Τράπεζες: Μίνι bail-in προβλέπει ο νέος νόμος

Τους όρους υπό τους οποίους θα ενεργοποιείται υποχρεωτικό «κούρεμα» στις απαιτήσεις ομολογιούχων θα προβλέπει το νέο θεσμικό πλαίσιο για τις τράπεζες, το οποίο πρέπει να ψηφισθεί έγκαιρα, προκειμένου να προχωρήσει η ανακεφαλαιοποίηση της Eurobank με συμμετοχή και ιδιωτών.

Σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες, το νομοσχέδιο θα ενσωματώνει την κοινοτική οδηγία του περασμένου Αυγούστου, η οποία προβλέπει ότι σε περίπτωση όπου τράπεζα ζητήσει κρατική βοήθεια ενεργοποιείται μίνι bail-in.

«Χαμένοι», πέραν των υφιστάμενων μετόχων, θα είναι οι κάτοχοι υβριδικών ομολόγων και ομολόγων μειωμένης εξασφάλισης καθώς οι τίτλοι τους μετατρέπονται υποχρεωτικά σε μετοχές, με «κούρεμα» επί της ονομαστικής τους αξίας.

Στον αντίποδα, καμία πρόβλεψη δεν υπάρχει για κούρεμα ανασφάλιστων καταθέσεων (σ.σ. πάνω από 100 χιλ. ευρώ) καθώς οι νέοι κανόνες έχουν μεν συμφωνηθεί σε ανώτατο επίπεδο στην Ε.Ε., αλλά δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί. Έτσι, δεν υφίσταται ζήτημα για τις καταθέσεις.

Το κούρεμα των κατόχων ομολόγων μειωμένης εξασφάλισης μπορεί να μην έχει εφαρμογή στην περίπτωση της Eurobank καθώς συστημικές πηγές αναφέρουν ότι στο μεταβατικό στάδιο υπάρχουν προβλέψεις υπό τις οποίες δεν ενεργοποιείται bail-in. «Αν το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας δεν βάλει πάνω από 1 δισ. ευρώ στην ΑΜΚ της Eurobank με βάση τα υφιστάμενα commitments δεν ενεργοποιείται υποχρεωτικό κούρεμα ομολόγων» διευκρινίζουν οι ίδιες πηγές.

Πρόθεση του υπουργείου Οικονομικών είναι να καταθέσει το σχέδιο νόμου στη Βουλή μέσα στις επόμενες ημέρες. Οι αποφάσεις, όμως, θα κλειδώσουν αφού ληφθεί υπόψη το πολιτικό κλίμα, και ιδιαίτερα το αν το ΠΑΣΟΚ επιδείξει ενιαία στάση απέναντι στον νόμο.

Η κυβέρνηση ανησυχεί μήπως το σχέδιο νόμου αποτελέσει την κατάλληλη αφορμή για την πρώτη συντονισμένη διαφοροποίηση θέσης από την πλευρά του Γ. Παπανδρέου και των βουλευτών που τον στηρίζουν. Υπενθυμίζεται ότι η πλευρά Παπανδρέου είχε επιμείνει στην άποψη ότι το ΤΧΣ δεν πρέπει να παραιτηθεί των δικαιωμάτων ψήφου όταν λαμβάνονταν οι αποφάσεις για το πώς θα ανακεφαλαιοποιηθούν οι συστημικές τράπεζες.

Με δεδομένη την ισχυρή αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ, όπως επαναδιατυπώθηκε με την πρόσφατη ανακοίνωσή του για τις τράπεζες, το πολιτικό έδαφος δεν χαρακτηρίζεται «πρόσφορο», αλλά στην κυβέρνηση πιστεύουν ότι ο νόμος θα υπερψηφισθεί μια και αποτελεί προαπαιτούμενο για την εκταμίευση (υπο)δόσης.

Όπως έγραψε η στήλη Χαμαιλέων η ψήφιση του νόμου δεν είναι προαπαιτούμενο για τις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου της Πειραιώς και της Alpha, αλλά μόνο για αυτήν της Eurobank. Τα χρονικά περιθώρια έχουν στενέψει σημαντικά και αν ο νόμος δεν ψηφισθεί τις επόμενες 10 ημέρες τότε η Eurobank κινδυνεύει να χάσει το παράθυρο ευκαιρίας για διενέργεια της ΑΜΚ, που θα ολοκληρωθεί μέσα στον Απρίλιο.

Παρότι κυβερνητικοί κύκλοι σημειώνουν μετ' επιτάσεως ότι το νομοσχέδιο θα κατατεθεί και μάλιστα χωρίς... εκπτώσεις, τραπεζικά στελέχη δεν κρύβουν τις ανησυχίες τους για το τελικό αποτέλεσμα των πολιτικών ζυμώσεων.

