Eνέργεια: Στα πρόθυρα ανοίγματος η λιανική

Ημερησίως πλέον ελέγχεται από τον Λειτουργό της Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΛΑΓΗΕ) η οικονομική θέση όσων συμμετέχουν στην ημερήσια αγορά, βάσει των εγγυήσεων που έχουν παραχωρήσει.

Η νέα διαδικασία που εφαρμόζει ο Λειτουργός από την 31η Οκτωβρίου επιδιώκει να μειωθεί κατά το δυνατόν ο χρηματοοικονομικός κίνδυνος των συναλλαγών στον ημερήσιο ενεργειακό προγραμματισμό και να αποφευχθεί η δραστηριοποίηση στην εμπορία και κυρίως στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας, επιχειρήσεων με μειωμένη οικονομική αξιοπιστία, όπως συνέβη στο παρελθόν.

Η νέα διαδικασία, για την εφαρμογή της οποίας προηγήθηκε διαβούλευση με τους εμπλεκόμενους, εφαρμόζεται για τον επιπλέον λόγο ότι από το νέο έτος θα επιδιωχθεί να ανοίξει η αγορά λιανικής με την πραγματοποίηση δημοπρασιών που θα αφορούν ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας παραγόμενες από λιγνιτικές και υδροηλεκτρικές μονάδες. Στόχος να τις αγοράσουν προμηθευτές και να τις διαθέσουν στους καταναλωτές πελάτες τους.

Ήδη η ΡΑΕ έχει ολοκληρώσει τις προτάσεις της για την εφαρμογή του μοντέλου το οποίο είναι αντίστοιχο του γαλλικού ΝΟΜΕ, και θα αποτελέσει τη μεταβατική φάση προς το τελικό μοντέλο λειτουργίας της αγοράς (target model).

Σε ό,τι αφορά τον ρόλο του ΛΑΓΗΕ στην αγορά, με την εφαρμογή του μηχανισμού μείωσης του χρηματοοικονομικού κινδύνου συναλλαγών, προβαίνει σε καθημερινούς ελέγχους των συμμετεχόντων ως προς τα εξής:

• Ελάχιστη απαίτηση εγγυήσεων συμμετοχής στον Ημερήσιο Ενεργειακό Προγραμματισμό για Προμηθευτές, Εμπόρους, Παραγωγούς.

• Θέση Εμπόρων και Προμηθευτών που δεν έχουν μονάδες παραγωγής σε σχέση με τις παρασχεθείσες εγγυήσεις και το περιθώριο θέσης.

• Υπολογισμός Περιθωρίου Θέσης και Διόρθωση Θέσης Εμπόρων και Προμηθευτών που δεν έχουν μονάδες παραγωγής.

Ο Λειτουργός της Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας εισηγήθηκε προς τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας μηχανισμό για τη μείωση του χρηματοοικονομικού κινδύνου των συναλλαγών στον Ημερήσιο Ενεργειακό Προγραμματισμό (ΗΕΠ). Οι προτάσεις του Λειτουργού τέθηκαν σε δημόσια διαβούλευση και έτυχαν της ευρείας αποδοχής των συμμετεχόντων.

Παράλληλα, ο ΛΑΓΗΕ έχει θέσει όλους τους συμμετέχοντες σε καθεστώς υποχρεωτικής εβδομαδιαίας εκκαθάρισης-διακανονισμού των συναλλαγών τους, ενώ παρακολουθεί σε εβδομαδιαία ή σε μηνιαία βάση τα ελλείμματα στις συναλλαγές, επιμερίζοντας τα ελλείμματα της αγοράς στους παραγωγούς.

Ως γνωστόν, μέχρι πρόσφατα η ΔΕΗ προέβαινε παράνομα σε συμψηφισμό των εισπράξεων που πραγματοποιεί ως προμηθευτής από τους πελάτες της καταναλωτές (ελέγχει το 97% της αγοράς) με τις απαιτήσεις που έχει ως παραγωγός. Λόγω δε της μειωμένης ρευστότητας της αγοράς (απλήρωτοι λογαριασμοί), κατακρατούσε σχεδόν όλες τις εισπράξεις, με αποτέλεσμα να μένουν απλήρωτοι οι ανεξάρτητοι παραγωγοί για την ηλεκτρική ενέργεια που προσέφεραν στο σύστημα.

Το ΝΟΜΕ

Σε ό,τι αφορά τις δημοπρασίες ηλεκτρικής ενέργειας, με βάση το σύστημα ΝΟΜΕ, το σχέδιο που έχει επεξεργαστεί η ΡΑΕ αναμένει την έγκριση της τρόικας. Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής στοιχεία, η φιλοσοφία του είναι βασισμένη στο ότι η ενέργεια που θα προέρχεται από τις λιγνιτικές και τις υδροηλεκτρικές μονάδες θα έχει ως τελικούς αποδέκτες μέσω προμηθευτών καταναλωτές όλων των κατηγοριών. Δηλαδή οικιακούς, εμπορικούς βιομηχανικούς κ.ά., με απώτερο σκοπό τη μείωση του κόστους.

Δεν έχει δηλαδή καμία σχέση με το σύστημα που επιδίωκε (και επιδιώκει) η ΔΕΗ να εφαρμοστεί, αυτό των Virtual Power Plants (VPP), το οποίο αφορά τη χονδρεμπορική αγορά.

Σύμφωνα με τον μέχρι στιγμής σχεδιασμό, οι δημοπρασίες θα γίνονται μέσα σε συγκεκριμένο εύρος τιμών, το οποίο θα προκύπτει από ανεξάρτητους κοστολογικούς ελέγχους που πραγματοποιούνται στη ΔΕΗ με παραγγελία της ΡΑΕ.

Στους προμηθευτές θα τίθενται περιορισμοί αναφορικά με τις ποσότητες που θα έχουν δικαίωμα να διεκδικήσουν και οι οποίες θα πρέπει να αντιστοιχούν στις καταναλώσεις των πελατών τους.

Όλα τα παραπάνω βεβαίως αναμένεται να αποτελέσουν μέρος λεπτομερειακού σχεδίου το οποίο θα αξιολογηθεί από τους συμμετέχοντες στην αγορά αλλά και στη ΔΕΗ, η οποία ως γνωστόν αντιδρά στην εφαρμογή του μοντέλου αυτού, ενδεχομένως διαβλέποντας σημαντική απώλεια θέσεων στην αγορά λιανικής υπέρ ανεξάρτητων προμηθευτών.