Το Νταβός των φτωχών και ο ρόλος του Bitcoin

Στο Bitcoin Beach του Ελ Σαλβαδόρ περιηγήθηκαν 90 αξιωματούχοι από 32 κεντρικές τράπεζες και 12 χρηματοπιστωτικές αρχές (σε σύνολο 44 χώρες) αναπτυσσόμενων χωρών από την Αφρική, την Ασία και τη Λατινική Αμερική. Κατέβασαν στο κινητό και χρησιμοποίησαν τα δικά τους ηλεκτρονικά πορτοφόλια, πραγματοποιώντας αγορές στα τοπικά καταστήματα. Το Ελ Σαλβαδόρ είναι πραγματικά ένας μεγάλος Εκθεσιακός Χώρος για τη χρήση του Bitcoin.

Πού βρέθηκαν όλοι αυτοί στη χώρα της Λατινικής Αμερικής; Συμμετείχαν σε συνέδριο που οργάνωσε ο Πρόεδρος Nayib Bukele στις αρχές της εβδομάδας, για να συζητήσουν την οικονομική ένταξη, την ψηφιακή οικονομία, τις τραπεζικές συναλλαγές και τα οφέλη που έχει η ανάπτυξη του Bitcoin στη χώρα τους, όπως εξήγησε ο ίδιος. 

Σήμερα, που θα αποχωρήσουν για την πατρίδα τους, στις αποσκευές τους θα έχουν αναμνηστικά δώρα μπλουζάκια και καπέλα με το σήμα του Bitcoin. (Παρόμοια αντικείμενα θα βρείτε και στον σπόνσορα του καναλιού μας, το https://www.cryptoverse.gr/. Tip: Αν βάλετε στη φόρμα παραγγελίας τον κωδικό Vasilis15, μπορείτε να τα αγοράσετε με 15% έκπτωση).

Η πορεία την τελευταία δεκαετία

Όσο αρνητικά προδιατεθειμένος και να είναι κάποιος για το Bitcoin, δεν μπορεί να μην αισθανθεί δέος για την πορεία που έχει διανύσει μέσα σε λιγότερο από 10 χρόνια. Πριν από λίγους μήνες, αν προέβλεπε κάποιος συνάντηση 44 εκπροσώπων κεντρικών τραπεζών για να διαπιστώσουν στην πράξη πώς λειτουργεί το Bitcoin ως επίσημο νόμισμα κράτους, θα πιστεύαμε πως το έσκασε από κάποιο άσυλο. Κι όμως, αυτό ακριβώς έγινε.

Το Bitcoin Magazine έκανε τη σύγκριση δύο φωτογραφιών. Στην αριστερή, είχε τον «δικό μας» Ανδρέα Αντωνόπουλο σε ένα συνέδριο του 2013, όπου εξηγούσε σε μια σχεδόν άδεια αίθουσα τη λειτουργία και τη χρησιμότητα του Bitcoin. Στη δεξιά, την αναμνηστική φωτογραφία που έβγαλαν όλοι οι 90 συμμετέχοντες, ρυθμιστές του τραπεζικού συστήματος των χωρών τους.

Για την ιστορία, να αναφέρουμε πως παραβρέθηκαν εκπρόσωποι από Παραγουάη, Αγκόλα, Γκάνα, Ναμίμπια, Ουγκάντα, Μαδαγασκάρη, Αϊτή, Ιορδανία, Γκάμπια, Πακιστάν, Ονδούρα, Μαλδίβες, Ρουάντα, Κόστα Ρίκα, Ισημερινός, Αίγυπτο, Ιορδανία, Νιγηρία, Δομινικανή Δημοκρατία, Κονγκό, Γουινέα, Μαρόκο, Σιέρα Λεόνε, Ζάμπια, Μογγολία, Μαλάουι, Σουδάν, Αρμενία, Λιβερία και άλλες χώρες.

