Δύο σημαντικές παρεμβάσεις για τη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών επιχειρήσεων και επαγγελματιών, την ένταξη στον Τειρεσία και τις επιταγές περιλαμβάνει το ν/σ που παρουσίασε στο υπουργικό συμβούλιο η κ. Λ. Κατσέλη.

Αναλυτικότερα, ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών επιχειρήσεων και επαγγελματιών με διετή περίοδο χάριτος για την απόσβεση του κεφαλαίου και εξόφληση του κεφαλαίου με τοκοχρεολυτικές δόσεις τουλάχιστον πέντε ετών προβλέπει το σ/ν για την ενίσχυση της ρευστότητας της αγοράς που παρουσίασε στο υπουργικό συμβούλιο η υπουργός Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας κ. Λούκα Κατσέλη.

Με το σχέδιο νόμου ρυθμίζονται ειδικότερα:

• Ληξιπρόθεσμες οφειλές άνω των 90 ημερών από συμβάσεις που δεν έχουν καταγγελθεί και δημιουργήθηκαν μετά την 1η/1/2008.

• Οφειλές συμβάσεων δανείων που έχουν καταγγελθεί μετά την 1/1/2008 ή θα καταγγελθούν εντός δύο μηνών από την ψήφιση του νόμου και εφόσον η οφειλή από τη σύμβαση δανείου δεν υπερβαίνει το 1 εκατ. ευρώ ανά τράπεζα και ανά δανειολήπτη.

Για τις παραπάνω ληξιπρόθεσμες οφειλές διαγράφονται οι τόκοι υπερημερίας κι ανατοκισμού από την 1η/1/2008 εφόσον δεν έχουν καταβληθεί. Στην παραπάνω ρύθμιση υπάγονται και όλα τα δάνεια του αγροτικού και κτηνοτροφικού τομέα (αγρότες, κτηνοτρόφοι, συνεταιρισμοί, ενώσεις συνεταιριστικών οργανώσεων, κοινοπραξίες, ομάδων παραγωγών γεωργικών - κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων κ.λπ..), με εξαίρεση όσα δάνεια είναι εγγυημένα (είναι σε εξέλιξη συζητήσεις με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για τη διεύρυνση της ρύθμισης και σε εγγυημένα δάνεια).

Με το σχέδιο νόμου θα τίθεται προθεσμία δύο μηνών από την ψήφιση του νόμου εντός της οποίας θα μπορεί ο δανειολήπτης να υποβάλει αίτηση στην τράπεζά του για την υπαγωγή του στις παραπάνω ρυθμίσεις. Κατά τη διάρκεια της προθεσμίας αυτής και για έναν ακόμη μήνα, δηλ. για τρεις μήνες συνολικά, θα αναστέλλεται κάθε διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης.

Οι παραπάνω ρυθμίσεις δεν αφορούν στα ομολογιακά δάνεια που έχουν συναφθεί με τα πιστωτικά ιδρύματα.

Για τη μη συμμόρφωση προς όλες τις διατάξεις του νόμου θα προβλέπονται ΑΥΣΤΗΡΕΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΚΥΡΩΣΕΙΣ.

Για τις ενήμερες οφειλές

Όσον αφορά στις ενήμερες οφειλές, θα δοθεί η δυνατότητα σε επιχειρήσεις, οι οποίες απειλούνται από πρόσκαιρη αδυναμία ικανοποίησης των υποχρεώσεών τους, όπως αυτή θα προκύπτει με βάση συγκεκριμένα κριτήρια και διαδικασία, να επιτυγχάνουν για ένα ορισμένο ποσό δανείου την αναστολή της περιοδικής εξόφλησής του για μία διετία, με την καταβολή μόνο συμβατικών τόκων γι’ αυτήν την περίοδο και με αντίστοιχη παράταση της συμβατικής διάρκειας του δανείου.

Το ποσό, τα ακριβή κριτήρια και η διαδικασία υπαγωγής θα καθοριστούν σε συνέχεια της διαβούλευσης και της αναμενόμενης αποστολής στοιχείων από τα πιστωτικά ιδρύματα και κατόπιν συνεννόησης με την Τράπεζα της Ελλάδος για τυχόν επιπτώσεις στην κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών.

