Η δια άρθρων και ανακοινώσεων σύγκρουση μεταξύ των πρώην πρωθυπουργών Κώστα Σημίτη και Κώστα Καραμανλή δεν αφορά μόνο διαφορές περί την υστεροφημία τους ή τους εσωκομματικούς συσχετισμούς, που επηρεάζουν την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας.
Κυρίως καταδεικνύουν τους ομόκεντρους κύκλους που επικρατούν στο μεγαλύτερο μέρος της ελληνικής πολιτικής σκηνής. Κύκλους που, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, παραπέμπουν στη Χάγη, διαφωνώντας όμως για το ποιο μπορεί να είναι το επίδικο. Με μόνες δύο διαφοροποιήσεις, διαφορετικού όμως τύπου. Από τη μία, του επίσης πρώην πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος προφανώς θεωρεί ότι η Χάγη θα καταλήξει σε μια συμβιβαστική απόφαση που δεν θα υπηρετεί τα συμφέροντα της Ελλάδας, απορρίπτοντάς την. Κι από την άλλη, του Ευάγγελου Βενιζέλου, ο οποίος έχει προειδοποιήσει ότι αν πραγματικά θέλουμε να πάμε στη Χάγη, θα πρέπει να πάμε αναγνωρίζοντας τις πιθανές εκβάσεις κι έχοντας διασφαλίσει τη στοιχειώδη «συναντίληψη» εκ μέρους των πολιτικών δυνάμεων αλλά και της κοινής γνώμης.
Εντούτοις, στο σύνολό τους οι παραπάνω θέσεις είτε εκφράζουν την πολιτική της «ακινησίας» (ροκανίζουμε τον χρόνο χωρίς να γίνεται τίποτε) όπως την εξέφρασε ο Πέτρος Μολυβιάτης, είτε επιχειρούν να προσδιορίσουν το «επίδικο», δείχνουν να μη λαμβάνουν υπόψη τους τη θέληση της άλλης πλευράς!
Εμείς επιμένουμε ότι οι διμερείς διαφορές αφορούν αποκλειστικώς το θέμα της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ, ενώ οι Τούρκοι έχουν καταφανώς πολύ μεγαλύτερες απαιτήσεις. Το να ορίζουμε όμως τις διμερείς διαφορές με τον τρόπο που εμείς θέλουμε, δεν υπηρετεί την πραγματικότητα. Διαφορές υπάρχουν όταν κάποιος διεκδικεί κάτι, που ο άλλος δεν θέλει να του δώσει, είτε δικαίως είτε αδίκως. Ομοίως δεν υπάρχουν διαφορές, όταν κάποιος αναγνωρίζει ότι κάτι ανήκει σε κάποιον άλλο.
Λαμβάνοντας λοιπόν υπόψη ότι η Τουρκία δεν συνηθίζει να ανατρέχει σε διεθνή διαιτησία για τα συμφέροντά της, δεν ξέρω πόσο πιθανό είναι να μας κάνει το χατίρι να πάει στη Χάγη, ιδίως αν η διαιτησία αφορά μόνο υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ. Επίσης δεν είμαι καθόλου σίγουρος αν μέρος της ελληνικής κοινής γνώμης θα «άντεχε» μια κακή για εμάς απόφαση στη Χάγη, είτε μόνο για τα δύο αυτά θέματα είτε ακόμη περισσότερο για μια ολόκληρη «βεντάλια» θεμάτων, όπως φοβόμαστε ότι θα ήθελε η Τουρκία.
Εν ολίγοις, η συζήτηση περί Χάγης που ήρθε ξανά στο προσκήνιο, με αφορμή το Ελσίνκι, παρότι δεν στερείται θεωρητικής βάσης (αντανακλά τη θέση της Ελλάδας ότι τα προβλήματα πρέπει να λύνονται με ειρηνικό τρόπο, με βάση το διεθνές Δίκαιο), αποκαλύπτει σημαντικές διαφορές εντός κομμάτων και πολιτικού σκηνικού, που δημιουργούν μείζον πρακτικό πρόβλημα: Όχι μόνον δεν ξέρουμε πόσο πρόθυμοι θα αποδειχτούν οι Τούρκοι να μας ακολουθήσουν στη διαδικασία της Χάγης και με ποιους όρους, αλλά πολύ περισσότερο, δεν έχουμε αποφασίσει εμείς επί ενός «Εθνικού Θέματος», ούτε ποιο ακριβώς είναι το επίδικο ούτε αν θέλουμε ή δεν θέλουμε να προσφύγουμε, αποδεχόμενοι το όποιο αποτέλεσμα!
Αυτή όμως η ασάφεια στάσης και θέσης θυμίζει έντονα, αν και με εντελώς διαφορετικό τρόπο, τη «δημιουργική ασάφεια» του κ. Βαρουφάκη το 2015. Και δεν αποκλείεται να οδηγήσει σε αντίστοιχα οδυνηρά αποτελέσματα!