Εδώ να επισημάνουμε πως το πρώτο παγκόσμιο φόρουμ του Bitcoin θεωρήθηκε ανάξιο προσοχής και ότι δεν καταλαμβάνει χώρο σε πολλά διεθνή οικονομικά μέσα. Λες και συμβαίνει κάθε ημέρα να συγκεντρώνονται για τον οποιοδήποτε λόγο αξιωματούχοι 44 κεντρικών τραπεζών από όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου!

Η σύγκριση με το Bretton Woods

Ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο είναι πως είτε κατά σύμπτωση είτε σκόπιμα, στο ιστορικό Συνέδριο που έλαβε χώρα στο Bretton Woods προς το τέλος του Β' Παγκόσμιου Πολέμου, πάλι είχαν μαζευτεί εκπρόσωποι από 44 κράτη. Τότε ήταν που αποφασίστηκε ότι το αμερικανικό δολάριο θα αποτελέσει το παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, το οποίο θα είχε κάλυψη και σταθερή ισοτιμία με τον χρυσό. Μια συμφωνία που όπως γνωρίζουμε καταργήθηκε μονομερώς από τις ΗΠΑ το 1971, με απόφαση του τότε Προέδρου Νίξον και η οποία οδήγησε στο σημερινό νομισματικό σύστημα των fiat χρημάτων.

Στην περίπτωση του Bretton Woods, τι κοινό είχαν οι χώρες που συμμετείχαν; Αποτελούσαν τις νικητήριες δυνάμεις που συμμάχησαν στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο εναντίον των δυνάμεων του Άξονα. Στην τωρινή συγκέντρωση, ο συνδετικός κρίκος των παρευρισκομένων ήταν πως εκπροσωπούν αναπτυσσόμενες χώρες.

Κράτη που σημαντικό κομμάτι (συχνά η πλεινότητα) του πληθυσμού δεν έχει πρόσβαση σε τραπεζικές υπηρεσίες ή ψηφιακές πληρωμές. Κάτι που στον σημερινό κόσμο σημαίνει καταδίκη σε φτώχεια. Χώρες που έχουν νιώσει τι σημαίνει πέφτω στην ανάγκη για «βοήθεια» από το ΔΝΤ. Που αμφισβητούν τη βασική υπόθεση εργασίας, πως ό,τι είναι σωστό για τις ΗΠΑ είναι σωστό και για τις φτωχές αφρικανικές ή ασιατικές χώρες.

Μια άλλη σημαντική διαφορά με τη διάσκεψη του Bretton Woods είναι πως ο Bukele δεν επιθυμεί να επιβάλει το δικό του νόμισμα στους υπόλοιπους, όπως έκαναν οι Αμερικανοί με το δολάριο. Δεν προσπαθεί να τους πείσει να εμπιστευτούν τον ίδιο ή την οικονομία της χώρας του. Κανείς και τίποτα δεν μπορεί να παρέμβει και να παραβιάσει τους κανόνες υπέρ του, όπως για παράδειγμα τη νομισματική πολιτική. Κανείς δεν μπορεί να δεσμεύσει ή να «κουρέψει» τις καταθέσεις. Κανείς νομοθέτης, χάκερ, κυβερνητικός, τραπεζίτης. Κανείς.

Η ζωή εκτός τραπεζικού συστήματος

Αν δεν έχεις δυνατότητα κατάθεσης των οικονομιών σου με τόκο, ειδικά στις αναπτυσσόμενες χώρες είσαι καταδικασμένος να βλέπεις να διαβρώνεται με ταχύ ρυθμό η αγοραστική αξία τους λόγω του πληθωρισμού και της υποτίμησης. Αν δεν μπορείς να δέχεσαι πληρωμές από μακριά, δεν θα μπορείς ποτέ να πουλήσεις τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες σου πέρα από ένα στενό τοπικό εύρος.

