Το δεύτερο πρόγραμμα χρηματοδότησης μπορεί να θέσει το ελληνικό χρέος σε βιώσιμο «μονοπάτι», εκτιμούν η Ε.Ε. και το ΔΝΤ στη νέα έκθεσή τους για το ελληνικό χρέος. Προειδοποιούν, ωστόσο, ότι η πορεία αυτή μπορεί να απειληθεί από την πολύ αργή ανάπτυξη, από το μικρότερο του απαιτουμένου πρωτογενές πλεόνασμα, τις αποκρατικοποιήσεις και από την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων.

Όπως μεταδίδει το Reuters, σύμφωνα με την αναθεωρημένη ανάλυση της Ε.Ε. και του ΔΝΤ για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, το βασικό σενάριο βλέπει μείωση του ελληνικού χρέους στο 116,5% του ΑΕΠ το 2020 και περαιτέρω μείωσή του κάτω από το 90% το 2030. Ωστόσο, υπάρχουν σημαντικοί κίνδυνοι διατάραξης αυτής της πτωτικής τάσης του χρέους και, υπό το λιγότερο ευνοϊκό σενάριο, η αναλογία χρέους/ΑΕΠ θα μπορούσε να διαμορφωθεί στο 145% το 2020.

Όπως αναφέρεται στην ανάλυση, οι προοπτικές η Ελλάδα να επιστρέψει στις αγορές στο τέλος του προγράμματος είναι αβέβαιες. Το πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων θα βοηθήσει τη μείωση του χρέους, αρχικά, ωστόσο το χρέος της Ελλάδας εκτιμάται ότι θα εκτιναχθεί στο 164% του ΑΕΠ το 2013, λόγω της συρρίκνωσης της οικονομίας και της μη ολοκλήρωσης της δημοσιονομικής προσαρμογής της χώρας.

Το χρέος εκτιμάται ότι θα αρχίσει και πάλι να υποχωρεί όταν ολοκληρωθεί η δημοσιονομική προσαρμογή, όταν αποκατασταθεί η ανάπτυξη και όταν αρχίσουν να μπαίνουν στα ταμεία τα χρήματα από τις αποκρατικοποιήσεις.

Στην ανάλυσή τους η Ε.Ε. και το ΔΝΤ εκτιμούν ότι η ελληνική οικονομία θα σταθεροποιηθεί το 2013 και θα εμφανίσει ήπια κυκλική ανάκαμψη το 2014-2017. Συγκεκριμένα με βάση το κύριο σενάριο ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ το 2013 θα είναι 0% και το 2014 θα είναι 2,5%. Στο εναλλακτικό (χειρότερο) σενάριο προβλέπεται ύφεση 1% το 2013 και ανάπτυξη μόλις 1,6% το 2014.

Επίσης, εκτιμάται ότι το πρόγραμμα των αποκρατικοποιήσεων θα αποφέρει 45 δισ. ευρώ το 2012-2020, τα 12 δισ. ευρώ εκ των οποίων στην περίοδο 2012-2014.

Όπως τονίζεται στην ανάλυση, η Ελλάδα θα πρέπει να διατηρήσει τις «καλές πολιτικές» καθ’ όλη τη διάρκεια μέχρι το 2030 για να μπορέσει να μειώσει το χρέος της κάτω από το 100% του ΑΕΠ.

Από την πλευρά της, η Κομισιόν σε σχετική της έκθεση τονίζει ότι η  Ελλάδα θα πρέπει να περικόψει τις κρατικές δαπάνες κατά επιπλέον 5,5% του ΑΕΠ το 2013 και 2014 προκειμένου να επιτύχει τους στόχους που έχουν τεθεί στο πλαίσιο του δεύτερου πακέτου στήριξης, ενώ
ζητά τα σχετικά μέτρα να έχουν καθοριστεί μέχρι τον Ιούνιο του 2012 και να υιοθετηθούν στους προϋπολογισμούς του 2013 και 2014.


Εγκρίθηκε το δεύτερο πακέτο βοήθειας για την Ελλάδα

Το δεύτερο ελληνικό πρόγραμμα έχει υιοθετηθεί πολιτικά από το Eurogroup, δήλωσε μετά το πέρας της συνόδου ο Jean Claude Juncker, καθώς η Ελλάδα έκανε ό,τι έπρεπε, ενώ και το PSI εξελίχθηκε ικανοποιητικά. Παράλληλα, πρόσθεσε ότι το Eurogroup Working Group θα λάβει την οριστική απόφαση την Τετάρτη, αφού θα έχει εξετάσει τις τελικές λεπτομέρειες.

