Τράπεζες:Πληρώνουν την κυβερνητική ανυπακοή

Την απόφαση της κυβέρνησης να ακολουθήσει τακτική μερικής... ανυπακοής απέναντι σε υποχρεώσεις του μνημονίου πληρώνει ο εγχώριος τραπεζικός τομέας, καθώς η τρόικα σκλήρυνε τη στάση της σε κρίσιμα, για την εξέλιξη της κυβερνητικής στρατηγικής, τραπεζικά θέματα.

Το τελευταίο διάστημα η τρόικα ακολουθεί τακτική ενστάσεων και νέων απαιτήσεων για θέματα που είτε είχαν δρομολογηθεί με βάση τις επιταγές της, όπως η άσκηση προσομοίωσης στις τράπεζες (stress test), είτε έχουν συμφωνηθεί στον πυρήνα τους, όπως το νέο θεσμικό πλαίσιο για την ανακεφαλαιοποίηση - ιδιωτικοποίηση των πιστωτικών ιδρυμάτων και η τύχη των προνομιούχων μετοχών.

Στόχος της, σύμφωνα με πηγές που παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς τις συζητήσεις, είναι να πιέσει την κυβέρνηση εκεί που... πονά, στη δρομολόγηση, δηλαδή, των συνθηκών ταχύτερης ιδιωτικοποίησης των τραπεζών, ώστε να επανέλθει σε λογική συναντίληψης και για τα δημοσιονομικά θέματα.

Οι ίδιοι θυμίζουν ότι η κυβέρνηση αυτενέργησε τόσο στην περίπτωση του προϋπολογισμού και του νέου φόρου ακινήτων, όσο και στο θέμα των πλειστηριασμών, προκαλώντας τον εκνευρισμό της τρόικας, ο οποίος γίνεται μεγαλύτερος από τη μονομερή πρόθεση χρήσης των κεφαλαίων του ΤΧΣ για κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού.

Όπως έχει γράψει το Euro2day η ιδιωτικοποίηση της Eurobank αποτελεί ορόσημο στον κυβερνητικό σχεδιασμό, καθώς αν είναι επιτυχής αφενός θα υπάρξει το πρώτο μεγάλο έμπρακτο μήνυμα αποκατάστασης της εμπιστοσύνης, μια και θα εισρεύσουν ξένα κεφάλαια ως 2,5 δισ. ευρώ, αφετέρου θα παραμείνει αλώβητο το κεφαλαιακό απόθεμα του ΤΧΣ.

Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση επιδιώκει να επιταχύνει την ιδιωτικοποίηση και των υπόλοιπων συστημικών τραπεζών, μέσω του υπό κατάρτιση σχεδίου νόμου για τη διάθεση μετοχών του ΤΧΣ.

Οι τράπεζες αποτελούν τη χρυσή εφεδρεία καθώς από τα έσοδα -ταχύτερης- ιδιωτικοποίησής τους μπορεί να καλυφθεί μεγάλο μέρος, αν όχι το σύνολο, του χρηματοδοτικού κενού, χωρίς να συναφθεί νέα δανειακή σύμβαση και επομένως μνημόνιο. Η δε επιτυχία του εγχειρήματος στη Eurobank θα αποτελέσει κράχτη για τις υπόλοιπες τράπεζες.

Ενώ, όμως, μέχρι και τον Δεκέμβριο ο χρόνος δούλευε για την κυβέρνηση, τώρα οι συνθήκες έχουν αντιστραφεί. Οι επικεφαλής της τρόικας, όπως είχαν διαμηνύσει, «πήγαν για σκι» και επιστρέφουν στην Αθήνα με το πάσο τους και αφού εν τω μεταξύ έχουν εγείρει σειρά ζητήματα στον τραπεζικό τομέα.

Στον αντίποδα, η κυβέρνηση βιάζεται να κλείσει άμεσα το θέμα του νέου θεσμικού πλαισίου για την ιδιωτικοποίηση των συστημικών τραπεζών, καθώς αν δεν ψηφισθεί ως τις 20 Ιανουαρίου χάνεται η ευκαιρία να διενεργηθεί η αύξηση κεφαλαίου της Eurobank εντός του α' 15νθημέρου του Φεβρουαρίου.

Αν το παραπάνω ορόσημο χαθεί, τότε θα χρειασθεί επικαιροποίηση του ενημερωτικού με στοιχεία της 31ης/12/2013 και το εγχείρημα ιδιωτικοποίησης θα μετατεθεί για τον Μάρτιο ή και τον Απρίλιο του 2014.

Σε ποια θέματα έχει επέλθει σύγκλιση...

Στελέχη της αγοράς εκτιμούν ότι η τρόικα άνοιξε θέματα απλώς και μόνο για να πιέσει με τακτική καθυστερήσεων την ελληνική κυβέρνηση να επανεξετάσει τη συνολική στάση της.

Για παράδειγμα, οι ενστάσεις της τελευταίας στιγμής για τη μεθοδολογία ως προς τον προσδιορισμό των κεφαλαιακών αναγκών των τραπεζών.

