Τ. Παναγιωτάκης: Επενδυτική "όαση" τα Α/Κ

Τα Α/Κ αποτελούν ένα σημαντικό εργαλείο για τον αποταμιευτή-επενδυτή στην παρούσα χρονική συγκυρία. Προσφέρουν επαγγελματική διαχείριση, ποικιλία επιλογών, ευρεία διασπορά και δυνατότητα άμεσης ρευστοποίησης.

Δημοσιεύθηκε: 27 Φεβρουαρίου 2009 - 07:59

του Τέλη Παναγιωτάκη*

H παγκόσμια οικονομία βρίσκεται αντιμέτωπη με μία από τις σοβαρότερες κρίσεις των τελευταίων δεκαετιών, καθώς η υπερβολική μόχλευση του συστήματος, η ξαφνική απόσυρση της ρευστότητας από αυτό ως απόρροια της κρίσης εμπιστοσύνης που ξέσπασε και η επέκταση των προβλημάτων στην πραγματική οικονομία κατέστησαν τη λεγόμενη αυτορρύθμιση έννοια ουτοπική, ξεθωριασμένη και μάλλον ανάρμοστη των περιστάσεων.

Οι κεφαλαιαγορές παρουσίασαν το 2008 σημαντικές απώλειες την ίδια ώρα που οι κεντρικές τράπεζες ανά τον κόσμο, σε συνεργασία με τις ισχυρότερες κυβερνήσεις, λαμβάνουν πρωτοφανή για το μέγεθός τους μέτρα αντιμετώπισης της κατάστασης, κάνοντας σαφές ότι παρά τις δυσκολίες του εγχειρήματος η αποφασιστικότητα τελικά θα επικρατήσει. Ούτως ή άλλως, οι οικονομικοί κύκλοι είναι το σύνηθες και το αναμενόμενο. Οι κλυδωνισμοί και οι αναταραχές αποτελούν ιστορικά βασικά χαρακτηριστικά των αγορών.

Η εμπειρία από προηγούμενες διεθνείς κρίσεις δείχνει ότι οι αγορές, αφού διανύσουν την επίπονη πορεία της πτώσης, στη συνέχεια τείνουν σταδιακά να ανακάμψουν, καθώς παράλληλα το περιβάλλον επουλώνεται και ομαλοποιείται. Όσο διαρκεί μια κρίση, οι επενδυτές θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στις επιλογές τους, αφού σε συγκυρίες σαν την παρούσα δημιουργούνται σημαντικές ευκαιρίες σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα.

Όμως, η διαδικασία της επένδυσης και γενικότερα της διαχείρισης των αποταμιεύσεων είναι πολύ δύσκολη υπόθεση και αν κάποτε αυτή φάνταζε απαραίτητη σήμερα καθίσταται περισσότερο από ποτέ αναγκαία η επαγγελματική διαχείριση.

Ο τεράστιος όγκος και η ταχύτατη ροή της πληροφορίας, η αλληλεξάρτηση των διεθνών οικονομιών λόγω της παγκοσμιοποίησης και ο φρενήρης ρυθμός των εξελίξεων καθιστούν αδύνατη την παρακολούθηση των αγορών από έναν απλό επενδυτή. Οι επαγγελματίες του χώρου διαθέτουν τον χρόνο, τη γνώση και τις υποδομές για να αντεπεξέλθουν στις ολοένα και περισσότερο απαιτητικές συνθήκες που δημιουργούνται. Ο ειδικός είναι αυτός που μπορεί να εξασφαλίσει μια σωστή κατανομή των κεφαλαίων του επενδυτή, ανάλογη των επενδυτικών του στόχων και σύμφωνη με το επενδυτικό του προφίλ.

--Πώς προκύπτουν οι αποδόσεις

Οι περισσότερες έρευνες έχουν δείξει ότι το μεγαλύτερο ποσοστό της απόδοσης ενός χαρτοφυλακίου προέρχεται από τον τρόπο με τον οποίο έχει γίνει η κατανομή των επενδύσεων και, πιο συγκεκριμένα, κατανομή επενδύσεων 91%, επιλογή χρεογράφων 5%, επιλογή της κατάλληλης χρονικής στιγμής για επένδυση 2% και λοιποί παράγοντες 2%.

