Οι φόβοι για τις τράπεζες και ο επόμενος «αδύναμος κρίκος»

Ξαφνικά, μετά από περίπου μια δεκαετία, οι τράπεζες επανέρχονται στη λίστα των ανησυχιών. Ωστόσο η Silicon Valley Bank ή ακόμα και η Credit Suisse ίσως αποδειχτούν ασήμαντα προβλήματα σε σχέση με τον μεγάλο κίνδυνο που μας έρχεται από τη Γερμανία. Συγκεκριμένα από την Deutsche Bank!

Τις τελευταίες ημέρες, οι τιμές των CDS, των ασφαλίστρων κινδύνου (Credit Default Swaps), με άλλα λόγια ο κίνδυνος αθέτησης πληρωμών, εκτοξεύτηκε. Το γεγονός αυτό δεν αφήνει την παραμικρή αμφιβολία πως κάτι άσχημο φοβούνται, παρά τις διαβεβαιώσεις του καγκελάριου ότι η τράπεζα δεν κινδυνεύει επειδή έχει κέρδη.

Πράγματι, η Deutsche Bank ανακοίνωσε αποτελέσματα έτους (2022) πριν από ένα μήνα, σημειώνοντας αύξηση 65% στα προ φόρων κέρδη της σε σχέση με το 2021. Η πιο κερδοφόρα χρονιά εδώ και 15 χρόνια.

Ωστόσο φαίνεται όλο και πιο πιθανό ότι η μεγαλύτερη γερμανική τράπεζα θα χρειαστεί κάποια μορφή διάσωσης. Ο φόβος δεν αφορά μόνο τις συνήθεις τραπεζικές εργασίες, αλλά τα παράγωγα που βρίσκονται κάτω από τον έλεγχό της. Τα νούμερα δεν είναι απλώς ανησυχητικά, είναι τρομακτικά. Βρίσκονται ανοικτά 45 τρισεκατομμύρια ευρώ. Τρισεκατομμύρια, με Τ μπροστά!

Η θεωρία αναφέρει πως δεν έχει σημασία πόσα έχουν στην κατοχή τους. Θα πρέπει να εξετάσουμε το άνοιγμα μόνο στις θέσεις που έχουν ρίσκο, όχι στις αντισταθμιστικές. Αυτό όμως αφορά τις φυσιολογικές συνθήκες. Όταν η αγορά κυλάει ομαλά, όταν υπάρχουν αντισυμβαλλόμενοι.

Αν οι συνθήκες κάνουν τους αγοραστές ή τους πωλητές να απέχουν από την αγορά, αν δηλαδή δεν εμφανίζεται bit και ask σε κανονικό spread, τότε ακόμα και οι αντισταθμιστικές θέσεις δεν αξίζουν παρά κλάσματα της εκτιμώμενης αξίας τους.

Ο κίνδυνος δεν είναι μόνο θεωρητικός. Τέτοιες καταστάσεις ζήσαμε το 2008, στη μεγάλη χρηματοπιστωτική κρίση. Το τρομακτικό είναι πως η Deutsche Bank είναι πολλαπλάσια μεγαλύτερη και πολύ περισσότερο εκτεθειμένη από ό,τι η Lehman Brothers. Αν σκάσει αυτό το κανόνι, η επόμενη ημέρα θα είναι εντελώς διαφορετική από την προηγούμενη. Ήδη έχουν αρχίσει τα δημοσιεύματα από αναλυτές που ισχυρίζονται πως τυχόν κατάρρευσή της θα αποτελέσει απειλή για ολόκληρη την Ευρωζώνη.

Αν μας έδωσε κάποιο μάθημα η περίπτωση της Silicon Valley Bank (SVB), είναι πως στην εποχή του e-banking, όπου δεν χρειάζεται να πας αυτοπροσώπως στο κατάστημα για να κάνεις ανάληψη των χρημάτων σου και που οι φήμες διαρρέουν με την ταχύτητα λήψης ενός e-mail ή ενός sms, το bank run δεν χρειάζεται ημέρες για να συμβεί. Ούτε πρόκειται να δοθεί προειδοποίηση.

Στην SVB μέσα σε λίγες ώρες δόθηκαν εντολές να αποσυρθούν 42 δισεκατομμύρια. Το μεγαλύτερο και το πιο γρήγορο bank run όλων των εποχών. Προφανώς δεν πρόκειται για μεμονωμένη περίπτωση. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ίδιας της Fed, η ποσότητα των δολαρίων που έχουν αποδράσει από τους καταθετικούς λογαριασμούς των αμερικανικών τραπεζών, από τότε που άρχισαν να ανεβαίνουν τα επιτόκια, είναι ασύλληπτη.

