Με την εκπνοή του 2013 είμαστε σε θέση να διαπιστώσουμε, ως γεγονότα πια, και όχι ως προσδοκίες (που πράγματι είχαμε στα τέλη του 2012), ορισμένα πολύ σημαντικά επιτεύγματα της ακολουθούμενης οικονομικής πολιτικής, η οποία επιδιώκει (κάτω από εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες) την αποτελεσματική εφαρμογή του προγράμματος προσαρμογής και την έγκαιρη έξοδο της χώρας από τη μεγαλύτερη οικονομική και κοινωνική κρίση της σύγχρονης ιστορίας της, αναφέρει η Alpha Bank στο εβδομαδιαίο δελτίο οικονομικών εξελίξεων.
Τα επιτεύγματα αυτά οφείλονται, βέβαια, σε σημαντικό βαθμό και στις μεγάλες, αλλά υπέρμετρα υποεκτιμημένες τα τελευταία χρόνια (ακόμη και σήμερα), δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας, οι οποίες λειτούργησαν ως ισχυρό αντίδοτο στις καταθλιπτικές εκτιμήσεις που διατυπώνονταν για τις εξελίξεις στη χώρα στα τέλη του 2012.
Μπορεί δε να γίνουν κατανοητά από οποιονδήποτε που είναι σε θέση να προσδιορίσει ποια ήταν τα δεδομένα για την ελληνική οικονομία στα τέλη του 2012 και ποιες είναι οι προοπτικές της στα τέλη του 2013.
Διανύσαμε ήδη το μεγαλύτερο μέρος της πραγματικά δύσβατης ανηφόρας της γεμάτης εμπόδια πορείας προσαρμογής της ελληνικής οικονομίας. Της επώδυνης προσαρμογής στη νέα πραγματικότητα, στην οποία η ανάπτυξη και η αύξηση των εισοδημάτων θα προκύπτει από την ανταποδοτική και δυναμική εργασία και επιχειρηματικότητα και από την εγχώρια παραγωγή διεθνώς ανταγωνιστικών προϊόντων με βάση τα σημαντικά συγκριτικά μας πλεονεκτήματα.
Έχουμε ήδη επιτύχει πολλά όσον αφορά την προσαρμογή μας σε αυτή τη νέα πραγματικότητα, μετά το αναπόφευκτο σκάσιμο της φούσκας του βολέματος στο δημόσιο τομέα και του κρατικοδίαιτου συνδικαλισμού, της μη ανταγωνιστικής και αρτηριοσκληρωτικής απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα, της φοροδιαφυγής και του «δεν πληρώνω», της εξάρτησης από τις κρατικές προμήθειες και της διαφθοράς σε αυτές τις προμήθειες και στη «δωρεάν» παιδεία και υγεία και, γενικά, της φούσκας του «τζάμπα» και των μειωμένων αποδόσεων με στήριγμα τον δανεισμό από το εξωτερικό που χρηματοδοτούσε (με το αζημίωτο) όλες αυτές τις αντιοικονομικές και αντικοινωνικές καταστάσεις.
Σήμερα, ωστόσο, οι συνθήκες και οι μηχανισμοί λειτουργίας της νέας ελληνικής οικονομίας ακόμη διαμορφώνονται και απαιτείται συνέχιση της προσπάθειας, έτσι ώστε η οικονομία να τεθεί έγκαιρα σε πορεία ανάκαμψης, από το 2014, και υγιούς ανάπτυξης, από το 2015, που αποτελεί την φυσιολογική εξέλιξη του προγράμματος προσαρμογής που ήδη εφαρμόζεται, αναφέρει η Alpha.
Αυτή η εξέλιξη αναμένεται να οδηγήσει με τη σειρά της στην αναγκαία ταχεία αύξηση της διεθνώς ανταγωνιστικής απασχόλησης και στη μείωση της ανεργίας. Είναι γεγονός ότι αυτή η πορεία προς την ολοκλήρωση της προσαρμογής και την ανάκαμψη μπορεί να διαταραχθεί και να καθυστερήσει, αφού ακόμη υπάρχουν δυνάμεις και ομάδες συμφερόντων που ασκούν έντονες πιέσεις για επιστροφή στο παρελθόν.
Αυτό συμβαίνει παρά το ότι αυτή η επιστροφή δεν είναι δυνατή, διότι τώρα δεν υπάρχει πια ο δανεισμός από το εξωτερικό για να την χρηματοδοτήσει. Οι δυνάμεις που, παρόλα αυτά, επιδιώκουν την κατάργηση των μνημονίων και την επιστροφή στο 2009 μπορούν ακόμη να διαταράξουν την πορεία της χώρας για έξοδο από την κρίση. Δεν μπορούν όμως τώρα να αποτρέψουν αυτήν την πορεία.
Τα πέντε σημαντικά επιτεύγματα της οικονομίας το 2013.
Τα σημαντικά επιτεύγματα της οικονομικής πολιτικής το 2013 που συνοψίζονται, περιληπτικά, στα ακόλουθα:
Πρώτον, στο γεγονός ότι το 2013 ήταν το 1ο έτος στη μεταπολεμική περίοδο κατά το οποίο η Ελλάδα τηρεί τους ισχύοντες εισοδηματικούς περιορισμούς. Για πρώτη φορά δαπανά σύμφωνα με το σημαντικά μειωμένο διαθέσιμο εισόδημά της.
Δεύτερον, μεγάλο επίτευγμα της οικονομικής πολιτικής το 2013 ήταν η καλύτερη από ότι είχε προγραμματιστεί υλοποίηση του προϋπολογισμού του 2013,
Τρίτον, ενδεχομένως το μεγαλύτερο επίτευγμα, ήταν η ουσιαστική επιβράδυνση της πτωτικής πορείας του ΑΕΠ της χώρας στο -3,7% το 2013, εν μέσω μάλιστα καταστροφικών για το οικονομικό κλίμα εκτιμήσεων για πτώση του κατά -4,8% έως και κατά -5,3% και με την Τρόικα να προβλέπει πτώση κατά -4,2%.
Τέταρτον, εξίσου σημαντικά επιτεύγματα κατά το 2013 ήταν η εκ βάθρων αναδιάρθρωση, αναδιοργάνωση και ανακεφαλαιοποίηση των τεσσάρων (4) μεγάλων συστημικών τραπεζών της χώρας και μάλιστα υπό την εξαιρετικά δυσμενή επίπτωση της κρίσης στο τραπεζικό σύστημα και στην οικονομία της Κύπρου.
Πέμπτον, κατά το 2013 σημειώθηκε αξιοσημείωτη περαιτέρω πρόοδος σε κρίσιμους τομείς διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, που συμβάλουν ήδη στην εντυπωσιακή βελτίωση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της χώρας.
Οι αρνητικές επιδόσεις
Υπήρξαν, ωστόσο, και αρνητικές επιδόσεις, εξελίξεις και επιπτώσεις της κρίσης που εξακολουθούν έως και το τέλος του 2013 να θέτουν σημαντικά εμπόδια στην αποκατάσταση σε φυσιολογικά επίπεδα του οικονομικού κλίματος στη χώρα και, ιδιαίτερα, της καταναλωτικής εμπιστοσύνης. Υπάρχουν ακόμη παράγοντες που εξακολουθούν να συμβάλλουν στη διατήρηση υψηλού επιπέδου αβεβαιότητας και στην παρεμπόδιση της πορείας εξόδου από την κρίση.
Σημειώνονται για παράδειγμα: α) Η χαμηλότερες του αναμενομένου επιδόσεις στον τομέα του περιορισμού του μεγάλου προβλήματος της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής, παρά το ότι κάποια βελτίωση παρατηρείται στον τομέα αυτό τους τελευταίους μήνες. β) Η προφανής αποτυχία στην προσπάθεια εκλογίκευσης της φορολογίας των ακινήτων, μετά την αντικατάσταση του ΕΝΦΑ με τον ΕΝΦΙΑ + ΦΑΠ, και, επιπλέον, μετά την επιβολή φόρου υπεραξίας στα ακίνητα και στις μετοχικές και άλλες χρηματιστηριακές αξίες από το 2014, δηλαδή από το πιο κρίσιμο (μετά το 2013) έτος για την απολύτως αναγκαία ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Σημειώνεται ότι η επιβολή πέντε (5) διαφορετικών φόρων στα ακίνητα το 2014 οδήγησε στην περαιτέρω κατάρρευση της αγοράς ακινήτων κατά το έτος αυτό με αποτέλεσμα την άμεση επίπτωση στην πτώση του ΑΕΠ κατά -1,7 π.μ. γ) Η κωλυσιεργία, ακόμη και σήμερα, στον τομέα της ριζικότερης εκλογίκευσης του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας του δημόσιου τομέα με την εκλογίκευση του καθεστώτος μονιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων
Σημειώνεται, επίσης, ότι η βασική στρατηγική ενός μεγάλου μέρους του πολιτικού συστήματος της χώρας στηρίζεται:
α) Στην δαιμονοποίηση των Μνημονίων και των προγραμμάτων προσαρμογής και στην παρουσίασή τους ως μηχανισμών καταστροφής της ελληνικής οικονομίας και ως υπαιτίων για τη μεγάλη μείωση των εγχώριων εισοδημάτων και την υπέρμετρη αύξηση της ανεργίας.
β) Στις υποσχέσεις για κατάργηση των Μνημονίων και των προγραμμάτων προσαρμογής και για επάνοδο στο 2009, δηλαδή στην εφαρμογή της πολιτικής των ανεξέλεγκτων παροχών στους πάντες, χωρίς την ανάγκη τήρησης των αναπόφευκτων εισοδηματικών περιορισμών.
Η Ελλάδα βρίσκεται σήμερα σε φάση ανάκαμψης και ανάπτυξης της οικονομίας της, με το δημόσιο χρέος της δραστικά μειωμένο και αναδιαρθρωμένο (επιμηκυμένο σε λήξεις έως το 2057) και με δραστικά μειωμένα επιτόκια για την εξυπηρέτησή του και με το ασφαλιστικό της σύστημα χωρίς μελλοντικά ελλείμματα και χρέη και με τη διεθνή ανταγωνιστικότητά της στα ύψη.