Έκρηξη ελλείμματος στο 8% στο τέλος του έτους, εφόσον δεν εφαρμοστούν ή μετατεθούν χρονικά συγκεκριμένες πολιτικές, προβλέπει ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών Γ. Παπαθανασίου, σε συνέντευξή του στο Euro2day. Μια τέτοιου μεγέθους διεύρυνση του ελλείμματος, φέρνει μέτρα 12,5 δισ. ευρώ!

Ο κ. Παπαθανασίου συναρτά τον αναθεωρημένο στόχο συγκράτησης του ελλείμματος στο 6% με δύσκολες – από πλευράς εισπράξεων- επιλογές, όπως για παράδειγμα την τακτοποίηση των ημιυπαίθριων χώρων που συναντά χαμηλή ανταπόκριση ή την είσπραξη βεβαιωθέντων χρεών ύψους 1,8 δισ. ευρώ, την ώρα που τα έσοδα του προϋπολογισμού σημειώνουν μείωση.

Αν τελικά εκτραπεί το έλλειμμα στο 8% του ΑΕΠ, αυτό σημαίνει σύμφωνα με τον κ. υπουργό λήψη μέτρων ύψους 12,5 δισ. ευρώ. Ακόμα όμως και να επιβεβαιωθεί το «αισιόδοξο» σενάριο με διαμόρφωση του ελλείμματος στο 6%, τα πρόσθετα μέτρα που απαιτούνται θα είναι της τάξεως των 7,5 δισ. ευρώ.

Στην ίδια συνέντευξη, ο υπουργός Οικονομίας και υποψήφιος με τη ΝΔ στη Β’ περιφέρεια Αθηνών, μέμφεται με το …γάντι τον προκάτοχό του Γ. Αλογοσκούφη λέγοντας «σίγουρα θα μπορούσαμε να ακολουθήσουμε από την αρχή μια αυστηρότερη πολιτική δημοσιονομικής προσαρμογής» αν και σπεύδει να διευκρινίσει τις ιδιαίτερες συνθήκες που επικρατούσαν όταν έγινε η πολιτική επιλογή της «ήπιας προσαρμογής», διαψεύδει κατηγορηματικά τα σενάρια που φέρουν το ελληνικό δημόσιο να αδυνατεί να πληρώσει μισθούς και συντάξεις το τελευταίο δίμηνο του έτους, αν και αποφεύγει να απαντήσει για το ύψος του δανεισμού του δημοσίου.

Κατηγορηματικά πάντως τονίζει ο κ. Παπαθανασίου ότι «στο περιβάλλον που καλείται σήμερα η οικονομία μας να επιβιώσει και να αναπτυχθεί, δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις, ούτε λογικές της ήσσονος προσπάθειας».

Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του Γ. Παπαθανασίου


-Κύριε υπουργέ, σύμφωνα με το Σύνταγμα, την πρώτη Δευτέρα του Οκτώβρη θα πρέπει να κατατεθεί στη Βουλή το προσχέδιο προϋπολογισμού 2010. Αν η ΝΔ κερδίσει τις εκλογές, τι στόχους θα θέσει για έλλειμμα, ανάπτυξη και χρέος και σε τι επίπεδα προβλέπεται ότι θα κλείσουν αυτά τα μεγέθη φέτος;

Αν εφαρμοσθούν όλες οι πολιτικές που έχουμε ανακοινώσει, το έλλειμμα θα περιορισθεί στο 6%. Τα έσοδα αναμένεται να αυξηθούν λόγω των εισπράξεων του ΕΤΑΚ για τα έτη 2008 και 2009, της έκτακτης εισφοράς για τα εισοδήματα άνω των 60.000 ευρώ, του ειδικού φόρου σε αυτοκίνητα μεγάλου κυβισμού και ιδιωτικά σκάφη αναψυχής, την τακτοποίηση των ημιυπαίθριων χώρων, την αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στη βενζίνη, των τελών σε κινητή τηλεφωνία και τυχερά παιχνίδια, την επανακυκλοφορία του στιγμιαίου λαχείου (ξυστό), την εντατικοποίηση των ελέγχων για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής καθώς και την είσπραξη βεβαιωθέντων χρεών ύψους 1,8 δισ. ευρώ.

