Πιο κοντά στον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος «έσπρωξαν» τα στοιχεία του προϋπολογισμού τον Αύγουστο, καθώς η βελτίωση των εισπράξεων, σε συνδυασμό με την περικοπή των πρωτογενών δαπανών και το μαχαίρι στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, οδήγησε στο οκτάμηνο σε θετικό ισοζύγιο 1,5 δισ. ευρώ ή 0,8% του ΑΕΠ σε επίπεδο γενικής κυβέρνησης.
Στο 1,5 δισ. ευρώ μάλιστα δεν υπολογίζονται τα έσοδα από τα ελληνικά ομόλογα (επιστροφή κερδών από την ΕΚΤ και άλλες κεντρικές τράπεζες χωρών της ευρωζώνης). Εάν υπολογισθούν και αυτά τα ποσά, τότε το πλεόνασμα φθάνει τα 3 δισ. ευρώ.
Επιμέρους, τον Αύγουστο, το πρωτογενές πλεόνασμα διαμορφώθηκε σε 367 εκατ. ευρώ, λόγω της βελτίωσης που καταγράφηκε στο μέτωπο των εσόδων και κυρίως στις εισπράξεις από έμμεσους φόρους.
Ωστόσο, παρά τη βελτίωση, η τρύπα στα φορολογικά έσοδα φθάνει στα 713 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα, ο οποίος επισήμανε κατά την παρουσίαση των στοιχείων ότι η υστέρηση αυτή μπορεί να καλυφθεί τους επόμενους μήνες με την πληρωμή των φόρων εισοδήματος και του ΦΑΠ, η οποία έμεινε πίσω λόγω των καθυστερήσεων και παρατάσεων που δόθηκαν. Σε σύγκριση με το 8μηνο πέρυσι, η τρύπα στα συνολικά έσοδα ανέρχεται σε 1,09 δισ. ευρώ.
Ιδιαίτερη «συμβολή» στην επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος έχει το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, οι δαπάνες του οποίου στο 8μηνο είναι μειωμένες κατά 71 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με πέρυσι (2,544 δισ. ευρώ έναντι 2,615 δισ. ευρώ) και κατά 1,306 δισ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο. Σταδιακή ενίσχυση των δαπανών παρατηρείται μόνο το τελευταίο δίμηνο.
Πάντως, μπορεί να βελτιώνεται μήνα με τον μήνα η πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού, όμως, όπως επισήμανε ο κ. Σταϊκούρας, εξακολουθούν να υπάρχουν κίνδυνοι στη δημοσιονομική διαχείριση, οι οποίοι προσδιορίζονται κυρίως στους τομείς των ασφαλιστικών ταμείων (πρόσθετες ανάγκες ενίσχυσης) και στις δράσεις για την υγεία. Για τον συγκεκριμένο λόγο, έως τώρα χρησιμοποιείται με ιδιαίτερη φειδώ το αποθεματικό της χώρας (έχουν δαπανηθεί 328 εκατ. ευρώ ή το 30% από το συνολικό κονδύλι του 1,1 δισ. ευρώ).
Η ανακοίνωση
Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για το 8μηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 2.441 εκατ. ευρώ έναντι ελλείμματος 12.484 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2012 και στόχου για έλλειμμα 7.833 εκατ. ευρώ.
Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα 2.922 εκατ. ευρώ, έναντι πρωτογενούς ελλείμματος 1.414 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο του 2012 και στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 2.496 εκατ. ευρώ.
Τα έσοδα
Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 34.943 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 1.956 εκατ. ευρώ ή 5,9% έναντι του στόχου του οκταμήνου 2013 (32.987 εκατ. ευρώ). Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 30.964 εκατ. ευρώ, 1.157 εκατ. ευρώ ή 3,9%, υψηλότερα έναντι του στόχου του οκταμήνου (29.807 εκατ. ευρώ). Η καλή πορεία των εσόδων συνεχίστηκε και τον Αύγουστο, με τους έμμεσους φόρους να υπερβαίνουν τον μηνιαίο στόχο κατά 494 εκατ. ευρώ ή 26,5%.
