Η αγορά εμφανίζει ολοένα και περισσότερες φούσκες

Οι παγκόσμιες κεφαλαιαγορές σημείωσαν άνοδο φέτος το καλοκαίρι, υπό τη σκέπη των κεντρικών τραπεζών, με την Τράπεζα της Αγγλίας να δίνει το τέμπο εγκαινιάζοντας ένα νέο πακέτο ποσοτικής χαλάρωσης με στόχο την απορρόφηση μέρους του κραδασμού που προκάλεσε η ψήφος υπέρ του Brexit.

Η συγκεκριμένη ψήφος, ωστόσο, δεν έπληξε την εμπιστοσύνη στο βρετανικό δημόσιο χρέος και τις μετοχές – και οι παγκόσμιες αγορές αναστέναξαν με ανακούφιση. Σε άλλες γωνιές του κόσμου, η πιο σημαντική κεντρική τράπεζα παγκοσμίως, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed), μοιάζει να υπαναχωρεί από περαιτέρω αυξήσεις επιτοκίων εξαιτίας των αδύναμων στοιχείων στη χώρα.

Στην Ευρώπη, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) διατυμπάνισε προς κάθε κατεύθυνση μια επικείμενη επανεξέταση της νομισματικής πολιτικής της κατά τη συνεδρίαση της 8ης Σεπτεμβρίου, αυξάνοντας τις προσδοκίες για ακόμα περισσότερα μέτρα χαλάρωσης στο άμεσο μέλλον.

Και στην Ιαπωνία, η κυβέρνηση Abe έχει υποσχεθεί μια γενναία νέα δημοσιονομική επέκταση, παρά το γεγονός ότι είχε ήδη καταγράψει το μεγαλύτερο έλλειμμα προϋπολογισμού των αναπτυγμένων χωρών, σχεδόν στο 7% του ΑΕΠ, προτού ανακοινώσει τα πρόσφατα μέτρα τόνωσης. Η Τράπεζα της Ιαπωνίας καλύπτει, φυσικά, με το παραπάνω τις ανάγκες δαπανών της κυβέρνησης, με έναν έξαλλο ρυθμό αγοράς κεφαλαίων, αξίας περίπου στο 15% του ΑΕΠ ετησίως.

Όπως σχολίασα, λίγες εβδομάδες νωρίτερα, αυτό το ανεξέλεγκτο πάρτι ρευστότητας από τις κεντρικές τράπεζες οδηγεί τις παγκόσμιες αγορές πίσω στον ανάποδο κόσμο της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων, όπου τα άσχημα στοιχεία πυροδοτούν προσδοκίες για μεγαλύτερη παροχή ρευστότητας από τις κεντρικές τράπεζες, και στηρίζουν έτσι μια διαρκή άνοδο των τιμών στα αξιόγραφα.

Πάρτε ως παράδειγμα τον δείκτη S&P 500, ο οποίος έχει καταγράψει αλλεπάλληλα ιστορικά υψηλά τον Αύγουστο. Και αυτό συνέβη παρά την υποβάθμιση των προβλέψεων για τις μεγάλες αμερικανικές εταιρείες από τους αναλυτές επί έξι συνεχόμενα τρίμηνα και τις προσδοκίες για μείωση -0,6% στα έσοδα γ' τριμήνου – τη χειρότερη πτώση από την εποχή της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Και ως επισφράγισμα, την περασμένη Παρασκευή, δημοσιεύθηκε μια άκρως απογοητευτική έκθεση για τις λιανικές πωλήσεις Ιουλίου στις ΗΠΑ. Φυσικά, οι μετοχές έκλεισαν σε υψηλό-ρεκόρ.

Επιτρέποντας στις τιμές των αξιογράφων να αυξάνονται διαρκώς χωρίς παράλληλη υποστήριξη από τα θεμελιώδη οικονομικά στοιχεία και τα στοιχεία εσόδων, οι κεντρικές τράπεζες παίζουν ένα επικίνδυνο παιχνίδι. Τι προκαλεί, εξάλλου, μεγαλύτερο αποπληθωρισμό από την αναπόφευκτη διόρθωση της αγοράς αξιογράφων, που φθείρει την εμπιστοσύνη και καταστρέφει τον πλούτο, έστω και αν πρόκειται για ονομαστικό;

Λαμβάνοντας, επίσης, υπόψη την αυξανόμενη, σημαντική αντίθεση ανάμεσα στα θεμελιώδη στοιχεία και τις αγορές, εγείρεται επιτακτικό το ερώτημα: σε ποιό σημείο ακριβώς η υπόθεση της αγοράς ότι η Fed αγνοεί εντελώς τις εξαιρετικά τεταμένες εξελίξεις στην αγορά κεφαλαίων καθίσταται επικίνδυνη; Στο κάτω-κάτω, κάτι τέτοιο θεωρείται μάλλον δεδομένο ήδη από την ομιλία περί «παράλογης ευφορίας» του Greenspan το 1996, η οποία προκάλεσε μια αξιόλογη, αν και σύντομη, μίνι ανατροπή στις αμερικανικές μετοχές τότε.

Σας εφιστώ την προσοχή στο ετήσιο συμπόσιο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας στο Jackson Hole του Γουαϊόμινγκ. Αποτελεί την κορυφαία συνάντηση για τους κεντρικούς τραπεζίτες ολόκληρου του πλανήτη, μια αφορμή να συγχρωτιστούν και να μιλήσουν για πολιτικές. Φέτος, θα παραστεί η επικεφαλής της Fed, Janet Yellen, και θα μιλήσει στις 26 Αυγούστου. Είναι άραγε πιθανό να επιλέξει εκείνη τη στιγμή για να αφήσει μια υπόνοια, έστω και διακριτική, ότι η Fed δεν εγκρίνει αυτό το παγκόσμιο άλμα των προϊόντων με κίνδυνο;

Κάτι τέτοιο θα αποτελούσε ειρωνεία, αφού ακριβώς την ίδια ημερομηνία το 2010, ο τότε επικεφαλής της Fed, Bernanke, επέλεξε να ανακοινώσει, στο πλαίσιο της ομιλίας του στο Jackson Hole, τον επικείμενο δεύτερο γύρο ποσοτικής χαλάρωσης της τράπεζας, προκαλώντας την εκτίναξη των παγκόσμιων αγορών και την κατάρρευση του USD. Στρέψτε την προσοχή σας στις κεφαλαιαγορές, ειδικά αυτές των πιο καυτών αναδυόμενων αγορών, και στα νομίσματά τους, αλλά και σε μια επικείμενη άνοδο του USD εάν η Janet Yellen αποφασίσει να κινηθεί σε αντίστροφη τροχιά από αυτή του Bernanke.

Βέβαια, μην ελπίζετε και πολύ ότι θα το κάνει.

* Επικεφαλής Στρατηγικής Συναλλάγματος της Saxo Bank