Την εξειδίκευση των μέτρων που θα περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό του 2011 κατάρτισαν οι αξιωματούχοι της Κομισιόν και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας σε σχετική έκθεση που θα κατατεθεί στο έκτακτο συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης (Eurogroup) την Τρίτη στις Βρυξέλλες.

Η τελική μορφή της έκθεσης, 15 σελίδων, οριστικοποιήθηκε πριν από μερικές μέρες και αναφέρει ότι τα μέτρα δημοσιονομικού χαρακτήρα που θα ληφθούν το 2011 ενδέχεται να φτάσουν το 4,1% του ΑΕΠ από 3% που προβλέπει το μνημόνιο, εάν οι στόχοι του 2010 δεν επιτευχθούν.

Στην κοινή έκθεση αναφέρεται ότι η ύφεση το δεύτερο εξάμηνο του έτους αναμένεται να είναι βαθύτερη, γεγονός που θα πιέσει περαιτέρω τον τομέα των εσόδων, κάτι που καθιστά την επίτευξη του στόχου δύσκολη.

Όσον αφορά στις δαπάνες, η έκθεση αναφέρει ότι το μαξιλάρι των 4 δισεκατομμυρίων ευρώ «απειλείται» από τις καθυστερήσεις πληρωμών και τις υποχρεώσεις του Δημοσίου σε ασφαλιστικά ταμεία, τοπική αυτοδιοίκηση και νοσοκομεία που θα πραγματοποιηθούν το δεύτερο εξάμηνο του 2010. Σε αυτό το σημείο η Κομισιόν και η ΕΚΤ αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο για «διορθωτικά» μέτρα μέχρι το τέλος του έτους.

«Σύμφωνα με την απόφαση του Συμβουλίου [άρθρο 4 (3)], η Κομισιόν μπορεί να συστήσει μέτρα που θα χρειαστούν ώστε να μειωθεί το έλλειμμα βάσει του στόχου. Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα στοιχεία, η Ελλάδα έχει λάβει επαρκή μέτρα για τους στόχους του 2010, με την προϋπόθεση όμως ότι ο έλεγχος των δαπανών θα παραμείνει πολύ σφιχτός ώστε να διατηρηθεί η εξοικονόμηση των 4 δισεκατομμυρίων ευρώ που θα αντισταθμίσει το έλλειμμα στα έσοδα», αναφέρει η έκθεση.

Κοινοτικές πηγές αναφέρουν ότι το ενδεχόμενο διορθωτικών μέτρων (που δεν αναφέρονται ως «νέα» για ευνόητους λόγους) θα διευκρινιστεί κατά την επόμενη αξιολόγηση, «όταν τα στοιχεία για τις οφειλές του κράτους ξεκαθαρίσουν». Η έκθεση αναφέρει ήδη ότι, βάσει των μέχρι τώρα στοιχείων που έχει στα χέρια της η τρόικα, οι εγγυήσεις του κράτους προς τις ελλειμματικές ΔΕΚΟ αναμένεται να φτάσουν το 1,5 δισ. ευρώ ή 0,6% του ΑΕΠ από τα 300 εκατομμύρια που καταγράφηκαν στο τέλος Ιουνίου.

Τα μέτρα του 2011

Η έκθεση αναφέρει ότι βάσει του άρθρου 2 (2) της απόφασης του Συμβουλίου, η κυβέρνηση πρέπει να συμπεριλάβει στον προϋπολογισμό του 2011 τα εξής συγκεκριμένα μέτρα, τα οποία μπορούν να αντικατασταθούν με ισόποσα μόνο «σε εξαιρετικές συνθήκες»:

1. Νέα συρρίκνωση των λειτουργικών δαπανών της γενικής κυβέρνησης κατά τουλάχιστον 300 εκατομμύρια.

2. Νέα συρρίκνωση της δημόσιας διακυβέρνησης και της τοπικής αυτοδιοίκησης ώστε να εξοικονομηθούν 500 εκατομμύρια το 2011 και άλλο ένα δισεκατομμύριο το 2012 και 2013.