Αν δεν έχεις τη δυνατότητα να στέλνεις χρήματα, δεν θα μπορέσεις ποτέ να αξιοποιήσεις τις εμπορικές ευκαιρίες από αγαθά που βρίσκονται μακριά από την περιοχή που ζεις. Όταν είσαι αποκομμένος από τη χρηματοδότηση μέσω νόμιμων καναλιών, πέφτει κατ’ ανάγκη σε τοκογλυφικά κυκλώματα.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, 1,7 δισεκατομμύριο ενήλικες σε όλο τον κόσμο στερούνται βασικών τραπεζικών υπηρεσιών. Το νούμερο αυτό δεν είναι καθόλου μικρό και τελικά είναι σε βάρος όλων. Και δεν εννοούμε αναγκαστικά την ηθική του πλευρά, αλλά και την οικονομική. Έτσι και αλλιώς, η ηθική στον κυνικό κόσμο που ζούμε δεν είναι βασική προτεραιότητα. Ωστόσο, με οποιοδήποτε μέτρο και αν το υπολογίσεις, αν όλοι αυτοί οι ανθρώπινοι πόροι που τώρα χάνονται μπορούσαν να αξιοποιηθούν, είναι βέβαιο πως το παγκόσμιο ΑΕΠ θα αυξανόταν σημαντικά. Οι καταναλωτές θα είχαν πρόσβαση σε περισσότερα αγαθά και οι παραγωγοί σε περισσότερους πελάτες.

Πώς θα γίνει αυτό; Όταν εδραιωθεί η αντίληψη ότι πλέον υπάρχει η τεχνολογική δυνατότητα να υπάρξουν τραπεζικές υπηρεσίες χωρίς να απαιτούνται τράπεζες. Όπως πριν από λίγες δεκαετίες, οι άνθρωποι αντιλήφθηκαν πως για να στείλουν μια επιστολή δεν ήταν απαραίτητο να πάνε στο ταχυδρομείο, να χρησιμοποιήσουν χαρτί και φάκελο, να σαλιώσουν κάποιο γραμματόσημο. Αρκούσε να διέθεταν μια σύνδεση στο Internet, έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή ή κινητό τηλέφωνο και να κατεβάσουν δωρεάν μια απλή στη χρήση εφαρμογή.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Κεντρικής Τράπεζας της Παραγουάης, οι παρευρισκόμενοι επικεντρώθηκαν ακριβώς εκεί. Στην ανάπτυξη μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων και στη χρηματοδότηση ψηφιακών υπηρεσιών. Οι αξιωματούχοι που φιλοξενήθηκαν στο Ελ Σαλβαδόρ δεν είχαν ιδιαίτερη έως καμία κατανόηση του Bitcoin. Ωστόσο επιθυμούν να μάθουν πώς μπορούν να στείλουν απευθείας ηλεκτρονικά εμβάσματα άμεσα, ουσιαστικά χωρίς κόστος.

Στο Ελ Σαλβαδόρ το είδαμε να λειτουργεί στην πράξη σε εκατομμύρια ανθρώπους. Επί δεκαετίες οι μετανάστες έστελναν στους συγγενείς τους χρήματα (το 26% του ΑΕΠ της χώρας) και ένα ποσοστό από 10% έως 35% χανόταν στους ενδιάμεσους ενώ τώρα δεν πληρώνουν τίποτα. Μέσα σε έναν αιώνα λειτουργίας των παραδοσιακών χρηματοοικονομικών ιδρυμάτων, μόλις το 30% των πολιτών διέθεταν τραπεζικό λογαριασμό.

Με την εφαρμογή πληρωμών Chivo από το κινητό τηλέφωνο, μέσα σε ελάχιστους μήνες, 4 εκατομμύρια από τα 6,5 του γενικού πληθυσμού χρησιμοποιούν μια τραπεζική εφαρμογή που βασίζεται στην τεχνολογία του Bitcoin.

Τι έχουν κερδίσει οι κάτοικοι από το Chivo; Οποιοσδήποτε από τις ΗΠΑ στέλνει σε κάποιον στο Ελ Σαλβαδόρ ψηφιακά αμερικανικά δολάρια ή Bitcoin (ό,τι επιλέξει) σε λιγότερο από ένα λεπτό της ώρας. Και ο παραλήπτης λαμβάνει ολόκληρο το ποσό, δωρεάν, από την ασφάλεια του σπιτιού του. Δεν χρειάζεται να παίρνει το λεωφορείο να πάει στη δίπλα πόλη, όπου υπάρχει συνεργάτης της Western Union, για να παραλάβει χαρτονομίσματα, κινδυνεύοντας να τον κλέψουν συμμορίες που λυμαίνονταν τις περιοχές έξω από το κατάστημα.

