Moody’s: «Καμπανάκι» για τα χρέη των νοικοκυριών της Κύπρου

Από τις ευρωπαϊκές χώρες με υψηλό χρέος, η Κύπρος είναι η πιο εκτεθειμένη σε πιστωτικά ρίσκα που σχετίζονται με τα υψηλά χρέη νοικοκυριών, διότι έχει μια μικρή οικονομία, έναν αδύναμο τραπεζικό κλάδο και πολύ αυξημένα επίπεδα δημόσιου και ιδιωτικού χρέους, σύμφωνα με νέα έκθεση της Moody’s.

Όπως αναφέρει ο οίκος αξιολόγησης, οι ευρωπαϊκές χώρες που είναι οικονομικά πιο ανθεκτικές, μπορούν να επωμιστούν υψηλότερο και αυξανόμενο χρέος νοικοκυριών, χωρίς απαραίτητα να επιβαρύνουν το κρατικό πιστωτικό προφίλ τους.

«Το πιστωτικό προφίλ της Κύπρου, από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες με υψηλό χρέος, είναι το πιο εκτεθειμένο σε κινδύνους που σχετίζονται με τα υψηλά χρέη των νοικοκυριών», αναφέρει η Moody’s στην έκθεσή της, σημειώνοντας πως σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, τα χρηματοπιστωτικά assets όπως οι καταθέσεις, οι ασφαλίσεις και οι συντάξεις, καθώς και τα γενναιόδωρα δίχτυα κοινωνικής ασφάλειας, προστατεύουν τα κράτη από κινδύνους που προκύπτουν από τα υψηλά χρέη νοικοκυριών.  

Για τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, η αύξηση στα επίπεδα του ιδιωτικού χρέους κορυφώθηκε γύρω στο 2008, προτού αρχίσει την πτωτική του τάση, ιδιαίτερα σε χώρες όπως η Ιρλανδία, η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ισλανδία.

Αυτή η απομόχλευση συνοδεύτηκε από μια αύξηση στο βάρος του δημόσιου χρέους, με εξαίρεση την Ισλανδία, όπου το κρατικό χρέος μειώθηκε σημαντικά.

Η Κύπρος δεν έχει δει μείωση του χρέους των νοικοκυριών, το οποίο αυξήθηκε κατά 21% του εισοδήματος από το 2007 έως το 2017. Η Κύπρος έχει επίσης αρκετά μοναδικά χαρακτηριστικά που αυξάνουν τους κινδύνους που ενέχει το υψηλό χρέος. Τα καταναλωτικά δάνεια αντιπροσωπεύουν σχεδόν το ήμισυ των χρεών των νοικοκυριών, σχεδόν το 100% των κυπριακών στεγαστικών δανείων είναι με κυμαινόμενο επιτόκιο και η χώρα έχει ήδη αδύναμη ικανότητα απορρόφησης κραδασμών. Επιπλέον, η κυπριακή οικονομία είναι μικρότερη και λιγότερο διαφοροποιημένη και η ανάπτυξή της είναι πολύ πιο ευμετάβλητη.

Στην Ισλανδία, η πρόσφατη «άνθηση» της οικονομίας λόγω τουρισμού έχει ενισχύσει την ανάπτυξη και έχει βοηθήσει τα νοικοκυριά να μειώσουν τα χρέη τους. Ωστόσο, η απότομη επιτάχυνση στον πληθωρισμό των τιμών κατοικιών -67% τα τελευταία πέντε χρόνια- αυξάνει τους κινδύνους όταν ωριμάσει η τουριστική βιομηχανία.

Η πιστωτική ανάπτυξη στην Ισλανδία επιταχύνθηκε γρήγορα πέρυσι, κάτι που θα μπορούσε να εκθέσει τις τράπεζες σε μια πτωτική στροφή, ιδιαίτερα δεδομένου του υψηλού επιπέδου διασυνδεσιμότητας της εγχώριας οικονομίας.

Οι ανταγωνιστικές και εύπορες οικονομίες και οι υγιείς τράπεζες περιορίζουν τους κινδύνους μιας ταχείας αύξησης του πληθωρισμού στις τιμές κατοικιών στη Σουηδία, στη Νορβηγία, στο Λουξεμβούργο, στην Ολλανδία και στη Δανία, σημειώνει η Moody’s.