WSJ: Τριπλός πονοκέφαλος από την Αθήνα

Τρία είναι τα προβλήματα που αναμένεται να ακολουθήσουν τους αξιωματούχους τους επόμενους τρεις μήνες: Η Ελλάδα έχει έλλειψη ρευστού για το άμεσο μέλλον. Πέρα από αυτό, θα χρειαστεί περισσότερη βοήθεια για να μπορέσει να διατηρηθεί μέχρι το 2016. Και το χρέος της παραμένει υπερβολικά μεγάλο.

Η Αθήνα πρέπει να καλύψει ένα κενό ύψους περίπου 4 δισ. ευρώ στα δημοσιονομικά της φέτος και του χρόνου, καθώς τα απογοητευτικά έσοδα από τη φορολογία και τις ιδιωτικοποιήσεις έχουν ανοίξει τρύπες στα σχέδιά της για τον προϋπολογισμό.

Θα χρειαστεί να βρει ακόμα περισσότερα λεφτά -αρχίζοντας από του χρόνου- λόγω της χειρότερης του αναμενόμενου ύφεσης, των ισχνών προοπτικών επιστροφής της στις ιδιωτικές αγορές σε σχέση με το αρχικώς προβλεπόμενο και του απρόσμενου λογαριασμού για αποπληρωμή ομολόγων προς τις κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης.

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, που συγχρηματοδοτεί τη διάσωσή της μαζί με τις κυβερνήσεις της ευρωζώνης μπορεί να συνεχίσει να δανείζει μια κυβέρνηση μόνο εάν είναι «πλήρως χρηματοδοτημένη» για άλλους 12 μήνες. Από αυτόν τον μήνα, όμως, το ΔΝΤ λέει πως η Ελλάδα δεν είναι.

Τρεις Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν δηλώσει πως το πρόβλημα θα αντιμετωπιστεί τον Νοέμβριο, μετά την έκθεση των επιθεωρητών που αναμένεται να μεταβούν στην Αθήνα τον Σεπτέμβριο.

Η πρώτη αναταραχή θα μπορούσε να προέλθει από την Αθήνα. Οι Έλληνες αξιωματούχοι τρομάζουν στην ιδέα ότι η κάλυψη του άμεσου χρηματοδοτικού κενού θα απαιτήσει επιπλέον μέτρα λιτότητας τον Οκτώβριο.

Αυτό θα δοκίμαζε τις αντοχές μιας κυβέρνησης που αποδυναμώθηκε το καλοκαίρι από την αποχώρηση κόμματος του κυβερνητικού συνασπισμού, μετά από διαμάχη σε ό,τι αφορούσε το κλείσιμο της εθνικής ραδιοτηλεόρασης.
Η δικομματική πλέον κυβέρνηση έχει μια άβολα ισχνή πλειοψηφία πέντε εδρών στην Βουλή των 300 εδρών.

«Το αίτημα για επιπλέον λιτότητα θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελέσει τη σταγόνα που θα ξεχειλίσει το ποτήρι αυτής της κυβέρνησης», σύμφωνα με τον Mujtaba Rahman, επικεφαλής ευρωπαϊκής ανάλυσης της Eurasia Group.

Η χρήση αποθέματος 8 δισ. ευρώ σε ρευστό από την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών θα μπορούσε να βοηθήσει, όπως προτείνει ανώτατος αξιωματούχος του ελληνικού υπουργείου Οικονομικών.

Όμως αυτά τα χρήματα θα μπορούσαν κάλλιστα να χρειαστούν για μελλοντικές ενέσεις κεφαλαίου, πιθανότατα στις αρχές του νέου έτους, ανέφερε ανώτατος αξιωματούχος της ευρωζώνης.

Ο ίδιος εξήγησε πως το ευρωπαϊκό μέρος της ελληνικής διάσωσης, που αναμένεται να λήξει τον Δεκέμβριο του 2014, στην πραγματικότητα θα επαρκεί μόνο μέχρι του χρόνου τον Αύγουστο. Ένα νέο πακέτο βοήθειας θα χρειαστεί για να στηριχθεί η Ελλάδα από το φθινόπωρο του 2014 μέχρι το τέλος του 2016, είπε. Το πρόγραμμα του ΔΝΤ διαρκεί μέχρι τις αρχές του 2016.

Έτσι, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε είπε τα πράγματα με το όνομά τους στο εκλογικό του σώμα την περασμένη εβδομάδα: η Ελλάδα θα χρειαστεί και τρίτη διάσωση.

Παίρνοντας θάρρος, ο Έλληνας ομόλογός του Γιάννης Στουρνάρας έσπευσε να εξηγήσει πως θα είναι «μόνο» 10 δισ. ευρώ και πως δεν θα συνοδεύεται από απαιτήσεις για νέα μέτρα λιτότητας.

Όμως αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες προειδοποιούν πως δεν θα τα πάρει τσάμπα η Ελλάδα. «Η πιθανότητα η Ελλάδα να πάρει περισσότερα χρήματα χωρίς όρους είναι μηδέν», ανέφερε ο αξιωματούχος της ευρωζώνης.

Το ποσό των νέων δανείων πιθανότατα θα κυμανθεί μεταξύ 10 δισ. και 15 δισ. ευρώ, όπως έχουν δηλώσει αρκετοί Ευρωπαίοι με γνώση των οικονομικών της χώρας και των προθέσεων των πιστωτών. Το ΔΝΤ στην τελευταία έκθεσή του τον Ιούλιο εκτιμά ότι οι επιπλέον ανάγκες της Ελλάδας ανέρχονται σε 11 δισ. ευρώ.

Σε μεγάλο βαθμό, η χώρα χρειάζεται ένα τρίτο πακέτο για να αποπληρώσει τα δύο πρώτα. Φέτος, ξεκίνησε να αποπληρώνει τα δάνεια του ΔΝΤ. Θα πρέπει να εξοφλήσει 20,3 δισ. ευρώ στο ΔΝΤ από το 2014 μέχρι το 2016.

Και σαν να μην έφτανε αυτό, οι κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης που κατέχουν ελληνικά κρατικά ομόλογα απαιτούν να αποπληρωθούν στη λήξη τους, αντί να επιτρέψουν τη μετακύλισή τους, όπως αναμενόταν. Η Αθήνα θα χρειαστεί τώρα 5,6 δισ. ευρώ μέχρι το 2016 για να τα αποπληρώσει.

Όλα αυτά θα βρίσκονται στην ατζέντα τον Νοέμβριο, σημείωσε ο αξιωματούχος της ευρωζώνης.

Εν συνεχεία, υπάρχει η απαίτηση του ΔΝΤ οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης να διαγράψουν μέρος του ελληνικού χρέους (επιμένοντας όμως παράλληλα η Ελλάδα να αποπληρώσει τα δισεκατομμύρια που δανείστηκε από το Ταμείο - πλήρως και εγκαίρως).

Αυτή η συζήτηση φαίνεται πως θα ξεκινήσει μετά τον Απρίλιο. Τότε είναι που η Eurostat, η στατιστική υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα ανακοινώσει επισήμως ποιο ήταν το χρέος της χώρας το 2013.

Το ΔΝΤ απέσπασε δέσμευση από τις κυβερνήσεις της ευρωζώνης τον περασμένο Νοέμβριο ότι, αν η Ελλάδα τηρήσει τις δεσμεύσεις της, τότε θα λάβουν «επιπρόσθετα μέτρα» για να μειώσουν το χρέος της σε «βιώσιμο επίπεδο κάτω του 110% του ΑΕΠ μέχρι το 2022».

Εκτός και αν η χώρα βιώσει μια ιστορικά άνευ προηγουμένου και απίθανη οικονομική έκρηξη, οπότε το ποσοστό αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν οι επίσημοι πιστωτές συμφωνήσουν να υποστούν απώλειες.

Αυτό, σύμφωνα με Ευρωπαίους αξιωματούχους, αποκλείεται. Το μόνο που μπορούν να προσφέρουν είναι μια παράταση στις λήξεις και μια μέτρια μείωση των επιτοκίων.

Η Ελλάδα μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα στη σχέση Ευρώπης - ΔΝΤ, όμως οι δύο πλευρές φαίνεται να έχουν συμφωνήσει τις κινήσεις τους: αντιμετώπιση του χρηματοδοτικού κενού τον Νοέμβριο. Από του χρόνου οι συζητήσεις για μείωση του χρέους.

Σύμφωνα με ανώτατο αξιωματούχο της Ε.Ε., που επικαλείται συζητήσεις με συναδέλφους του στο ΔΝΤ, έχει συμφωνηθεί ομερτά μεταξύ της Ουάσιγκτον και του Βερολίνου: «Εσείς (η Γερμανία) δεν θα κάνετε φασαρίες για τη χρηματοδότηση και εμείς δεν θα κάνουμε φασαρίες με (το αίτημα για μείωση χρέους) τώρα».