Το πρώτο βήμα χαλάρωσης της σκληρής γραμμής, που είχε υιοθετήσει το προηγούμενο διάστημα, έκανε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, σε σχέση με τις παραδοχές υπό τις οποίες θα ολοκληρωθεί ο έλεγχος ποιότητας ενεργητικού για τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα.
Σύμφωνα με υψηλόβαθμες πηγές, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προτίθεται να αξιολογήσει τα χαρτοφυλάκια ενήμερων επιχειρηματικών δανείων των εγχώριων τραπεζών, με ένα μικτό μοντέλο, το οποίο θα λαμβάνει υπ' όψιν του τόσο τη σχέση καθαρού δανεισμού προς EBITDA, όσο και τις μελλοντικές ταμειακές ροές.
Πρόκειται για την πρώτη ελληνική νίκη αφού έγινε εν μέρει αποδεκτό το αίτημα της Αθήνας να ληφθούν υπ' όψιν οι ιδιαιτερότητες της οικονομίας, η οποία εξέρχεται από βαθιά ύφεση, με αποτέλεσμα να έχουν επηρεασθεί αρνητικά όλοι σχεδόν οι δείκτες της.
Το προηγούμενο διάστημα η ΕΚΤ είχε δείξει ότι προτίθεται να αξιολογήσει τις χορηγήσεις εταιρικών δανείων με μοναδικό κανόνα τη σχέση καθαρού δανεισμού προς κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA), με βάση τα στοιχεία της οικονομικής χρήσης 2013.
Διαμήνυσε, μάλιστα, στις τράπεζες πως θεωρεί όριο υγιούς δανεισμού την εξής σχέση: να μην ξεπερνά ο καθαρός δανεισμός κάθε επιχείρησης κατά 6 φορές τα EBITDA της προηγούμενης οικονομικής χρήσης.
Η πρόθεση της ΕΚΤ κινητοποίησε την ελληνική πλευρά, καθώς σε μια τέτοια περίπτωση μεγάλο μέρος των ενήμερων σήμερα επιχειρηματικών δανείων θα αξιολογούνταν ως προβληματικό, υποχρεώνοντας τις τράπεζες να σχηματίσουν προβλέψεις και τελικά αυξάνοντας το ύψος των νέων κεφαλαιακών αναγκών.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο υπουργός Οικονομικών Γκίκας Χαρδούβελης σε δημόσια παρέμβασή του έκανε σαφή αναφορά στην ανάγκη δυναμικής αξιολόγησης της ποιότητας ενεργητικού για τις ελληνικές τράπεζες, δίνοντας και το στίγμα των επιδιώξεων της κυβέρνησης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ελληνική πλευρά ζήτησε από την ΕΚΤ να αναγνωρισθούν οι ιδιαιτερότητες της εγχώριας οικονομίας και η αξιολόγηση των επιχειρηματικών δανείων που έχουν χορηγήσει οι εγχώριες τράπεζες να διενεργηθεί με τη μέθοδο των μελλοντικών ταμειακών ροών.
Πώς θα αξιολογηθούν 7.000 φάκελοι μεγάλων επιχειρηματικών δανείων
Η ΕΚΤ αποδέχθηκε εν μέρει το αίτημα, γνωστοποιώντας ότι η αξιολόγηση εταιρικών δανείων για τις ελληνικές τράπεζες θα διενεργηθεί με μικτή μέθοδο, η οποία θα λαμβάνει υπ' όψιν τόσο τα EBITDA, όσο και τις μελλοντικές ταμειακές ροές.
Η μεθοδολογία δεν έχει προς το παρόν εξειδικευθεί, αλλά θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι οι 7.000 φάκελοι μεγάλων επιχειρηματικών δανείων θα ελεγχθούν ένας προς έναν, αφού ληφθούν υπ' όψιν και στοιχεία μελλοντικών ταμειακών ροών.
Πρόκειται για πιο περίπλοκη διαδικασία η οποία όμως απεικονίζει ορθότερα το περιβάλλον εξόδου από την κρίση στο οποίο βρίσκεται πλέον η οικονομία και οι επιχειρήσεις. Μετά από έξι χρόνια βαθιάς ύφεσης η συντριπτική πλειονότητα των ελληνικών εταιριών είδε τα κέρδη προ φόρων τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) να υποχωρούν, με τον καθαρό δανεισμό να αυξάνεται ή να παραμένει στα ίδια επίπεδα.
Γιατί αποφεύγονται τα χειρότερα για τις τράπεζες
«Με βάση τη στατιστική εικόνα του 2013, μεγάλο μέρος των ενήμερων επιχειρηματικών δανείων είναι προβληματικά καθώς η σχέση καθαρού δανεισμού προς EBITDA ξεπερνά τις 6 φορές», αναφέρουν στο Euro2day.gr τραπεζικά στελέχη, σημειώνοντας όμως ότι πρόκειται για παραπλανητικό στοιχείο, καθώς σε αρκετές εταιρίες έχουν ήδη εφαρμοσθεί προγράμματα αναδιάρθρωσης, αυξάνοντας τις ταμειακές ροές.
«Αν η ανάκαμψη της οικονομίας συνεχισθεί, η αύξηση των EBITDA στην παραπάνω κατηγορία επιχειρήσεων θα είναι αλματώδης», σημειώνουν χαρακτηριστικά.
Με την υιοθέτηση από την ΕΚΤ μικτού μοντέλου αξιολόγησης του χαρτοφυλακίου επιχειρηματικών δανείων αποφεύγονται τα χειρότερα για τις τέσσερις συστημικές εγχώριες τράπεζες (Πειραιώς, Εθνική, Alpha, Eurobank) που συμπεριλαμβάνονται στον έλεγχο ποιότητας ενεργητικού.
Αν ο έλεγχος γινόταν μόνο με βάση τη σχέση καθαρού δανεισμού προς EBITDA, οι τράπεζες θα υποχρεώνονταν να σχηματίσουν πρόσθετες προβλέψεις για δάνεια που σήμερα είναι ενήμερα και το ύψος τους ξεπερνά σημαντικά τα 10 δισ. ευρώ.