Δημοπρασίες ηλεκτρικού: Το στοίχημα της χαμηλής τιμής

Κύρια παράμετρος που θα καθορίσει και τον βαθμό επιτυχίας, ή αποτυχίας του συστήματος, είναι οι τιμές εκκίνησης των δημοπρασιών και κατά πόσον η τελική τιμή που θα προκύψει μετά την επιβολή κάθε είδους επιβαρύνσεων θα είναι όντως ανταγωνιστική έναντι των τιμών που προκύπτουν από τις συμβάσεις της ΔΕΗ.

Με δεδομένο ότι οι τιμές εκκίνησης των δημοπρασιών θα αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τη διαφαινόμενη πρόθεση της ΔΕΗ να υπερασπιστεί τα δικά της κοστολογικά στοιχεία, είναι βέβαιο ότι το αμέσως επόμενο διάστημα ο διάλογος μεταξύ των ενδιαφερομένων θα είναι έντονος, λαμβάνοντας επιπλέον υπόψη ότι η εγχώρια βιομηχανία βάλλει ευθέως κατά της τρόικας και της Ε. Επιτροπής, λόγω της στάσης που τήρησαν τα στελέχη της απέναντι στα ελληνικά αιτήματα για εφαρμογή μηχανισμών μείωσης του ενεργειακού κόστους (διακοπτόμενες συμβάσεις, αντιστάθμιση κόστους ρύπων, υπερβολική φορολόγηση ενέργειας κ.λπ.).

Ασχέτως του πώς θα εφαρμοστούν στις λεπτομέρειές τους οι δημοπρασίες τύπου ΝΟΜΕ στην Ελλάδα, αξίζει να δούμε πώς εφαρμόζεται στη Γαλλία, χώρα της οποίας η αγορά έχει πολλά κοινά σημεία με την ελληνική: υπερδεσπόζουσα καθετοποιημένη κρατική εταιρεία την Electricité de France (EDF), μονάδες βάσης χαμηλού κόστους που στη Γαλλία είναι οι πυρηνικές, έναντι των λιγνιτικών στην Ελλάδα, και επίσης ανάγκες της βιομηχανίας για φθηνή ενέργεια για να αντέξει στον διεθνή ανταγωνισμό.

Το ΝΟΜΕ στη Γαλλία

Την εφαρμογή του συστήματος ΝΟΜΕ στη Γαλλία θα τη δούμε από την πλευρά ενός από τους ωφελημένους, που είναι μια μεγάλη γαλλική εταιρεία με ισχυρή παραγωγική υποδομή και εκτός της χώρας αυτής, με βάση την παρουσίαση που έκαναν στελέχη της σε σχετική ημερίδα.

Ο Νόμος για το ΝΟΜΕ από τα αρχικά Nouvelle Organisation du Marché de l'Electricité (Νέα Οργάνωση της Αγοράς Ηλεκτρισμού) ισχύει από το 2011 με στόχους την ανάπτυξη του ανταγωνισμού στη γαλλική αγορά, μετριασμό των επιπτώσεων από τις αυξήσεις των τιμών και όλα αυτά χωρίς να πληγούν ο ρόλος και η δεσπόζουσα θέση της EDF στην αγορά και χωρίς να παραβιαστούν οι κοινοτικοί κανόνες περί ανταγωνισμού.

Έτσι στο πλαίσιο του ΝΟΜΕ δημιουργήθηκε ο μηχανισμός ARENH από τα αρχικά των λέξεων Ρυθμιζόμενη Πρόσβαση στην πυρηνική ενέργεια (Accés Régulé à l'Electricité Nucléaire Historique). Στο πλαίσιο του μηχανισμού αυτού η EDF πουλά ετησίως στους ανταγωνιστές της 100.000 γιγαβατώρες ηλεκτρικής ενέργειας (περίπου το διπλάσιο της ελληνικής κατανάλωσης), ποσότητα που αντιστοιχεί στο 25% της γαλλικής αγοράς. Η τιμή πώλησης είναι κοντά στο κόστος της πυρηνικής ενέργειας, που για το 2012 είχε οριστεί από τη γαλλική Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας σε 42 ευρώ η μεγαβατώρα (1.000 κιλοβατώρες) και τα «πακέτα» έχουν προφίλ φορτίου βάσης.

Τα φορτία που πωλούνται με βάση το ARENH συμφωνούνται μόνο με προμηθευτές σε ετήσια βάση για συγκεκριμένο αριθμό ωρών που είναι γνωστές εκ των προτέρων και αντιστοιχούν στις ώρες εκτός αιχμής (νυχτερινές, Σαββατοκύριακα, επίσημες αργίες) και τους καλοκαιρινούς μήνες (Ιούλιος, Αύγουστος). Με βάση αυτά τα δεδομένα, ο προμηθευτής πουλά στον πελάτη του - βιομηχανία ποσότητες που εμπίπτουν στον μηχανισμό και αντιστοιχούν στο προφίλ κατανάλωσής του.

Για τις ποσότητες πέραν των προβλεπόμενων, η βιομηχανία επιβαρύνεται με τις τιμές της αγοράς, ενώ στην περίπτωση που καταναλώσει λιγότερο από την προβλεπόμενη, μειωμένη κατά 10%, πληρώνει με την τιμή του μηχανισμού συν ένα προσυμφωνημένο penalty.

Έτσι με την εφαρμογή του ΝΟΜΕ και του μηχανισμού ARENH, η συγκεκριμένη βιομηχανία οργανώνοντας κατάλληλα την παραγωγή της, το 2012 κάλυψε το 85-90% των αναγκών της σε ηλεκτρική ενέργεια με τιμή 42 ευρώ η μεγαβατώρα, ενώ για το υπόλοιπο ποσοστό ασφάλισε τις τιμές «παίζοντας» σε χρηματιστηριακά προϊόντα στα χρηματιστήρια ενέργειας.

Καταληκτικά, η συγκεκριμένη εταιρεία αισθάνεται αρκετά ασφαλής, τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2015, χρόνος για τον οποίο δόθηκε η άδεια εφαρμογής του μηχανισμού, αν και θεωρεί ότι τα 42 ευρώ που πληρώνει για την πυρηνική μεγαβατώρα είναι χαμηλότερη από τις ιστορικές τιμές στη Γαλλία, αλλά όχι και δίκαιη, καθώς θεωρεί ότι θα έπρεπε να είναι μικρότερη. Η ίδια εταιρεία θεωρεί επίσης ότι ακόμη πιο ευχαριστημένη είναι η EDF, αφού διασφαλίζει τη διάθεση της παραγωγής των πυρηνικών της εργοστασίων, ενώ η τιμή που πουλά την πυρηνική μεγαβατώρα της αφήνει σημαντικά περιθώρια.