπτες
Αντίθετα, μικρό θετικό αντίκτυπο αναμένεται να έχει η απόφαση της ΕΚΤ για μείωση του επιτοκίου στο ιστορικό χαμηλό 0,05%, στα δάνεια των ιδιωτών. Σήμερα μόλις το 25% του συνόλου των δανείων προς ιδιώτες βασίζεται στο επιτόκιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και σύμφωνα με τραπεζικές πηγές η μείωση της μηνιαίας δόσης θα είναι της τάξης των 2-3 ευρώ, το μήνα.
Τα μηδενικά επιτόκια από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα οδηγούν αναμφίβολα σε ακόμα χαμηλότερα επιτόκια στις καταθέσεις. Στρατηγική την οποία ακολουθούν ήδη εδώ και περίπου ένα χρόνο οι ελληνικές τράπεζες, οι οποίες κατόπιν και σχετικής υπόδειξης από την τρόικα, συνεχίζουν να μειώνουν τους τόκους που προσφέρουν. Ήδη τα επιτόκια των προθεσμιακών διαμορφώνονται κατά μέσο όρο στο 2,5-2,6% όταν πριν ένα έτος ήταν στο 3,5% και ίσως λίγο υψηλότερα. Στόχος παραμένει τα επιτόκια στις προθεσμιακές να ευθυγραμμισθούν με τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά, τα οποία κινούνται στην περιοχή του 1,5%. Όσο για τα επιτόκια στις καταθέσεις απλού Ταμιευτηρίου ήδη βρίσκονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα 0,30-0,50% και αναμένεται να τείνουν προς το... μηδέν.
Ελπίδες για τις εξαγωγές από την πτώση του ευρώ
Συγκρατημένα αισιόδοξη από τις ανακοινώσεις Ντράγκι και κυρίως από το γεγονός ότι το ευρώ έχει υποχωρήσει κάτω από τα 1,3 δολάρια εμφανίζεται η πλειοψηφία των στελεχών εξαγωγικών επιχειρήσεων με τους οποίους επικοινώνησε το Euro2day.gr.
Όπως σημειώνει στο Euro2day.gr ο κ. Νικόλαος Αρχοντής Chief Operations Officer (COO) του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΠΣΕ) τα πρώτα μηνύματα από τις ανακοινώσεις Ντράγκι για τις εξωστρεφείς επιχειρήσεις είναι ενθαρρυντικά. Σύμφωνα με τον ίδιο "η υποχώρηση της ισοτιμίας του ευρώ έναντι του δολαρίου, κάτω από το φράγμα του 1,30 δολ., καθιστά πιο ελκυστικά τα προϊόντα σε εμπορικές συναλλαγές με τρίτες χώρες, άλλα και στις ευρωπαϊκές αγορές έναντι ανταγωνιστικών προϊόντων που εμπορεύονται σε δολάριο ΗΠΑ ή άλλα νομίσματα".
Σημειώνεται ότι σε επίπεδο 6μήνου, Ιανουάριος-Ιούνιος 2014, οι εξαγωγές υποχώρησαν κατά 4,6% ενώ αν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή η πτώση ήταν -4%. Ειδικότερα οι συνολικές εξαγωγές προς τις χώρες της ΕΕ μειώθηκαν κατά 2,6% και προς τις Τρίτες Χώρες κατά 6,4%, ενώ εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών καταγράφεται πτώση 3,4% προς τις χώρες της ΕΕ και κατά 5,2% προς τις Τρίτες Χώρες.
Εξαιτίας αυτής της πορείας, τους πρώτους έξι μήνες του έτους οι εξαγωγικοί φορείς, αλλά και το αρμόδιο υπουργείο, έχει κατεβάσει τον πήχη για εφέτος, εκτιμώντας ότι η αξία των ελληνικών εξαγωγών θα κυμανθεί εφέτος στα 27 δισ. ευρώ, δηλαδή στα επίπεδα της περσινής χρονιάς.
Ακόμη και έτσι όμως θα πρέπει το δεύτερο εξάμηνο οι ελληνικές εξαγωγές να καλύψουν τις απώλειες του πρώτου εξαμήνου και να "τρέξουν" με ρυθμό αύξησης 5%. Στόχος που ενδέχεται να καλυφθεί λόγω και της αποκλιμάκωσης του ευρώ έναντι των ξένων νομισμάτων η οποία θα μπορούσε να δώσει νέα ώθηση στις ελληνικές εξαγωγές, και δη προς τις τρίτες χώρες, οι οποίες πιέζονται ασφυκτικά τους τελευταίους μήνες, όπως υποστηρίζουν παράγοντες του εξαγωγικού κλάδου.