Για συμβάσεις με ληξιπρόθεσμες οφειλές με καθυστέρηση άνω των 90 ημερών μη καταγγελθείσες

– Στη ρύθμιση υπάγονται οφειλές επιχειρήσεων που έγιναν ληξιπρόθεσμες μετά την 1η/1/2008 και κατά την έναρξη ισχύος του νόμου, παρουσιάζουν καθυστέρηση άνω των 90 ημερών και δεν έχουν καταγγελθεί.

– Το ποσό της καθυστέρησης (κεφάλαιο και συμβατικοί τόκοι δίχως να υπολογίζονται τόκοι υπερημερίας και ανατοκισμού) κεφαλαιοποιείται. Για το νέο ανεξόφλητο κεφάλαιο που προκύπτει, αναστέλλεται για δύο έτη η εξόφλησή του. Κατά τη διάρκεια της διετούς αυτής αναστολής, καταβάλλονται μόνο οι συμβατικοί τόκοι. Μετά την πάροδο της εν λόγω διετίας, το νέο ανεξόφλητο κεφάλαιο εξοφλείται σε περιοδικές δόσεις σε χρονικό διάστημα ίσο με αυτό που απομένει μέχρι τη συμπλήρωση της προβλεπόμενης στη σύμβαση διάρκειας (η οποία παρατείνεται κατά τα δύο έτη αναστολής καταβολής δόσεων κεφαλαίου). Το επιτόκιο παραμένει ίδιο με το συμβατικό επιτόκιο ενήμερης οφειλής που προβλέπει η αρχική σύμβαση.

Για καταγγελθείσες συμβάσεις

– Στη ρύθμιση υπάγονται οφειλές επιχειρήσεων για συμβάσεις που έχουν καταγγελθεί μετά την 1η/1/2008 και μέχρι 2 μήνες μετά την ψήφιση του νόμου. Η καταβολή των δόσεων απόσβεσης του κεφαλαίου αναστέλλεται για 2 έτη και σε αυτήν την περίοδο καταβάλλονται μόνο οι συμβατικοί τόκοι. Μετά την πάροδο της εν λόγω διετίας το παραπάνω οφειλόμενο ποσό εξοφλείται σε περιοδικές δόσεις σε χρονικό διάστημα ίσο με αυτό που θα απόμενε μέχρι τη συμπλήρωση της προβλεπόμενης στη σύμβαση διάρκειας αν αυτή δεν είχε καταγγελθεί, παρατεινόμενη κατά δύο έτη. Σε κάθε περίπτωση, η διάρκεια αποπληρωμής δεν μπορεί να είναι μικρότερη από 5 έτη. Το επιτόκιο παραμένει ίδιο με το συμβατικό επιτόκιο ενήμερης οφειλής που προβλέπει η αρχική σύμβαση.

– Στην παραπάνω ρύθμιση, με τις ίδιες κατά βάση προϋποθέσεις (διετή αναστολή καταβολής δόσεων κεφαλαίου), υπάγονται και οφειλές από συμβάσεις ανοιχτού ή αλληλόχρεου λογαριασμού που έχουν καταγγελθεί. Κατά την περίοδο της διετούς αναστολής, καταβάλλονται μόνο οι συμβατικοί τόκοι σε μηνιαία βάση. Μετά τη διετία αυτή ακολουθεί η εξόφληση με μηνιαίες δόσεις πέντε ετών. Τα πάσης φύσεως ρευστοποιήσιμα καλύμματα θα μειώνουν το ρυθμιζόμενο ποσό και θα αναπροσαρμόζεται το ποσό των περιοδικών καταβολών.

Ήδη μέχρι το γ΄ τρίμηνο του 2009 διαπιστώνεται υπερδιπλασιασμός των σφραγισμένων επιταγών σε επίπεδο τόσο του ποσού όσο και του αριθμού τους.

Εκτιμάται ότι οι σφραγισμένες επιταγές θα υπερβούν τα 3 δισ. ευρώ.

Τι προβλέπει το σ/ν για ΤΕΙΡΕΣΙΑ και επιταγές

1. Γενικευμένη "αμνηστία" για όλες τις καταγραφές δυσμενών δεδομένων στα αρχεία του ΤΕΙΡΕΣΙΑ, που έχουν καταχωριστεί από την 1η/1/2008 και αφορούν σε οφειλές που είτε έχουν εξοφληθεί είτε θα εξοφληθούν μέσα σε 3 μήνες από την ψήφιση του νόμου. Ως συνέπεια της "αμνηστίας" αυτής θα αρθεί και το μέτρο της διοικητικής στέρησης βιβλιαρίου επιταγών.

