Έπειτα από μια μαραθώνια συνεδρίαση που ολοκληρώθηκε λίγο μετά τις 3 το πρωί, οι ηγέτες των χωρών της ευρωζώνης έφτασαν τελικώς σε μια αναπάντεχη συμφωνία-ορόσημο, που μεταξύ άλλων δίνει το "πράσινο φως" στην Ελλάδα για επιμήκυνση αποπληρωμής των 110 δισ. στα 7,5 χρόνια και μείωση επιτοκίου του δανείου στο 4,2%.

Η Ελλάδα ανέλαβε παράλληλα δέσμευση για αποκρατικοποιήσεις ύψους 50 δισ. και συνέχιση των διαρθρωτικών αλλαγών, με τον Έλληνα πρωθυπουργό να επισημαίνει ότι οι αποφάσεις δεν συνεπάγονται νέα μέτρα.

Σημειώνεται ότι η συνολική πρόταση στην οποία κατέληξαν οι ηγέτες των 17 χωρών της ευρωζώνης, για να μπει σε εφαρμογή, θα πρέπει να επικυρωθεί επισήμως από το ευρωπαϊκό συμβούλιο (τους 27 της Ε.Ε. δηλαδή) στις 24 και 25 Μαρτίου.  

Παράλληλα, η σύνοδος αποφάσισε να προικοδοτηθεί με 440 δισ. ευρώ ο σημερινός μηχανισμός διασώσεων και με 500 δισ. ευρώ ο μόνιμος μηχανισμός, ο οποίος θα ισχύσει από το 2013 και μετά, ενώ θα έχει τη δυνατότητα να αγοράζει κρατικά ομόλογα στην πρωτογενή αγορά.

Ωστόσο, απέρριψαν το αίτημα να επιτρέψουν στο Ταμείο να χρηματοδοτεί τα υπερχρεωμένα κράτη για επαναγορές ομολόγων από τη δευτερογενή αγορά. 

Παράλληλα, όπως μεταδίδει το Bloomberg, απέρριψαν το αίτημα της Ιρλανδίας για χαμηλότερα επιτόκια, καθώς ο πρωθυπουργός της χώρας, κ. Enda Kenny, αρνήθηκε να αυξήσει τον φορολογικό συντελεστή των επιχειρήσεων από το τρέχον επίπεδο του 12,5% (ο μέσος όρος στην Ε.Ε. διαμορφώνεται στο 23%, ενώ οι συντελεστές στη Γερμανία και στη Γαλλία είναι ακόμη υψηλότεροι).   

Το κοινό ανακοινωθέν των 17 κάνει λόγο για δέσμευση της Ιρλανδίας να εισαγάγει αυστηρό και σταθερό δημοσιονομικό πλαίσιο, με την ισχυρότερη δυνατή νομική βάση, και να παραμείνει προσηλωμένη στους δημοσιονομικούς της στόχους μέσω μέτρων για περικοπές δαπανών και αυξημένα έσοδα.
 
Σύμφωνα πάντα με το Bloomberg, η τελική -αναπάντεχη- συμφωνία επιτεύχθηκε αφού πρωτίστως οι ηγέτες της Ε.Ε. συγκατένευσαν στις γερμανικές αξιώσεις για το Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας.


Γ. Παπανδρέου: Σήμερα κερδίσαμε περισσότερα από 6 δισ. ευρώ

«Οι σημερινές αποφάσεις είναι ξεκάθαρη απόδειξη ότι αναγνωρίζεται η προσπάθεια που καταβάλλει ο ελληνικός λαός», δήλωσε από τις Βρυξέλλες ο πρωθυπουργός κ. Γιώργος Παπανδρέου, λίγο μετά τη λήξη της συνόδου κορυφής της ευρωζώνης, εκφράζοντας με τα λόγια αυτά την ικανοποίησή του για τις αποφάσεις.
 
«Κερδίσαμε αυτήν τη μάχη με όπλα τη σοβαρότητα και τη συνέπειά μας. Θέλουμε να κρατήσουμε τη συνέπεια της χώρας μας απέναντι στο πρόγραμμα που εφαρμόζουμε», τόνισε μεταξύ άλλων, προσθέτοντας πως «μειώσαμε τα spreads που πληρώνουμε κατά σχεδόν 30%. Κερδίσαμε σήμερα περισσότερα από 6 δισεκατομμύρια ευρώ».

Εξάλλου, ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι η σύνοδος αποφάσισε να φορολογηθούν οι χρηματοπιστωτικές συναλλαγές, ώστε, όπως είπε, να πληρώσουν οι τράπεζες ένα ασφάλιστρο για το μέλλον αλλά και να συγκεντρωθούν σημαντικά ποσά για επενδύσεις.

Ο πρωθυπουργός τόνισε ακόμη ότι οι 17 ηγέτες της ευρωζώνης υιοθέτησαν το «Σύμφωνο για το Ευρώ», το οποίο, όπως είπε, περιλαμβάνει κανόνες και πολιτικές που η Ελλάδα ήδη εφαρμόζει με το πρόγραμμα οικονομικής πολιτικής το οποίο υλοποιεί. (Δείτε εδώ το πλήρες κείμενο της συνέντευξης Τύπου του κ. Γ. Παπανδρέου)

Το κοινό ανακοινωθέν που έδωσαν στη δημοσιότητα οι ηγέτες των 17 της ευρωζώνης αναφέρει τα εξής:

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΡΧΗΓΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΚΑΙ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΝ ΤΗΣ ΖΩΝΗΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩ ΤΗΣ 11ης ΜΑΡΤΙΟΥ 2011

Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ζώνης του ευρώ ενέκριναν τα ακόλουθα συμπεράσματα:

1. Εγκρίθηκε το σύμφωνο για το ευρώ, το οποίο κατοχυρώνει ισχυρότερο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών για την ανταγωνιστικότητα και τη σύγκλιση. Το εν λόγω σύμφωνο θα υποβληθεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 24ης και 25ης Μαρτίου 2011 προκειμένου τα κράτη-μέλη εκτός της ζώνης του ευρώ να δηλώσουν κατά πόσον σκοπεύουν να συμμετάσχουν στο σύμφωνο. Ταυτοχρόνως, τα κράτη-μέλη της ζώνης του ευρώ θα ανακοινώσουν τα πρώτα μέτρα που αναλαμβάνουν να εφαρμόσουν δυνάμει του συμφώνου εντός του επόμενου έτους.

2. Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ζώνης του ευρώ αξιολόγησαν την πρόοδο που έχει σημειωθεί μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 4ης Φεβρουαρίου 2011 όσον αφορά στη συνολική αντιμετώπιση της κρίσης, με σκοπό να ολοκληρωθεί η σχετική δέσμη έως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 24ης και 25ης Μαρτίου.

3. Εκφράζουν ικανοποίηση για την πρόοδο που έχει σημειωθεί στην εφαρμογή των εκτελούμενων προγραμμάτων στην Ελλάδα και στην Ιρλανδία καθώς και για τις ισχυρές δεσμεύσεις:

- της Ελλάδας να συνεχίσει αποφασιστικά τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, να αυξήσει τη δημιουργία ικανοτήτων για την εφαρμογή τους, να ολοκληρώσει πλήρως και ταχέως το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων και αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου ύψους 50 δισεκατομμυρίων ευρώ που έχει αναγγείλει και να εισαγάγει ένα αυστηρό και σταθερό δημοσιονομικό πλαίσιο με την ισχυρότερη δυνατή νομική βάση που θα πρέπει να αποφασιστεί από την ελληνική κυβέρνηση,

- της Ιρλανδίας να εισαγάγει αυστηρό και σταθερό δημοσιονομικό πλαίσιο, με την ισχυρότερη δυνατή νομική βάση, και να παραμείνει προσηλωμένη στους δημοσιονομικούς της στόχους μέσω μέτρων για περικοπές δαπανών και αυξημένα έσοδα, όπως προβλέπεται στο πρόγραμμα.

