Τα logistics είναι ο «κοιμώμενος γίγαντας»

Το τελευταίο διάστημα τα logistics έχουν αποκτήσει πρωταγωνιστικό ρόλο. Κατά πολλούς συνδέονται με την ανάπτυξη και την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας στη χώρα μας. Η Εθνική Στρατηγική για τα logistics, ο νέος νόμος που αναμένεται να θεσπιστεί, αλλά και οι αδιάκοπες συζητήσεις για την ανάπτυξη του λιμένα του Πειραιά κυριαρχούν στην ειδησεογραφία και αναζωπυρώνουν την ελπίδα για την πολυπόθητη ανάπτυξη, που ναι μεν είναι καθ' οδόν, αλλά ακόμα δεν φαίνεται στον ορίζοντα.

Γιατί λοιπόν τώρα; Γιατί τα logistics;

Η Ελλάδα αυτήν τη στιγμή έχει μια σημαντική ευκαιρία που θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί προς όφελός της. Κι αυτή είναι η θέση της ως περιφερειακού κόμβου logistics παγκοσμίως.

Ένας σημαντικός λόγος είναι η αντιστροφή του εμπορικού ισοζυγίου της Ευρώπης υπέρ της Κίνας και των άλλων ασιατικών αγορών έναντι των αγορών της Αμερικής, γεγονός που διευκολύνει την πρόσβαση προς την Ευρώπη από τον Νότο (μέσω Σουέζ) και Πειραιά, αντί από τον Βορρά (λιμάνια Αμβούργου και Ρότερνταμ).

Αυτό αναδεικνύει αμέσως τη σημαντική γεωγραφική θέση της χώρας ως περιφερειακού εμπορευματικού κόμβου, αλλά και την «αναγκαστική» -πλέον- εξωστρέφεια που πρέπει να επιδείξει η Ελλάδα, λόγω της άμεσης ανάγκης για ανάπτυξη, μια και τις τελευταίες δεκαετίες είχαμε βολευτεί με την ανάπτυξη μέσω του εύκολου και φθηνού δανεισμού. Ένας ακόμα παράγοντας είναι και το ενεργειακό ξύπνημα της νοτιοανατολικής λεκάνης της Μεσογείου.

O Πειραιάς έχει την ευκαιρία να γίνει ο βασιλιάς της ΝΑ. Ευρώπης. Η αρχή έχει γίνει με τα μεγάλα συμβόλαια που φέρνει η COSCO. Οι εταιρίες που ακολουθούν την COSCO είναι τεραστίου μεγέθους και είναι δική μας δουλειά να κρατήσουμε στη χώρα την εξυπηρέτηση των αναγκών τους. Θέλει ταχύτητα και αποφάσεις. Για πολλούς είναι αδιανόητο ότι η ΗΡ θα μπαίνει»στην Ευρώπη από το λιμάνι του Πειραιά και θα στέλνει τη συναρμολόγησή της στην Πράγα! Είναι στενόμυαλο να βλέπουμε τη συμφωνία με την COSCO στη λογική του transit. Αν μείνουμε σε αυτό θα χάσουμε την ευκαιρία να διαπραγματευτούμε τη διαχείριση των υπηρεσιών πρόσθετης αξίας που συνοδεύουν αυτά τα φορτία. Η συναρμολόγηση (assembly) από μόνη της μπορεί να προσφέρει χιλιάδες θέσεις εργασίας.

Στην κατεύθυνση αυτή, ελάχιστα έχουν γίνει. Δεν είναι μόνο η γνώση του αντικειμένου και η θέληση. Χρειάζονται νέος νόμος πλαίσιο για τα logistics και επενδυτικό χρήμα. Μόνο ο ΟΛΠ πρέπει να επενδύσει 500 εκατ. ευρώ - και φαντάζομαι πως στη σημερινή συγκυρία δεν υπάρχουν αυτά τα ποσά.

Σε αυτήν την περίπτωση μια λύση είναι κι η ιδιωτικοποίηση. Το λιμάνι είναι σε άνοδο και το τίμημα πρέπει να είναι ανάλογο. Αν ο πελάτης είναι η COSCO θα πρέπει να μπει ως στόχος η maximum ανταποδοτικότητα.

