Ποια είναι τα πέντε υποψήφια Bull Markets

Η προηγούμενη εβδομάδα ήταν αρκετά απογοητευτική για τον πληθωρισμό. Τα στοιχεία από τις ΗΠΑ έδειξαν ότι ναι μεν η άνοδος των τιμών έχει επιβραδύνει, αλλά όχι τόσο πολύ όσο περίμεναν οι αγορές.

Μετά και από ένα δυνατό νούμερο λιανικών πωλήσεων για τον Γενάρη, οι αξιωματούχοι της Fed είπαν ότι οι αγορές θα πρέπει να σκεφτούν το ενδεχόμενο περαιτέρω αυξήσεων επιτοκίων από ό,τι περιμένουν τώρα. Οι επενδυτές, οι οποίοι αυτόν τον καιρό είναι αρκετά αισιόδοξοι, αναπροσάρμοσαν κάπως τις προσδοκίες τους και πήραν κάποια κέρδη. Άλλωστε οι περισσότεροι γνωρίζουν πως δύσκολα μπορούν να «κερδίσουν» τη Fed.  

Και όμως, το γενικό συναίσθημα παραμένει θετικό. Η αμερικανική κεντρική τράπεζα αύξησε επιτόκια γρηγορότερα από οποιαδήποτε στιγμή στα προηγούμενα σαράντα χρόνια, κάνοντας το 2022 μια από τις χειρότερες χρονιές για τα ιδιωτικά χαρτοφυλάκια. Και όμως, κοιτώντας προσεκτικά, δεν προκάλεσε καμία σημαντική (ορατή προς το παρόν) ζημιά. Αν εξαιρέσει κανείς τις αποτιμήσεις των εταιρειών τεχνολογίας, οι οποίες απλώς ομαλοποιήθηκαν, το οικονομικό και το χρηματοπιστωτικό σύστημα πέρασαν το τεστ σχετικά ανώδυνα. 

Γιατί ακριβώς η αισιοδοξία; Ένα σύστημα που έμαθε στο φθηνό χρήμα για δεκατέσσερα χρόνια ξαφνικά το προσπέρασε; Το ερώτημα που μου γεννάται, και νομίζω θα μείνει αναπάντητο για κάποιο καιρό ακόμα, είναι αν οι επενδυτές έχουν αποδεχτεί την πιθανότητα η ποσοτική χαλάρωση (το αθρόο τύπωμα χρήματος) να σταματήσει ως πρακτική (εκτός πολύ εκτάκτων περιπτώσεων).

Οι περισσότεροι fund managers είναι κατά μέσο όρο λίγο άνω των 40 και ένας στους τρεις κάτω από αυτή την ηλικία. Για το μεγαλύτερο μέρος της αγοράς, το φτηνό χρήμα και τα χαμηλά επιτόκια είναι η μόνη πραγματικότητα που γνωρίζουν. Μπορούν να προσαρμοστούν σε έναν κόσμο υψηλότερων επιτοκίων και πληθωρισμού; Έχουν οι καταναλωτές αποδεχτεί την πιθανότητα υψηλότερων στεγαστικών επιτοκίων μόνιμα;  

Αν οι επενδυτές αναμένουν τη «Δευτέρα Παρουσία» της ποσοτικής χαλάρωσης, τότε θα έχουμε εκπλήξεις στις αγορές. Όμως τι γίνεται αν οι αγορές είναι τελικά πιο σοφές; Ένας λόγος που μισώ τις λεκτικές μεταφορές είναι πως πολλές φορές δίνουν λάθος εντυπώσεις. Για χρόνια, οι επενδυτές παρομοιάζονταν με ναρκομανείς που περιμένουν την επόμενη δόση (φθηνού χρήματος). Αν όμως η σωστή μεταφορά είναι διαφορετική; Αν τελικά οι επενδυτές είναι σαν τους διαβητικούς που αγαπάνε τη σοκολάτα, όμως όταν πρέπει να την κόψουν, προσαρμόζονται -και μαθαίνουν να αγαπούν την υγιεινή ζωή;  

Αν αυτή είναι όντως η πραγματικότητα, τότε πρέπει να αρχίσουμε να αναρωτιόμαστε τι θα οδηγήσει το επόμενο Bull Market. Η υπάρχουσα ρευστότητα στην αγορά είναι σημαντικός καταλύτης, αλλά μόνη της δεν μπορεί να οδηγήσει τις μετοχικές και ομολογιακές αγορές πολύ υψηλότερα.  

Ιδού λοιπόν τα πέντε υποψήφια Bull Markets 

Το Alpha Bull Market: Alpha στη γλώσσα της αγοράς είναι η δυνατότητα κάποιων επενδυτών να υπεραποδίδουν της αγοράς. Ο τρόπος είναι η σωστή ανάλυση θεμελιωδών μεγεθών. Τα προηγούμενα χρόνια, που το φτηνό χρήμα οδηγούσε τους δείκτες ψηλότερα, ήταν πιο δύσκολο να βρει κανείς τις εταιρείες που θα υπεραποδώσουν. Έτσι οι επενδυτές απλώς ανταγωνίζονταν στο ποιος θα είχε το μεγαλύτερο ποσοστό στην τεχνολογία. Όμως τον προηγούμενο χρόνο οι θεσμικοί επενδυτές υπεραπέδωσαν για πρώτη φορά από το 2008. Αν η τάση συνεχιστεί, το επόμενο Bull Market θα είναι για συγκεκριμένα funds και συγκεκριμένες επενδύσεις, και όχι για όλους. Θα ξεχωρίσει γρήγορα η ήρα από το σιτάρι. 

Το Bull Market της Απορρύθμισης: Πέρυσι, το Ηνωμένο Βασίλειο κοίταξε πώς θα μπορούσε να μειώσει τα μετρητά που οι ρυθμιστικές αρχές απαιτούν από τις μικρότερες τράπεζες να διακρατούν. Το να αυξήσει κανείς τη μόχλευση των τραπεζών (τον λόγο δανείων προς καταθέσεις) αποτελεί έναν πολύ γνωστό δρόμο προς την ανάπτυξη. Αντίθετα με την ποσοτική χαλάρωση όπου το χρήμα πηγαίνει αδιάκριτα σε όλους τους προορισμούς, οι τράπεζες τείνουν να δανείζουν σε ‘καλές’ επιχειρήσεις που θα τις ξεπληρώσουν. Τα τελευταία χρόνια, με τα πολύ χαμηλά επιτόκια στις αγορές, πολλές εταιρείες στράφηκαν στην έκδοση ομολόγων και γενικά τον εξωτραπεζικό δανεισμό. Πλέον όμως αρκετές δεν μπορούν να δανείζονται με επιτόκια άνω του 4% και συνεπώς η ζήτηση για τραπεζικό δανεισμό θα αυξηθεί. Μαζί θα ενταθεί και η πίεση για μερική απορρύθμιση των τραπεζών.  

Το Bull Market της Αποδοτικότητας: Πολύ συχνά τα Bull Markets οδηγούνται από κάποιες τεχνολογικές εξελίξεις. Το ChatGPT για παράδειγμα, ένα ρομπότ τεχνητής νοημοσύνης που συνεννοείται σχεδόν σαν άνθρωπος ήδη αλλάζει τον κόσμο των επιχειρήσεων, τη Silicon Valley και πιθανόν, στους επόμενους μήνες, το μάρκετινγκ παγκοσμίως. Δεν κοστίζει (προς το παρόν) τίποτα, αλλά μπορεί να προσφέρει λύσεις. Συνεπώς, αυξάνει την παραγωγικότητα, και μάλιστα σημαντικά. Τα επόμενα χρόνια ίσως δούμε και άλλες τέτοιες εξελίξεις, που θα οδηγήσουν σε σημαντικές αυξήσεις της παραγωγικότητας, μειώνοντας το κόστος και βελτιώνοντας τον λόγο επένδυσης προς κέρδος.  

Το Bull Market των Αναδυόμενων αγορών: Είκοσι χρόνια ταχείας παγκοσμιοποίησης σίγουρα βοήθησαν την παγκόσμια οικονομία και τις αγορές. Το ΔΝΤ αναγνωρίζει πως η παγκοσμιοποίηση έχει επιβαρυνθεί σημαντικά. Όμως μπορεί να ξαναεπιταχύνει, καθώς η Ινδία διεκδικεί τη θέση της Κίνας στην καρδιά της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας. Αυτό θα οδηγούσε σε νέες σημαντικές επενδύσεις στην Ασία και μεγάλες ευκαιρίες για τους επενδυτές. 

Το Bull Market των ιδιωτικών αγορών: Ιδιωτικές εταιρείες είναι αυτές που δεν τελούν υπό διαπραγμάτευση στο χρηματιστήριο. Οι ιδιοκτήτες τους έχουν πολύ μεγαλύτερο έλεγχο του μάνατζμεντ και πολύ χαλαρότερα κανονιστικά πλαίσια λειτουργίας. Σύμφωνα με μια έκθεση του 2019, ο αριθμός των εταιρειών που διαπραγματεύονται δημόσια έχει μειωθεί κατά 50% από το 1990. Δεκατέσσερα χρόνια ποσοτικής χαλάρωσης έχουν αφήσει τουλάχιστον $1,2 τρισ. ιδιωτικών κεφαλαίων αχρησιμοποίητα, χωρίς να συνυπολογίζονται τα χρήματα για το Real Estate. Όσο περισσότερες εταιρείες (όπως το Twitter) γίνονται ιδιωτικές τόσο μειώνεται ο διαθέσιμος αριθμός επενδύσεων για τους επενδυτές, κάτι που ανεβάζει την τιμή των εταιρειών που συνεχίζουν να διαπραγματεύονται στο χρηματιστήριο.  

Και όσο περισσότερο σκεφτόμαστε, τόσο περισσότεροι υποψήφιοι. Οι αγορές αυτή τη στιγμή επικεντρώνονται στα επιτόκια και στην Αμερικανική Κεντρική Τράπεζα. Κοιτώντας όμως λίγο παραπέρα, η κουβέντα θα έπρεπε να είναι για τη φύση του επόμενου Bull Market. Αυτοί που θα πετύχουν τους σωστούς παράγοντες που θα οδηγήσουν τις παγκόσμιες αγορές ψηλότερα είναι και αυτοί που θα έχουν τα περισσότερα να αποκομίσουν.  

* Ο Γιώργος Λαγαρίας είναι Οικονομικός Αναλυτής και εργάζεται στο Λονδίνο.