«Δάχτυλος» ΤΑΙΠΕΔ σε Αττική Οδό και Ρίο-Αντίρριο

Από τα τέλη Οκτωβρίου 2011 έχουν μεταφερθεί στο Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων (ΤΑΙΠΕΔ) τα έσοδα που θα έχουν οι μελλοντικές γενιές από την Αττική Οδό και τη ζεύξη Ρίου – Αντιρρίου ώστε να χρησιμοποιηθούν για την αποπληρωμή του δημοσίου χρέους.

Το ενδιαφέρον της υπόθεσης είναι πως ο έλεγχος του ΤΑΙΠΕΔ επί των δύο συμβάσεων παραχώρησης δεν αναφέρεται πουθενά στο δικτυακό τόπο του Ταμείου, παρά το γεγονός πως περιλαμβάνονται, με εξαντλητικές λεπτομέρειες, όλα τα υπόλοιπα περιουσιακά στοιχεία που θα πωληθούν.

Η δέσμευση των σημαντικών εσόδων από τα δύο έργα για την αποπληρωμή του δημοσίου χρέους ήρθε στην επιφάνεια προ ημερών όταν κυκλοφόρησε μια υπουργική απόφαση για την αποπληρωμή τμήματος των οφειλών σε μισή ντουζίνα συμβούλους που είχαν προσληφθεί από την κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου, για το σχέδιο τιτλοποίησης μελλοντικών εσόδων από τα διόδια στους οδικούς άξονες (Ολυμπια Οδός, Ιόνια Οδός, Αξονας Κεντρικής Ελλάδας, Μαλιακός – Κλειδί και Κόρινθος – Τρίπολη – Καλαμάτα).

Το σχέδιο τιτλοποίησης ουδέποτε προχώρησε, αφού τα έργα στους οδικούς άξονες σταμάτησαν, αλλά το ελληνικό δημόσιο καλείται να πληρώσει στους συμβούλους περί τα 3.300.000 ευρώ. Οπως υποστηρίζουν στην κυβέρνηση, μπορεί να μην έγινε μέχρι σήμερα η τιτλοποίηση, αλλά οι σύμβουλοι εργάστηκαν για την αναμόρφωση των συμβάσεων παραχώρησης. Τα παζάρια με εργολάβους και τράπεζες συνεχίζονται, με τον υπουργό Υποδομών Μιχ. Χρυσοχοϊδη να δηλώνει πως είναι «θέμα ημερών» η ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων.

Με καθυστέρηση δύο ετών μαθαίνουμε πως στις 27 Οκτωβρίου 2011 η Διυπουργική Επιτροπή Αποκρατικοποιήσεων είχε μεταφέρει στο ΤΑΙΠΕΔ και τις χρυσοφόρες συμβάσεις για τη Ζεύξη Ρίου – Αντιρρίου και την Αττική Οδό. Οπως αναφέρεται στη σχετική απόφαση, το Ταμείο αναλαμβάνει το δικαίωμα του Δημοσίου για επέκταση των συμβάσεων παραχώρησης «για το χρονικό διάστημα μετά τη λήξη των εν λόγω συμβάσεων, και για έως 25 χρόνια». Στην ουσία σχεδιάζεται να επεκταθούν από τώρα οι συμβάσεις παραχώρησης (που για την Αττική Οδό λήγει το αργότερο το 2024 και για την Ζεύξη Ρίου – Αντιρρίου το 2039) ώστε να εισπραχθούν σήμερα χρήματα που θα κατευθυνθούν για τη μείωση του χρέους.

Τη διαχείριση της Ζεύξης Ρίου – Αντιρρίου έχει αναλάβει η κοινοπραξία Γέφυρα στην οποία συμμετέχουν ο γαλλικός κατασκευαστικός κολοσσός Vinci μαζί με τους ελληνικούς ομίλους ΕΛΛΑΚΤΩΡ και J&P ΑΒΑΞ. Την Αττική Οδό διαχειρίζεται η φερώνυμη κοινοπραξία μεγαλύτερος μέτοχος της οποίας είναι ο όμιλος ΕΛΛΑΚΤΩΡ, ενώ μικρότερα ποσοστά κατέχουν ο όμιλος J&P ΑΒΑΞ και η Τράπεζα Πειραιώς (στην οποία πέρασε η συμμετοχή της ΑΤΤΙΚΑΤ).

Μπορεί να μην αναφέρεται ούτε λέξη στις παρουσιάσεις και στην ιστοσελίδα του Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων, αλλά από την τελευταία υπουργική απόφαση για την αποπληρωμή των συμβούλων προκύπτει πως προωθείται η «αξιοποίηση» των μελλοντικών εσόδων που θα έχει το Δημόσιο από όλους τους οδικούς άξονες για να κλείσει η μαύρη τρύπα του χρέους.

Οι συμβάσεις παραχώρησης έχουν, μάλιστα, χωριστεί σε τρεις ομάδες (clusters):

Στην πρώτη ομάδα ανήκουν οι πέντε οδικοί άξονες που βρίσκονται υπό κατασκευή και συγκεκριμένα η Ολυμπία Οδός, η Ιόνια Οδός, ο Αξονας Κεντρικής Ελλάδας, το τμήμα Μαλιακός – Κλειδί και ο άξονας Κόρινθος – Τρίπολη – Καλαμάτα. Το ΤΑΙΠΕΔ είχε παγώσει το σχέδιο τιτλοποίησης αφού τα έργα σταμάτησαν το Νοέμβριο του 2010 και τώρα γίνεται προσπάθεια επανεκκίνησης.

Στη δεύτερη ομάδα έχει ενταχθεί μόνο η Εγνατία Οδός η οποία έχει σχεδόν ολοκληρωθεί (με τεράστιο κόστος για το δημόσιο) και πρόκειται να παραχωρηθεί η εκμετάλλευσή της σε ιδιώτες. Ο διαγωνισμός για την Εγνατία Οδό μεταφέρεται από τρίμηνο σε τρίμηνο εξαιτίας των εμπλοκών με τις τράπεζες που είχαν δώσει δάνεια (διευθετήθηκαν πρόσφατα) και των προβλημάτων στους άλλους οδικούς άξονες.

Στην τρίτη ομάδα βρίσκονται η Αττική Οδός και η Ζεύξη Ρίου – Αντιρρίου για τις οποίες το ΤΑΙΠΕΔ δεν έχει αναφέρει ούτε λέξη μέχρι σήμερα. Ολα δείχνουν πως εξετάζεται η παράταση των συμβάσεων ώστε να συνεχίσουν οι σημερινοί ανάδοχοι να εκμεταλλεύονται τα διόδια στα δύο έργα. Εναντι της παράτασης της περιόδου εκμετάλλευσης το Δημόσιο θα λάβει χρήματα τα οποία θα διοχετευθούν στη μαύρη τρύπα του δημοσίου χρέους.