Η κατανομή κεφαλαίων προσδιορίζει το ποσοστό κάθε κατηγορίας επενδύσεων με τέτοιον τρόπο ώστε να βελτιωθεί η αναμενόμενη απόδοση για τον εκάστοτε αναλαμβανόμενο κίνδυνο και βασίζεται στην αρχή ότι οι διαφορετικές κατηγορίες επενδύσεων δεν μεταβάλλονται ταυτόχρονα, διότι έχουν διαφορετική σχέση κινδύνου και απόδοσης.

Οι μετοχές, συνήθως, έχουν τις μεγαλύτερες μεταβολές και τα μετρητά τη μεγαλύτερη σταθερότητα. Όμως, μακροπρόθεσμα, οι μετοχές προσφέρουν τις καλύτερες αποδόσεις, ενώ τα μετρητά τις χειρότερες. Η επαγγελματική διαχείριση συνεπάγεται διασπορά των επενδύσεων. Ένα χαρτοφυλάκιο με βέλτιστη διασπορά και με σωστή σύνθεση μπορεί να επιτύχει υψηλότερες αποδόσεις, αναλαμβάνοντας χαμηλότερο κίνδυνο από οποιαδήποτε μεμονωμένη κατηγορία επένδυσης. Η αξία της "διασποράς επενδύσεων" αντικατοπτρίζεται ιδανικά στο παλιό γνωμικό "όχι όλα τα αβγά σε ένα καλάθι".

Επαγγελματική διαχείριση σημαίνει δυνατότητα αξιοποίησης ευκαιριών που εμφανίζονται σε περιόδους κρίσης, καθώς η επιλογή των τοποθετήσεων πραγματοποιείται βάσει συγκεκριμένων μοντέλων και διαδικασιών. Ο επαγγελματίας είναι κατά κανόνα αντικειμενικός στις επιλογές του και λαμβάνει τις επενδυτικές αποφάσεις με ψυχραιμία και πειθαρχία, καθώς υλοποιεί συγκεκριμένες στρατηγικές (π.χ. stop loss, αντιστάθμιση επενδυτικού κινδύνου κ.λπ.) και είναι δεσμευμένος στην τήρηση συγκεκριμένων κανόνων και διαδικασιών.

--Τα συγκριτικά πλεονεκτήματα

Συνεπώς, ο θεσμός των αμοιβαίων κεφαλαίων, που αποτελεί τον παραδοσιακότερο ίσως εκπρόσωπο της επαγγελματικής διαχείρισης, είναι ένα σημαντικό εργαλείο για τον αποταμιευτή-επενδυτή στην παρούσα χρονική συγκυρία. Τα αμοιβαία κεφάλαια προσφέρουν ποικιλία επιλογών (μετοχικά, ομολογιακά, μικτά, διαχείρισης διαθεσίμων, fund of funds), που ταιριάζουν σε κάθε επενδυτικό προφίλ και μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες των επενδυτών σε περιόδους κρίσης.

Επιπλέον, προσφέρουν ευρεία διασπορά, γεγονός που συνεπάγεται θωράκιση του επενδυτή απέναντι σε μεμονωμένες ατυχείς επιλογές, που σε διαφορετική περίπτωση θα ισοδυναμούσαν με σημαντικές απώλειες των κεφαλαίων του. Το ισχυρό θεσμικό πλαίσιο που διέπει τα αμοιβαία κεφάλαια καθιστά υποχρεωτική τη διασπορά των επενδύσεών του μέσω περιορισμών και οδηγιών που έχει θεσπίσει. Συνήθως, ο μεμονωμένος επενδυτής αδυνατεί να επιτύχει διασπορά των επενδύσεών του, καθώς κάτι τέτοιο απαιτεί χρόνο, κόπο, διαρκή παρακολούθηση και, το κυριότερο, ιδιαίτερα εξειδικευμένες γνώσεις.

Τα αμοιβαία κεφάλαια διαχειρίζονται από πιστοποιημένους από τις Αρχές επαγγελματίες διαχειριστές και πιο συγκεκριμένα από επενδυτικές επιτροπές που τις απαρτίζουν έμπειρα στελέχη, τα οποία δεν έχουν τις ίδιες ικανότητες και είναι εξειδικευμένα σε διαφορετικούς τομείς επένδυσης.

