Σκοπός του συγκεκριμένου άρθρου είναι να εμβαθύνει ο αναγνώστης στις αγορές των κρυπτονομισμάτων λαμβάνοντας υπόψη ζητήματα που δεν είναι άμεσα εμφανές πώς επηρεάζουν. Στο περιβάλλον των κρυπτονομισμάτων έχουν στιβαρή θέση για τους επενδυτές εργαλεία όπως η θεμελιώδης ανάλυση (fundamental), που συχνά αποκαλείται Tokenomics, καθώς και η τεχνική ανάλυση (technical).
Βέβαια, τα κρυπτονομίσματα όπως και οι συμβατικές αγορές επηρεάζονται από μεγάλο πλήθος εξωγενών και ενδογενών παραγόντων. Ένας τρόπος να γίνει μια γενική κατηγοριοποίηση των παραγόντων είναι να χωριστούν σε μικροοικονομικούς και μακροοικονομικούς. Στο παρόν άρθρο έχουν επιλεγεί δύο μακροοικονομικοί παράγοντες που ασκούν έντονη επιρροή στις συμβατικές αγορές και κατ’ επέκταση στα κρυπτονομίσματα.
H παρούσα μακροοικονομική κατάσταση
Αρχικά, μέσω της μακροοικονομικής επιστήμης γίνεται η ανάλυση της οικονομικής κατάστασης, μελετώντας θέματα όπως: ο πληθωρισμός, πιθανά ζητήματα στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα, ελλείψεις εργατικού δυναμικού, ελλείψεις πρώτων υλών και ένοπλες συρράξεις. Σε περιόδους άστατων αγορών, όπως για παράδειγμα κατά τη παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008, οι επενδυτές σπεύδουν να τοποθετήσουν τα κεφάλαια τους σε «Safe Haven» επενδύσεις όπως ο χρυσός, τα κρατικά ομόλογα καθώς και τα μετρητά (1).
Παρατηρείται βέβαια, ότι ο χρυσός υποχωρεί ως εργαλείο με σκοπό το Hedging απέναντι στο πληθωρισμό (2), η αγορά των ομολόγων βρίσκεται στη χειρότερη κατάσταση από το 1842 (3) και ο πληθωρισμός είναι στα υψηλότερα από το 1981 (4).
Έντονη επιρροή για την παγκόσμια μακροοικονομική κατάσταση θεωρείται ότι έχει η Federal Reserve (ή και Feds στην καθομιλουμένη) των ΗΠΑ. Προς αντιμετώπιση της κρίσης της COVID-19 η Federal Reserve το 2020 μείωσε τα επιτόκια στο μηδέν και εκτέλεσε ένα ποσοτικό πρόγραμμα κολοσσό ύψους 700 δισεκατομμυρίων δολαρίων με σκοπό την οικονομική χαλάρωση από τη ζημιά που προκλήθηκε από την πανδημία (5).
Από την άλλη πλευρά, η άνοδος των επιτοκίων εκτιμάται ότι θα έχει αρνητική επίπτωση στα χρηματιστήρια (6) και, πλέον, οι αγορές των κρυπτονομισμάτων θεωρείται ότι κινούνται συντονισμένα με αυτά (7).
(Πηγή: IMFBlog. Link: https://blogs.imf.org/2022/01/11/crypto-prices-move-more-in-sync-with-stocks-posing-new-risks/#)
Έτσι, με το Economist Intelligence Unit να εκτιμά 7 αυξήσεις των επιτοκίων μέσα στο 2022, φτάνοντας το 2.9% στις αρχές του 2023 (8) γίνεται κατανοητό ότι στους ερχόμενους μήνες θα παρατηρηθούν πρωτόγνωρες καταστάσεις. Για αυτό, φαίνεται ότι η παρούσα κατάσταση ωθεί κάθε επενδυτή να εστιάζει σε μακροοικονομικούς παράγοντες όπως αναφέρει και σχετικό άρθρο στο Bloomberg (9).
Τα επιτόκια
Αλλαγές των επιτοκίων έχουν θετικές και αρνητικές επιπτώσεις στις αγορές. Στη θεωρία, η αύξηση των επιτοκίων προκαλεί πτώση στις αγορές ενώ η μείωση αυτών προκαλεί άνοδο (10). Βέβαια, στη πράξη, οι επιπτώσεις πάνε βάσει των εκτιμήσεων των επενδυτών. Δηλαδή, αν υπάρξει τόση αύξηση όση εκτιμάται, οι αγορές είναι πιθανό να έχουν θετική πορεία και αυτό διότι για τους επενδυτές η σιγουριά είναι ύψιστης σημασίας. Αν υπάρχει μικρότερη από την εκτιμώμενη αύξηση (ή και μείωση) των επιτοκίων τότε η άνοδος θα είναι ακόμη μεγαλύτερη. Αν, από την άλλη, υπάρξει μεγαλύτερη αύξηση από την εκτιμώμενη τότε οι αγορές πιθανά θα έχουν πτωτική πορεία.