Όσον αφορά τον νέο νόμο, αυτός θα πρέπει να είναι σαρωτικός σχετικά με τις διατάξεις του υπάρχοντος πλαισίου που είναι γραφειοκρατικές και αντιαναπτυξιακές, αλλά και να τροχοδρομηθεί στη λογική του fast-track. Ας μπει βαθιά το μαχαίρι στο κόκαλο, γιατί εξακολουθούμε να χάνουμε χρήμα -από τα τερατώδη κόστη που προκαλούν οι σημερινές διατάξεις- και χρόνο - από την πανίσχυρη γραφειοκρατία που ελέγχει σήμερα την ανάπτυξη των logistics.

Απλά και απτά παραδείγματα είναι οι χαμηλοί συντελεστές δόμησης για τις αποθήκες που έστειλαν την αγορά των logistics 60 χιλιόμετρα βόρεια από την Αθήνα, το μικτό βάρος των φορτηγών που εξακολουθεί να παραμένει, κοστοβόρο, στους 40 τόνους, και η απαίτηση του κράτους να δεσμεύουν νέα κεφάλαια οι εταιρίες 3PL για να εντάξουν εντός του οργανισμού τους τα φορτηγά τους.

Αν λοιπόν το κράτος επιθυμεί να επανεκκινήσει την οικονομία, τότε θα πρέπει να καταπιαστεί με μεθοδικότητα με όλα εκείνα τα θέματα που θα βοηθήσουν στην υλοποίηση των στόχων που έχει θέσει. Οι αυτοκινητόδρομοι Αθήνα - Θεσσαλονίκη, Εγνατία και ο άξονας Λαμία - Εγνατία πρέπει να ολοκληρωθούν το συντομότερο δυνατό. Η Πάτρα σε δεύτερο βαθμό. Είναι θέμα αξιοπιστίας, μείωσης κόστους και θέσεων εργασίας.

Ο σιδηρόδρομος κουβαλάει αμαρτίες ετών. Η γέφυρα Ρίου - Αντιρρίου δεν έχει ράγες, αλλά γράφτηκαν εκατοντάδες πολιτικοί λόγοι για το -πρώην- «θαύμα» του Αστακού.

Ο εμπορευματικός σιδηρόδρομος είναι στρατηγική αναγκαιότητα. Αν δεν προχωρήσει στη σωστή βάση θα κολλήσει τις διεργασίες στο λιμάνι. Είμαι θιασώτης της λογικής Πειραιάς - Θριάσιο - Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη στην ίδια ράγα.

Όλη η Ευρώπη ασχολείται με το «αποτύπωμα του άνθρακα» και εμείς ανεβοκατεβάζουμε μισοάδεια φορτηγά παλαιάς τεχνολογίας. Σε αυτήν την κατεύθυνση ο σιδηρόδρομος μπορεί να δώσει οικολογικές λύσεις.

Υπάρχουν πολλά μοντέλα και πολλές μορφές εμπορευματικών μεταφορών. Το τελικό μοντέλο που θα επιλεγεί πρέπει να συνδυάζει την οικονομία, την ταχύτητα, με όσο το δυνατόν περισσότερο σεβασμό στο περιβάλλον. Ουσιαστικά θα πρέπει να καθορισθεί από τη στρατηγική επιλογή των εθνικών hubs. Το Θριάσιο είναι ακόμη ένας κοιμώμενος γίγαντας, ενώ η Θεσσαλονίκη στέκεται αμήχανη μεταξύ Καλοχωρίου και Σίνδου.

Αντίστοιχα και για τα υπόλοιπα λιμάνια, τα αεροδρόμια και την ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Δεν χάνει η χώρα όταν μπαίνουν διεθνείς παίκτες με τεχνογνωσία και ζεστό χρήμα για επενδύσεις. Το σημαντικότερο είναι το πώς θα καθορίσουμε σωστά και θα διαπραγματευτούμε το αντισταθμιστικό όφελος. Είναι έντονη η ανησυχία μου, η χώρα έχει πλούσια ιστορία στο να στήνει πολιτικά δικαστήρια μετά από ανάλογες συμφωνίες.

* Πρόεδρος και Δ/νων Σύμβουλος της Metron Logistics.