Υπάρχει έντονο παρασκήνιο πίσω από την απόφαση του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά να δηλώσει μετά τη συνάντησή του με τη Γερμανίδα καγκελάριο, Άγκελα Μέρκελ, την περασμένη Παρασκευή, ότι δεν θα υπάρξει τρίτο δάνειο, και συνεπώς τρίτο μνημόνιο.
Στις τελευταίες συνεδριάσεις του EuroWorking Group, όπου συζητείται το χρηματοδοτικό κενό της χώρας μας, εκτός από τη διαφωνία στην κάλυψη των ANFAs διαφάνηκε και μία άλλη παράμετρος που περιπλέκει την υπόθεση ακόμα περισσότερο:
Η Φινλανδία εμφανίζεται αποφασισμένη να ζητήσει εμπράγματες εξασφαλίσεις (collateral) για να λάβει η χώρα μας τρίτο δάνειο. Μάλιστα φαίνεται ότι το Ελσίνκι έχει περάσει από το κοινοβούλιο τη συγκεκριμένη προϋπόθεση, με προφανή στόχο να μη δύνανται να αποτελέσουν προϊόν πολιτικής διαπραγμάτευσης οι όροι χορήγησης νέων δανείων σε χώρες της Ε.Ε.
Επιπλέον, εκτός από τα collateral, που αναμένεται να ζητήσει η Φινλανδία, το γερμανικό σχέδιο (εμπνεύσεως Schaeuble), κατά το οποίο η Ελλάδα για να λάβει περαιτέρω βοήθεια θα πρέπει να αξιοποιήσει την ακίνητη περιουσία του Δημοσίου που δεν εντάσσεται στο ΤΑΙΠΕΔ, δεν φαίνεται να έχει αποσυρθεί από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες του Euro2day.gr, στο τελευταίο Eurogroup ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας φέρεται να έχει συμφωνήσει στην αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου που δεν είναι ενταγμένη στο ΤΑΙΠΕΔ.
Δεν διευκρινίζεται, ωστόσο, εάν η συμφωνία σχετίζεται αποκλειστικά με κάποιου είδους εγγύηση για το τρίτο δάνειο (collateral) ή με ανεξάρτητες πιέσεις για περαιτέρω έσοδα -ενδεχομένως μέσω τιτλοποιήσεων στα ακίνητα αυτά- ώστε να συρρικνωθούν οι χρηματοδοτικές ανάγκες της Αθήνας τα επόμενα χρόνια.
Σε κάθε περίπτωση, οι προθέσεις των εταίρων μεταφέρθηκαν εγκαίρως στο Μαξίμου. Οι απαιτήσεις τους, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η Ελλάδα κινδυνεύει να απομονωθεί εκ των πραγμάτων ως η μόνη χώρα με μνημόνιο, ώθησαν τον κ. Σαμαρά να παίξει το χαρτί «δεν χρειαζόμαστε νέα βοήθεια».
Άλλωστε, αφενός το πολιτικό κλίμα και οι δεσμεύσεις της κυβέρνησης δεν σηκώνουν τέτοιου είδους δανειακές συμφωνίες και αφετέρου ο πρωθυπουργός έχει αίσθηση για την τάση που υπάρχει αυτήν τη στιγμή στην Ε.Ε., αλλά και παγκοσμίως, να τελειώνει η ευρωζώνη με την κρίση.
Τόσο οι κυβερνήσεις, όσο και η Κομισιόν βιάζονται να φανεί ότι προχωρά η ανάκαμψη, παραβλέποντας τις ανισορροπίες μεταξύ Νότου και Βορρά και κρύβοντας κάτω από το χαλί κάποια μελανά σημεία. Δεν είναι άλλωστε η πρώτη φορά που η Ευρώπη κινείται με αυτόν τον τρόπο.
Πάνω σε αυτό το μοτίβο, ο Έλληνας πρωθυπουργός ξεκίνησε από το Βερολίνο την «καμπάνια» ότι η Ελλάδα δεν χρειάζεται νέο δάνειο. Πιστεύει δε ότι η διαφωνία της ΕΚΤ στο να χρησιμοποιηθούν τα περισσεύοντα κονδύλια από το ΤΧΣ θα καμφθεί και έτσι οι χρηματοδοτικές ανάγκες θα περιοριστούν σημαντικά.
Βεβαίως ουδείς στο εξωτερικό φαίνεται σήμερα να πιστεύει ότι η Ελλάδα δεν θα χρειαστεί επιπλέον βοήθεια. Πίσω από τις κλειστές πόρτες γίνονται προσπάθειες οι ανάγκες της χώρας μας να μην ξεπερνούν τα 4-6 δισ. ευρώ εάν και εφόσον διατεθούν τα κονδύλια του ΤΧΣ για την κάλυψη του «κενού».
Στο Βερολίνο αυτήν τη στιγμή επικρατεί η τάση να δοθεί όσο πιο μικρό δάνειο γίνεται και η στρατηγική της ελληνικής κυβέρνησης διευκολύνει αυτόν τον σχεδιασμό. Δεν είναι λίγοι αυτοί που διαπιστώνουν ότι η Α. Μέρκελ ανέπνευσε με ανακούφιση όταν ο Ιρλανδός πρωθυπουργός της ανακοίνωσε ότι δεν σκοπεύει να ζητήσει πιστωτική γραμμή στην πορεία εξόδου της χώρας από το μνημόνιο.
Βεβαίως, η ελληνική περίπτωση είναι πολύπλοκη, ενώ παράλληλα η Αθήνα έχει να αντιμετωπίσει και μια γερή δόση καχυποψίας από την πλευρά της σκληροπυρηνικής ομάδας των Γερμανών. Σε αυτήν την περίπτωση η κυβέρνηση δεν θα μπορέσει να αποφύγει κάποιου είδους νέο μνημόνιο, ούτε την πιθανότητα να προσφέρει εγγυήσεις. Απλώς όσο πιο μικρό το νέο δάνειο τόσο λιγότερες άρα και πολιτικά υποφερτές θα είναι και οι εγγυήσεις...