Οι εκτιμήσεις των επενδυτών για τα επιτόκια απορρέουν από το Διοικητικό Συμβούλιο της Federal Reserve, με ιδιαίτερη βαρύτητα στον πρόεδρο της Jerome Powell. Στη πράξη, οι δηλώσεις των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου σε σχετικά συνέδρια και συνεντεύξεις αποτελούν τα στοιχεία που προκαλούν τις εκτιμήσεις.
Οι αποφάσεις για την πορεία των επιτοκίων ανακοινώνονται κατά τις μηνιαίες συνεντεύξεις (press conference) τύπου της Federal Reserve. Στο παρακάτω link θα βρείτε το πρόγραμμα των ερχόμενων press conferences. Εδώ.
Η τελευταία ενημέρωση σύμφωνα με σχετικό άρθρο του CNBC αναφέρει ότι πιθανότατα η άνοδος των επιτοκίων θα είναι μεγαλύτερη από την αναμενόμενη (11).
Ο πληθωρισμός
Ο επόμενος μακροοικονομικός παράγοντας είναι ο πληθωρισμός του αμερικανικού δολαρίου. Συνοπτικά, ο πληθωρισμός είναι η μείωση της αγοραστικής ισχύς ενός νομίσματος στο χρόνο (12). Για τη μέτρηση του πληθωρισμού των ΗΠΑ οι πιο γνωστοί δείκτες είναι ο Consumer Price Index (CPI) και ο Personal Consumption Expenditures (PCEs). Ο CPI υπολογίζει την μηνιαία μεταβολή των τιμών που πληρώνουν οι καταναλωτές. Αυτό πρακτικά επιτυγχάνεται μέσω της σύγκρισης της τιμής ενός καλαθιού αποτελούμενο από κάποια προϊόντα και υπηρεσίες που αντιπροσωπεύουν το σύνολο των αναγκών των καταναλωτών (13).
Ο δείκτης PCE υπολογίζεται και αυτός μηνιαία και καταγράφει που και πόσο από το εισόδημα τους ξοδεύουν τα νοικοκυριά των ΗΠΑ. Η διαφορά μεταξύ των δύο δεικτών είναι ότι ο CPI καταγράφει τις τιμές συγκεκριμένων προϊόντων και υπηρεσιών ενώ ο PCE λαμβάνει υπόψη ότι εάν ένα προϊόν ή υπηρεσία γίνει αρκετά ακριβό, οι καταναλωτές θα επιλέξουν κάποιο υποκατάστατο (14).
Πρακτικά, η Federal Reserve αυξάνει τα επιτόκια με σκοπό τη μετρίαση του πληθωρισμού (15). Βέβαια, θεωρείται ότι ο πληθωρισμός δύναται να παραμείνει υψηλός για δεκαετίες με στάσιμη ανάπτυξη -μια κατάσταση που ονομάζεται στασιμοπληθωρισμός ή Stagflation- (16,17,18,19,20). Από την άλλη, η αγορά αναζητά ενδείξεις ότι ο πληθωρισμός έφτασε στη κορυφή (Peak inflation) για να μπορεί, έπειτα, να εκτιμηθεί η πορεία των επιτοκίων.
Όταν, δηλαδή, φτάσει στα peak ο δείκτης CPI για παράδειγμα, στη συνέχεια θα έχει πτωτική πορεία. Άρα, η πτωτική πορεία του πληθωρισμού θα δημιουργεί μικρότερη ανάγκη για την αύξηση των επιτοκίων από το Federal Reserve.
Ορισμένοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι τα peak πλησιάζουν (21, 22) κάτι που θα προκαλέσει μικρότερη αύξηση των επιτοκίων από ό,τι αναμένεται (23). Άλλοι ισχυρίζονται ότι ακόμη υπάρχουν περιθώρια για να φτάσει στα peak λόγω των αυξήσεων στων τιμών της ενέργειας, κάτι που ενισχύει τις ανησυχίες για στασιμοπληθωρισμό (24).
Στα παρακάτω links θα βρείτε το πρόγραμμα για τις επόμενες ανακοινώνεις του CPI και του PCE.
Επίλογος
Από το 2017 που ξεκίνησα τη μελέτη μου για τα κρυπτονομίσματα παρατηρώ ότι συχνά οι ενδιαφερόμενοι εστιάζουν κυρίως στα εξής ζητήματα. Αρχικά, σε κρατικές ή εταιρικές αποφάσεις που σχετίζονται με την υιοθέτηση (adoption) των κρυπτονομισμάτων (κυρίως του BTC).
Στη συνέχεια, σε διατάξεις των σχετικών κρατικών και τραπεζικών οργάνων (SEC, Feds, Commission κ.ά.) που τα περιορίζουν (όπως η απαγόρευση του mining του BTC από το Κινεζικό Κράτος). Τέλος, στις κινήσεις που εκτελούν οι ομάδες πίσω από τα μεγαλύτερα, σε κεφαλαιοποίηση, 100 projects.
