Πώς βλέπουν οι τοπικοί οικονομικοί παράγοντες την κατάσταση μετά την άνοδο των επιτοκίων των κρατικών τίτλων στο 7,5% και μετά τα μέτρα που εξήγγειλε η κυβέρνηση Χριστόφια – Τι υποστηρίζουν για τις αντοχές του τραπεζικού συστήματος.


Κλίμα ανησυχίας έχει ξεσπάσει στην Κύπρο, καθώς οι συνεχείς υποτιμήσεις των διεθνών οίκων αξιολόγησης έφεραν τα επιτόκια των κυβερνητικών χρεογράφων στο 7,5% και καθώς τα μέτρα που θα φέρει προς ψήφιση η κυβέρνηση Χριστόφια θεωρούνται πολύ «λίγα» από την αγορά.

Η όλη συζήτηση έχει επηρεάσει και τις τράπεζες, οι οποίες πέραν των θεμάτων που έχουν με την έκθεσή τους στην Ελλάδα, βλέπουν τώρα να επιδεινώνεται το κλίμα και μέσα στην ίδια την κυπριακή οικονομία.

Οι κυπριακές τράπεζες δεν έχουν τίποτε να φοβηθούν από την κρίση στην Ελλάδα. Τα μεγέθη είναι διαχειρίσιμα, καθώς οι όποιες επιπτώσεις στην κερδοφορία θα μπορέσουν να καλυφθούν από τα προ προβλέψεων κέρδη που καταγράφουν οι τράπεζες». Αυτά δήλωσε ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Τραπεζών Κύπρου κ. Παναγιώτης Κουννής, απαντώντας σε σχετική ερώτησή μας.

Ωστόσο, ο κ. Κουννής επισήμανε το θέμα των επιπτώσεων στην κυπριακή οικονομία και έμμεσα στις κυπριακές τράπεζες, σε περίπτωση που δεν ληφθούν τα απαιτούμενα μέτρα και συνεχίσουν οι υποβαθμίσεις της κυπριακής οικονομίας από τους διεθνείς οίκους. «Οι συνεχείς υποβαθμίσεις αυξάνουν το κόστος χρηματοδότησης και αυτό φτάνει μέχρι και τα οικονομικά των νοικοκυριών», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Σύμφωνα με τον κ. Κουννή, ο κόσμος είναι πρόθυμος να συμμετέχει στην αντιμετώπιση της κατάστασης. Παρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι κατανοούν πως θα πρέπει να ληφθούν μέτρα, υπάρχουν πολιτικά θέματα που καθυστερούν τη λήψη αποφάσεων.

Προς την ίδια περίπου κατεύθυνση, θυμίζουμε, ήταν και η πρόσφατη έκθεση της Fitch για τις κυπριακές τράπεζες. Ο ξένος οίκος αξιολόγησης θεωρεί πως η έκθεση στους ελληνικούς κρατικούς τίτλους θα μπορούσε να εξελιχθεί σε σημαντική πηγή ζημιών για τις κυπριακές τράπεζες σε περίπτωση χρεοκοπίας της χώρας, ωστόσο, πιστεύει πως οι κυπριακές τράπεζες είναι σχετικά καλά τοποθετημένες, έτσι ώστε να απορροφήσουν αυτόν τον κίνδυνο του... γεγονότος.

Αυτό που θα απαιτούσε κάποια πρόσθετα κεφάλαια για τις κυπριακές τράπεζες είναι πέρα από ένα «κούρεμα» 50% στα ελληνικά κρατικά ομόλογα και τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στην Ελλάδα να φτάσουν στο 25% του συνολικού χαρτοφυλακίου.

«Οι κυπριακές τράπεζες θα αντέξουν μεν, αλλά τα οικονομικά τους στοιχεία δεν θα μείνουν ανεπηρέαστα κατά τα επόμενα χρόνια» υποστηρίζει ο πρώην υπουργός Οικονομικών κ. Τάκης Κληρίδης, συμπληρώνοντας: «Θα βοηθήσουν σ’ αυτό και οι εκτός Ελλάδας εργασίες, όπως για παράδειγμα αυτές της Ρωσίας.

Όπως και στις τράπεζες των άλλων ευρωπαϊκών χωρών, στις κυπριακές τράπεζες θα πρέπει να δοθεί ο κατάλληλος χρόνος. Και ήδη έχουν κερδίσει σημαντικό χρόνο καταφέρνοντας να ενδυναμώσουν την κεφαλαιακή τους βάση, πράγμα που αναμένεται να το δούμε και κατά τα επόμενα χρόνια. Πιστεύω λοιπόν, ότι οι κραδασμοί θα έρθουν, αλλά οι κυπριακές τράπεζες θα αντέξουν».

