Μετά από μήνες ζυμώσεων και διορθώσεων, το υπουργείο Οικονομικών κατόρθωσε χθες να καταθέσει στη Βουλή το νομοσχέδιο για τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων. Στις τελικές διατάξεις για τον φόρο εκπλήξεις δεν υπήρξαν. Από 2 έως 13 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο ο φόρος για τα σπίτια, από 3 έως 9.000 ευρώ το στρέμμα για τα οικόπεδα και 1 ευρώ το στρέμμα για τα αγροτεμάχια, με πλήρη εξαίρεση από τον φόρο τα αγροτικά κτίσματα.Εκεί που ο νομοθέτης έδωσε ρέστα ήταν η προχειρότητα στις «έξτρα» διατάξεις, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την εξόφληση του φόρου εισοδήματος.
Εισηγητική έκθεση και σχέδιο νόμου είχαν δύο διαφορετικές εκδοχές. Στη μία, ο φόρος εξοφλούνταν σε τρεις μηνιαίες δόσεις, στην άλλη σε τρεις διμηνιαίες. Αφού βγήκαν τα πρώτα δημοσιεύματα, το υπουργείο Οικονομικών διευκρίνισε ότι δεν αλλάζει η πληρωμή του φόρου εισοδήματος σε τρεις δόσεις.
Δεύτερο βασικό χαρακτηριστικό, οι ατάκτως ερριμμένες διατάξεις. Από τη μείωση του φόρου μεταβίβασης και την έκτακτη εισφορά στους πλοιοκτήτες, έως φορολογικές ατέλειες για τα αυτοκίνητα μοναχών στο Άγιο Όρος και συνταξιοδοτικές διατάξεις για τους γενικούς διευθυντές των υπουργείων. Ευτυχώς, οι διατάξεις για τον ΚΦΑΣ, οι οποίες υπήρχε η ιδέα να κατατεθούν και αυτές μαζί με τον φόρο ακινήτων, μετατίθενται για το νέο έτος.
Τρίτο χαρακτηριστικό η κλασική αδυναμία του Έλληνα νομοθέτη να φτιάξει κατανοητούς νόμους. Για να καταλάβεις τι θέλει να πει ο «ποιητής» πρέπει να έχεις από κοντά νόμους, διατάξεις, άρθρα και παραγράφους, υπουργικές αποφάσεις και εγκυκλίους...
Και τέταρτο, οι άσχετες μεταξύ τους διατάξεις που μετατρέπουν έναν νόμο για τη φορολογία ακινήτων σε πολυνομοσχέδιο-σκούπα στη λογική «ό,τι βρω βάζω».
Κάπως έτσι, το νομοσχέδιο για τον φόρο ακινήτων εκτός από τον φόρο ακινήτων προβλέπει τα εξής:
1) Φόρος μεταβίβασης: Μειώνεται στο 3% από την 1η-1-2014 ο φόρος μεταβίβασης ακινήτων. Η μείωση δεν αφορά τις μεταβιβάσεις που γίνονται από χαριστική αιτία όπως γονική παροχή, δωρεά, κληρονομιά.2) Τριπλός φόρος σε πλοιοκτήτες. Για τα έτη 2014-2016 θα καταβληθεί έκτακτη παροχή της ναυτιλιακής κοινότητας για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης, ίση με το διπλάσιο του τελικού φόρου που βεβαιώθηκε την προηγούμενη χρονιά για κάθε πλοίο. 500 εκατ. ευρώ τα προσδοκώμενα έσοδα στην τριετία.
3) Απόσυρση. Παρατείνονται τα κίνητρα για απόσυρση παλαιών αυτοκινήτων έως τις 20 Δεκεμβρίου 2014.
4) Φορομπόνους στους νησιώτες. Αυξάνεται από 25.000 σε 37.500 ευρώ το κλιμάκιο εισοδήματος στο οποίο επιβάλλεται συντελεστής φόρου εισοδήματος 22% στη νέα κλίμακα μισθωτών και συνταξιούχων, προκειμένου για φορολογούμενους που κατοικούν σε νησιά με πληθυσμό κάτω από 3.100 κατοίκους. Αντίστοιχα μειώνονται κατά 40% οι φορολογικοί συντελεστές για επιχειρήσεις στα νησιά. Η διάταξη αυτή θα ισχύσει έως τις 31 Δεκεμβρίου 2015.
5) Χρηματιστήριο. Εξαιρούνται από την υποχρέωση τήρησης βιβλίων όσοι πραγματοποιούν συναλλαγές σε μετοχές, κρατικά ή εταιρικά ομόλογα, μερίδια προσωπικών εταιρειών αλλά και σε παράγωγα χρηματοοικονομικά προϊόντα. Η απαλλαγή αφορά τίτλους που αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε οργανωμένη αγορά ή ομόλογα που εκδίδονται από εισηγμένες εταιρείες, καθώς και κρατικά ομόλογα εκτός από τις περιπτώσεις όπου ο φορολογούμενος ασχολείται κατ΄ επάγγελμα με τις παραπάνω συναλλαγές και οι οποίες καθορίζονται με απόφαση του υπουργού Οικονομικών.
6) Εκπτώσεις επιχειρήσεων. Εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα επιχειρήσεων, κατά τον χρόνο πραγματοποίησής τους, τόκοι έως 3 εκατ. ευρώ που πληρώνουν για την εξυπηρέτηση δανείων τους, καθώς και οι δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας προσαυξημένες κατά 30%.
7) Πόροι ΟΤΑ: Μετά την κατάργηση του ΦΑΠ, οι ΟΤΑ Α΄ βαθμού θα λαμβάνουν το 11,3% των εσόδων από τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων.