3. Πάγωμα στις αναπροσαρμογές των συντάξεων ώστε να εξοικονομηθούν 100 εκατομμύρια ευρώ.

4. Νέος έκτακτος φόρος στις επιχειρήσεις με υψηλή κερδοφορία που θα επιφέρει έσοδα τουλάχιστον 600 εκατομμυρίων ευρώ. Η έκθεση σημειώνει ότι ο φόρος θα επιβληθεί και το 2012 και 2013 με σκοπό άλλο 1,2 δισ. σε έσοδα.

5. Επιπλέον φορολογία στους επαγγελματίες ώστε να αποφέρει τουλάχιστον 400 εκατομμύρια ευρώ σε έσοδα και σταδιακή αύξηση της φορολογίας το 2012 και 2013.

6. Διεύρυνση της βάσης του ΦΠΑ ώστε να συμπεριληφθούν συγκεκριμένες υπηρεσίες που μέχρι τώρα εξαιρούνταν και μετακίνηση του 30% των αγαθών και υπηρεσιών στον υψηλό συντελεστή ΦΠΑ ώστε να εισπραχθούν έσοδα 1 δισεκατομμυρίου ευρώ.

7. Πράσινος φόρος με προβλεπόμενα έσοδα 300 εκατομμύρια.

8. Μείωση του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων κατά 1 δισεκατομμύριο ώστε να δοθεί προτεραιότητα σε επενδύσεις που χρηματοδοτούνται από κοινοτικά κεφάλαια και επιδοτήσεις.

9. Είσπραξη φόρου από τυχερά παιχνίδια τουλάχιστον 700 εκατομμυρίων από άδειες και δικαιώματα.

10. Διεύρυνση της φορολογίας ακίνητης περιουσίας για έσοδα τουλάχιστον 500 εκατομμυρίων ευρώ.

11. Αύξηση φορολογίας εισοδήματος, συμπεριλαμβανομένης και της φορολογίας μισθώσεων αυτοκινήτων, για έσοδα 150 εκατομμυρίων ευρώ τουλάχιστον.

12. Αύξηση φόρου στα είδη πολυτελείας που να αντιστοιχεί σε έσοδα τουλάχιστον 100 εκατομμυρίων.

13. Αντικατάσταση μόνο του 20% των δημοσίων υπαλλήλων του δημοσίου τομέα που συνταξιοδοτούνται (κεντρική κυβέρνηση, δήμοι, δημόσιες εταιρίες, τοπική αυτοδιοίκηση, κυβερνητικοί οργανισμοί).

Η έκθεση αναφέρει ότι τα μέτρα του προϋπολογισμού του 2011 ενδέχεται να αυξηθούν ανάλογα με τα αποτελέσματα των στόχων του 2010.


«Εξαιρετικές συνθήκες»

Όπως όλα δείχνουν, η κυβέρνηση επιδιώκει να κάνει χρήση του όρου «εξαιρετικές συνθήκες» που αναφέρει η έκθεση για να αντικαταστήσει κάποια από τα μέτρα που θεωρεί ότι μπορεί να ενισχύσουν την ύφεση.

Ήδη διαρρέει η πρόθεση να μη μεταβούν βασικά προϊόντα και υπηρεσίες στον υψηλό συντελεστή ΦΠΑ, με στόχο να μην προκληθούν νέο κύμα ανατιμήσεων, αύξηση του πληθωρισμού και περισσότερη ασφυξία στην αγορά.

Από την πλευρά της η Κομισιόν αναμένει τις σχετικές αντιπροτάσεις, όμως, όπως αναφέρουν αξιωματούχοι της, «ακόμα δεν υπάρχουν σαφή στοιχεία που να δείχνουν την κατάσταση της πραγματικής οικονομίας και των οφειλών του ελληνικού κράτους, από τα οποία θα εξαρτηθούν και οι μελλοντικές αποφάσεις».