Ίσως είναι αδύνατο, βέβαια, να επιτευχθεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση λαμβάνοντας όλες τις συνιστώσες που συνολικά θεσπίζουν τη πολυπλοκότητα των αγορών. Θεωρώ όμως εξαιρετικά σημαντικό για τους ενδιαφερόμενους να ενισχύουν τις αναλύσεις τους λαμβάνοντας υπόψη όσο το δυνατόν περισσότερους παράγοντες κοινωνικούς, πολιτικούς και οικονομικούς οι οποίοι ασκούν επιρροή στη κοινωνία και κατ’ επέκταση στις αγορές.
* Ο Χρήστος Αγγελόπουλος είναι μεταπτυχιακός φοιτητής του ΕΚΠΑ και θιασώτης των εναλλακτικών επενδύσεων
(1) CFI - Safe Haven. Link: https://corporatefinanceinstitute.com/resources/knowledge/trading-investing/safe-haven/
(2) CNBC - Gold is losing its status as an inflation hedge, two traders warn. Link: https://www.cnbc.com/2021/12/20/gold-is-losing-its-status-as-an-inflation-hedge-two-traders-warn.html
(3) WSJ - It’s the Worst Bond Market Since 1842. That’s the Good News. Link: https://www.wsj.com/articles/its-the-worst-bond-market-since-1842-thats-the-good-news-11651849380
(4) CNBC - Inflation rose 8.6% in May, highest since 1981. Link: https://www.cnbc.com/2022/06/10/consumer-price-index-may-2022.html
(5) CNN - Federal Reserve cuts rates to zero to support the economy during the coronavirus pandemic. Link: https://edition.cnn.com/2020/03/15/economy/federal-reserve/index.html
(6) Forbes - What Happens When The Fed Raises Interest Rates? Link: https://www.forbes.com/advisor/investing/fed-raises-interest-rates/
(7) IMFBlog - Crypto Prices Move More in Sync With Stocks, Posing New Risks. Link: https://blogs.imf.org/2022/01/11/crypto-prices-move-more-in-sync-with-stocks-posing-new-risks/#
(8) The Gaurdian – Federal Reserve announces biggest interest rate hike since 2000. Link: https://www.theguardian.com/business/2022/may/04/fed-rate-increase-inflation
(9) Bloomberg - Lockstep Stock Market Is Forcing Everyone to Be a Macro Trader. Link: https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-06-03/lockstep-stock-market-is-forcing-everyone-to-be-a-macro-trader#xj4y7vzkg
(10) Investopedia - How Interest Rates Affect the U.S. Markets. Link: https://www.investopedia.com/articles/stocks/09/how-interest-rates-affect-markets.asp
(11) CNBC- Fed minutes point to more rate hikes that go further than the market anticipates. Link: https://www.cnbc.com/2022/05/25/fed-minutes-may-2022.html
(12) Investopedia – Guide to Inflation. Link: https://www.investopedia.com/terms/i/inflation.asp
(13) Investopedia – Consumer Price Index (CPI). Link: https://www.investopedia.com/terms/c/consumerpriceindex.asp
(14) Investopedia - Personal Consumption Expenditures (PCE). Link: https://www.investopedia.com/terms/p/pce.asp
(15) The New York Times - How Do Higher Interest Rates Bring Down Inflation? Link: https://www.nytimes.com/2022/05/14/business/inflation-interest-rates.html
(16) WSJ - Will Inflation Stay High for Decades? One Influential Economist Says Yes. Link: https://www.wsj.com/articles/inflation-high-forecast-economist-goodhart-cpi-11646837755
(17) Intelligencer - Maybe Inflation Will Stay This High Forever. Link: https://nymag.com/intelligencer/2022/03/maybe-inflation-will-stay-this-high-forever.html
(18) The World Bank - Stagflation Risk Rises Amid Sharp Slowdown in Growth. Link: https://worldbank.org/en/news/press-release/2022/06/07/stagflation-risk-rises-amid-sharp-slowdown-in-growth-energy-markets
(19) CBS News - What is stagflation, and should we be worrying about it? Link: https://www.cbsnews.com/news/what-is-stagflation-inflation-cbs-news-explains/
(20) World Economic Forum - Why is inflation so high and will it stay that way? An economist explains. Link: https://www.weforum.org/agenda/2022/05/inflation-rising-economist-explains/
(21) Yahoo Finance - Why Peak Inflation Is Near, According to Experts Who Bet on Short-Lived Price Rises. Link: https://finance.yahoo.com/news/team-transitory-back-warning-big-210000972.html
(22) CNN Business - Has inflation reached a peak? Three signs that prices could soon come down. Link: https://edition.cnn.com/2022/05/01/investing/stocks-week-ahead/index.html
(23) Reuters - Peak interest rates may be lower than expected as growth slowdown looms. Link: https://www.reuters.com/markets/europe/peak-interest-rates-may-be-lower-than-expected-growth-slowdown-looms-2022-05-27/
(24) Bloomberg - El-Erian Warns Inflation Has Yet to Peak as Energy Prices Rise. Link: https://www.bloomberg.com/news/articles/2022-06-09/el-erian-warns-inflation-hasn-t-peaked-as-energy-prices-rise#xj4y7vzkg
** Το άρθρο δεν αποτελεί προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερόμενων τίτλων. Παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς