ΕΤFs: Το πλέον ευφυές επενδυτικό εργαλείο

Γιατί τα Exchange Traded Funds κυριάρχησαν στις διεθνείς αγορές. Τι προσφέρουν και που πλεονεκτούν. Οι λόγοι που έμειναν στην "αφάνεια" στην Ελλάδα. Τι θα πρέπει να γίνει τώρα. Γράφει ο Κίμων Βολίκας.

Δημοσιεύθηκε: 7 Μαΐου 2013 - 07:42

του Κίμωνα Βολίκα*

ΕΤFs: Το πλέον ευφυές επενδυτικό εργαλείο

Τα ETFs λοιπόν, είναι μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων τα οποία εκδίδονται από Ανώνυμες Εταιρίες Διαχείρισης Αμοιβαίων Κεφαλαίων (Α.Ε.Δ.Α.Κ.), αναπαράγουν σχεδόν, ευλαβικά, την απόδοση ενός χρηματιστηριακού δείκτη και εισάγονται προς διαπραγμάτευση σε οργανωμένη χρηματιστηριακή αγορά. Τα ETFs αγοράζονται και πωλούνται όπως οι μετοχές και καλύπτουν σχεδόν όλο το φάσμα των επενδυτικών επιλογών όπως μεγάλους μετοχικούς δείκτες, μεμονωμένες χώρες, ευρύτερες γεωγραφικές περιοχές, μετοχικούς κλάδους, ομόλογα, εμπορεύματα, πολύτιμα μέταλλα, αλλά και κερδοσκοπικές επιλογές.

Τα ETFs είναι πραγματικά ένα παγκόσμιο φαινόμενο με το συνολικό ενεργητικό τους το 2012 να προσεγγίζει τα $ 1,8 τρισ. Δεν είναι τυχαίο ότι παγκοσμίως, το τρίτο μεγαλύτερο αμοιβαίο κεφάλαιο είναι ETF με ενεργητικό $130 δισ., ενώ με μέσο ημερήσιο όγκο συναλλαγών 140 εκατ. μετοχές, το κατατάσσει ως το δεύτερο πιο εμπορεύσιμο τίτλο στην οργανωμένη αγορά της Αμερικής.

Tα πλεονεκτήματα και χρήσεις των ETFs, δικαιολογούν την εκρηκτική ανάπτυξη του θεσμού σε παγκόσμιο επίπεδο, με μέσο ρυθμό αύξησης του ενεργητικού τους 30% την τελευταία δεκαετία. Αξίζει να σημειωθεί, ότι η Ευρωπαϊκή αγορά παρουσιάζει ταχύτερους ρυθμούς ανάπτυξης τα τελευταία χρόνια σε σχέση με τις Η.Π.Α.

Σήμερα, ο αριθμός τους διεθνώς ξεπερνάει τα 3.329 προϊόντα, έναντι 200 το 2001. Στην Ευρώπη, δραστηριοποιούνται συνολικά 39 διαχειριστές ETFs με 1.465 εκδόσεις που κατέχουν το 18% της παγκόσμιας αγοράς με το συνολικό ενεργητικό τους να ανέρχεται στα $333 δισ. Σε πλήρη αντίθεση με την παγκόσμια κοινότητα, η αποδοχή των ETFs στην Ελλάδα, τόσο από Έλληνες όσο και από ξένους επενδυτές, για λόγους που σίγουρα συνδέονται με την αρνητική εγχώρια οικονομική συγκυρία, είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Ωστόσο, το γεγονός αυτό, δεν πρέπει να μας απογοητεύει, αλλά να μας υπενθυμίζει τα μεγάλα περιθώρια που υπάρχουν για την «επανεκκίνηση» της λειτουργίας του θεσμού στη Ελλάδα.

