Απώλειες 2,7 δισ. ευρώ στο λιανεμπόριο τροφίμων

Στον βωμό του χαρατσιού στα ακίνητα θυσιάστηκε η κατανάλωση και κατ' επέκταση η πραγματική οικονομία.

Αποτέλεσμα το λιανεμπόριο τροφίμων να καταγράψει πέρυσι απώλειες ύψους 2,7 δισ. ευρώ, οι οποίες προσεγγίζουν τα χρήματα που δόθηκαν από τα νοικοκυριά για να πληρώσουν το χαράτσι.

Από έρευνα του ΙΕΛΚΑ προκύπτει ότι οι πωλήσεις στο λιανεμπόριο τροφίμων, σύμφωνα με τα στοιχεία της ανάλυσης των δημοσιευμένων οικονομικών καταστάσεων των αλυσίδων σούπερ μάρκετ για το 2012, και με βάση στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, είναι σημαντικά μειωμένες σε σχέση με το 2011. Συνολικά, το λιανεμπόριο τροφίμων εκτιμάται ότι το 2012 πραγματοποίησε κύκλο εργασιών 19,5 δισ. ευρώ χωρίς ΦΠΑ, έναντι 22,4 δισ. ευρώ το 2011.

Η μείωση αυτή της τάξεως του 12,4% είναι η μεγαλύτερη που έχει παρατηρηθεί στην Ελλάδα και αντιστοιχεί στο ποσό των 2,7 δισ. ευρώ. Πτώση όμως παρουσίασαν συνολικά στην Ευρώπη οι πωλήσεις του λιανεμπορίου τροφίμων. Ειναι όμως πολύ χαμηλότερη, αφού σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27  υποχωρούν 0,92% από το 2011 στο 2012 και στην ευρωζώνη κατά 1,26%.

Πτώση παρουσιάζουν οι πωλήσεις και στις αλυσίδες σούπερ μάρκετ. Σύμφωνα με επεξεργασία στοιχείων επεξεργασίας 65 ισολογισμών και οικονομικών αναφορών από το ΙΕΛΚΑ και με βάση δεδομένα της Nielsen, τα μεγάλα καταστήματα τροφίμων παρουσίασαν μείωση πωλήσεων κατά 5%, από τα 10,6 στα 10,1 δισ. ευρώ.

Αυτή η μικρότερη συγκριτικά υποχώρηση σε σχέση με το σύνολο της αγοράς εξηγείται από την ανάπτυξη του δικτύου των αλυσίδων (με εξαγορές ή οργανική ανάπτυξη), μέσω οικονομιών κλίμακας, λόγω της οργάνωσής τους και στρατηγικών ανταπόκρισης στην κρίση (π.χ. περισσότερα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, συνεχείς προσφορές κ.λπ.).

Ενδιαφέρον στοιχείο των αποτελεσμάτων αυτών είναι ότι οι πωλήσεις των μεγάλων καταστημάτων τροφίμων εκπροσωπούν μόνο το 55% της συνολικής αγοράς, ενώ το αντίστοιχο μέσο ποσοστό στην Ευρώπη είναι 75%.

Αυτό σχετίζεται με το αναχρονιστικό θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των σούπερ μάρκετ που ισχύει (παρά τις πρόσφατες βελτιώσεις), τη γεωγραφία της χώρας και τους περιορισμούς στην πώληση συγκεκριμένων κατηγοριών προϊόντων.

Η σημαντική αυτή μείωση των πωλήσεων και η συρρίκνωση της αγοράς είναι αποτέλεσμα της πτώσης των τιμών και του περιορισμού στην αγοραστική δύναμη των καταναλωτών. Όσον αφορά τις τιμές, το 2012 στις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ διαμορφώθηκαν 1,4% χαμηλότερα σε σχέση με το 2011, σύμφωνα με την επεξεργασία των στοιχείων του παρατηρητηρίου τιμών της ΓΓΚ του ΥΠΑΝ από το ΙΕΛΚΑ.

Χαρακτηριστικό είναι ότι βάσει της ετήσιας έρευνας καταναλωτών του ΙΕΛΚΑ (σε πανελλήνιο δείγμα 2.500 καταναλωτών), το 80% έχει μειώσει τις αγορές του συνολικά λόγω της κρίσης, το 71% αγοράζει μόνο τα απαραίτητα, το 70% αγοράζει γενικά φθηνότερα προϊόντα, το 67% αγοράζει οικονομικές συσκευασίες, ενώ ποσοστό 82% επιλέγει περισσότερες προσφορές.