Η τρόικα, όπως υπενθυμίζουν, είχε συμμετάσχει ενεργά στον καθορισμό τόσο της μεθοδολογίας της BlackRock, όσο και των παραδοχών με τις οποίες έγινε η άσκηση προσομοίωσης. Από τον περασμένο Δεκέμβριο, όμως, έθεσε σειρά ζητημάτων ως προς τα αποτελέσματα των stress tests, με αποτέλεσμα να καθυστερήσει ο τελικός προσδιορισμός των κεφαλαιακών αναγκών των πιστωτικών ιδρυμάτων βάσει της άσκησης προσομοίωσης.

Για τα περισσότερα από τα παραπάνω ζητήματα έχει επέλθει σύγκλιση, χάρη στην τακτική διευκρινίσεων βήμα προς βήμα που ακολούθησε η ΤτΕ. Μένει να οριστικοποιηθεί αν η τρόικα θα αποδεχθεί το αίτημα προσαρμογής του ελάχιστου Core Tier I στα ευρωπαϊκά επίπεδα (μείωση από 9% σήμερα σε 8%) ή και το αίτημα να συνυπολογισθεί στα stress tests η πλήρης αναγνώριση του αναβαλλόμενου φόρου στα βασικά εποπτικά κεφάλαια.

Η απόφαση της εκτελεστικής επιτροπής της ΤτΕ με την οποία παρέχεται στις τράπεζες η δυνατότητα να προσμετρούν στα βασικά εποπτικά τους κεφάλαια το σύνολο του αναβαλλόμενου φόρου δημιουργεί μεν κεφαλαιακό μαξιλάρι ασφαλείας για να συνυπολογισθεί, όμως, αυτό το μαξιλάρι στα stress tests απαιτείται και η έγκριση των επικεφαλής των δανειστών.

Αν αποδεχθούν τουλάχιστον το ένα από τα δύο παραπάνω βασικά αιτήματα, ο λογαριασμός των κεφαλαιακών αναγκών για τις τράπεζες θα βγει στα επίπεδα που έχει προεξοφλήσει η αγορά.

Η τυπική έγκριση, ωστόσο, δεν έχει δοθεί, με αποτέλεσμα η ανακοίνωση των κεφαλαιακών αναγκών να μετατίθεται εκ νέου για τα τέλη του μήνα και ο σχεδιασμός για τη Eurobank να προβλέπει αύξηση 2,5 δισ. ευρώ, ώστε η τράπεζα να είναι καλυμμένη για όλα τα ενδεχόμενα.

...και ποια παραμένουν ανοικτά

Στον αντίποδα, ανοικτά παραμένουν θέματα του νέου θεσμικού πλαισίου για τη διάθεση μετοχών των τραπεζών και τις αλλαγές στο καθεστώς των warrants. Παρότι ο βασικός πυρήνας του νομοσχεδίου έχει συμφωνηθεί, η τρόικα δεν έχει δώσει τυπικά το "O.Κ." ώστε να κατατεθεί στη Βουλή με τη διαδικασία του κατεπείγοντος.

Ως εκ τούτου αυξάνεται η απειλή το νέο θεσμικό πλαίσιο να μην εγκριθεί πριν από τις 20 Ιανουαρίου (στόχος του υπουργείου Οικονομικών), θέτοντας έτσι σε κίνδυνο τον αναπροσαρμοσμένο σχεδιασμό του ΤΧΣ και της Eurobank για διενέργεια της αύξησης κεφαλαίου στο διάστημα 3 - 13 Φεβρουαρίου.

Το ενδιαφέρον της αγοράς εστιάζει στο αν η κυβέρνηση και η τρόικα θα βρουν μέσα σε ασφυκτικό χρονικό πλαίσιο ένα modus vivendi, έχοντας τραβήξει και οι δύο πλευρές το σχοινί από πλευράς τακτικής και εντυπώσεων.

Η αγορά έχει προεξοφλήσει πως το νέο θεσμικό πλαίσιο θα παρέχει την ευχέρεια στο Ταμείο να εγκρίνει διάθεση υφιστάμενων ή νέων μετοχών τραπεζών με όρους αγοράς, σε τιμές δηλαδή όπου προκύπτει αγοραστικό ενδιαφέρον, κάτι στο οποίο έχει συμφωνήσει κατ' αρχάς και η τρόικα.

Επιπρόσθετα, έχει προεξοφληθεί ότι θα παρέχεται μεγαλύτερη ευελιξία στο ΤΧΣ αναφορικά με τη δομή ιδιωτικοποίησης των Alpha, Εθνικής και Πειραιώς, επιτρέποντάς του να προβαίνει σε προαιρετικές δημόσιες προτάσεις για την επαναγορά και ακύρωση των warrants, με στόχο να επιταχυνθεί η ιδιωτικοποίηση των τραπεζών.

Στο θέμα της παροχής κινήτρων ταχύτερης ιδιωτικοποίησης η τρόικα έχει δώσει το πράσινο φως εδώ και καιρό, σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη.