Αρκετά δημοσιεύματα του Euro2day.gr έχουν κατά καιρούς αναφερθεί σε εισηγμένες εταιρείες που τα τελευταία χρόνια «ανακάλυψαν το χωράφι» δρομολογώντας τη δραστηριοποίησή τους στον πρωτογενή τομέα: τα Πλαστικά Θράκης, η Έλαστρον (παραγωγή ντομάτας), η Ικτίνος Μάρμαρα (λάδι, κρασί) και η Λανακάμ (μανιτάρια) είναι μερικές από αυτές.
Σύμφωνα επίσης με πληροφορίες, υπάρχουν και βασικοί μέτοχοι εισηγμένων που μελετούν την είσοδο στον αγροτικό τομέα, αλλά σε προσωπική βάση χωρίς δηλαδή την εμπλοκή των εταιρειών.
Πέρα όμως από τη βιτρίνα, μεγαλύτερη σημασία έχει η εξέλιξη κάποιων αριθμών, προκειμένου να διαφανεί η δυναμική εξέλιξη του κλάδου. Στην παρουσίαση μάλιστα αυτών των στοιχείων, ιδιαίτερη είναι η συνεισφορά του πρόσφατου εβδομαδιαίου Οικονομικού Δελτίου της Alpha Bank.
Για παράδειγμα, την περίοδο 2008-2012 οι εξαγωγές αγροτικών προϊόντων παρουσίασαν μέση ετήσια αύξηση 7%, έναντι αντίστοιχης ανόδου 2% του συνόλου των εξαγωγών της χώρας χωρίς καύσιμα.
Επίσης, το πρώτο φετινό τετράμηνο, η αύξηση των εξαγωγών των αγροτικών προϊόντων ήταν για μία ακόμη περίοδο σαφώς μεγαλύτερη από εκείνη του συνόλου των εξαγωγών χωρίς καύσιμα (+5,8% έναντι +0,8%).
Το πόσο μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης υπάρχουν προκύπτει επίσης και από την πορεία των εισαγωγών των αγροτικών προϊόντων τα τελευταία χρόνια. Ενώ δηλαδή την περίοδο 2008-2012 οι συνολικές εισαγωγές χωρίς καύσιμα μειώνονταν με μέσο ετήσιο ρυθμό 11,2%, στα αγροτικά προϊόντα ο πτωτικός ρυθμός περιορίστηκε στο 2,3%.
Ειδικότερα, το πρώτο φετινό τετράμηνο, σημειώθηκε αύξηση εισαγωγών 4% στα γαλακτοκομικά προϊόντα, 9,7% στα φρούτα και λαχανικά, 7,2% στο ελαιόλαδο και 13% στα δέρματα.
Με άλλα λόγια, από τα στοιχεία δεν προκύπτει ακόμη σημαντική υποκατάσταση εισαγωγής αγροτικών προϊόντων από ανταγωνιστική εγχώρια παραγωγή.
Σύμφωνα μάλιστα με την τράπεζα, πιο ισχυρή τάση αναμένεται στον τομέα αυτόν τα επόμενα τρίμηνα.
«Ήδη η γαλακτοπαραγωγός κτηνοτροφία ανέρχεται σταθερά με σημαντικές επενδύσεις στη Βόρεια Ελλάδα, με στόχο προφανώς την ανταγωνιστική υποκατάσταση εισαγωγών προϊόντων κρέατος. Παράλληλα, το βαμβάκι, ο καπνός και τα αλιεύματα συνεχίζουν να έχουν δυναμικό 'παρών'. Από την άλλη πλευρά, η πορεία των εισαγωγών αγροτικών προϊόντων τα τελευταία έτη δεν είναι συμβατή με μια οικονομία της οποίας η ιδιωτική κατανάλωση καταποντίζεται με ετήσιο ρυθμό 9%».
Ειδικότερα, το πρώτο τετράμηνο του 2013, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου αγροτικών προϊόντων περιορίστηκε σημαντικά (280,2 από 353,5 εκατ. ευρώ), λόγω της σημαντικής αύξησης των εξαγωγών και της μικρότερης ανόδου των εισαγωγών.