Ο Juncker αποκάλυψε ότι, με δεδομένη την επιτυχία στο πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων του ιδιωτικού τομέα, η τρόικα εκτιμά ότι το ελληνικό χρέος θα μειωθεί το 2020 στο 117% του ΑΕΠ, αντί για στόχο 120,5% που ήταν ο αρχικός προγραμματισμός με βάση τη σύνοδο κορυφής.

O ίδιος ξεκαθάρισε ότι έλαβε διαβεβαιώσεις από τον Ευάγγελο Βενιζέλο ότι δεν θα υπάρξει «άμεση ή έμμεση» αποζημίωση των ιδιωτών ομολογιούχων στο πλαίσιο του PSI, καθώς αυτό θα προκαλούσε κύμα απαιτήσεων από τους ιδιώτες επενδυτές που υπέστησαν τις απώλειες. «Αυτό είναι κρίσιμο στοιχείο», σημείωσε.

Από την πλευρά του, ο Ελληνας υπουργός Οικονομικών στη συνέντευξη τύπου μετά τη συνάντηση υποστήριξε πως η απόφαση του Eurogroup είναι πως δεν θα πρέπει να υπάρξει καμιά αποζημίωση, αλλά πρόσθεσε ότι το θέμα θα πρέπει να συζητηθεί αναλυτικά στην Αθήνα. Για τα φυσικά πρόσωπα δεν έχω να προσθέσω τώρα τίποτα. Δεν είναι κατάλληλη στιγμή. Ο κ. Γιούνκερ είπε την άποψη του Eurogroup, ανέφερε ο Ευάγγελος Βενιζέλος.

Πώς θα δοθούν οι δόσεις στην Ελλάδα

Ο επικεφαλής του EFSF Κλ. Ρέντλιγκ σημείωσε ότι το ταμείο την προηγούμενη εβδομάδα εξέδωσε ομόλογα αξίας ύψους 66 δισ. ευρώ. Από αυτά τα 35 δισ. δόθηκαν στην EKT ως εγγυήσεις για τα ομόλογα, ενώ τα 31 δισ. ευρώ ήταν το «γλυκαντικό» για την ολοκλήρωση του PSI. Όλα έγιναν χωρίς μετρητά, αλλά με έκδοση ομολόγων και εντόκων γραμματίων.

Υπολόγισε ότι οι παροχές του EFSF για το δεύτερο πακέτο της Ελλάδας θα είναι λίγο πάνω από 100 δισ. ευρώ τα επόμενα τρία χρόνια και από αυτά τα 48 δισ. ευρώ θα κατευθυνθούν για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, που θα γίνει χωρίς μετρητά, αλλά με ομόλογα του ταμείου.

Τα υπόλοιπα κονδύλια για τη στήριξη της Ελλάδας θα συγκεντρωθούν από την αγορά με εκδόσεις ομολόγων και άντληση κεφαλαίων. Οι δόσεις που θα δοθούν από το ταμείο στη χώρα είναι 5,9 δισ. ευρώ τον Μάρτιο, 3,3 δισ. ευρώ τον Απρίλιο και 5,3 δισ. ευρώ τον Μάιο.

Να σημειωθεί ότι αυτήν τη φορά στο στόχαστρο βρέθηκε η Ισπανία, καθώς στην ανακοίνωση του Eurogroup για τις συστάσεις προς τη χώρα της Ιβηρικής αναφέρεται ότι πρέπει να υπάρξει "επιπρόσθετη εμπροσθοβαρής προσπάθεια της τάξης του 0,5% του ΑΕΠ, πέρα από ό,τι έχει ανακοινωθεί ως τώρα από τις ισπανικές αρχές".

Η στήριξη του ΔNT

Ο κ. Juncker επανέλαβε ότι ευελπιστεί σε σημαντική συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα (η απόφαση θα ληφθεί αυτήν την εβδομάδα) και καλωσόρισε την πρόταση της Κρ. Λαγκάρντ για συμμετοχή του ταμείου με 28 δισ. ευρώ στο δεύτερο πακέτο για την Ελλάδα.

