Αν δεν έχεις πληρωθεί το ΦΠΑ για οποιαδήποτε συναλλαγή με το Δημόσιο ή με ιδιώτες, δεν έχεις υποχρέωση να τον αποδώσεις. Αυτή είναι η κεντρική ιδέα του νέου συστήματος αυτόματων συμψηφισμών ΦΠΑ που ανακοίνωσε σήμερα ο Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς μετά από σύσκεψη στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους με τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα, τον υφυπουργό Οικονομικών Γιώργο Μαυραγάνη και τον ΓΓΔΕ Χάρη Θεοχάρη.
Στη σύσκεψη μετείχαν από το ΠΑΣΟΚ οι κ. Φίλιππος Σαχινίδης και Χρήστος Πρωτόπαπας.
Όπως εξηγούσε στη συνέχεια υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών το σύστημα βασίζεται στην κοινοτική Οδηγία για τον ΦΠΑ, η οποία επιτρέπει συμψηφισμούς ΦΠΑ για επιχειρήσεις με ετήσιο τζίρο έως 500.000 ευρώ. Για την επέκταση του μέτρου και σε επιτηδευματίες με τζίρο έως 2 εκατ. ευρώ, το υπουργείο βρίσκεται σε σχετική διαβούλευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Το σύστημα ήδη εφαρμόζεται σε αρκετές ευρωπαϊκες χώρες μεταξύ των οποίων η Μ. Βρετανία, η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Μάλτα, η Ρουμανία και η Βουλγαρία.
Το νέο ηλεκτρονικό σύστημα αναμένεται να δημιουργηθεί το φθινόπωρο και κάθε επιτηδευματίας θα επιλέγει εάν θα ενταχθεί σε αυτό. Ο ΦΠΑ θα λογίζεται σε ταμειακή βάση, σύμφωνα με τις εισπράξεις και τις πληρωμές ,χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν θα γίνονται οι σχετικές εγγραφές στα βιβλία της επιχείρησης.
Ο ίδιος παράγοντας δήλωσε αισιόδοξος ότι το νέο μέτρο θα λειτουργήσει ως «ανάχωμα» για την έκδοση και διακίνηση εικονικών τιμολογίων, καθώς ο εικονικός ΦΠΑ δεν θα μπορεί να εκπέσει εάν δεν καταβληθεί. Πάντως, το μέτρο δεν θα αφορά σε ενδοκοινοτικές συναλλαγές.
Όσον αφορά στην κατάργηση των προστίμων που επιβλήθηκαν στο παρελθόν την οποία προανήγγειλε ο Πρωθυπουργός, θα αφορά σε επιχειρήσεις στις οποίες επιβλήθηκαν πρόστιμα για μη πληρωμή ΦΠΑ τον οποίο όμως τους χρωστά το Δημόσιο. Δεν έχει αποσαφηνιστεί ακόμα ο χρονικός ορίζοντας εφαρμογής του μέτρου αυτού.
Η πρόταση
Πρακτικά, σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Οικονομικών, η πρόταση προβλέπει να δίνεται η δυνατότητα επιλογής από κάθε επιχείρηση, της οποίας ο τζίρος είναι έως 500.000 ευρώ σε πρώτη φάση και, πολύ σύντομα, μέχρι 2 εκ. ευρώ, του σχήματος με τον οποίο θα φορολογηθεί και θα αποδώσει τον ΦΠΑ που αντιστοιχεί σε κάθε συναλλαγή της. Η επιλογή θα γίνει ανάμεσα σε δύο διαθέσιμες επιλογές:
• Το σχήμα Δεδουλευμένων Πράξεων (Accrual Based Scheme), το οποίο ισχύει σήμερα στο φορολογικό σύστημα της Ελλάδας και
• Το σχήμα Εκκαθαρισμένων Πράξεων (Cash Accounting Scheme), το οποίο ισχύει σε χώρες όπως οι Βρετανία, Ισπανία, Πορτογαλία και Μάλτα, με τον ίδιο προαιρετικό τρόπο.
Σύμφωνα με το νέο σχήμα Εκκαθαρισμένων Πράξεων, όταν μία επιχείρηση εκδίδει ένα τιμολόγιο είναι υπόχρεη για την καταβολή του ΦΠΑ μόνο όταν το τιμολόγιο πληρωθεί, σε αντίθεση με το σύστημα ΔΠ όπου ο εκδότης του τιμολογίου είναι υπόχρεος για την καταβολή του ΦΠΑ μέσα σε 20 ημέρες ασχέτως αν αυτό πληρωθεί 6 μήνες αργότερα.
Επιπλέον, ο παραλήπτης των παραστατικών εκπίπτει τον ΦΠΑ μόνο όταν πληρώσει το παραστατικό.
Οφέλη - Πλεονεκτήματα
• Συμψηφισμοί, όχι μόνο ανάμεσα σε ιδιώτες και Δημόσιο αλλά και ανάμεσα σε ιδιώτες
• Απελευθέρωση ρευστότητας για τις επιχειρήσεις
• Αποσυμφόρηση δικαστηρίων από φορολογικές και άλλες υποθέσεις
• Δικαιότερο φορολογικό σύστημα
• Ίσος φόρος προς ίσα εισοδήματα
• Αποποινικοποίηση της επιχειρηματικότητας
Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Οικονομικών, η εφαρμογή του συστήματος αυτού αναβάλλει τη φορολογική υποχρέωση επί των πωλήσεων ώστε να συμπίπτει χρονικά με την πληρωμή. Κατά συνέπεια, το σημείο στο οποίο οι φορολογούμενοι δικαιούνται να εκπέσουν το ΦΠΑ επί των αγορών αναβάλλεται επίσης, έως ότου ο ΦΠΑ έχει πράγματι καταβληθεί στον προμηθευτή. Η άμεση εφαρμογή του μέτρου θα επιφέρει τις ακόλουθες θετικές αλλαγές στο υπάρχον επιχειρηματικό και οικονομικό περιβάλλον καθώς:
- Θα αυξήσει τις ταμειακές ροές για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, θα μειώσει δραστικά τις υποθέσεις που επιλύονται δικαστικά (μειώνοντας πολύ τα διοικητικά βάρη του Δημοσίου) ενώ παράλληλα θα εξαλείψει το φαινόμενο δυσλειτουργίας των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων που δημιουργείται από τη μείωση ρευστότητας.
- Έχει θεωρηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως μέτρο στήριξης των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.
- Θα συμβάλλει στην αποφυγή της δημιουργίας ενός νέου κύματος ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο.
- Θα καταπολεμήσει την απάτη που σχετίζεται με το ΦΠΑ.
- Επιπλέον, οι φορολογούμενοι που επιλέγουν το σύστημα θα αναβάλλουν το σημείο στο οποίο ζητείται η έκπτωση ΦΠΑ για τις αγορές τους. Κατά συνέπεια, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη τόσο ο ΦΠΑ επί των εκροών όσο και επί των εισροών όταν πραγματοποιείται η πληρωμή (από τον πελάτη και από την επιχείρηση στους προμηθευτές της). Αυτή η προσέγγιση είναι φορολογικά ουδέτερη και εξασφαλίζει ότι δεν υπάρχουν διαφυγόντα έσοδα για τον κρατικό προϋπολογισμό.
Ενώ το νέο καθεστώς θα λειτουργεί σε προαιρετική βάση, από τη στιγμή που μία επιχείρηση έχει αποφασίσει να το εφαρμόσει θα υπάρχει μία ελάχιστη διάρκεια συμμετοχής ενός έτους. Θα εφαρμόζεται σε όλες τις συναλλαγές της εκτός από εκείνες που νόμιμα εξαιρούνται από το καθεστώς του ΦΠΑ, όπως οι ενδοκοινοτικές εξαγορές, οι συναλλαγές για τις οποίες εφαρμόζεται ο αντίστροφος μηχανισμός φορολόγησης ή οι εξαιρούμενες εξαγωγές.
Η επιχείρηση θα είναι ελεύθερη να παραιτηθεί από την εφαρμογή του καθεστώτος, αλλά αυτό θα σημαίνει ότι δεν θα είναι σε θέση να εφαρμόσει το σύστημα και πάλι μέχρις ότου παρέλθουν τρία χρόνια.
πελάτες των επιχειρήσεων που αποφασίζουν να ενταχθούν σε αυτό το καθεστώς θα αναβάλλουν επίσης την έκπτωση του ΦΠΑ έως το χρόνο κατά τον οποίο πραγματοποιείται η πληρωμή των τιμολογίων των προμηθευτών τους.
Για να διασφαλιστεί η εφαρμογή του, το νέο καθεστώς θα εξασφαλίζει ότι τόσο ο προμηθευτής όσο και ο πελάτης θα καταγράφουν επαρκώς τις πραγματικές ημερομηνίες πληρωμής, καθώς και τον τρόπο πληρωμής.
Τι είπε ο πρωθυπουργός
Ο κ. Σαμαράς ανακοίνωσε το κυβερνητικό σχέδιο για άμεσο συμψηφισμό οφειλών ΦΠΑ, μέτρο για το οποίο όπως είπε, είχε δεσμευτεί η κυβέρνηση και θα οδηγήσει σε σημαντική εξομάλυνση στην αγορά.
Ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι μέχρι τώρα, όποιος δεν πλήρωνε ένα τιμολόγιο αλλά και το ΦΠΑ του δημιουργούσε αλυσιδωτές αντιδράσεις, προκαλώντας μεγάλη αναστάτωση στην αγορά.
Σε πρώτη φάση, τόνισε ο κ. Σαμαράς, η εφαρμογή του μέτρου αφορά σε επιχειρήσεις και επιτηδευματίες με τζίρο έως 500.000 ευρώ, ενώ σε επόμενη θα λειτουργήσει για εταιρίες με τζίρο έως 2 εκατ. ευρώ, καλύπτοντας έτσι το 85% της αγοράς. Η επιτυχημένη εφαρμογή του μέτρου θα ανοίξει τον δρόμο και για τον συνολικό συμψηφισμό οφειλών μεταξύ ιδιωτικού τομέα και Δημοσίου.
Πλέον, σημείωσε ο πρωθυπουργός, οι συνεπείς επιχειρηματίες δεν θα έχουν κανένα μπλέξιμο ούτε από την ασυνέπεια του κράτους ούτε από την ασυνέπεια άλλων επιχειρηματιών.
Πρόκειται για ένα μέτρο εξαιρετικά ενισχυτικό, ιδίως για τις μικρομεσαίες, αλλά και για την αγορά συνολικά, εφόσον γενικευθεί. Η νέα ρύθμιση θα νομοθετηθεί σύντομα και θα ξεκινήσει μέσα στο φθινόπωρο, σημείωσε.
Επίσης, τόνισε ότι όλα τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν λόγω μη καταβολής ΦΠΑ που δεν τους είχε δώσει το Δημόσιο καταργούνται. Όπως είπε χαρακτηριστικά, το κράτος δεν μπορεί να είναι αυστηρό προς τον πολίτη όταν δεν είναι δίκαιο προς αυτόν.
Σε σχέση με τις οφειλές του Δημοσίου, ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι εντός του έτους θα πληρωθούν όλες οι οφειλές ΦΠΑ του Δημοσίου, ενώ μέχρι το τέλος του 2014 θα έχουν μειωθεί οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου στα 2 δισ. ευρώ, με μείωση κατά 2,7 δισ. μέσα στο έτος.
Παράλληλα, ο κ. Σαμαράς μίλησε για μια σειρά τομές που είχε εξαγγείλει η κυβέρνηση και έχει ολοκληρώσει:
- Το ποσό που συγκεντρώθηκε σε ειδικό λογαριασμό της ΤτΕ από την επιστροφή στο κράτος των κλεμμένων, που αποδόθηκε στα υπουργεία Υγείας και Παιδείας.
- Το νομοθετικό πλαίσιο για τις αδρανείς κληρονομιές που επιτρέπει την αξιοποίηση των πόρων από το κράτος.
- Παράλληλα, συντμήθηκε σημαντικά ο χρόνος απονομής των συντάξεων στο Δημόσιο, ενώ ξεκαθαρίζει και το τοπίο αναφορικά με συντάξεις που αποδίδονταν σε αποβιώσαντες. Τα συγκεκριμένα ποσά επιχειρείται να ανακτηθούν.
*Το πλήρες κείμενο των δηλώσεων του πρωθυπουργού δημοσιεύεται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".