Η καλή πορεία των έμμεσων φόρων υπερκάλυψε την αρνητική απόκλιση των άμεσων φόρων, οι οποίοι υστέρησαν κατά 158 εκατ. ευρώ και ανήλθαν σε 1.677 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου 1.835 εκατ. ευρώ. Υπογραμμίζουμε ότι και τον Αύγουστο συνεχίστηκε η μεταφορά αποδόσεων από τη διακράτηση ομολόγων του Ε.Δ. στα χαρτοφυλάκια των κεντρικών τραπεζών του ευρωσυστήματος (ANFAs - πληρωμές από Πορτογαλία και Βέλγιο).
Από τα ως άνω στοιχεία, προκύπτει ότι η όποια υστέρηση εξακολουθεί να υφίσταται στα φορολογικά έσοδα αποδίδεται αποκλειστικά πλέον στους φόρους εισοδήματος και στους φόρους παρελθόντων οικονομικών ετών, λόγω των παρατάσεων στην υποβολή των φορολογικών δηλώσεων και της καθυστέρησης είσπραξης των φόρων ακίνητης περιουσίας (ΦΑΠ 2011-2012).
Οι δαπάνες
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν στα 37.384 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 3.435 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (40.820 εκατ. ευρώ).
Ειδικότερα, οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 34.840 εκατ. ευρώ και είναι μειωμένες έναντι του στόχου κατά 2.130 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω της μείωσης των πρωτογενών δαπανών κατά 1.940 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (30.376).
Οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού παρουσιάζονται μειωμένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2012 κατά 8.131 εκατ. ευρώ ή σε ποσοστό 18,9%. Η μείωση αυτή οφείλεται κυρίως στη μείωση του συνόλου των πρωτογενών δαπανών κατά 2.840 εκατ. ευρώ ή ποσοστό 9,1% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2012, καθώς και στη μείωση των τόκων κατά 5.707 εκατ. ευρώ ή ποσοστό 51,6% σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα.
Σταϊκούρας: Εφικτός ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα στη χρονιά
Σύμφωνα με τον Χρήστο Σταϊκούρα, «Με τη συμπλήρωση του οκταμήνου του 2013, η πορεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, που αφορά την κεντρική κυβέρνηση, επιβεβαιώνει την τάση βελτίωσης των δημόσιων οικονομικών της χώρας. Καθιστώντας όλο και πιο εφικτό τον εθνικό στόχο της επίτευξης πρωτογενούς πλεονάσματος, στη γενική κυβέρνηση, στο τέλος του έτους».
Όπως σημειώνει ο κ. Σταϊκούρας, «μόνο τον μήνα Αύγουστο το πρωτογενές πλεόνασμα ήταν 367 εκατ. ευρώ. Εάν εξαιρέσουμε τα έσοδα που προέρχονται από τη μεταφορά των αποδόσεων των ελληνικών ομολόγων από τις κεντρικές τράπεζες του ευρωσυστήματος (SMPs), τα οποία και δεν υπολογίζονται στους στόχους του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής για το δημοσιονομικό έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης, το πρωτογενές πλεόνασμα διαμορφώθηκε στο 1,5 δισ. ευρώ ή στο 0,8% του ΑΕΠ. Το οκτάμηνο του 2012 υπήρξε πρωτογενές έλλειμμα 1,4 δισ. ευρώ ή 0,7% του ΑΕΠ».
Ο στόχος του προϋπολογισμού, σύμφωνα με το επικαιροποιημένο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής (ΜΠΔΣ), ήταν πρωτογενές έλλειμμα 2,5 δισ. ευρώ.
* Δείτε αναλυτικά στοιχεία στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".