Όπως βλέπουμε στο παρακάτω διάγραμμα, δεν έχει σχέση με οποιαδήποτε περίοδο των τελευταίων 50 ετών. Μάλιστα τα δεδομένα αφορούν τα ποσά μέχρι τις 15 Μαρτίου. Από τότε μόνο προς το χειρότερο μπορεί να βρισκόμαστε. 

Αποτέλεσμα; Να χρειαστούν χρηματοδότηση και παρέμβαση από την κεντρική τράπεζα, ειδικά οι μικρότερες τράπεζες. Το παρακάτω διάγραμμα είναι τρομακτικά αποκαλυπτικό! Τα ποσά που απαιτήθηκαν από τις μικρότερες εμπορικές τράπεζες μόνο μικρά δεν είναι. Για την ακρίβεια, βρίσκονται ένα βήμα από τη στρατόσφαιρα, χωρίς να είμαστε σίγουροι πως δεν την έχουν ξεπεράσει.

Πώς μπορούν να αντιδράσουν σε αυτή την προβληματική κατάσταση οι κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες;
Το ερώτημα δεν ήταν αν θα παρέμβουν, ούτε το πώς. Το ξέρουμε. Πάντα αναλαμβάνουν δράση «τυπώνοντας» χρήμα. Όταν το μοναδικό εργαλείο που έχει μια κεντρική τράπεζα είναι το σφυρί, τότε όλα τής μοιάζουν με καρφιά που περιμένουν να τα κοπανήσει. Αυτό που δεν γνωρίζουμε (ακόμα) είναι το πότε και η ένταση της διοχέτευσης ρευστότητας.

Μόνο που αυτή τη φορά δεν θα είναι τόσο εύκολο. Η αύξηση του τυπώματος ενισχύει τον πληθωρισμό. Συνεπώς μπορεί να επουλωθεί η πληγή προσωρινά, αλλά θα χρειαστούν ακόμα υψηλότερα επιτόκια. Άρα δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για ύφεση. Δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος, ο οποίος αν δεν σπάσει έγκαιρα, το τσουνάμι θα παρασύρει τις οικονομίες.

Είναι όντως τόσο χάλια τα πράγματα; Ίσως όχι, αλλά ποιος μπορεί να είναι σίγουρος; Σήμερα, μέχρι αυτή την ώρα, η μετοχή της Deutsche Bank ανακάμπτει. Βρέθηκε αξιόπιστη λύση στα προβλήματα ή πρόκειται για κάτι προσωρινό; Θα μάθουμε πολύ σύντομα την απάντηση.

Για την ώρα, το μόνο που ξέρουμε με σιγουριά είναι πως το δίκτυο του Bitcoin είναι το μοναδικό που δεν έχει παρουσιάσει δυσλειτουργίες. Ουδέποτε και από κανένα δεν τέθηκε θέμα κινδύνου των καταθέσεων. Να φοβούνται οι κάτοχοι των νομισμάτων πως δεν έχουν πρόσβαση στον πλούτο τους. Κι όλα αυτά χωρίς να χρειάζεται να ελπίζουν σε καμία διάσωση από καμία κυβέρνηση.

Αν δεν αξίζει αυτό κάτι, τι αξίζει άραγε; Χρήμα ίσον εμπιστοσύνη. Ένα στοιχείο που δεν λείπει από το Bitcoin, όπως αποκαλύπτεται από το παρακάτω διάγραμμα της εταιρείας ερευνών Glassnode. Το 40% της συνολικής ποσότητας ή 7,7 εκατομμύρια Bitcoin δεν έχουν μετακινηθεί την τελευταία πενταετία.

Σεμινάρια και βιβλίο για τα κρυπτονομίσματα

Για τον νέο κύκλο σεμιναρίων που οργανώνει το euro2day.gr, μπορείτε να ενημερωθείτε από εδώ https://shop.media2day.gr/seminars/1/prodcategory

Ξεκινήσαμε τη Δευτέρα 13 Μαρτίου με το «Επενδύσεις και trading στα κρυπτονομίσματα». Το βιβλίο «Το επενδυτικό εγχειρίδιο του Bitcoin» μπορείτε να το προμηθευτείτε από το https://shop.media2day.gr/books/2/prodcategory

* Το άρθρο δεν αποτελεί προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερόμενων τίτλων. Παρέχεται για πληροφοριακούς σκοπούς και μόνο