Το plan Β για επικερδές χαρτοφυλάκιο

Η σύγχρονη ανάλυση επενδυτικών χαρτοφυλακίων δεν ασχολείται πλέον μόνο με την αναζήτηση της άριστης στρατηγικής διαφοροποίησης, με τη χρήση κλασσικών χρηματοοικονομικών μοντέλων που επιτυγχάνουν ελαχιστοποίηση κινδύνου για ένα δεδομένο επίπεδο απόδοσης (Modern Portfolio Theory, Markowitz, 1952). Αντιθέτως, επικεντρώνεται στις διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα κατά τη διαδικασία λήψης αποφάσεων για επενδύσεις.

Για τη δημιουργία του βέλτιστου χαρτοφυλακίου για κάθε επενδυτή ξεχωριστά, δεν θα πρέπει να εξεταστεί μόνο η Παραδοσιακή Χρηματοοικονομική επιστήμη που υποστηρίζει ότι οι επενδυτές αλλά και οι αγορές δρουν ορθολογικά αλλά και η Συμπεριφορική Χρηματοοικονομική (Behavioral Finance) που λαμβάνει υπ’ όψιν την ψυχολογία και τα συμπεριφορικά σφάλματα που διαπράττουν οι επενδυτές στη λήψη αποφάσεων.

Το 2000, ο Shefrin και ο Statman εισήγαγαν τη Θεωρία Συμπεριφορικού Χαρτοφυλακίου (Behavioral Portfolio Theory) σύμφωνα με την οποία τα χαρτοφυλάκια δομούνται με τη μορφή μιας πυραμίδας με διαφορετικά επίπεδα, καθένα από τα οποία επιτυγχάνει διαφορετικό στόχο για τον επενδυτή. Ένας εναλλακτικός τρόπος δημιουργίας χαρτοφυλακίου εισήχθη και το 2009 από τον Philippe De Brouwer , που ονομάστηκε “Maslowian Portfolio Theory” και ερμηνεύει τον τρόπο με τον οποίο η ιεράρχηση των αναγκών του ατόμου κατά Maslow μεταφράζεται σε αντίστοιχες χρηματοοικονομικές ανάγκες και επενδυτικές επιλογές.

Ο Maslow το 1943 δημιουργεί μια πυραμίδα με πέντε επίπεδα αναγκών:

1. στη βάση της πυραμίδας τις φυσιολογικές/βασικές ανάγκες,
2. τις ανάγκες για αίσθημα ασφάλειας π.χ σύνταξη,
3. τις ανάγκες κοινωνικής αποδοχής,
4. τις ανάγκες αυτοεκτίμησης και τέλος
5. στην κορυφή της πυραμίδας τις ανάγκες αυτοπραγμάτωσης,

δηλαδή όλες εκείνες τις ανάγκες που δημιουργούν στο άτομο μια αίσθηση ισορροπίας μεταξύ της φυσικής και ψυχολογικής ύπαρξης του.

Μία αντίστοιχη τμηματοποίηση μπορεί να γίνει και για τις ανάγκες ενός επενδυτή:

1. επιβίωση/χρηματοοικονομική σιγουριά που εξασφαλίζεται με επενδυτικά προϊόντα μειωμένου ρίσκου και υψηλής ρευστότητας,
2. ασφάλεια, που εξασφαλίζεται με επενδυτικά προϊόντα που συνθέτουν αποταμιευτικά/συνταξιοδοτικά προγράμματα,
3. φροντίδα της οικογένειας με προγράμματα για τις σπουδές των παιδιών,
4. αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση με χαρτοφυλάκια υψηλότερου κινδύνου που θα δώσουν τη δυνατότητα απόκτησης αγαθών και υπηρεσιών ,
5. αυτοπραγμάτωση, που ικανοποιείται με διαφορετικό τρόπο για τον καθένα. Παραδείγματος χάριν επενδυτικά προϊόντα που προσφέρουν υπεραποδόσεις.

Ενδεικτικό παράδειγμα χαρτοφυλακίου Maslowian Portfolio Theory

Η «Maslowian Portfolio Theory» υποστηρίζει τη διαμόρφωση μεμονωμένων επενδυτικών χαρτοφυλακίων που θα ικανοποιούν τον κάθε επενδυτικό σκοπό ξεχωριστά. Το πλεονέκτημα είναι ότι: Aν κάποιο χαρτοφυλάκιο έχει χαμηλότερη απόδοση ή ακόμα και ζημία, τότε ο επενδυτής έχει τη δυνατότητα της αντιστάθμισης μέσω άλλου χαρτοφυλακίου που έχει δημιουργηθεί για να καλύπτει μία διαφορετική ανάγκη/επενδυτικό σκοπό, κάτι που δεν θα ήταν εφικτό εάν είχε μόνο ένα χαρτοφυλάκιο που θα εξυπηρετούσε όλους τους στόχους του.

Οι επενδυτές λοιπόν προκειμένου να ικανοποιήσουν τις ανάγκες που τοποθετούνται στα υψηλότερα επίπεδα της πυραμίδας θα πρέπει να έχουν κατοχυρώσει πρώτα αυτές των χαμηλότερων, ούτως ώστε να μπορούν πλέον να διερευνήσουν και να εκπληρώσουν ανεμπόδιστα τις δυνατότητες και τις προοπτικές της ζωής τους. Αυτό για ορισμένους επενδυτές μπορεί να επιτευχθεί μέσω ενός αποτελεσματικού χαρτοφυλακίου με υπεραποδόσεις.

Εν κατακλείδι, αυτή η νέα προσέγγιση στη διαχείριση περιουσίας διαμορφώνει χαρτοφυλάκια απαραίτητα για επενδυτές που θέλουν να εκπληρώσουν τις ανάγκες τους και σταδιακά να φτάσουν στην αυτοπραγμάτωση τους κατακτώντας την κορυφή της πυραμίδας.

• Η κα Δήμητρα Αγγελάκη είναι Account Manager στην NUNTIUS ΑΧΕΠΕΥ