Με τις ευλογίες της... Εκκλησίας και των εκπροσώπων της ξεκίνησαν εχθές οι κινητοποιήσεις εργαζομένων στη ΔΕΗ και τοπικών παραγόντων στους ενεργειακούς νομούς, κατά της δημιουργίας και πώλησης της «μικρής ΔΕΗ».
Την ίδια στιγμή η αξιωματική αντιπολίτευση επιδιώκει να αποκομίσει πολιτικά οφέλη και να συσπειρώσει δυνάμεις εντός και εκτός Βουλής -με απώτερο στόχο την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας- και η κυβέρνηση να πείσει ότι όλο το σχέδιο θα λειτουργήσει θετικά για εργαζόμενους, τοπικές κοινωνίες, καταναλωτές και για την ίδια τη ΔΕΗ, χωρίς να προσμετρά τις πραγματικές επιπτώσεις στην υλοποίηση της μεταρρύθμισης.
Το κύριο βάρος της η κυβέρνηση το ρίχνει πλέον στη διαμόρφωση ενός νομοσχεδίου το οποίο θα καλύπτει πλήρως τους εργαζόμενους και τις τοπικές κοινωνίες σε ό,τι αφορά εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα, τη διατήρηση θέσεων εργασίας, διαδικασίες προσλήψεων, αποζημιώσεις για απαλλοτριώσεις κ.λπ.
Δηλαδή, η «μικρή ΔΕΗ» δεν θα διαφέρει από τη μεγάλη στις σχέσεις της με τις τοπικές κοινωνίες και έτσι (ελπίζει η συγκυβέρνηση) θα περιορίσει στο ελάχιστο έως και θα εξαλείψει τις όποιες αντιδράσεις των βουλευτών που απαρτίζουν την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, προκειμένου να ψηφιστεί το νομοσχέδιο.
Αντικειμενικός της σκοπός, στην παρούσα φάση, φαίνεται ότι είναι να καλυφθεί τυπικά η μνημονιακή υποχρέωση, δηλαδή να περάσει από τη Βουλή το νομοσχέδιο. Γιατί με βάση την εικόνα που έχει το μεταβιβαζόμενο ενεργητικό και τις υποχρεώσεις που θα κληθεί να αναλάβει ο επενδυτής (κατώφλι στο τίμημα, υποχρεώσεις διατήρησης προσωπικού κ.λπ.) δύσκολα θα ολοκληρωθεί με επιτυχία ο διαγωνισμός για την πώλησή της.
Ωστόσο, οι δεσμεύσεις αυτές που θα λάβουν νομοθετική μορφή δε δείχνουν ότι πείθουν τους άμεσα ενδιαφερόμενους, δηλαδή εργαζόμενους, αγρότες και κατοίκους που ενδεχομένως θα θίγονταν από απαλλοτριώσεις. Η απεργιακή κινητοποίηση των σωματείων της ΔΕΗ που ξεκίνησε τα μεσάνυχτα της Τετάρτης προς Πέμπτη είχε τη συμπαράσταση της Εκκλησίας και των μητροπολιτών (δόθηκε εντολή να χτυπούν πένθιμα οι καμπάνες) αλλά και των επαγγελματιών που έκαναν συγκέντρωση διαμαρτυρίας στην κεντρική πλατεία της Κοζάνης, ενώ αντίστοιχη συγκέντρωση έγινε και στο Αμύνταιο της Φλώρινας.
Από εχθές το πρωί μέλη της κυβέρνησης με παρεμβάσεις τους σε ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές προσπαθούσαν να πείσουν για όσα θετικά θα προσφέρει στη ΔΕΗ η απόσχιση και η πώληση της «μικρής ΔΕΗ», όπως και για τη διασφάλιση που θα έχουν οι εργαζόμενοι και οι τοπικές κοινωνίες.
Το γεγονός πάντως ότι στην υπόθεση αυτή ποντάρει πλέον πολιτικά το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, επιδιώκοντας να δημιουργήσει ευρύτερες συμμαχίες εντός και εκτός κοινοβουλίου, όπως και το ότι η ενημέρωση των πολιτών επί της ουσίας ξεκίνησε την παραμονή της συζήτησης του νομοσχεδίου δεν επιτρέπουν να διεξαχθεί νηφάλια συζήτηση και αντιπαράθεση επιχειρημάτων.
Τώρα, η πολιτική διαμάχη έχει περάσει σε άλλα επίπεδα και η ΔΕΗ είναι απλώς η αφορμή.