Σε ό,τι αφορά το γενικότερο πρόβλημα της κυπριακής οικονομίας, ο κ. Τάκης Κληρίδης εκτιμά ότι η φοβία που έχει καλλιεργηθεί είναι μεν υπερβολική, αλλά οι Κύπριοι έχουν συνηθίσει εδώ και δεκαετίες να έχουν μια πολύ ισχυρή οικονομία και επίσης μια ασθενής οικονομία θα δυσκολέψει τις κινήσεις της Κύπρου στο Εθνικό θέμα.

Πάντως, ο κ. Κληρίδης εξέφρασε τη δυσφορία του γιατί «εδώ και τρία χρόνια συζητούμε, χωρίς όμως να έχουμε πάρει μέτρα. Αρκούν έστω και περιορισμένα μέτρα, προκειμένου το δημοσιονομικό θέμα να επιλυθεί και η κυπριακή οικονομία να επιστρέψει στην ανάκαμψη.

Τον προβληματισμό του για την έλλειψη βούλησης από την κυβέρνηση να λάβει ουσιαστικά μέτρα για την οικονομία, τονίζει και ο κ. Τάκης Κυριακίδης, πρόεδρος της εισηγμένης στο ΧΑΚ εταιρείας Lordos Hotels, πρώην πρόεδρος των Κυπριακών Αερογραμμών και γενικότερα, άτομο που έχει διατελέσει ανώτατο στέλεχος σε πολλούς Οργανισμούς:

«Στην οικονομία, αφού δεν πήραμε, όπως έπρεπε, έγκαιρα μέτρα, ακολούθησαν υποβαθμίσεις των τραπεζών αλλά και της κυπριακής οικονομίας. Το κόστος δανεισμού του κράτους από τις αγορές του εξωτερικού διπλασιάστηκε περίπου σε 7,5% και ο κίνδυνος είναι ορατός να φθάσει το 12% και 15% με αλυσιδωτές αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία.

Αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα, μεταξύ άλλων, για την μείωση του κρατικού μισθολογίου και των κρατικών δαπανών σε μακροπρόθεσμη βάση και για την αντιμετώπιση του συνταξιοδοτικού προβλήματος, η Κύπρος κινδυνεύει να μπει σε επιτήρηση, ίσως μέχρι το φθινόπωρο και το αργότερο μέχρι αρχές του 2012. Και θα έχει να κάνει και με το Δ.Ν.Τ.. Είναι τότε που μεταξύ άλλων θα διαταραχθούν και οι εργατικές σχέσεις. Η Πορτογαλία μπήκε στον έλεγχο του Δ.Ν.Τ. όταν δανειζόταν με χαμηλότερο κόστος από ότι η Κύπρος σήμερα», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Κυριακίδης..

O Δρ Νίκος Μιχαηλάς, γενικός διευθυντής της Δήμητρα Επενδυτική (της μεγαλύτερης εταιρείας του κλάδου στην Κύπρου) πιστεύει πως «το 2011 θα είναι ένα κρίσιμο έτος για τη Κυπριακή οικονομία.

Οι προκλήσεις με τις όποιες είμαστε αντιμέτωποι σήμερα αφορούν τη θωράκιση του χρηματοπιστωτικού τομέα της Κύπρου, τη λήψη μέτρων για ανατροπή της αρνητικής πορείας των δημοσιονομικών μεγεθών των τελευταίων χρόνων, την επίλυση των χρόνιων διαρθρωτικών προβλημάτων αλλά και τη μείωση της ανεργίας που έχει εκτοξευτεί στα ύψη. Καθοριστικό ρόλο για τη πορεία της Κυπριακής οικονομίας θα διαδραματίσουν και οι εξελίξεις στο γενικό δημοσιονομικό πρόβλημα της Ευρωζώνης αλλά και πιο συγκεκριμένα της Ελλάδας.

Παρ’ όλα αυτά θετικό στοιχείο για την πορεία της κυπριακής οικονομίας είναι οι γεωπολιτικές εξελίξεις στην αποκλειστική οικονομική ζώνη της Κύπρου για την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου, οι οποίες δίνουν ελπίδες για μια πορεία ανάκαμψης και ανάπτυξης σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα».