ΚΕΠΕ: Σημάδια βελτίωσης της ελληνικής οικονομίας

Σύμφωνα με το Μηνιαίο Δελτίο του ΚΕΠΕ, σε μακροοικονομικό επίπεδο, η εγχώρια οικονομία δείχνει να ανακτά σταδιακά την εμπιστοσύνη των αγορών, παρά την αβεβαιότητα στο διεθνές οικονομικό περιβάλλον. 

Κατά την επισκόπηση των σημαντικώτερων οικονομικών εξελίξεων, ο Αθ. Χαρέμης, βοηθός Έρευνας του ΚΕΠΕ, υποψήφιος διδάκτωρ Πανεπιστημίου Πειραιώς διαπιστώνει πως η ελληνική οικονομία παρουσιάζει σημαντικά σημάδια βελτίωσης σε μακροοικονομικό επίπεδο, ενώ δείχνει να ανακτά σταδιακά την εμπιστοσύνη των αγορών, παρά την αβεβαιότητα στο διεθνές οικονομικό περιβάλλον.

Η οικονομία, σύμφωνα με τις ενδείξεις και τις προβλέψεις διεθνών οργανισμών (ΔΝΤ και Ευρωπαϊκή Επιτροπή), αλλά και ξένων επενδυτικών οίκων, όπως η Goldman Sachs και η JP Morgan, δείχνει να επιστρέφει στην ανάπτυξη το 2014. Ταυτόχρονα, προκύπτουν αρκετά ενθαρρυντικά στοιχεία όσον αφορά την εκτέλεση του προϋπολογισμού, τον τουρισμό και τη βιομηχανική παραγωγή, η οποία σημείωσε αύξηση κατά 1,8% σε ετήσια βάση τον Μάιο 20142.

Οι βασικές προτεραιότητες θα πρέπει πλέον να είναι:

(α) η διασφάλιση της πολιτικής σταθερότητας για την ομαλή πορεία της οικονομικής δραστηριότητας και η διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής,

(β) η υιοθέτηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων για την επιστροφή της οικονομίας στη βιώσιμη ανάπτυξη, πολλές εκ των οποίων παρουσιάζουν σημαντικές καθυστερήσεις, όπως για παράδειγμα η ολοκλήρωση των αποκρατικοποιήσεων, το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων, και

(γ) η λήψη μέτρων που θα τονώσουν τις επενδύσεις και θα δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας, διατηρώντας τη δημοσιονομική σταθερότητα και εξασφαλίζοντας τη βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους. Για παράδειγμα, η ύπαρξη ενός σταθερού φορολογικού συστήματος, η αποτελεσματικότερη λειτουργία των δημοσίων οργανισμών και της δικαιοσύνης, η αντιμετώπιση των φαινομένων της διαφθοράς, γραφειοκρατίας, φοροδιαφυγής και εισφοροδιαφυγής, μέσω της εφαρμογής βέλτιστων πρακτικών.

Η εμπιστοσύνη των διεθνών επενδυτών προς την ελληνική οικονομία επιβεβαιώθηκε με την επιτυχή έκδοση 3ετούς ομολόγου, αντλώντας €1,5 δισ., με σημαντικά μειωμένο επιτόκιο της τάξης του 3,5%, παρά την υψηλή αβεβαιότητα που τροφοδοτείται από τους αναδυόμενους γεωπολιτικούς κινδύνους και τις δυσμενείς εξελίξεις στην Πορτογαλία, λόγω της μη αποπληρωμής ομολόγων από τον όμιλο Espirito Santo Financial Group. Επιπροσθέτως, επιτυχής ήταν και η υπερκάλυψη, κατά 2,7 φορές, της έκδοσης 6μηνων εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου, για την άντληση €1,625 δισ., με επιτόκιο 2,05%.

Ιδιαίτερη αναφορά, κάνει το ΚΕΠΕ στους βασικούς πρόδρομοι δείκτες της ελληνικής οικονομίας, όπως η χρηματιστηριακή αγορά, τα επιτόκια, ο δείκτης «φόβου» KEPE GRIV και οι δείκτες εμπιστοσύνης, που παρουσίασαν σταθεροποίηση, μέχρι τα τέλη Ιουνίου, αντικατοπτρίζοντας τη σταδιακή βελτίωση της ελληνικής οικονομίας.

Εντούτοις, από τις αρχές του μήνα λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων, της επενδυτικής αβεβαιότητας για τις ευρωπαϊκές τράπεζες και των πολιτικών διαφωνιών στην Ελλάδα αναφορικά με συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις, όπως για παράδειγμα στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, οι δείκτες παρουσιάζουν μια μεικτή εικόνα.

Ø Πιο συγκεκριμένα, ο Γενικός Δείκτης του ΧΑ διαμορφώθηκε στις 15/7/2014 στις 1.180,92 μονάδες, σημειώνοντας υποχώρηση λόγω της αυξημένης αβεβαιότητας για τις ευρωπαϊκές τράπεζες, την εξέλιξη της ανάπτυξης στις Η.Π.Α., την Ευρωζώνη και την Κίνα, σε διεθνές επίπεδο, ενώ όσον αφορά τη χώρα μας, λόγω της πολιτικής αβεβαιότητας για σειρά μεταρρυθμίσεων κατά την περίοδο των ευρωεκλογών, καθώς πολλοί θεσμικοί επενδυτές προεξοφλούσαν υψηλότερο πολιτικό κίνδυνο.

Ø Το spread των ελληνικών 10ετών ομολόγων, έναντι των αντίστοιχων γερμανικών, διατηρείται σε επίπεδα προ Μνημονίου (Μαρτίου 2010) στις 506 μονάδες βάσης (14/7/2014). Η πρόσφατη μικρή άνοδος του spread των ελληνικών ομολόγων οφείλεται στη βραχυπρόθεσμη επίδραση της αβεβαιότητας, λόγω της ανησυχίας που επικράτησε στις διεθνείς αγορές, με αφορμή την αδυναμία της Banco Espirito Santo να αποπληρώσει λήξεις ομολόγων. Παρά το γεγονός αυτό, οι προσδοκίες των επενδυτών φαίνεται να παραμένουν θετικές για την Ελλάδα, μετά και τη δεύτερη έξοδο της χώρας μας στις διεθνείς αγορές, τη βελτίωση της εικόνας της σε μακροοικονομικό επίπεδο και ενόψει της συζήτησης σχετικά με το δημόσιο χρέος.

Ø Μετά την αναβάθμιση του αξιόχρεου της Ελλάδας από "B-" σε "B" με σταθερές προοπτικές, από τον οίκο πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch (23/5/2014) και ο καναδικός οίκος αξιολόγησης DBRS αναβάθμισε τη μακροπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας σε "Β" από "CCC" με σταθερές προοπτικές.

Ø Ο δείκτης «φόβου» KEPE GRIV3 στις 30/6/2014 διαμορφώθηκε στο 33,92%, σε επίπεδο ελαφρά χαμηλότερο του ιστορικού μέσου όρου, της περιόδου 2/1/2004-30/6/2014 (34,5%). Μετά το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών και των αυτοδιοικητικών εκλογών, ο δείκτης παρουσιάζει σταθερά πτωτική τάση τον μήνα Ιούνιο, με τον μέσο όρο του Ιουνίου να φτάνει το 34,26%, όταν ο μέσος όρος του δείκτη για τον μήνα Μάιο, έφτασε το 38,04%.

Ø Ο δείκτης οικονομικού κλίματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG ECFIN) για την Ελλάδα διατηρεί την ανοδική δυναμική του, φτάνοντας στις 103,7 μονάδες τον Ιούνιο (από 99,1 τον Μάιο2014), ξεπερνώντας το επίπεδο του Απριλίου του 2008. Η σημαντική αυτή άνοδος οφείλεται στην κάμψη της απαισιοδοξίας των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών για την οικονομική δραστηριότητα τους επόμενους μήνες. Επίσης, θετικές επιχειρηματικές προσδοκίες παρουσιάζονται στον τομέα των Υπηρεσιών (κυρίως λόγω των θετικών εξελίξεων στον κλάδο του Τουρισμού, όπως στα ξενοδοχεία, εστιατόρια, πρακτορεία, στον τομέα της Πληροφορικής, αλλά και των Χρηματοπιστωτικών Υπηρεσιών). Παράλληλα, οι αντίστοιχοι δείκτες για το Λιανικό Εμπόριο, τη Βιομηχανία και τις Κατασκευές βελτιώνονται. Ø Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης4 συνεχίζει να κινείται ανοδικά και τον μήνα Ιούνιο, καθώς διαμορφώθηκε στις -49,8 μονάδες (από -52,5 μονάδες τον μήνα Μάιο), ξεπερνώντας τα επίπεδα του Ιανουαρίου του 2010 (προ Μνημονίου).

Ø Ο δείκτης μεταποίησης PMI, σύμφωνα με τα στοιχεία της Markit, διαμορφώθηκε τον Ιούνιο στις 49,4 μονάδες, υποχωρώντας κάτω από τα επίπεδα του 51, όπου είχε διαμορφωθεί τον Μάιο. Το στοιχείο αυτό καταδεικνύει, μεταξύ άλλων, ότι τα ελληνικά προϊόντα γίνονται πιο ανταγωνιστικά στις διεθνείς αγορές.