Σε ό,τι αφορά τις τροπολογίες που κατέθεσε ο υπουργός ΠΕΚΑ Γιάννης Μανιάτης, αυτές είναι η νομική διατύπωση όσων συμφωνήθηκαν πριν από μία εβδομάδα στην πολύωρη σύσκεψη μεταξύ στελεχών των κυβερνητικών εταίρων. Ωστόσο, θεωρείται βέβαιο ότι κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου στη Βουλή θα επέλθουν και επιπλέον αλλαγές προκειμένου να καλυφθούν τοπικοί βουλευτές, καθιστώντας την προοπτική μεταβίβασης της «μικρής ΔΕΗ» ακόμη πιο προβληματική.
Ειδικότερα, για τα επιμέρους θέματα, η τροπολογία που κατατέθηκε χθες στη Βουλή προβλέπει τα εξής:
• Τίμημα. Δεν θα γίνει δεκτό τίμημα που θα υπολείπεται της λογιστικής αξίας των στοιχείων που θα εισφερθούν, δηλαδή μονάδες και πελατολόγιο, όπως αυτό προσδιορίζεται με βάση τα διεθνή λογιστικά πρότυπα.
• Εργαζόμενοι. Με την απόσχιση μεταβιβάζεται στη νέα εταιρεία το σύνολο των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων της ΔΕΗ από συμβάσεις ή σχέσεις εργασίας. Η νέα εταιρεία, «μικρή ΔΕΗ», εξακολουθεί να δεσμεύεται έναντι των εργαζομένων από τους όρους εργασίας που ίσχυαν στη σχέση τους με τη ΔΕΗ. Οι υποχρεώσεις του Δημοσίου και των ασφαλιστικών φορέων για τους εργαζόμενους της ΔΕΗ θα συνεχίσουν να ισχύουν και μετά τη μεταφορά τους στη νέα εταιρεία. Η νέα εταιρεία αναγνωρίζει την προϋπηρεσία στη ΔΕΗ.
• Απολύσεις. Δεσμεύεται ο ιδιοκτήτης της «μικρής ΔΕΗ» να μην απολύσει εργαζόμενους για πέντε χρόνια από την ολοκλήρωση της απόσχισης.
• Προσλήψεις. Ισχύουν και στη νέα εταιρεία τα κριτήρια που ισχύουν στη ΔΕΗ (εντοπιότητα κ.λπ.).
• Αρδεύσεις κ.λπ. Η νέα εταιρεία αναλαμβάνει τις υποχρεώσεις της ΔΕΗ για τη λειτουργία των φραγμάτων, όπως, οικολογικές παροχές, αντιμετώπιση πλημμυρικών φαινομένων κ.λπ. και θα καταρτίζει ετήσιο σχέδιο δράσης για τις ποσότητες του νερού που θα διαθέτει για άρδευση, ύδρευση και αναψυχή.
• Τοπικές κοινωνίες. Η «μικρή ΔΕΗ» αναλαμβάνει όλες τις υποχρεώσεις της ΔΕΗ έναντι τοπικών και δημοτικών ενοτήτων, περιφερειών, όπως και τις νομικές δεσμεύσεις και εκκρεμότητες που έχει η ΔΕΗ έναντι των κατοίκων ιδίως σε ό,τι αφορά την απαλλοτρίωση εκτάσεων και τη μετεγκατάσταση οικισμών.
• Πελατολόγιο προς μεταβίβαση. Το πελατολόγιο που θα μεταβιβαστεί στη «μικρή ΔΕΗ» θα πρέπει να απεικονίζει αναλογικά το προφίλ της πελατειακής βάσης της ΔΕΗ, ιδίως από άποψη οικονομικής συμπεριφοράς και δεδομένων κατανάλωσης. Με τη ρύθμιση αυτή επιδιώκεται να διασφαλιστεί ότι στη «μικρή ΔΕΗ» θα μεταφερθούν αναλογικά οι επισφάλειες (οφειλές καταναλωτών) και οι δανειακές υποχρεώσεις της ΔΕΗ.
• Διαφάνεια. Για τη σύμβαση μεταβίβασης και πριν αυτή υπογραφεί, θα ενημερωθεί η διαρκής επιτροπή παραγωγής και εμπορίου της Βουλής.
• Διευκόλυνση μετεγκατάστασης οικισμών. Με σειρά ρυθμίσεων που περιλαμβάνει η τροπολογία, επιδιώκεται να επιταχύνονται οι διαδικασίες που αφορούν τη διαθεσιμότητα εκτάσεων για πολεοδόμηση και μεταφορά οικισμών, όταν αυτό είναι απαραίτητο για την ανάπτυξη ορυχείων εργοστασίων κ.λπ. Για την εξασφάλιση των εκτάσεων, όταν θα απαιτείται εξαγορά, θα συμμετέχει ο παραγωγός ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά και το Ελληνικό Δημόσιο.