2. Το σ/ν προβλέπει η προθεσμία διαγραφής από τα αρχεία του ΤΕΙΡΕΣΙΑ ακάλυπτης επιταγής, η οποία εξοφλείται από 8 ημέρες, να πάει στις 30 ημέρες από την ημ/νία σφράγισης. Η παραμονή δυσμενών στοιχείων στο μητρώο του ΤΕΙΡΕΣΙΑ για επιταγές - συναλλαγματικές από 3 χρόνια θα γίνει 2 χρόνια, ενώ μειώνεται κατά έναν χρόνο, από 3 σε 2, η παραμονή δυσμενών στοιχείων στο μητρώο του ΤΕΙΡΕΣΙΑ για καταγγελίες συμβάσεων καρτών, δανείων καταναλωτικής και στεγαστικής πίστης και χορηγήσεων μέσω παροχής δικαιώματος υπερανάληψης (overdraft) από τρεχούμενο λογαριασμό.

Σε ό,τι αφορά την παραμονή δυσμενών στοιχείων στο μητρώο του ΤΕΙΡΕΣΙΑ για διαταγές πληρωμής, ο χρόνος μειώνεται από 4 σε 3 χρόνια. Από 5 σε 4 χρόνια μειώνεται ο χρόνος παραμονής δυσμενών στοιχείων στο μητρώο του ΤΕΙΡΕΣΙΑ για προγράμματα πλειστηριασμών κινητών και ακινήτων. Από 5 σε 4 χρόνια μειώνεται ο χρόνος για παραμονή δυσμενών στοιχείων στο μητρώο του ΤΕΙΡΕΣΙΑ για κατασχέσεις - επιταγές του Ν.Δ. 1923, καθώς και για τις διοικητικές κυρώσεις του υπουργείου Οικονομικών. Επίσης, σύμφωνα με το σ/ν, η μη εμφάνιση δυσμενών οικονομικών στοιχείων που ΔΕΝ έχουν εξοφληθεί (μετά την αμνηστία) αν συνολικά δεν υπερβαίνουν το ποσό των 1.000 ευρώ από 500 ευρώ που ήταν. Αντίστοιχα αυξάνεται και το ποσό για τη μη εμφάνιση δυσμενών οικονομικών στοιχείων που έχουν εξοφληθεί (μετά την αμνηστία) αν συνολικά δεν υπερβαίνουν το ποσό των 5.000 ευρώ από 1.000 ευρώ, ενώ ο ανώτατος χρόνος διατήρησης στο αρχείο μη εξοφλημένων οφειλών από 15 χρόνια που είναι σήμερα αλλάζει σε 10 χρόνια (νομοθετείται για πρώτη φορά).

3. Τράπεζες που έχουν διαβιβάσει στον ΤΕΙΡΕΣΙΑ δυσμενή αρχεία, όταν εξοφλούνται οι οφειλές, υποχρεούνται να ενημερώνουν τον ΤΕΙΡΕΣΙΑ μέσα σε 2 εργάσιμες ημέρες από τότε που περιήλθε σε αυτές η απόδειξη για την εξόφληση της οφειλής. Η ενημέρωση αυτή από τις τράπεζες γίνεται χωρίς την αξίωση αμοιβής ή δαπάνης από τον οφειλέτη.

4. Δίνεται η δυνατότητα στον οφειλέτη να προσφεύγει με τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων στο αρμόδιο δικαστήριο και να επιτυγχάνει να μην εμφανίζεται στον ΤΕΙΡΕΣΙΑ το δυσμενές δεδομένο της οφειλής μέχρι την έκδοση τελεσίδικης απόφασης από το δικαστήριο επί της οφειλής, όταν υφίστανται σοβαροί λόγοι για την αμφισβήτηση της οφειλής και η οφειλή δεν επηρεάζει την πιστοληπτική του ικανότητα.

5. Κατά τη διάρκεια της στέρησης βιβλιαρίου επιταγών, επιτρέπεται στις τράπεζες να χορηγούν βιβλιάριο επιταγών ορισμένου συνολικού ύψους, εφόσον η πληρωμή των επιταγών που περιέχονται σε αυτό είναι εγγυημένη από φερέγγυο, κατά την αξιολόγηση της τράπεζας, τρίτο πρόσωπο μέχρι του ύψους αυτού.
 
* Το αναλυτικό αρχείο με τις κυβερνητικές προτάσεις για τη ρευστότητα, το ΤΕΜΠΜΕ και τον ΤΕΙΡΕΣΙΑ δημοσιεύεται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".