Πρωτίστως, είναι η σαφήνεια και αποτελεσματικότητα της επενδυτικής πρότασης. Επενδύοντας σε ένα ETF, επενδύεις σε ένα διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο αγοράς, εύκολα αναγνωρίσιμο, που η τιμή/αποτίμησή του διαμορφώνεται διαρκώς σε πραγματικό χρόνο, όπως συμβαίνει σε όλες τις διαπραγματεύσιμες χρηματιστηριακές αξίες. Το «ιδανικό χαρτοφυλάκιο» για έναν επενδυτή δεν είναι άλλο από το «χαρτοφυλάκιο της αγοράς» που μπορεί να αποκτηθεί μέσω των ETFs καθώς έτσι επιτυγχάνει μείωση του συνολικού επενδυτικού κινδύνου του χαρτοφυλακίου του.

Δεύτερο χαρακτηριστικό είναι η ευκολία της πρόσβασης στην επένδυση. Η συνεχής διαπραγμάτευση των ETFs σε χρηματιστηριακές πλατφόρμες, καθιστά την πρόσβαση σε αγορές και κατηγορίες επενδύσεων μια πολύ εύκολη υπόθεση. Δίνοντας μία εντολή αγοράς ή πώλησης ενός ETF ο επενδυτής αποκτά άμεση γεωγραφική και κλαδική έκθεση στις αγορές

Τρίτο πλεονέκτημα είναι η επαρκής εμπορευσιμότητα που εξασφαλίζεται από τους ειδικούς διαπραγματευτές οι οποίοι έχουν ως βασική αποστολή την υποχρεωτική παροχή ρευστότητας για αγορά και πώληση ETFs από τους επενδυτές, σε δίκαιες, πραγματικές τιμές, δηλαδή σε τιμές που αντανακλούν τα τρέχοντα επίπεδα τιμών του δείκτη που ακολουθούν.

Το χαμηλό tracking error (σφάλμα παρακολούθησης) είναι ακόμα ένα επιπλέον χαρακτηριστικό των ETFs αφού, ειδικά στην Ευρώπη, έχουν τη κανονιστική υποχρέωση, να παρακολουθούν πιστά τους αντιπροσωπευτικούς δείκτες αγορών. Πολύ απλά λοιπόν, ο επενδυτής αναλαμβάνει αποκλειστικά τον επενδυτικό κίνδυνο της συγκεκριμένης αγοράς που επενδύει και όχι τον κίνδυνο που προκύπτει από τις επιλογές ενός διαχειριστή χαρτοφυλακίου ενεργητικής διαχείρισης.

Τέλος, η μερισματική απόδοση των ETFs συνήθως ταυτίζεται με αυτή του δείκτη που παρακολουθούν και αποδίδεται στους μεριδιούχους μια φορά το χρόνο, όπως γίνεται και με τους μετοχικούς τίτλους.

Όσον αναφορά τη χρήση των ETFs από επαγγελματίες διαχειριστές, διεθνώς, διαπιστώνουμε ότι τα πεδία εφαρμογής τους εμπλουτίζονται συνεχώς, τόσο σε επίπεδο τακτικής όσο και στρατηγικής κατανομής κεφαλαίων. Ο διαχειριστής μπορεί να υλοποιήσει σε αληθινό χρόνο σχεδόν οποιαδήποτε στρατηγική. Ενδεικτικά, σε όρους τακτικής κατανομής κεφαλαίων, τα ETFs επιτρέπουν να γίνεται αποτελεσματική και γρήγορη διαχείριση των χρηματικών διαθεσίμων (Cash Management) με μικρότερο κόστος μέσω της άμεσης τοποθέτησης στην αγορά.

Σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, τα ETFs αξιοποιούνται μέσω της πλέον διαδεδομένης στρατηγικής «core-satellite» όπου ένα ποσοστό του χαρτοφυλακίου επενδύεται σε ETFs, αποτελώντας τον πυρήνα της επένδυσης, μαζί με άλλες επιλογές τίτλων ως «δορυφόρους». Μ΄ αυτό τον τρόπο, εξασφαλίζεται, για ένα ποσοστό του χαρτοφυλακίου, η απόδοση του δείκτη αναφοράς «Benchmark Trading».

