Eurobank: Τα τρία κλειδιά για το νέο ΕΣΠΑ

Η αποτελεσματική χρήση πόρων, η βελτίωση απορροφητικότητας και η δημοσιονομική πειθαρχία είναι τα τρία κλειδιά για την επιτυχία του νέου ΕΣΠΑ σύμφωνα με την εβδομαδιαία ανάλυση της Eurobank.

Οι αναλυτές της Eurobank επισημαίνουν πως η βελτιστοποίηση της ωφέλειας από το νέο ΕΣΠΑ για την περίοδο 2014-2020 μπορεί να επιτευχθεί με την συνέχιση των επιδόσεων στον τομέα της απορρόφησης των πόρων, την βελτίωση της αποτελεσματικότητας των πόρων μέσω της επιλογής έργων που θα συμβάλουν στην αναπτυξιακή προοπτική της χώρας και την τήρηση των δημοσιονομικών κανόνων ώστε να αποφευχθεί η ενεργοποίηση μηχανισμών αναστολής της διάθεσης των πόρων από τα ταμεία συνοχής.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από το Υπουργείο Ανάπτυξης, μέχρι το τέλος Απριλίου 2014 στην Ελλάδα από τα διαθέσιμα 20,4 δισ. ευρωπαϊκών πόρων (περίοδος 2007-2013) είχαν καταβληθεί 16 δισ. ευρώ ή το 79,3%. Η επίδοση αυτή είναι πολύ υψηλότερη του μέσου όρου της ΕΕ-27 που τον Απρίλιο βρισκόταν στο 65,6%. Η Ελλάδα εμφανίζεται στην 3η θέση από πλευράς απορροφητικότητας (18η τον Ιούνιο του 2012). Το 2013 απορροφήθηκαν 6,77 δισ. έναντι στόχου 5,17 δισ. εξέλιξη που υπερκάλυψε την υστέρηση έναντι του στόχου για το 2012.

Σύμφωνα με την έκθεση, «το κρίσιμο ζητούμενο σχετικά με το νέο ΕΣΠΑ για την περίοδο 2014-2020 δεν είναι μόνο η βελτίωση της απορροφητικότητας – αναμένουμε ότι οι ελληνικές αρχές θα συνεχίσουν με ρυθμούς ανάλογους με τους σημερινούς – αλλά η αποτελεσματική χρήση των διαθέσιμων πόρων ώστε να δημιουργηθεί μια νέα αναπτυξιακή βάση που θα συμβάλλει προς ένα ποιο εξωστρεφές αναπτυξιακό υπόδειγμα. Εμπειρίες προηγούμενων ετών με την χρήση πόρων του ΕΣΠΑ για έργα που αφορούσαν μόνο την ενίσχυση της εσωτερικής κατανάλωσης ή για έργα που δεν ολοκληρώθηκαν εξαιτίας γραφειοκρατικών δυσκολιών κτλ. δεν πρέπει να επαναληφθεί».

Επισημαίνεται, επίσης ότι το νέο Κοινοτικό Πλαίσιο συνοδεύεται από την υποχρέωση τήρησης των δημοσιονομικών και μακροοικονομικών συστάσεων, καθώς και συγκεκριμένων προϋποθέσεων πριν από την έναρξη εφαρμογής των προγραμμάτων. Σε αντίθετη περίπτωση, η Επιτροπή μπορεί να αναστείλει την πληρωμή μέρους ή και του συνόλου των χρηματοδοτήσεων για τα επιχειρησιακά προγράμματα.

Ζητούμενο η βελτίωση των δημοσίων εσόδων

Σύμφωνα με την ίδια έκθεση, η περαιτέρω βελτίωση των εσόδων της Κεντρικής Κυβέρνησης, χωρίς την επιβολή νέων περιοριστικών μέτρων αλλά με την συνέχιση των μεταρρυθμίσεων, το κρίσιμο ζητούμενο για τους επόμενους μήνες.

Σύμφωνα με τα τελικά στοιχεία εκτέλεσης του Προϋπολογισμού της Κεντρικής Κυβέρνησης για την περίοδο Ιανουαρίου-Μαΐου 2014 το ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού σε τροποποιημένη ταμειακή βάση ήταν ελλειμματικό κατά 2,0 δισ. αλλά βελτιωμένο κατά 48,3% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο και κατά 22,4% σε σχέση με τον αντίστοιχο στόχο του Προϋπολογισμού 2014. Το πρωτογενές ισοζύγιο για την περίοδο Ιανουαρίου-Απριλίου 2014 ήταν πλεονασματικό στα 0,7 δισ., βελτιωμένο κατά 173,3% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2013 και κατά 241,8% σε σχέση με το στόχο του Προϋπολογισμού 2014.

Ενθαρρυντικό «είναι το γεγονός ότι η αύξηση του πρωτογενούς πλεονάσματος έναντι του στόχου οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αύξηση των εσόδων του προϋπολογισμού και κατά δεύτερο λόγο στην μικρή συγκράτηση των πρωτογενών δαπανών».

Τα έσοδα της Κεντρικής Κυβέρνησης για την περίοδο Ιανουαρίου-Μαΐου 2014 εμφανίζουν αύξηση κατά 0,1 δισ. ή 0,9% σε σχέση με τον αντίστοιχο μηνιαίο στόχο. Η συγκεκριμένη εξέλιξη είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντική. Η παρατήρηση των επιμέρους κατηγοριών των φορολογικών εσόδων δείχνει ότι η η συγκεκριμένη αύξηση οφείλεται κυρίως στα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων, τον φόρο στην περιουσία, τους άμεσους φόρους προηγούμενων οικονομικών ετών (ΠΟΕ) και τον ΦΠΑ εκτός καπνού και πετρελαιοειδών.

Στην Eurobank αναμένουν πως «η εικόνα θα βελτιωθεί τους επόμενους μήνες εξαιτίας της λήξης της ημερομηνίας υποβολής των φορολογικών δηλώσεων. Για να συνεχιστεί η βελτίωση των επιδόσεων όσον αφορά την είσπραξη των φορολογικών εσόδων είναι κρίσιμο την αμέσως επόμενη περίοδο να προωθηθούν οι φορολογικές μεταρρυθμίσεις που προτείνονται στην τελευταία έκθεση του ΔΝΤ για την αναθεώρηση του 2ΠΣΕΟ (Ιούνιος 2014)». Αυτές περιλαμβάνουν:

• Την περαιτέρω ενίσχυση του ρόλου της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων με την μεταφορά αρμοδιοτήτων που μέχρι τώρα υπάγονταν στο Υπουργείο Οικονομικών και την ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού της. Ο ορισμός της νέας επικεφαλής της ΓΓΔΕ κ. Α. Σαββαΐδου αποτελεί θετικό βήμα προς την ενίσχυση του συγκεκριμένου θεσμού. Αναμένεται να συνεχίσει το έργο του προηγούμενου επικεφαλής κ. Χ. Θεοχάρη.

• Την ολοκλήρωση της φορολογικής μεταρρύθμισης μέσω τια αποφυγής υπαναχωρήσεων σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις που έχουν ολοκληρωθεί μέχρι σήμερα αλλά και μέσω της επίλυσης των προβλημάτων που είναι ήδη σήμερα γνωστά και επηρεάζουν αρνητικά την πορεία των εσόδων. Σημειώστε εδώ ότι όποια αλλαγή στους συντελεστές φορολογίας ή στον ειδικό φόρο κατανάλωσης για το πετρέλαιο θέρμανσης – όπως έχει διαρρεύσει στον τύπο τις τελευταίες ημέρες – είναι αναγκαίο να είναι δημοσιονομικά ουδέτερο και να μην επιβαρύνει τόσο των προϋπολογισμό και το πρωτογενές πλεόνασμα του 2014 ή / και το ήδη γνωστό δημοσιονομικό κενό του 2015.

• Την αναθεώρηση του πλαισίου του φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) . Σκοπός της συγκεκριμένης μεταρρύθμισης είναι η εξάλειψη των διαφορετικών εκείνων των ρυθμίσεων που οδηγούν είτε σε χαμηλή αποτελεσματικότητα του ΦΠΑ είτε σε αύξηση της φοροδιαφυγής.