«Αυτή είναι μια δεύτερη ευκαιρία για την Ελλάδα και δεν πρέπει να χαθεί», σημείωσε και πρόσθεσε ότι πρέπει να γίνουν τώρα βήματα σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη της οικονομίας, χωρίς όμως να παραγνωρίζεται η απαίτηση να παραμείνει σε δημοσιονομική πειθαρχία.

Επανέλαβε μάλιστα ότι η Ελλάδα θα προχωρήσει σε νομοθετική ρύθμιση τις επόμενες εβδομάδες προκειμένου να υιοθετήσει τον κανόνα τήρησης της δημοσιονομικής πειθαρχίας.

Ρεν: Έμφαση στις μεταρρυθμίσεις

Ο Όλι Ρεν υπογράμμισε ότι η δημιουργία του τείχους προστασίας είναι απαραίτητη και εξέφρασε την πεποίθηση ότι οι τελικές αποφάσεις για τον EFSF και τον ESM θα ληφθούν αυτόν τον μήνα.

Το δεύτερο πρόγραμμα για την Ελλάδα θα της επιτρέψει να βάλει σε τάξη τα οικονομικά της, υπογράμμισε, χάρη και στην επιτυχία του PSI. Σημείωσε ότι το δεύτερο πρόγραμμα δίνει έμφαση στις μεταρρυθμίσεις, οι οποίες θα βοηθήσουν στη δημιουργία ανάπτυξης και θέσεων εργασίας. Εκτίμησε μάλιστα ότι η επιτυχία του προγράμματος θα εξαρτηθεί και από την πολιτική ομόνοια στην Ελλάδα.

Οι δηλώσεις Βενιζέλου μετά το Eurogroup

"Η σημερινή συνεδρίαση του Eurogroup ήταν ευχάριστη και δημιουργική για την Ελλάδα. Αυτό το είχε ανάγκη η χώρα, μετά από ένα πολύ μεγάλο διάστημα προβληματισμού και κριτικής που ασκούσαν όλα τα μέλη της ευρωζώνης.

Τα αποτελέσματα του περιβόητου PSI έγιναν δεκτά με πολύ θετικό τρόπο γιατί ξεπεράσαμε τις προσδοκίες. Ήδη, όπως έχουμε πει, βρισκόμαστε σε ένα πάρα πολύ υψηλό ποσοστό συμμετοχής, στο 96%, και απομένει ένα 4% κατόχων ομολόγων που διέπονται από ξένο δίκαιο και προς τους οποίους έχουμε απευθύνει πρόσκληση να συμμετάσχουν μέχρι τις 23 Μαρτίου.

Όπως είπα ερχόμενος στο Eurogroup, η αγορά αντιλαμβάνεται ότι τώρα η έξυπνη επιλογή, η συμφέρουσα επιλογή, είναι να γίνει αποδεκτή η ελληνική προσφορά, η οποία έχει μερικά πάρα πολύ δελεαστικά στοιχεία, τα οποία θα πάψουν να υπάρχουν στις 23 Μαρτίου.

Ευχαρίστησα τους συναδέλφους μου, τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα επιτελεία όλων των διεθνών οργανισμών και της τρόικας για τη συμμετοχή τους στη διαμόρφωση του PSI, γιατί αυτό βοήθησε τη χώρα μας να απαλλαγεί από ένα τεράστιο βάρος.

Σήμερα το πρωί, στις 10 ώρα Ελλάδος, Δευτέρα 12 Μαρτίου, συνετελέσθη ένα πάρα πολύ μεγάλο γεγονός: ακυρώθηκαν παλιά ομόλογα συνολικής αξίας 177 δισεκατομμυρίων ευρώ, εκδόθηκαν τα νέα ομόλογα κι έτσι η χώρα απαλλάχθηκε σήμερα από ένα βάρος που ξεπερνά τα 92 δισ. ευρώ. Και θα φτάσουμε να απαλλαγούμε από ένα βάρος 105 δισ. ευρώ με την ολοκλήρωση της ανταλλαγής των ομολόγων ξένου δικαίου, που θα γίνει στις αρχές Απριλίου.

Άρα, όλα όσα λέγαμε πολιτικά τώρα έχουν συντελεσθεί νομικά. Έχει αλλάξει η κατάσταση για την Ελλάδα σήμερα και αυτό θα έχει επίπτωση στη ζωή και στην οικονομία της χώρας. Χρειάζεται επιμονή, να αντέξουμε, και θα γυρίσει ο τροχός, αρκεί εμείς να είμαστε συστηματικοί, ενωμένοι και προσηλωμένοι σε ένα στόχο που διασφαλίζει τα συμφέροντα της χώρας και των πολιτών της, οι οποίοι υφίστανται τεράστιες θυσίες.

Έχει, επίσης, πολύ μεγάλη σημασία να πούμε ότι αποφασίστηκε να επιταχυνθεί η εκταμίευση των ποσών που απαιτούνται για την επανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών. Έτσι, δίπλα στα 30 δισ. ευρώ που έχουμε πάρει για το PSI, στα 5,5 δισ. ευρώ για τους δεδουλευμένους τόκους, στα 35 δισ. ευρώ που προσωρινά διατίθενται από το EFSF ως εγγύηση προκειμένου το ευρωσύστημα να παρέχει ρευστότητα στις ελληνικές τράπεζες όσο διαρκεί η διαδικασία του PSI, θα έχουμε μια πρώτη δόση περίπου 25 δισ. ευρώ για την επανακεφαλαιοποίηση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, δηλαδή για να είναι τα πάντα σίγουρα χρηματοοικονομικά στην Ελλάδα, γιατί τώρα βρισκόμαστε σε μία άλλη φάση της πορείας μας προς την έξοδο από την κρίση.

Επίσης, διαμορφώθηκε το σχήμα των επόμενων εκταμιεύσεων της περιόδου Μαρτίου-Μαΐου 2012. Αυτό θα εξειδικευθεί στο EuroWorking Group την Τετάρτη. Την Πέμπτη αναμένεται η έγκριση του νέου προγράμματος από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Το ΔΝΤ, όπως μας ενημέρωσε η κα. Lagarde, αναμένεται να μετάσχει στο πρόγραμμα με 28 δισ. ευρώ, τα 8,5 δισ. ευρώ από τα οποία θα καλύψουν την περίοδο του 2015, δηλαδή μία περίοδο πέραν του προγράμματος. Και αυτό συνιστά μια πάρα πολύ θετική και ομαλή μετάβαση από την περίοδο του προγράμματος στην περίοδο μετά το πρόγραμμα.

Τώρα, εμείς έχουμε μπροστά μας ορισμένες θεμελιώδεις υποχρεώσεις: την εφαρμογή του προγράμματος και κυρίως την επιτάχυνση όλων των διαδικασιών, όλων των πρωτοβουλιών που στοχεύουν στην ανάπτυξη. Αλλά, όπως έχω πει πολλές φορές, η ανάπτυξη δεν είναι λόγια. Η ανάπτυξη είναι πολύ συγκεκριμένες πρακτικές κινήσεις, με κορυφαία τη σταθεροποίηση -το πετυχαίνουμε-, την αλλαγή των επιπέδων ρευστότητας -αυτό αρχίζει να φαίνεται- και βεβαίως την αλλαγή της λειτουργίας του κράτους. Γιατί ανάπτυξη χωρίς Δικαιοσύνη, που λειτουργεί και απονέμεται γρήγορα και αποτελεσματικά, χωρίς χρήσεις γης, χωρίς μια αντιγραφειοκρατική αντίληψη στη δημόσια διοίκηση και στην τοπική αυτοδιοίκηση, δεν μπορεί να επιτευχθεί.

Τώρα, βρισκόμαστε μπροστά στο σημείο μιας νέας, ανανεωμένης, δυναμικής επανεκκίνησης. Και αυτό αφορά την περίοδο μέχρι της εκλογές. Δεν πρέπει η διάλυση της βουλής και η προεκλογική περίοδος να επηρεάσουν σε τίποτα την ομαλή λειτουργία της δημόσιας διοίκησης και τις προσπάθειες για την εφαρμογή του προγράμματος. Και βεβαίως, αυτό αφορά και την περίοδο αμέσως μετά τις εκλογές, γιατί οι εκατό πρώτες μέρες μετά τις εκλογές πρέπει να είναι μια περίοδος δυναμικής επανεκκίνησης, ώστε να μη χάσουμε αυτό το τεράστιο παράθυρο ευκαιρίας που άνοιξε με τη μείωση του ελληνικού δημοσίου χρέους".


* Το πλήρες κείμενο της έκθεσης δημοσιεύεται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".