Ιδιωτικοποιήσεις: Μετεκλογικοί πονοκέφαλοι για ΤΑΙΠΕΔ

Τα νέα δεδομένα για τις αποκρατικοποιήσεις των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ μετά το μπλόκο από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Ψάχνει νέο τρόπο εκχώρησης του management το Δημόσιο. Τι αλλάζουν οι κάλπες στις περιπτώσεις του ΟΛΠ και του Αστέρα.

Δημοσιεύθηκε: 26 Μαΐου 2014 - 10:24

Φώτης Κόλλιας [email protected]

Νέο μοντέλο για τη συνεργασία με ιδιώτες, πιθανώς με την παραχώρηση μικρότερου ποσοστού παράλληλα με το management, ώστε το Δημόσιο να διατηρήσει το πλειοψηφικό πακέτο μετοχών, θα αναζητήσει η κυβέρνηση στην περίπτωση των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ. Επιπλέον, τα χθεσινά εκλογικά αποτελέσματα προκαλούν ντόμινο αλλαγών και σε άλλα σχέδια που προωθούσε το Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων (ΤΑΙΠΕΔ), από την πώληση του ΟΛΠ, μέχρι την παραχώρηση του Ελληνικού. Χαρακτηριστικές του κλίματος ήταν οι δηλώσεις του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα μετά τη συνάντηση με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια σύμφωνα με τις οποίες η κυβέρνηση δε νομιμοποιείται πλέον να προχωρήσει σε ιδιωτικοποιήσεις και πώληση κρατικής περιουσίας.

Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) με την οποία ακυρώνεται η απόφαση μεταβίβασης ποσοστού της ΕΥΔΑΠ από το Δημόσιο στο ΤΑΙΠΕΔ θεωρείται πρόκριμα και για την ΕΥΑΘ ο διαγωνισμός για την πώληση της οποίας βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο.

Η απόφαση του ανωτάτου δικαστηρίου σύμφωνα με την οποία η μετατροπή της ΕΥΔΑΠ σε ιδιωτική επιχείρηση είναι αντίθετη στα άρθρα 5 και 21 του Συντάγματος, που επιβάλλουν τη μέριμνα του κράτους για την υγεία των πολιτών, αλλά και κατοχυρώνεται το δικαίωμα στην προστασία της υγείας, ήταν αναμενόμενη. Εκτός από τις προσφυγές, οι σύμβουλοι του ΤΑΙΠΕΔ είχαν διαπιστώσει (με τη συνήθη καθυστέρηση...) πως είναι δύσκολο να ξεχωρίσουν τα πάγια της ΕΥΔΑΠ (τα οποία θα έμεναν στο Δημόσιο) από τις υπηρεσίες. Γι' αυτό και στο επικαιροποιημένο μνημόνιο είχε αφαιρεθεί το χρονοδιάγραμμα πώλησης της εταιρείας.

Για την ΕΥΑΘ υπήρχαν, όμως, ελπίδες που τώρα σβήνουν αν και δύο ισχυρές κοινοπραξίες βρίσκονται στο τελικό στάδιο. Πρόκειται για την κοινοπραξία της γαλλικής Suez με τον όμιλο ΕΛΛΑΚΤΩΡ και το σχήμα ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Mekorot – Ομιλος Αποστολόπουλου.

Το ΤΑΙΠΕΔ κατέχει σήμερα το 61,33% της ΕΥΔΑΠ και το 74,017% της ΕΥΑΘ. Η απόφαση του ΣτΕ στην ουσία επιβάλλει τη διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα των δύο εταιρειών. Μάλιστα, το ανώτατο δικαστήριο έκρινε πως οι μετοχές της ΕΥΔΑΠ πρέπει να επιστρέψουν από το ΤΑΙΠΕΔ στο Δημόσιο. Σύμφωνα με την απόφαση, «η αποξένωση του Ελληνικού Δημοσίου από την πλειοψηφία του μετοχικού κεφαλαίου της ΕΥΔΑΠ Α.Ε., του οποίου η διατήρηση είναι αναγκαία για να μην μετατραπεί η δημόσια επιχείρηση σε ιδιωτική, συνιστά παράβαση των άρθρων 5 παρ. 5 και 21 παρ. 3 του Συντάγματος».

Αντιρρήσεις

Τα εκλογικά αποτελέσματα που συνέπεσαν με τη δημοσιοποίηση της απόφασης του ΣτΕ προκαλούν, πάντως, και άλλους πονοκεφάλους στο ΤΑΙΠΕΔ. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αποτελεί η ιδιωτικοποίηση του ΟΛΠ για τον οποίο έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον 7 ισχυροί όμιλοι. Η νέα δημοτική αρχή του Πειραιά υπό τον Γ. Μώραλη έχει ξεκαθαρίσει πως τάσσεται κατά της πώλησης του οργανισμού. Μάλιστα προ ημερών υπήρξαν και ραδιοφωνικές δηλώσεις του (δημοτικού συμβούλου πλέον) Ευάγγ. Μαρινάκη σύμφωνα με τις οποίες «το 90% των οργανισμών λιμένων της Ευρώπης ελέγχεται από την τοπική αυτοδιοίκηση». Ο κ. Μαρινάκης τάσσεται υπέρ της διατήρησης πλειοψηφικού μεριδίου του ΟΛΠ από το Δημόσιο και της παραχώρησης δραστηριοτήτων σε ιδιώτες μέσω πολυετών συμβάσεων.

Σοβαρές παρενέργειες στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, αλλά και σε εν εξελίξει διαγωνισμούς ΣΔΙΤ για τη διαχείριση των απορριμμάτων, θα έχει και η επικράτηση της Ρένας Δούρου στην περιφέρεια Αττικής. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ταχθεί κατά της παραχώρησης του Ελληνικού (η μοναδική προσφορά κατατέθηκε από σχήμα υπό τον όμιλο Λάτση), είχε χαρακτηρίσει ξεπούλημα την προωθούμενη μεταβίβαση του Αστέρα Βουλιαγμένης από την Εθνική Τράπεζα, ενώ την ίδια στάση τηρεί για πλήθος άλλων παραχωρήσεων.

Αρνητική είναι η κ. Δούρου και για τους διαγωνισμούς ΣΔΙΤ που προβλέπουν την κατασκευή τεσσάρων εργοστασίων επεξεργασίας απορριμμάτων στην Αττική. Σημειώνεται, πάντως, πως με πρόσφατες νομοθετικές αλλαγές, η τοπική αυτοδιοίκηση είχε απωλέσει τμήμα των αρμοδιοτήτων της στην έγκριση των λεγόμενων «στρατηγικών επενδύσεων».

Πάντως, η περιφέρεια εξακολουθεί να έχει λόγο στα χωροταξικά ζητήματα που συνδέονται με τις παραχωρήσεις του ΤΑΙΠΕΔ. Η έγκριση των χωροταξικών σχεδίων αποτελεί προϋπόθεση για την ολοκλήρωση των συμφωνιών παραχώρησης του Ελληνικού ή του Αστέρα με βάση τις προβλέψεις των σχετικών διαγωνισμών.