Τοπίο στην ομίχλη με τη διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου

Σε έναν ακόμη γύρο διαπραγματεύσεων για την διασύνδεση μπαίνουν η ελληνική με τη κυπριακή πλευρά με αμφότερες να χαρακτηρίζουν τη χθεσινή σύσκεψη της Λευκωσίας ως «εποικοδομητική», όπως είθισται σε παρόμοιες περιπτώσεις, χωρίς ωστόσο να γίνει γνωστό πού συμφώνησαν και πού όχι, καθώς και ο από εδώ και πέρα οδικός χάρτης.

Τα ερωτηματικά από τη χθεσινή συνάντηση είναι πολλά και πέραν από το στίγμα που έδωσε ο ίδιος ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ότι «ήταν πολύ καλή επιλογή η απόφαση να γίνει η σύσκεψη», η υπόθεση της διασύνδεσης παραμένει τοπίο στην ομίχλη.

Αν και όπως δείχνουν οι δηλώσεις των συμμετεχόντων, η υπόθεση δεν οδηγήθηκε σε ναυάγιο, εντούτοις ουδείς γνωρίζει ποια από τα αιτήματα της ελληνικής πλευράς έγινα δεκτά, τι (νέες) απαιτήσεις έβαλε η κυπριακή, και κυρίως τι χρονοδιάγραμμα τέθηκε γι' αυτό το νέο γύρο της αέναης διαπραγμάτευσης, καθώς τέτοιες συζητήσεις δεν μπορούν να διεξάγονται επ’ αόριστον.

Τα πολλά αναπάντητα ερωτήματα συνδέονται με το «απαγορευτικό» που απαίτησαν σύμφωνα με πληροφορίες να μπει σε διαρροές, οι Κυρ. Μητσοτάκης, και Ν. Χριστοδουλίδης, κίνηση που δείχνει και την ανησυχία μη τυχόν οι όποιες δηλώσεις δυναμιτίσουν την ύστατη αυτή προσπάθεια που καταβάλλεται για να βρεθεί μια χρυσή τομή.

Στην ουσία, με μια άτυπη παράταση του τελεσιγράφου από τους Γάλλους της Nexans, προκειμένου να μπορούν να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις, Αθήνα και Λευκωσία ξεκινούν σε πολιτικό και τεχνικό επίπεδο ένα νέο γύρο συζητήσεων, όπου σύμφωνα με χθεσινά πρωινά κυπριακά δημοσιεύματα, τα οποία δεν έχουν επιβεβαιωθεί, η κυπριακή πλευρά θέτει και νέα θέματα στο τραπέζι.

Από το ενδεχόμενο υποβολής αιτήματος προς τη Κομισιόν (εκπρόσωπος της οποίας συμμετείχε στη σύσκεψη) για επιπλέον επιδοτήσεις ύψους μέχρι και 200 εκατ. ευρώ, μέχρι αλλαγές στη κατεύθυνση του καλωδίου, ώστε να παρακαμφθούν τυχόν αντιδράσεις του τουρκικού παράγοντα, που κάνει ό,τι μπορεί για να παγιωθεί το τουρκολυβικό μνημόνιο.

Δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι η ελληνική πλευρά, η οποία έχει τις τελευταίες μέρες ξεκαθαρίσει ότι προέχει να επιλυθούν τα επίμαχα οικονομικά ζητήματα, δια στόματος Μητσοτάκη στη ΔΕΘ, αλλά και του Θ. Σκυλακάκη, είναι διατεθειμένη να προσθέσει στη συζήτηση και νέα θέματα.

Ειδικά, όταν εκκρεμούν ακόμη τα συμφωνηθέντα, δηλαδή, η ανάκτηση 125 εκατ. ευρώ (25 εκατ. κατ’ έτος) από τον ΑΔΜΗΕ κατά τη φάση κατασκευής του έργου, μέσω των λογαριασμών των κυπρίων καταναλωτών, οι οποίοι θα επιδοτηθούν ισόποσα από τη Λευκωσία μέσω του Ταμείου Ρύπων, όπως είχε συμφωνηθεί την περασμένη Δευτέρα, όπως και ότι το έργο θα έχει εγγυημένη απόδοση 8,3%.

Σε μια διαπραγμάτευση, για την οποία η «γραμμή» είναι από εδώ και πέρα να διεξαχθεί κάτω από τα ραντάρ, χωρίς να σημαίνει ότι αυτό θα ισχύσει και στη πράξη, κρίσιμος είναι αφενός ο ρόλος της Κομισιόν, που έχει προειδοποιήσει τη Λευκωσία ότι θα διεκδικήσει πίσω το δάνειο των 657 εκατ ευρώ, και φυσικά της Nexans.

Σύμφωνα με κυπριακά δημοσιεύματα, που επίσης δεν έχουν επιβεβαιωθεί, η γαλλική εταιρεία συμφώνησε να λάβει την τελική εντολή από την ελληνική για για να συνεχίσει την παραγωγή του καλωδίου, (Full Notice To Proceed) ως τις 19 Σεπτεμβρίου. Η σχετική προθεσμία έχει παρέλθει από τα τέλη Αυγούστου.

Σημειωτέον πάντως ότι το βράδυ της Δευτέρας, κυβερνητικές πηγές, ανέφεραν ότι η ελληνική πλευρά θα έθετε στη χθεσινή σύσκεψη και τη διάσταση των οικονομικών επιπτώσεων που αρχίζει να γεννά η μακρά αυτή σειρά καθυστερήσεων και αναβολών. Και ότι η παρέλευση των οροσήμων συνεπάγεται πως από σήμερα, η σύμβαση κατασκευής του καλωδίου θα αρχίσει να επιβαρύνεται με 1 εκατ. ευρώ επιπλέον για κάθε ημέρα καθυστέρησης. Είναι και αυτό ένα από τα πολλά ερωτηματικά γύρω από την υπόθεση.

Νέες έρευνες εντός των 6 μιλίων

Αξίζει να σημειωθεί ότι τις τελευταίες μέρες, το ιταλικό πλοίο Ievoli Relume, που τον Ιούλιο επιχείρησαν να παρεμποδίσουν τουρκικά πολεμικά, όταν έκανε έρευνες για τη πόντιση καλωδίου, νότια της Κάσου, διεξάγει νέες έρευνες, εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων, σύμφωνα, με τις Navtex από το σταθμό του Ηρακλείου, που ανανεώνονται κάθε μέρα.

Σύμφωνα με τη τελευταία, η περιοχή δράσης του ιταλικού σκάφους είναι νοτίως της Κάσου και της Καρπάθου, αφορά τις 10 και 11 Σεπτεμβρίου και οι συντεταγμένες δείχνουν ότι οι έρευνες γίνονται εντός των 6 μιλίων, δηλαδή εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων.

Τον Ιούλιο, όταν είχαν εκδηλωθεί οι τουρκικές προκλήσεις, το πλοίο έκανε έρευνες εντός πάντα των 6 μιλίων, πλην ενός σημείου το οποίο ήταν περίπου μισό μίλι εκτός των χωρικών υδάτων, σε διεθνή ύδατα, αλλά σε περιοχή που ανήκει στην ελληνική ΑΟΖ, βάσει της ελληνοαιγυπτιακής συμφωνίας και μάλιστα εντός των δυνητικών 12 ν.μ. των ελληνικών χωρικών υδάτων.