Πρώτα απ’ όλα η αποταμίευση!

Η κρίση επανέφερε στην επικαιρότητα μία από τις απλούστερες "έννοιες" των οικονομικών: την αποταμίευση. Μπορεί να οδηγήσει σε συσσώρευση μιας περιουσίας και δεν αφορά μόνο στα νοικοκυριά. Έχει όμως τα μυστικά της.

Δημοσιεύθηκε: 29 Ιουλίου 2010 - 07:52

του Ν. Φίλιππα*

Το πιο σημαντικό δίδαγμα της πρόσφατης χρηματοπιστωτικής κρίσης συνοψίζεται σε μόλις πέντε λέξεις: πρώτα απ' όλα η αποταμίευση!

Το δίδαγμα αυτό δεν πρέπει να αφορά μόνο στα νοικοκυριά. Όπως γνωρίζουμε καλά, κατά τη διάρκεια της κρίσης αυτής πολλές επιχειρήσεις αλλά και κράτη χρεοκόπησαν, γίγαντες έγιναν νάνοι και θεμελιώδεις μεταβολές πραγματοποιήθηκαν σε ολόκληρο τον πλανήτη υπέρ των οικονομικών μονάδων που είχαν πλεονάσματα και σε βάρος εκείνων των οικονομικών μονάδων που είχαν υπερβολικά ελλείμματα...

Η σπουδαιότητα της αποταμίευσης είναι γνωστή από καιρό αφού η βασική αρχή του χρηματοοικονομικού σχεδιασμού (financial planning) για τα νοικοκυριά στηρίζεται στην απλή ιδέα του περιορισμού των εξόδων τους, σημαντικά κάτω από το επίπεδο του εισοδήματός τους, ανεξάρτητα εάν κάποιος είναι φτωχός ή πλούσιος.

Είναι άλλωστε γνωστές ιστορίες ανθρώπων χαμηλού εισοδήματος που κατάφεραν να συγκεντρώσουν μία μεγάλη περιουσία αποταμιεύοντας συστηματικά και, αντίστοιχα, πολλά είναι τα παραδείγματα πλουσίων των οποίων η σπάταλη ζωή δεν μπορούσε να καλυφθεί ακόμη και από τα υψηλά εισοδήματά τους.

Η αποταμίευση μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμη για τουλάχιστον δύο λόγους: Αρχικά δίνει το αίσθημα της ασφάλειας, προσφέροντας παράλληλα τη δυνατότητα αξιοποίησης επενδυτικών και άλλων ευκαιριών.

Επιπρόσθετα, είναι γνωστό ότι οι περισσότεροι άνθρωποι αποταμιεύοντας αισθάνονται το συναίσθημα της επιτυχίας, το οποίο προκύπτει τόσο από την ίδια τη διαδικασία όσο και από το αποτέλεσμά της. Τα πάντα, λοιπόν, ξεκινούν από την αποταμίευση.

Αυτό που πρέπει να απασχολεί τον επενδυτή δεν είναι τόσο το ύψος των συσσωρευμένων κεφαλαίων και η αναμενόμενη απόδοσή τους, αλλά το γεγονός ότι εξοικειώνεται με τη διαδικασία αυτήν, οργανώνοντας κατάλληλα τη ζωή του. Με αυτόν τον τρόπο και με τη συστηματική κατάθεση ακόμη και μικρών ποσών μπορεί να δημιουργηθεί σε βάθος χρόνου μία σημαντική περιουσία.

Παρ’ όλα αυτά, η αποταμίευση πρέπει να γίνεται σε λογικά πλαίσια και να μην οδηγεί σε στερήσεις και σε υπερβολές, αφού ο πραγματικός σκοπός της είναι η εκπλήρωση των χρηματοοικονομικών μας στόχων.

Μία ακόμα αρχή του χρηματοοικονομικού σχεδιασμού είναι να ξεκινήσετε να αποταμιεύετε έγκαιρα, γιατί ο χρόνος είναι χρήμα! Το μυστικό της επιτυχίας για να συγκεντρώσετε ένα σημαντικό ποσό χρημάτων αργά, αλλά σταθερά προέρχεται από το "θαύμα" του ανατοκισμού!

Σύμφωνα με τον Albert Einstein, ο ανατοκισμός είναι η πιο ισχυρή δύναμη στον κόσμο. Γιατί όμως ο ανατοκισμός είναι τόσο σημαντικός;

Ας υποθέσουμε ότι έχουμε επενδύσει στην αμερικανική χρηματιστηριακή αγορά, όπου οι μετοχές τα τελευταία 100 χρόνια έχουν αποδώσει περίπου 10% ετησίως. Ασφαλώς οι αποδόσεις διαφοροποιούνται από χρόνο σε χρόνο και σε πολλές περιπτώσεις η μεταβλητότητα είναι ιδιαίτερα υψηλή. Εάν ξεκινούσατε με ένα κεφάλαιο 100 δολ., στο τέλος του πρώτου έτους θα είχατε 110 δολ. Αφήνοντας τα χρήματα στον λογαριασμό στο τέλος του δεύτερου έτους θα είχαν φθάσει τα 121 δολ. Μέσα σε δέκα χρόνια το κεφάλαιο θα ήταν περίπου 260 δολ. Εάν δεν υπήρχε ο ανατοκισμός, θα ήταν μόλις 200 δολ.

Από την άλλη μεριά, αν θέλετε να δείτε σε πόσα χρόνια μπορείτε να διπλασιάσετε τα χρήματά σας, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τον απλό κανόνα του 72 σύμφωνα με τον οποίο Χ x Y=72, όπου Χ είναι ο αριθμός των ετών που απαιτούνται για τον διπλασιασμό του κεφαλαίου και Υ η μέση ετήσια απόδοση.

Για παράδειγμα, για να διπλασιάσετε τα χρήματά σας σε 10 χρόνια πρέπει να βρείτε μία επένδυση με ετήσια απόδοση 7,2%. Ασφαλώς, ο κανόνας αυτός μπορεί να στραφεί εναντίον των επενδυτών όταν έχουν κάποιο χρέος.

Για παράδειγμα, στους λογαριασμούς των πιστωτικών καρτών, με επιτόκιο 18% το χρέος μας μπορεί να διπλασιαστεί σε μόλις τέσσερα χρόνια. Επομένως, αν δεν είστε συνεπείς στις πληρωμές της πιστωτικής σας κάρτας, θα βρεθείτε πολύ σύντομα να πληρώνετε υπέρογκα χρηματικά ποσά σε τόκους.

Και κάτι εντυπωσιακό για το τέλος: εάν ο George Washington είχε τοποθετήσει ένα 1 δολ. από τον πρώτο προεδρικό μισθό του και το είχε επενδύσει με 8% -δηλαδή τη μέση απόδοση των μετοχών στην Αμερική τα προηγούμενα 200 χρόνια-, οι απόγονοί του θα είχαν σήμερα περίπου 8 εκατ. δολ.

Καθόλου άσχημα!

* Ο κ. Νικόλαος Φίλιππας είναι Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.