Alpha: Μην «ξανοίγεστε» με τις παροχές

«Καμπανάκι» προς την κυβέρνηση για διατήρηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας από την Alpha Bank. Εάν αρχίσουμε να μοιράζουμε το πρωτογενές πλεόνασμα, προφανώς δεν θα επιστρέψουμε στις αγορές και θα επιστρέψουν στο προσκήνιο τα σενάρια Grexit, τονίζει. 

Ειδικότερα, η τράπεζα, στην τακτική ανάλυσή της για την οικονομία σημειώνει μεταξύ άλλων ότι για να εμπιστευθούν και πάλι τα χρήματα τους οι επενδυτές στο ελληνικό δημόσιο αγοράζοντας κρατικά ομόλογα, θα πρέπει να υπάρχει πειθαρχημένη δημοσιονομική διαχείριση στην Ελλάδα, να έχουμε δηλαδή πρωτογενή πλεονάσματα που είναι μη αναστρέψιμα.

Εάν, λοιπόν, στην σημερινή συγκυρία, που δεν έχει αποκατασταθεί ακόμη η εμπιστοσύνη, εμείς αρχίσουμε να μοιράζουμε το πρωτογενές πλεόνασμα, που μόλις εφέτος άρχισε να δημιουργείται και που πρέπει να συνεχίσει να αυξάνει φτάνοντας τα €9 δισ. μέχρι το 2016 σύμφωνα με τον προγραμματισμό, είναι ήλιου φαεινότερο ότι δεν πρόκειται να επανέλθουμε στις αγορές.

Ταυτόχρονα, οι εταίροι μας θα αρχίσουν να αναρωτιούνται και πάλι εάν η Ελλάδα όντως έχει θέση στην Ευρωζώνη όταν δεν αναλαμβάνει τις υποχρεώσεις της και χρειάζεται συνεχώς την κοινοτική συνδρομή. Οι Ευρωπαίοι εταίροι μας έχουν υποσχεθεί χρηματοδότηση μέχρι να επιστρέψουμε στις αγορές. Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητος και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, μέσω παρεμβάσεων στην αγορά (πρωτογενή και δευτερογενή) και στην δευτερογενή αγορά ομολόγων αντιστοίχως, είναι έτοιμοι να διασφαλίσουν την επιτυχία μιας έκδοσης κρατικών ελληνικών ομολόγων.

Θα ήταν λοιπόν αδιανόητο να υπονομεύσουμε εμείς οι ίδιοι τις προοπτικές αυτές, κλωτσώντας την καρδάρα και χύνοντας το γάλα που με τόσο κόπο μαζεύτηκε. Το αποτέλεσμα θα ήταν καταστροφικό για την χώρα που θα μπορούσε ακόμη και να αναγκασθεί (ελλείψει πρόσβασης στις αγορές και κοινοτικής χρηματοδότησης) να εγκαταλείψει την Ευρωζώνη, και να αρχίσει να αξιοποιεί το εκδοτικό προνόμιο της ΤτΕλλάδος «για να αποκατασταθούν οι αδικίες των Μνημονίων και να ξαναγίνουν όλα όπως πρώτα».

Εάν το παραπάνω σενάριο είναι απευκταίο, τότε δεν υπάρχει άλλη επιλογή από το να συνεχίσουμε να εφαρμόζουμε το πρόγραμμα προσαρμογής, να επιτύχουμε το πρωτογενές πλεόνασμα που απαιτείται μέχρι το 2016 και να μπορέσουμε να επανέλθουμε έγκαιρα στις αγορές. Όσο μεγαλύτερη και χωρίς αναταράξεις θα είναι η δημοσιονομική προσαρμογή από εδώ και μπρος, τόσο πιο γρήγορη και ομαλή θα είναι η πρόσβαση στις αγορές, τόσο πιο γρήγορα θα αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη και τόσο πιο γρήγορα θα μπορέσουν και οι τράπεζες να επανέλθουν στις αγορές και να αρχίσουν αφενός να μειώνουν την χρηματοδότησή τους από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (από την οποία έχουν σήμερα δανειστεί €78 δις, που έγιναν δάνεια και κράτησαν ζωντανή την ελληνική οικονομία αλλά και το τραπεζικό σύστημα) και, αφετέρου, να χρηματοδοτήσουν και πάλι την οικονομία, αξιοποιώντας και την επιστροφή των καταθέσεων στο τραπεζικό σύστημα.

Είναι, συνεπώς, όλα αλληλένδετα, τονίζει η τράπεζα. Αν και αναμένεται να ανακάμψει η ελληνική οικονομία από το 2014, η ανάκαμψη θα είναι αναιμική και με μικρή επίπτωση στη μείωση της ανεργίας, εάν οι τράπεζες δεν είναι σε θέση να ρίξουν χρήμα στην οικονομία. Όλα είναι συνάρτηση της επιστροφής της χώρας στις αγορές, που με την σειρά της είναι συνάρτηση της επίτευξης πρωτογενούς δημοσιονομικού πλεονάσματος, σημαντικού ύψους και σε διατηρήσιμη βάση.

Η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος πρέπει να έχει συνέπεια και συνέχεια. Δυστυχώς παρατηρείται τις τελευταίες ημέρες ένας συνωστισμός προθέσεων για την χρησιμοποίηση του πρωτογενούς πλεονάσματος για επανασύσταση δαπανών που περικόπτονται. Ακόμη δεν τον είδαμε, Γιάννη τον βαφτίσαμε, λέει ο λαός. Το όλο σκηνικό θυμίζει το ανέκδοτο με το λαγό και το λιοντάρι.

Όλα αυτά τα περί αξιοποίησης του πρωτογενούς πλεονάσματος για την αποκατάσταση των αδικιών των Μνημονίων, θυμίζουν τα κοινωνικά πακέτα της περιόδου 2002-2003, μόλις η χώρα είχε καταφέρει να γίνει μέλος της Ευρωζώνης. Και καλά, η αντιπολίτευση μπορεί να ξοδεύει φανταστικά λεφτά σε μια φανταστική κυβέρνηση σε μια φανταστική χώρα. Αλλά η κυβέρνηση δεν δικαιούται να διολισθαίνει σε μικροπολιτικού χαρακτήρα διανομή πόρων που αφορούν στην εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους, υπονομεύοντας έτσι την πρόσβαση στις αγορές.

Αν το δημόσιο δεν καταφέρει να διαθέσει ομόλογα στις αγορές σε λογικά επιτόκια, οι τράπεζες δεν θα έχουν παρά περιορισμένη ελευθερία κινήσεων όσον αφορά στην χρηματοδότηση της οικονομίας. Με δεδομένη την δυστοκία της επιστροφής των καταθέσεων στο τραπεζικό σύστημα, οι τράπεζες δεν θα μπορέσουν να διαθέσουν νέα χρήματα στην οικονομία.

Το αποτέλεσμα θα είναι η αδυναμία ενίσχυσης της ανάκαμψης και η ουσιαστική αποτελμάτωση της οικονομίας. Ενώ η θεωρούμενη ως εφικτή από την Τρόικα ανάκαμψη χωρίς νέες πιστώσεις (creditless recovery) κινείται στην σφαίρα της φαντασίας, η ανάκαμψη χωρίς νέα απασχόληση (jobless recovery) μπορεί να γίνει εύκολα πραγματικότητα, εάν δεν προσέξουμε, καταλήγει η τράπεζα.