Ανάλογο έλλειμμα, δηλαδή 6%, θα έχουν οι χώρες - μέλη της ευρωζώνης. Σε περίπτωση που οι πολιτικές αυτές δεν εφαρμοστούν ή μετατεθούν χρονικά, το έλλειμμα θα είναι της τάξης του 8%. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι θα πρέπει να πάρουμε μέτρα για να μειώσουμε το έλλειμμα κατά 7,5 δισ. ευρώ στην καλύτερη περίπτωση και κατά 12,5 περίπου δισ., στη χειρότερη.

- Με το δημόσιο δανεισμό να έχει ξεπεράσει ήδη τα 55 δισ. ευρώ, έχουμε τελειώσει για φέτος ή θα χρειαστούν επιπλέον δανεικά;

Το δανειακό μας πρόγραμμα είναι σε όλους γνωστό και δεδομένο. Με την προϋπόθεση ότι όλα τα μέτρα που έχουμε εξαγγείλει θα υλοποιηθούν, τότε μπορούμε να μιλάμε ότι ο δανεισμός της χώρας μέχρι το τέλος του έτους θα έχει εξελιχθεί σύμφωνα με τον προγραμματισμό που έχουμε κάνει.

- Στην αγορά κυκλοφορούν σενάρια σύμφωνα με τα οποία η κατάσταση της οικονομίας είναι τέτοια που το τελευταίο δίμηνο του έτους θα υπάρξει πρόβλημα ακόμα και στην καταβολή μισθών και συντάξεων. Έχουν βάση ή στερούνται λογικής;

Δεν υπάρχει καμία απολύτως βάση σ’ αυτά τα σενάρια.

- Πως χάθηκε η …μπάλα στην οικονομία, κύριε υπουργέ και φτάσαμε σήμερα ο Πρωθυπουργός να περιγράφει μια ιδιαιτέρως δύσκολη κατάσταση; Φταίει μόνο η διεθνής κρίση ή έγιναν και λανθασμένες επιλογές;

Η οικονομική πολιτική που ακολουθήσαμε την τελευταία 5ετία είχε ορατά αποτελέσματα. Επί έξι χρόνια πετυχαίνουμε διπλάσιους ρυθμούς ανάπτυξης σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες – μέλη της ευρωζώνης. Μειώσαμε την ανεργία μέχρι και 4 ποσοστιαίες μονάδες, σε σχέση με το 2004. Μειώσαμε το χρέος από 100% του ΑΕΠ το 2004 σε 95% το 2007. Κληρονομήσαμε έλλειμμα 7,5% το 2004 και το μειώσαμε στο 2,8% το 2006. Το 2007 έκλεισε με έλλειμμα 3,5%, που θα μπορούσε όμως να αντιμετωπιστεί χωρίς ιδιαίτερες δυσκολίες.

Δυστυχώς, η κρίση ανέτρεψε τα δεδομένα και η Ελλάδα δεν μπορούσε να αποτελέσει εξαίρεση.

Όλες οι κυβερνήσεις της Ευρώπης, όταν έθεταν τους δημοσιονομικούς στόχους, δεν είχαν εκτιμήσει σωστά το βάθος και την έκταση της κρίσης. Με αποτέλεσμα, μέχρι το τέλος του έτους, 13 από τις 16 χώρες της ευρωζώνης να βρίσκονται στη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Παρ’ όλα αυτά, η Ελλάδα έχει πετύχει καλύτερα αποτελέσματα και στην ανάπτυξη και στην απασχόληση από τις άλλες χώρες της ευρωζώνης. Και αυτό κάτι λέει.

