Στεγαστικά: Ρυθμίσεις με «option» κουρέματος

Τη λήψη και την εφαρμογή μόνιμου χαρακτήρα λύσεων στην αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων, κυρίως στα στεγαστικά, εξετάζουν σοβαρά οι τράπεζες καθώς η βόμβα των 83 δισ. ευρω είναι έτοιμη να εκραγεί.

Στη σκιά και της έκθεσης του ΔΝΤ ετοιμάζονται για το αμέσως επόμενο διάστημα κινήσεις σε αυτό το μέτωπο. Στις λύσεις προβλέπεται ακόμα και «κούρεμα» χρέους. Η προσπάθεια ενεργητικής διαχείρισης των προβληματικών δανείων θα κλιμακώνεται όσο «το τραπεζικό σύστημα πατάει στα πόδια του και παράγει κέρδη», όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά αρμόδια στελέχη.

Εκτός από το ΔΝΤ, όμως, πίεση δέχονται οι διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών και από τους νέους μετόχους, οι οποίοι σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες έχουν θέσει το ζήτημα της άμεσης αντιμετώπισης των κόκκινων δανείων. Μάλιστα, η εντολή τους προς τις διοικήσεις είναι να... εξυγιανθούν τα δανειακά χαρτοφυλάκια με στόχο ο δείκτης των επισφαλειών από το 38-39% που είναι σήμερα να μειωθεί στο 15% μέσα στην επόμενη διετία.

«Έχουν επενδύσει στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα δισεκατομμύρια ευρώ και στόχος είναι η απόδοση της επένδυσης. Αυτή η εξέλιξη περνά μέσα από την άμεση εξυγίανση των ισολογισμών», τονίζει υψηλόβαθμο στέλεχος τράπεζας δίδοντας το στίγμα της στρατηγικής των νέων ξένων μετόχων.

Μπορεί οι ξένοι επενδυτές να κάνουν την προσοχή των διοικήσεων να εστιάζει στα ξέφρενα όπως αποδεικνύονται προβληματικά δάνεια, παρά την οριακή επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης, ωστόσο το καυτό ζήτημα απασχολεί και τους ίδιους τους τραπεζίτες, αλλά και την κυβέρνηση.

Η τελευταία από την πλευρά της ετοιμάζεται να νομοθετήσει τον Κώδικα Δεοντολογίας, ωστόσο όπως εξηγούν τραπεζικές πηγές το μέτρο δεν αρκεί γιατί δεν αντιμετωπίζει στη ρίζα του το πρόβλημα. «Ο Κώδικας αποτελεί μία εκσυγχρονισμένη μορφή του νόμου Κατσέλη. Δεν διευκολύνει τις διαδικασίες και θα πάρει χρόνο. Πρέπει να δράσουμε άμεσα», αναφέρει στο Euro2day.gr τραπεζίτης.

Πριν λοιπόν εφαρμοσθεί ο Κώδικας, την 1η Ιανουαρίου 2015, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι ελληνικές τράπεζες, είτε σε ομάδες είτε κατά μόνας, είναι έτοιμες να προωθήσουν λύσεις στο πρόβλημα. Πλην των στεγαστικών, αναμένονται ουσιαστικές ρυθμίσεις και στα δάνεια προς μικρές επιχειρήσεις, η πλειονότητα των οποίων συμπεριλαμβάνεται στην κατηγορία της καταναλωτικής πίστης.

Ενοίκιο, κούρεμα και μείωση δόσης

Ο βασικός συναγερμός πάντως αφορά τα στεγαστικά δάνεια καθώς επουδενί οι τράπεζες δεν επιδιώκουν να μείνουν με το... κλειδί του σπιτιού στο χέρι πόσο μάλλον από την αρχή του 2015 όταν και θα απελευθερωθούν οι πλειστηριασμοί. Άλλωστε, εάν εκραγεί η βόμβα των «βαθιά» κόκκινων στεγαστικών δανείων, τότε οι συνέπειες για την αγορά ακινήτων θα είναι καταιγιστικά αρνητικές.

Με βάση τα στοιχεία των τραπεζών, στεγαστικά δάνεια 10 δισ. ευρώ -από το σύνολο των 70,9 δισ. ευρώ- δεν αποπληρώνονται εδώ και δύο χρόνια και βρίσκονται στο βαθύ κόκκινο.

Τα τραπεζικά στελέχη εξηγούν ότι «οι εν λόγω δανειολήπτες δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν καθώς έχουν αποδεδειγμένη αδυναμίας πληρωμής». Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η λύση που προωθείται είναι η μεταβίβαση του ακινήτου στην τράπεζα και εν συνεχεία η ενοικίασή του από τον δανειολήπτη, με ενοίκιο ιδιαίτερα χαμηλό έως και 50% από τις τιμές ενοικίασης της περιοχής όπου βρίσκεται το ακίνητο.

Με τη λύση αυτή, μετά από χρόνια, ο δανειολήπτης εάν επανέλθει οικονομικά θα μπορεί να αποκτήσει και πάλι το σπίτι του σε αντικειμενική τιμή πολύ χαμηλότερη από αυτή που ίσχυε όταν πήρε το δάνειο. «Πρόκειται για έμμεσο, αλλά τελικά κούρεμα», τονίζουν και προσθέτουν: «Ήδη σε μικρή κλίμακα γίνεται και σήμερα. Για παράδειγμα εάν κάποιος έχει πάρει ένα δάνειο 100.000 ευρώ και σήμερα το σπίτι αποτιμάται στα 50.000 ευρώ εάν έχει το ποσό αποπληρώνει το δάνειο, κουρεμένο κατά 50%».

Άλλο μέτρο-λύση προωθείται και πάλι στα στεγαστικά, με τη διαφορά ότι εν προκειμένω αφορά 15-20 δισ. ευρώ, τα οποία «χαροπαλεύουν». Δηλαδή, οι δανειολήπτες έχουν μηνιαίο εισόδημα, ωστόσο έχει υποστεί πλήγμα με μείωση από 30% έως και 50%. «Πρόκειται για δημοσίους υπαλλήλους και ιδιωτικούς που εργάζονται αλλά έχουν χάσει το 50% του μισθού τους και δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στην προηγούμενη δόση», αναφέρει στέλεχος τράπεζας. Οι πληροφορίες για την κατηγορία αυτή λένε ότι το σχέδιο προβλέπει «μείωση της δόσης για όσο υπάρχει το δάνειο». Βέβαια, αναζητείται τρόπος ώστε το μέτρο να μην κοστίσει υψηλά κεφάλαια για τις τράπεζες, οι οποίες μην ξεχνάμε ότι βρίσκονται εν μέσω των stress tests της ΕΚΤ.

Τέλος, σε ό,τι αφορά τα καταναλωτικά δάνεια που έχουν εξασφαλίσεις με ακίνητα (αποτελούν τη μειοψηφία), προβλέπεται η μείωση της δόσης για όλη τη διάρκεια του δανείου και «κούρεμα» όταν πρόκειται για μικρά ποσά από 2.000 ευρώ (κυρίως πιστωτικές κάρτες) έως και 10.000 ευρώ.