Ασύγκριτο πλεονέκτημα των αμοιβαίων κεφαλαίων είναι η δυνατότητα που έχει ο επενδυτής να ρευστοποιήσει ανά πάσα χρονική στιγμή την τοποθέτησή του, ανεξαρτήτως των γενικότερων συνθηκών της αγοράς. Αυτό πρακτικά και ουσιαστικά σημαίνει ότι τον επενδυτή δεν θα τον απασχολήσουν ποτέ θέματα ρευστότητας, καθώς η συμμετοχή του στα αμοιβαία κεφάλαια είναι άμεσα ρευστοποιήσιμη στις τρέχουσες τιμές της εκάστοτε αγοράς. Πολύ σημαντικό, επίσης, είναι το γεγονός ότι ο επενδυτής γνωρίζει, σε καθημερινή βάση, την ακριβή αποτίμηση της τοποθέτησής του, καθώς η αξία των αμοιβαίων κεφαλαίων δημοσιεύεται σε καθημερινή βάση στον Τύπο.

Η αποτίμηση της αξίας του είναι και διαφανής και αξιόπιστη, καθώς θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι οι αποτιμήσεις των αμοιβαίων κεφαλαίων ελέγχονται σε τακτική βάση από ορκωτούς ελεγκτές, οι οποίοι επιβεβαιώνουν και πιστοποιούν την ορθότητα της αποτίμησης της περιουσίας του αμοιβαίου κεφαλαίου.

Επιπλέον, τα στοιχεία του ενεργητικού των αμοιβαίων κεφαλαίων φυλάσσονται σε θεματοφύλακα, ο οποίος είναι ένα πιστωτικό ίδρυμα, γεγονός που εξασφαλίζει τον επενδυτή σε περίπτωση απάτης ή άλλης εγκληματικής ενέργειας. Επιπλέον, ακόμα και στην περίπτωση πτώχευσης του θεματοφύλακα, ο επενδυτής πάλι δεν ζημιώνεται καθώς, όπως και στην περίπτωση της τραπεζικής θυρίδας, η περιουσία του αμοιβαίου κεφαλαίου δεν ανήκει στην περιουσία του θεματοφύλακα.

Επίσης, σε αντίθεση με τα δομημένα προϊόντα, τα οποία πολύ πρόσφατα δημιούργησαν αναστάτωση και στην ελληνική αγορά ζημιώνοντας πολλούς επενδυτές, τα περιουσιακά στοιχεία των αμοιβαίων κεφαλαίων είναι διασφαλισμένα, και όχι μόνο αυτό, αλλά ακόμα και στην ακραία περίπτωση παύσης λειτουργίας του διαχειριστή, το θεσμικό πλαίσιο έχει μεριμνήσει σχετικά εξασφαλίζοντας τη συνέχιση της διαχειριστικής διαδικασίας.

Ο επενδυτής-αποταμιευτής, λοιπόν, έχει τη δυνατότητα χρήσης ενός επενδυτικού εργαλείου που έχει εξαιρετικά πλεονεκτήματα, εφόσον εφαρμοστεί στη διαδικασία διαχείρισης της περιουσίας του. Υπομονή και καλές επενδυτικές επιλογές είναι το κλειδί της επιτυχίας. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι η πραγματοποίηση τοποθετήσεων στα χαμηλά της αγοράς και η πλήρης ρευστοποίηση της επένδυσης στα υψηλά της αγοράς μόνο τυχαία μπορεί να επιτευχτεί.

Αντιθέτως, η σταδιακή τοποθέτηση κεφαλαίων αποδεικνύεται η περισσότερο επιτυχής επενδυτική διαδικασία. Η επένδυση σε Α/Κ αποτελεί έναν ασφαλή και αξιόπιστο τρόπο έκθεσης στις χρηματαγορές και κεφαλαιαγορές. Εξάλλου, όπως και να το δει κανείς, με τα αμοιβαία κεφάλαια ο επενδυτής επιλέγει έναν επαγγελματία διαχειριστή για την περιουσία του κι έτσι ουσιαστικά δεν είναι μόνος του στη μακρά και επίπονη διαδικασία διαχείρισης της περιουσίας του.

* Ο κ. Παναγιωτάκης είναι Γενικός Διευθυντής της MARFIN ΑΕΔΑΚ.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.