- Ποια ήταν η κορυφαία επιλογή στο πεδίο της οικονομίας και ποιο το μεγαλύτερο σφάλμα στην μέχρι σήμερα περίοδο διακυβέρνησης από τη ΝΔ;

Οι επιλογές της Κυβέρνησης στο πεδίο της οικονομικής πολιτικής, έχουν φέρει μέχρι σήμερα σημαντικά αποτελέσματα. Μέσα σε 5,5 χρόνια πετύχαμε να ολοκληρώσουμε το Γ’ ΚΠΣ χωρίς να χαθεί ούτε ένα ευρώ, να σχεδιάσουμε και να ξεκινήσουμε το ΕΣΠΑ με καλύτερο θεσμικό πλαίσιο και ταχύτερες διαδικασίες. Δημιουργήσαμε ένα νέο, ευνοϊκότερο θεσμικό περιβάλλον για την επιχειρηματικότητα, τις επενδύσεις και την αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των ιδιωτικών κεφαλαίων προς όφελος της ανάπτυξης.

Μειώσαμε τους φορολογικούς συντελεστές για φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις. Σχεδιάσαμε, προετοιμάσαμε και εφαρμόζουμε το θεσμικό πλαίσιο για τις ΣΔΙΤ, μέσω των οποίων θα αξιοποιηθούν ιδιωτικά κεφάλαια 6 δισ. ευρώ περίπου. Ο νέος Επενδυτικός Νόμος ενισχύει 6.000 επενδύσεις, ύψους 12 δισ. ευρώ, που δημιουργούν 28.500 νέες θέσεις εργασίας. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και οι ελεύθεροι επαγγελματίες, για πρώτη φορά, έχουν τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσουν τα σχέδια τους από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους.

Προχωρήσαμε στην αποκρατικοποίηση της Ολυμπιακής, ένα πρόβλημα στο οποίο καμία κυβέρνηση στο παρελθόν δεν είχε δώσει λύση. Προχωρήσαμε σε σημαντικές στρατηγικές συμμαχίες στον ΟΤΕ και στον Εμπορευματικό Σταθμό του Πειραιά. Σ’ αυτό το διάστημα υπήρξαν σίγουρα και καθυστερήσεις και λάθη.

Σίγουρα, κάποιες μεταρρυθμίσεις θα μπορούσαν να έχουν τρέξει με ταχύτερους ρυθμούς. Σίγουρα θα μπορούσαμε να ακολουθήσουμε από την αρχή μια αυστηρότερη πολιτική δημοσιονομικής προσαρμογής.

Όμως, θα θυμίσω ότι όταν λάβαμε την απόφαση για ήπια προσαρμογή, οι διεθνείς οργανισμοί προεξοφλούσαν οικονομική επιβράδυνση και αύξηση της ανεργίας μετά τους Ολυμπιακούς αγώνες.

Και με την πολιτική που ακολουθήσαμε πετύχαμε τη μείωση του ελλείμματος, διατηρώντας παράλληλα υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και περιορίζοντας την ανεργία μέχρι και 4 ποσοστιαίες μονάδες. Το γεγονός ότι χρειάζεται να γίνουν πολύ περισσότερα στην ελληνική οικονομία, δεν ακυρώνει όλα αυτά που έγιναν. Και το σημαντικότερο είναι ότι σήμερα, κάνοντας την αυτοκριτική μας και μαθαίνοντας από τα λάθη που έγιναν, έχουμε το σχέδιο και την αποφασιστικότητα να προχωρήσουμε ακόμη ταχύτερα.

- Με την οικονομία να φλερτάρει με την ύφεση και διακηρυγμένη θέση την επιλογή της σφιχτής δημοσιονομικής πολιτικής, πως θα «πάρει μπροστά» και πάλι η ελληνική οικονομία;

Η μείωση του ελλείμματος και του χρέους αποτελεί σήμερα μονόδρομο. Είναι η μόνη βιώσιμη επιλογή, αν θέλουμε να μιλάμε για σταθερή και δυναμική ανάπτυξη της οικονομίας μας. Η Ελλάδα είναι μια χώρα που χρειάζεται να δανειστεί για να χρηματοδοτήσει τις πολιτικές της.

Και ειδικά σήμερα, που η κρίση έχει κάνει πολύ αυστηρότερους και δυσμενέστερους τους όρους του δανεισμού από τις διεθνείς αγορές, θα ήταν εγκληματικό και ανεύθυνο να εξακολουθούμε να συσσωρεύουμε ελλείμματα και να επιβαρύνουμε τη χώρα και τους πολίτες, με όλο και πιο δυσβάσταχτα χρέη. Σήμερα, μόνο για τους τόκους του δημοσίου χρέους, χρειάζεται να πληρώνουμε 12 δισ. ευρώ.

Το γεγονός όμως ότι ακολουθούμε μια υπεύθυνη δημοσιονομική πολιτική, δεν σημαίνει ότι υποβαθμίζουμε τις ανάγκες της ανάπτυξης και της πραγματικής οικονομίας. Από τις αρχές του χρόνου, έχουμε επιταχύνει τις πληρωμές του ΠΔΕ και τις επιστροφές φόρων.

Έχουμε διευκολύνει τη δανειοδότηση 50.000 μικρομεσαίων επιχειρήσεων μέσω του ΤΕΜΠΜΕ και συνεχίζουμε, ενώ εφαρμόζουμε ταυτόχρονα και νέο πρόγραμμα εγγυήσεων του δημοσίου, ύψους 2 δισ. ευρώ, για τη δανειοδότηση επιχειρήσεων που αντιμετωπίζουν προβλήματα εξαιτίας της κρίσης. Στηρίζουμε καίριους κλάδους της οικονομίας, όπως ο τουρισμός και οι εξαγωγές. Εφαρμόζουμε πρόγραμμα στήριξης της απασχόλησης, ύψους 3,2 δισ. ευρώ.

Ξεκίνησε ήδη, μέσω του ΕΣΠΑ, πρόγραμμα 1,3 δισ. ευρώ, για την ενίσχυση των ΜμΕ και για πρώτη φορά και των ελεύθερων επαγγελματιών.

- Από την εμπειρία σας στο τιμόνι της ελληνικής οικονομίας, ποια είναι η μεγαλύτερη διδαχή που αποκομίσατε;

Ανέλαβα τη θέση του υπουργού οικονομίας και οικονομικών, στο μέσο της χειρότερης παγκόσμιας οικονομικής κρίσης των τελευταίων 80 ετών. Και σίγουρα, πέρα από την τεράστια ευθύνη, η εμπειρία αυτή παρέχει και πολλά διδάγματα. Το σημαντικότερο είναι ότι όσο, ως χώρα και ως κοινωνία, μεταθέτουμε για αύριο τα δύσκολα που πρέπει να γίνουν σήμερα, είναι βέβαιο ότι θα τα βρούμε μπροστά μας, πολύ χειρότερα.

Και το λέω αυτό, γιατί αν στη δεκαετία του ’90, στο κρίσιμο διάστημα πριν την ένταξη στην ΟΝΕ, είχαμε τολμήσει τις διαρθρωτικές αλλαγές που έκαναν όλες οι υπόλοιπες χώρες, σήμερα θα αντιμετωπίζαμε πολύ λιγότερα προβλήματα εξαιτίας της κρίσης. Δεν αρκεί όμως να παίρνουμε μόνο τα διδάγματα, αλλά και να τα αξιοποιούμε. Να συνειδητοποιήσουμε ότι, στο περιβάλλον που καλείται σήμερα η οικονομία μας να επιβιώσει και να αναπτυχθεί, δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις, ούτε λογικές της ήσσονος προσπάθειας.

Χρειάζονται γενναίες αποφάσεις για να αντιμετωπίσουμε τις αδυναμίες μας και δουλειά, προς τη σωστή κατεύθυνση, για να μπορούμε να έχουμε μια πραγματικά ευημερούσα οικονομία, που θα παρέχει καλύτερο εισόδημα και περισσότερη σιγουριά για όλους.