Ανοιχτούς λογαριασμούς αφήνει η τρόικα

Με ανοιχτούς λογαριασμούς με την ελληνική κυβέρνηση, η τρόικα φεύγει σήμερα από την Αθήνα και παραμένει άγνωστο πότε θα επανέλθει. Θέματα όπως οι πλειστηριασμοί, τα ΕΑΣ, ο φόρος ακινήτων και το δημοσιονομικό κενό αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο τροποποιήσεων στον προϋπολογισμό του 2014, ο οποίος κατατίθεται σήμερα στη Βουλή, παρ' εκτός κι εάν η πολιτική διαπραγμάτευση κάνει -αθόρυβα αυτήν τη φορά- κανένα θαύμα και η ζυγαριά γείρει αισθητά προς τις ελληνικές θέσεις.

Η ελληνική πλευρά, παρότι αποφεύγει τις τυμπανοκρουσίες και την καλλιέργεια προσδοκιών για πολιτική διαπραγμάτευση, όπως έκανε προ ολίγων εβδομάδων όταν η τρόικα ήταν στην αναμονή της επανόδου, ποντάρει αρκετά στη συνάντηση που θα έχει αύριο ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς με την καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ.

Σε αυτήν τη συνάντηση, ο πρωθυπουργός έχει δύο άσσους στο μανίκι. Ο πρώτος δεν είναι άλλος από το πρωτογενές πλεόνασμα του 2013. Η Ελλάδα όχι μόνο πέτυχε τον στόχο για μηδενισμό του πρωτογενούς ελλείμματος, όπως είχε δεσμευθεί με το πρόγραμμα, αλλά ακόμα καλύτερα: σύμφωνα με πληροφορίες, θα ξεπεράσει τελικά και την εκτίμηση του προσχεδίου για πρωτογενές πλεόνασμα 343 εκατ. ευρώ. «Θα υπάρχουν εκπλήξεις στον προϋπολογισμό του 2014», έλεγε χθες χαμογελώντας κορυφαίος παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών.

Σύμφωνα με πηγές, το πρωτογενές πλεόνασμα του 2013 θα φτάσει πλέον στα 730 εκατ. ευρώ, ανοίγοντας τον δρόμο στην κυβέρνηση να διανείμει ένα, έστω και μικρό, «κοινωνικό μέρισμα». Θεωρητικά, με βάση το μνημόνιο, έχει το δικαίωμα να διανείμει κοινωνικό μέρισμα ίσο με το 70% της υπέρβασης του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα. Μόνο που στην προκειμένη περίπτωση και τα 730 εκατ. ευρώ είναι υπέρβαση στόχου, επομένως τα 500 εκατ. η ελληνική κυβέρνηση θα μπορούσε να τα διαχειριστεί όπως θέλει. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο το πιθανότερο είναι πως θα έφερνε γκρίνια από την τρόικα, αλλά πιθανός συμβιβασμός υπέρ τους θα διεύρυνε τις εντυπώσεις του άσσου στο πλεόνασμα.

Ο δεύτερος άσσος στο μανίκι Σαμαρά δεν είναι άλλος από τον κίνδυνο πολιτικής αποσταθεροποίησης στην Ελλάδα -ενδεχόμενο το οποίο κανείς δεν θα ήθελε στην Ευρώπη τώρα που έχει αρχίσει να στρώνει η κατάσταση- αν η τρόικα παραζορίσει τα πράγματα.

Το χαρτί αυτό άλλωστε, σύμφωνα με πληροφορίες, παίζει έντονα τις τελευταίες ημέρες στις συζητήσεις ιδίως όταν η κουβέντα έρχεται στις απαιτήσεις της τρόικας για τους πλειστηριασμούς. «Τους μεταφέραμε το κλίμα που υπάρχει και στα δύο κόμματα, τονίζοντας παράλληλα πόσο ευαίσθητο είναι το θέμα των πλειστηριασμών για την ελληνική κοινωνία» τόνιζε χθες κορυφαίο στέλεχος του υπουργείου Ανάπτυξης, μετά τη συνάντηση με την τριανδρία των πιστωτών.

Διαφωτιστικό ως προς αυτό το ζήτημα είναι και το ρεπορτάζ που μεταδίδουν οι Financial Times. Περιγράφουν τη «μεταρρυθμιστική κόπωση» και τον ορατό κίνδυνο για πτώση της κυβέρνησης, σε μια χώρα όπου η αντιπολίτευση, αν έρθει στην εξουσία, θα στραφεί κατά του προγράμματος. 

Σε αυτό το πλαίσιο, μετά από περίπου τρεις εβδομάδες διαπραγματεύσεων, με ενδιάμεση διακοπή για το Eurogroup, oι Τόμσεν, Μαζούχ και Μορς πηγαίνουν σήμερα στα σπίτια τους, καθώς όπως διευκρινίστηκε χθες δεν θα παραστούν στη συνεδρίαση του Eurogroup.

Εκτιμάται πως «μάλλον θα επιστρέψουν στις αρχές Δεκέμβρη», όπως σημείωνε χθες αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών, αν και αυτό δεν είναι απαραίτητο. Οι επαφές με την ελληνική πλευρά θα συνεχιστούν με email και τηλεδιασκέψεις και αν πράγματι υπάρξει συμφωνία έως τις 9 Δεκεμβρίου (60-40 πιθανότητες υπέρ της Ελλάδας ήταν η χθεσινή «απόδοση» του... στοιχήματος), τίποτα δεν τους εμποδίζει να συναντηθούν απευθείας με τον Γ. Στουρνάρα στο Eurogroup και να ανοίξουν τον δρόμο για τη δόση του 1 δισ. ευρώ, σε πρώτη φάση. Μετά βλέπουμε...

Όσο για τον προϋπολογισμό που κατατίθεται σήμερα στη Βουλή, όπως έλεγε χθες αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών, «ο κάθε προϋπολογισμός μπορεί να αλλαχτεί ανά πάσα στιγμή κατά τη διάρκεια της χρονιάς. Όμως επί αυτής της κυβέρνησης συμπληρωματικός προϋπολογισμός δεν έχει κατατεθεί ποτέ...».

Η αλήθεια είναι ότι στον φετινό πράγματι συμπληρωματικός δεν υπήρξε. Αλλαγές όμως έγιναν μέσω του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος, όπως κάλλιστα μπορεί να γίνει και στον προϋπολογισμό του 2014.