Τέλος, τα ETFs που συχνά έχουν ίδιο δείκτη αναφοράς με παράγωγα προϊόντα, παρέχουν και αυτά τη δυνατότητα για «short» έκθεση. Τα ETFs συγκεντρώνουν, επίσης, πλεονεκτήματα έναντι μίας επένδυσης σε παράγωγο χρηματιστηριακού δείκτη, γιατί απαιτούν μικρότερο ποσό αρχικής επένδυσης, δε χρειάζεται να ανοιχτεί λογαριασμός margin για καθημερινή εκκαθάριση κερδών και ζημιών και δεν υφίστανται κόστη μετακύλισης της θέσης (Rollover costs), όπως συμβαίνει στη λήξη των παραγώγων.

Στην Ελλάδα ο θεσμός ξεκίνησε το 2008 και σήμερα διαπραγματεύονται στο Ελληνικό Χρηματιστήριο τρία ETFs. Το πρώτο ακολουθεί τον δείκτη FTSE Athex Large Cap του Χ.Α. , το δεύτερο τον Γενικό Δείκτη του Χ.Α. και το τρίτο τον κοινό δείκτη των Χρηματιστηρίων Αθήνας και Κωνσταντινούπολης «Greece & Turkey 30» (GT-30).

Αξίζει να σημειωθεί, ότι τα ETFs που διαχειρίζονται οι ελληνικές Α.Ε.Δ.Α.Κ. δεν υστερούν σε κανένα από τα χαρακτηριστικά και πλεονεκτήματα που προσφέρουν τα ETFs ανά τον κόσμο. Η τεχνογνωσία στη διαχείριση των ETFs που έχει αποκτηθεί, στα πέντε έτη ανάπτυξης του θεσμού στη Ελλάδα, είναι υψηλού επιπέδου και είναι αποτέλεσμα της επιτυχούς συνεργασίας ανάμεσα στους διαχειριστές, το Χ.Α., τους ειδικούς διαπραγματευτές και μέλη του Χ.Α.

Ωστόσο, η επιτυχής διαχείριση των ελληνικών ETFs δεν έχει γνωρίσει την αποδοχή των εγχώριων και ξένων επενδυτών μέχρι σήμερα. Προφανώς η αρνητική οικονομική συγκυρία στην εκκίνηση του θεσμού, αποτέλεσε τον κύριο λόγο της έλλειψης ενδιαφέροντος από την πλευρά των επενδυτών. Πάραυτα, θα ήτανε χρήσιμο, δεδομένων των τρεχουσών επενδυτικών οικονομικών συνθηκών, να γίνει μία συντονισμένη προσπάθεια ενημέρωσης του επενδυτικού κοινού, από όλα τα δίκτυα διανομής, αναφορικά με την ευκολία και τα πλεονεκτήματα που προσφέρουν τα ETFs.

Η Ένωση Θεσμικών Επενδυτών μαζί με το Χρηματιστήριο Αθηνών, σε συνεργασία με τα μέλη τους, είναι οι φορείς που μπορούν να δραστηριοποιηθούν με στόχο την κατανόηση ότι τα ETFs είναι απλά και συνάμα αποτελεσματικά επενδυτικά εργαλεία. Παράλληλα, χρειάζεται τα ελληνικά ETFs να προωθηθούν σε πλατφόρμες του εξωτερικού έτσι ώστε να γίνουν ευρέως γνωστά και να αποτελέσουν αναφορά για επενδυτικά χαρτοφυλάκια.

* Ο κ. Κίμων Βολίκας είναι πρόεδρος της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών. Το άρθρο αναδημοσιεύεται από το περιοδικό της Ένωσης, "Θεσμικός Επενδυτής", Μάιος 2013.

*Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με τον αρθρογράφο; Τι γνώμη έχετε;

To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.