Αρκετοί είναι αυτοί που φοβούνται ότι η κυβέρνηση θα καταθέσει τελικώς ένα... light σχέδιο νόμου που θα ενσωματώνει την κοινοτική οδηγία και θα επιφέρει αλλαγές στο καταστατικό λειτουργίας του ΤΧΣ, χωρίς, όμως, να αγγίζει καυτά θέματα όπως η διάθεση μετοχών σε τιμές αγοράς και η δυνατότητα του ΤΧΣ να προχωρά σε buy back των warrants.

Σε τιμές αγοράς η διάθεση μετοχών

Τα δύο διαφορετικά προσχέδια (Δεκεμβρίου και Ιανουαρίου) που έχουν κυκλοφορήσει περιλάμβαναν, στο άρθρο 9, τη δυνατότητα στο ΤΧΣ να εγκρίνει αυξήσεις κεφαλαίου τραπεζών οι οποίες θα καλύπτονται από ιδιώτες και θα διενεργούνται με όρους αγοράς. Η τιμή διάθεσης θα συμφωνείται βάσει δύο αποτιμήσεων ανεξάρτητων εκτιμητών.

«Η κυβέρνηση και η τρόικα έχουν δεχθεί πως οι ΑΜΚ θα γίνονται εκεί που μπορείς να σηκώσεις τα λεφτά από ιδιώτες» αναφέρει τραπεζικό στέλεχος σημειώνοντας ότι οι όποιες ανησυχίες έχουν αφετηρία τις φήμες για αντιδράσεις κάποιων βουλευτών της συμπολίτευσης.

Η νομική απαλλαγή των μελών του ΤΧΣ

Η παραπάνω διάταξη, εφόσον περάσει με αυτήν τη μορφή, παρέχει έμμεση νομική κάλυψη στα μέλη του ΤΧΣ, που καλούνται να υπογράψουν για να διενεργηθεί αύξηση κεφαλαίου της Eurobank σε τιμή σημαντικά χαμηλότερη της μέσης τιμής κτήσης (1,26 ευρώ).

Πέραν, πάντως, της έμμεσης κάλυψης, εκφράζεται αίτημα και για απευθείας νομική απαλλαγή των μελών του ΤΧΣ από τυχόν ευθύνες, στο οποίο όμως φέρονται να αντιδρούν βουλευτές του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. «Οι προειδοποιήσεις του ΣΥΡΙΖΑ επιβάλλουν να υπάρξει και απευθείας κάλυψη του ΤΧΣ, αν θέλει το Δημόσιο να μην κολλήσουν τα πάντα λόγω ευθυνοφοβίας» σημειώνουν τραπεζικά στελέχη.

Ανοικτό και το θέμα των warrants

Όπως έχει γράψει το Euro2day η κυβέρνηση και η τρόικα διαφωνούσαν για το εύρος της ευελιξίας που πρέπει να δοθεί στο ΤΧΣ σε σχέση με την υφιστάμενη δομή ιδιωτικοποίησης των Alpha, Εθνικής και Πειραιώς με αποτέλεσμα στο προσχέδιο του Ιανουαρίου το θέμα των warrants να είναι σε εκκρεμότητα.

Μεσολάβησε, όμως, η αλλαγή στρατηγικής κυβέρνησης και τραπεζών. Η Alpha κι η Πειραιώς προχωρούν σε αυξήσεις κεφαλαίου συνδυάζοντας την κεφαλαιακή τους θωράκιση με την ενίσχυση της ιδιωτικής συμμετοχής και η κυβέρνηση προσδοκά ότι οι δύο τράπεζες θα εξοφλήσουν τον Μάιο ομόλογα 1,69 δισ. ευρώ.

«Το θέμα των προαιρετικών δημόσιων προτάσεων παραμένει μεν στην ατζέντα, όχι όμως τόσο ψηλά όσο τον περασμένο Ιανουάριο» αναφέρει στέλεχος μεγάλης τράπεζας συμπληρώνοντας ότι ενδέχεται το νομοσχέδιο να μην προβλέπει τελικώς αλλαγές και αυτές να έρθουν σε δεύτερο χρόνο με πράξη νομοθετικού περιεχομένου.

Πάντως, πρόσφατα, από το βήμα της Βουλής ο υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Στουρνάρας, τόνισε πως ο στρατηγικός στόχος της κυβέρνησης για αποδέσμευση των τραπεζών από το ΤΧΣ δεν θα επιτευχθεί με αλλαγή των όρων στα warrants, αλλά με διεύρυνση του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου ώστε το Ταμείο να διαθέτει μεγαλύτερη ευελιξία.