8) Άγιο Όρος: Αυτοκίνητα τα οποία έχουν αγοραστεί ατελώς από τις Μονές μπορούν να μεταβιβάζονται χωρίς φόρους και δασμούς -με εξαίρεση τον ΦΠΑ- για τα επόμενα δέκα χρόνια.
9) Εργαζόμενοι στους Ολυμπιακούς Αγώνες: Απαλλάσσονται από πρόστιμα και προσαυξήσεις, υπό την προϋπόθεση εξόφλησης του κυρίου φόρου έως τις 31 Δεκεμβρίου 2014, για την εφάπαξ συνταξιοδοτική παροχή που εισέπραξαν το... 2004.
10) Φοροέλεγχοι 24 ώρες. Ανοίγει ο δρόμος για τη διενέργεια φορολογικών ελέγχων όλο το 24ωρο, ενώ προβλέπεται πως εκτός από το ΣΔΟΕ θα μπορούν να αναστέλλουν τη λειτουργία επαγγελματικών εγκαταστάσεων και οι ελεγκτές που υπάγονται στη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων, μετά τη διαπίστωση φορολογικών παραβάσεων.
11) Έλεγχοι και στα σπίτια. Η είσοδος στην κατοικία του φορολογουμένου από ελεγκτές επιτρέπεται μόνο με εντολή του εισαγγελέα, εκτός εάν αυτή έχει δηλωθεί από τον φορολογούμενο και ως χώρος άσκησης επαγγελματικής ή επιχειρηματικής δραστηριότητας. Σε αυτήν την περίπτωση η πρόσβαση περιορίζεται μόνο στους χώρους στους οποίους ασκείται η δραστηριότητα.
12) Άνεργοι. Κατά τον τεκμαρτό προσδιορισμό των εισοδημάτων τους εφόσον προκύπτει φόρος θα φορολογούνται με την κλίμακα των μισθωτών και όχι των ελευθέρων επαγγελματιών.
13) Συνταξιοδότηση γενικών διευθυντών υπουργείων. Καταργείται η δυνατότητα των προϊσταμένων γενικών διευθύνσεων των υπουργείων που απολύονται αυτοδίκαια να παραμείνουν στην υπηρεσία μέχρι τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας τους.
14) Προσδιορισμός φόρου με έμμεσες τεχνικές ελέγχου και για φυσικά πρόσωπα. Όπως γίνεται σήμερα για τους επιτηδευματίες και επιχειρήσεις, οι ελεγκτές θα μπορούν να προσδιορίζουν το φορολογητέο εισόδημα με κάθε διαθέσιμο στοιχείο ή με έμμεσες μεθόδους ελέγχου.
15) Φορολογική μεταχείριση καθυστερούμενων μισθών. Διενεργείται παρακράτηση φόρου με συντελεστή 20% στα εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις, που καταβάλλονται αναδρομικά σε μεταγενέστερο χρόνο από το έτος στο οποίο ανάγονται.
16) Συμψηφισμοί παντού. Η Φορολογική Διοίκηση συμψηφίζει απαιτήσεις από φόρους και λοιπά έσοδα του Δημοσίου που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων.
17) Κατάθεση δηλώσεων: Από 1η Φεβρουαρίου έως 30 Απριλίου η κατάθεση φορολογικών δηλώσεων (από 30 Ιουνίου που ισχύει σήμερα). Σε τρεις ίσες διμηνιαίες δόσεις ο φόρος.
18) Καταργείται ο περιορισμός έκπτωσης δαπανών έως 9.250 ευρώ για τους ελεύθερους επαγγελματίες.
19) Αγρότες. Θα υπάρξουν εξαιρέσεις από την τήρηση βιβλίων και στοιχείων για αγρότες ειδικού καθεστώτος με απόφαση του Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων.
20) ΔΕΚΟ. Τέλος στα φαινόμενα απειθαρχίας νομικών προσώπων και ΔΕΚΟ στο ενιαίο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων και στην καταβολή υψηλότερων μισθών στους υπαλλήλους τους.
Προβλέπεται αναστολή οποιασδήποτε επιχορήγησης, απόδοσης πόρων ή ενίσχυσης από τον κρατικό προϋπολογισμό στα νομικά πρόσωπα που παρεκκλίνουν από τη διαδικασία πληρωμής μέσω Ενιαίας Αρχής Πληρωμών. Ως τώρα προβλεπόταν μόνο η αναστολή του κονδυλίου που αφορούσε τη μισθοδοσία των υπαλλήλων. Στις ΔΕΚΟ, τα ΝΠΔΔ και τα ΝΠΙΔ που υπάγονται στον νόμο των ΔΕΚΟ θα αναστέλλεται επιπλέον η πληρωμή των μελών των διοικητικών συμβουλίων. Αν δεν συμμορφωθούν, μάλιστα, μέσα σε δύο μήνες θα παύεται το διοικητικό συμβούλιο.
21) Και προϊστάμενοι με master. Προϊσταμένους με συγκεκριμένα προσόντα θέλει να τοποθετήσει στα καίρια πόστα του υπουργείου Οικονομικών ο υπουργός Γιάννης Στουρνάρας και για τον σκοπό αυτό καθόρισε τις σχετικές προϋποθέσεις. Ενδεικτικά, στη Γενική Διεύθυνση Οικονομικής Πολιτικής ο προϊστάμενος πρέπει να έχει πανεπιστημιακή εκπαίδευση, αλλά και να είναι κάτοχος μεταπτυχιακού, τουλάχιστον Master, και με πολύ καλή γνώση αγγλικών ή γαλλικών.