4. Μετά τη δήλωσή τους της 4ης Φεβρουαρίου σχετικά με την αξιολόγηση της προόδου των κρατών-μελών της ζώνης του ευρώ από την Επιτροπή, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), όσον αφορά στην εφαρμογή των ληφθέντων μέτρων για την ενίσχυση των δημοσιονομικών θέσεων και των προοπτικών ανάπτυξης, εκφράζουν την ικανοποίησή τους για την πρόοδο που έχει επιτευχθεί σε αρκετές χώρες.

Συγκεκριμένα, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων, ο πρόεδρος της Επιτροπής και ο πρόεδρος της ΕΚΤ επιδοκιμάζουν και στηρίζουν τη δέσμη εκτεταμένων μέτρων που ανακοίνωσε σήμερα η Πορτογαλία όσον αφορά σε δημοσιονομικές, οικονομικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.

5. Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ζώνης του ευρώ καλούν τους υπουργούς Οικονομικών να ολοκληρώσουν εγκαίρως τις εργασίες τους σχετικά με τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 24ης και 25ης Μαρτίου 2011.

Οι εργασίες αυτές θα πρέπει να βασίζονται απόλυτα και να υλοποιούν πλήρως τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου 2010 και τη δήλωση της Ευρωομάδας της 28ης Νοεμβρίου 2010, όπου ορίζονται τα κύρια χαρακτηριστικά του ESM.

Από τις συζητήσεις προέκυψαν τα ακόλουθα συμπεράσματα: 

- Χρηματοδοτική ικανότητα

Ο ESM θα διαθέτει συνολική πραγματική δανειοδοτική ικανότητα ύψους 500 δισεκατομμυρίων ευρώ. Κατά τη μετάβαση από το EFSF στο ESM, η ενοποιημένη δανειοδοτική ικανότητα δεν θα υπερβαίνει το ποσό αυτό. Η πραγματική δανειοδοτική ικανότητα του ESM θα εξασφαλιστεί με την επίτευξη του κατάλληλου συνδυασμού μεταξύ καταβεβλημένου κεφαλαίου, καταβλητέου κεφαλαίου και εγγυήσεων.

Θα προβλεφθεί χρονοδιάγραμμα για τη βαθμιαία καταβολή του κεφαλαίου, τηρουμένων πλήρως των εθνικών κοινοβουλευτικών διαδικασιών.

Έως την έναρξη λειτουργίας του ESM, η συμφωνηθείσα δανειοδοτική ικανότητα ύψους 440 δισεκατομμυρίων ευρώ του EFSF θα είναι πλήρως διαθέσιμη. 

- Μέσα
Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων υπενθυμίζουν ότι ο ESM θα παρέχει χρηματοδοτική συνδρομή όταν υποβάλλεται αίτημα από μέλος της ζώνης του ευρώ και εφόσον η παρέμβαση αυτή θεωρείται απαραίτητη για τη διαφύλαξη της σταθερότητας της ζώνης του ευρώ συνολικά.

Οποιαδήποτε σχετική απόφαση θα λαμβάνεται με ομοφωνία, βάσει ανάλυσης της διατηρησιμότητας του χρέους του ενδιαφερόμενου κράτους-μέλους, την οποία θα εκπονούν η Επιτροπή και το ΔΝΤ, σε συνεννόηση με την ΕΚΤ.

Η χρηματοδοτική συνδρομή θα υπόκειται σε αυστηρές προϋποθέσεις, στο πλαίσιο μακροοικονομικού προγράμματος προσαρμογής.

Η χρηματοδοτική συνδρομή από το EFSF και το ESM θα λαμβάνει τη μορφή δανείων. Ωστόσο, για τη μεγιστοποίηση της οικονομικής αποδοτικότητας της στήριξης που παρέχουν, ο ESM και το EFSF μπορούν επίσης, κατ' εξαίρεση, να παρεμβαίνουν στην πρωτογενή αγορά χρεωστικών τίτλων, στο πλαίσιο προγράμματος με αυστηρές προϋποθέσεις. 

- Χρηματοδοτικοί όροι

Η τιμολόγηση του EFSF θα πρέπει να μειωθεί προκειμένου να ληφθεί καλύτερα υπόψη η διατηρησιμότητα του χρέους των δικαιούχων χωρών, ενώ παραλλήλως θα παραμένει ανώτερη του κόστους χρηματοδότησης του μηχανισμού, με επαρκή προσαύξηση κινδύνου, και θα είναι σύμφωνη με τις αρχές τιμολόγησης του ΔΝΤ. Οι ίδιες αρχές εφαρμόζονται και στον ESM.

Υπό το πρίσμα αυτό, και δεδομένων των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η Ελλάδα στο πλαίσιο του προγράμματος προσαρμογής της, το επιτόκιο των δανείων της χώρας αυτής θα προσαρμοστεί κατά 100 μονάδες βάσης.

Επιπλέον, η ωρίμανση όλων των δανείων που έχουν χορηγηθεί στην Ελλάδα στο πλαίσιο του προγράμματος προσαρμογής της θα αυξηθεί στα 7,5 έτη, σε συμφωνία με το ΔΝΤ.

Οι υπουργοί Οικονομικών θα καθορίσουν τις λεπτομέρειες εφαρμογής των αποφάσεων αυτών.

6. Όλα τα κράτη-μέλη θα μεριμνήσουν για να τεθούν σε εφαρμογή συγκεκριμένα προγράμματα, σύμφωνα με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων της Ε.Ε., ώστε να μπορούν να αντιμετωπιστούν οποιεσδήποτε περιπτώσεις τραπεζών που θα παρουσιάσουν τρωτά σημεία κατά τα τεστ αντοχής τα οποία θα έχουν ολοκληρωθεί έως το καλοκαίρι.

7. Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων καλούν τους υπουργούς Οικονομικών να ολοκληρώσουν τις εργασίες τους σχετικά με τις έξι νομοθετικές προτάσεις της Επιτροπής για την οικονομική διακυβέρνηση και να καταλήξουν σε γενική προσέγγιση πριν από το τέλος Μαρτίου, που να διασφαλίζει την πλήρη εφαρμογή των συστάσεων της Ειδικής Ομάδας.

Στο πλαίσιο αυτό, συμφωνούν να αποτελέσει αναπόσπαστο μέρος της δέσμης αυτής η θέσπιση ενδεικτικού αριθμητικού ορίου ύψους 1/20 για τη μείωση του χρέους, η οποία θα αξιολογηθεί λαμβανομένων υπόψη όλων των συναφών παραγόντων, όπως περιγράφεται σε γενικές γραμμές στην πρόταση της Επιτροπής.

Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων στηρίζουν στο σύνολό τους την έγκριση του σχεδίου οδηγίας σχετικά με το εθνικό δημοσιονομικό πλαίσιο.

Κατά τον καθορισμό των μέτρων του ΣΣΑ, το Συμβούλιο αναμένεται να ακολουθεί κατά κανόνα τις συστάσεις της Επιτροπής ή να εξηγεί εγγράφως τη θέση του.

8. Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων συμφωνούν ότι θα πρέπει να μελετηθεί και να αναπτυχθεί περαιτέρω η φορολόγηση των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών στη ζώνη του ευρώ, στην Ε.Ε. και σε διεθνές επίπεδο.

* Το πλήρες κείμενο του κοινού ανακοινωθέντος και το Σύμφωνο του Ευρώ δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".