Προοπτικές και προκλήσεις
Για τα μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης του αγροτικού τομέα έχει μιλήσει και ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Αθανάσιος Τσαυτάρης, σημειώνοντας μάλιστα πως ο πρωτογενής τομέας θα πρέπει να αποτελέσει, όπως και στο παρελθόν, βατήρα για την ανάπτυξη του τόπου και την επανεκκίνηση της εθνικής μας οικονομίας.
Σύμφωνα μάλιστα με την κυβέρνηση, θετικά στο όλο θέμα αναμένεται να επιδράσουν τα 20 δισ. ευρώ για την περίοδο 2014-2020 που μπορεί να αντλήσει η χώρα στο πλαίσιο της ΚΑΠ (Κοινή Αγροτική Πολιτική) και της ΚΑλΠ (Κοινή Αλιευτική Πολιτική).
Ωστόσο, όλοι αναγνωρίζουν πως τα κεφάλαια αυτά θα πρέπει αυτήν τη φορά να αξιοποιηθούν περισσότερο παραγωγικά. Ο κ. Τσαυτάρης μιλά για αναγκαία στροφή της γεωργίας από το χαμηλό κόστος στην ποιότητα. Δηλαδή, η Ελλάδα καλείται μέσα από την άντληση των κεφαλαίων αυτών να διαφοροποιήσει την γκάμα των παραγόμενων προϊόντων της και την ποιότητά τους, έτσι ώστε αυτά να μπορούν να διεκδικήσουν ανώτερες τιμές στις διεθνείς αγορές.
Ενδεικτικό για παράδειγμα είναι το ζήτημα του βάμβακος. Η Ελλάδα ουσιαστικά είναι η μόνη βαμβακοπαραγωγός χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παρ' όλα αυτά, μόλις τώρα δηλώνει η κυβέρνηση πως κινείται για τη θεσμοθέτηση επίσημου κρατικού πιστοποιητικού τυποποίησης και ταξινόμησης βάμβακος, προκειμένου να αναβαθμιστεί το ελληνικό προϊόν στις ξένες αγορές. Επίσης, ακόμη στο στάδιο της εξέτασης βρίσκεται η δημιουργία νέου θεσμικού πλαισίου, κατάλληλου για τη σύνδεση της πρωτογενούς και της δευτερογενούς παραγωγής (εκκοκκιστήρια, νηματουργίες) στο βαμβάκι.
Γενικότερα, παράγοντες του κλάδου μιλούν για σημαντικά βήματα που θα πρέπει να γίνουν όχι μόνο στη μείωση του κόστους της αγροτικής παραγωγής (που αυξάνεται εξαιτίας των έμμεσων επιβαρύνσεων στο κομμάτι της ενέργειας), αλλά και σε μια σειρά άλλων δομικών θεμάτων, όπως το ζήτημα της τυποποίησης και του marketing, ή η καλύτερη συνεργασία με τον τομέα της μεταποίησης.
Ζητούμενο βέβαια σε κάθε περίπτωση για την ανάπτυξη του κλάδου είναι και το θέμα της χρηματοδότησης, όπου τόσο το 2011, όσο και το 2012 η μείωσή της προς τη γεωργία ήταν μεγαλύτερη σε σύγκριση αφενός με τον μέσο όρο και αφετέρου με τις επιχειρήσεις. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα παραγωγοί να μείνουν χωρίς κεφάλαια και έτσι δεν προχώρησαν σε καλλιέργειες.
Συγκεκριμένα, η πιστωτική επέκταση τον Δεκέμβριο του 2012 για τον γεωργικό κλάδο ήταν -6,3% (έναντι -4,4% στο σύνολο των επιχειρήσεων, -3% στους ελεύθερους επαγγελματίες και -3,8% στα νοικοκυριά) και τον Μάιο του 2012 ήταν -10,5% (έναντι -4,4% στις επιχειρήσεις, -5,8% στους ελεύθερους επαγγελματίες και -4,3% στα νοικοκυριά). Αντίθετα, τον Μάιο του 2013 τα πράγματα ήταν σχετικά βελτιωμένα, με την πιστωτική επέκταση να εμφανίζει υποχώρηση μόνο 1,9%, όταν η αντίστοιχη επίδοση για το σύνολο των επιχειρήσεων ήταν -3,9%.
***Τι γνώμη έχετε;To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.