Οι αντιδράσεις και τα συμπεράσματα

Δεδομένων των εχθρικών συναισθημάτων των κεντρικών τραπεζών σχετικά με την τεχνολογία των κρυπτονομισμάτων, η απόφαση του Bukele να φιλοξενήσει μια διεθνή διάσκεψη με εκπροσώπους τους από όλο τον κόσμο αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα. Αν και λίγη σημασία έχει η γνώμη του παραδοσιακού τραπεζικού συστήματος για το Bitcoin. Όπως λίγη σημασία είχε η γνώμη των ταχυδρόμων για το e-mail ή των έντυπων εφημερίδων για τα on-line ενημερωτικά sites.

Μέσα σε τρεις ημέρες, βίωσαν από πρώτο χέρι τα οφέλη που παρέχει το Bitcoin και οι εφαρμογές συστημάτων πληρωμών που σχεδιάζονται στην υποδομή του, κάνοντας τον κόσμο πιο διασυνδεμένο, οικονομικά πιο ελεύθερο. Με ποιο τρόπο ελαχιστοποιεί την ανισότητα ευκαιριών προς όφελος των λιγότερο ευνοημένων. Πώς εντάσσει στο σύστημα παραγωγής και διακίνησης αγαθών ακόμα και αυτούς που δεν διαθέτουν την «πολυτέλεια» ενός ανεπτυγμένου τραπεζικού συστήματος.

Θα έχει ενδιαφέρον να δούμε πώς θα αντιδράσουν, καθώς κινδυνεύουν αν το υιοθετήσουν στις χώρες τους, να μείνουν… άνεργοι. Επίσης ενδιαφέρον θα έχει και η αντίδραση του ΔΝΤ. Προειδοποίησε το Ελ Σαλβαδόρ να υπαναχωρήσει στο θέμα της υιοθέτησης του Bitcoin, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Η απόφασή τους να διακόψουν τις συζητήσεις για παροχή δανείου δεν έκαμψε τον Πρόεδρο Bukele, ο οποίος βρήκε άλλη διέξοδο για το ένα δισεκατομμύριο που ζητούσε προκειμένου να ανακουφίσει τη χώρα του από τις επιπτώσεις της πανδημίας.

Το Ελ Σαλβαδόρ ανοίγει και ταυτόχρονα δείχνει τον δρόμο. Το πρώτο βήμα είναι να εξασφαλίσεις σταθερότητα. Για αυτό τον ρόλο, το δολάριο είναι μάλλον το ιδανικότερο. Το δεύτερο είναι να έχεις πρόσβαση σε ένα νόμισμα, σε ένα περιουσιακό στοιχείο που συνεχώς σε βάθος χρόνου κερδίζει σε αξία, σε αναγνώριση και αναβαθμίζει τεχνολογικά τα συστήματα πληρωμών.

Αυτό τον ρόλο θα παίξει το Bitcoin, παρόλο που η συγκυρία δεν είναι καθόλου καλή. Η κυβέρνηση του Ελ Σαλβαδόρ χάνει το ένα τρίτο των κεφαλαίων της, μετατρέποντας τα δολάριά της σε Bitcoin, ως συναλλαγματικά αποθέματα. Οι απώλειες ανέρχονται σε 40 εκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με εκτίμηση του Bloomberg.

Η πρώτη δεκαετία του Bitcoin ήταν η φάση των ιδιωτών, του πειραματισμού. Πλέον μπήκαμε σε μια άλλη εποχή, όπου ασχολούνται μαζί του θεσμικά ιδρύματα. Εισηγμένες όπως η MicroStrategy και η Tesla το κρατάνε στους ισολογισμούς τους. Υπάρχουν ETFs του Bitcoin και επιχειρήσεις mining που διαπραγματεύονται στα χρηματιστήρια. Κυρίαρχα κράτη όπως το Ελ Σαλβαδόρ και η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία το έχουν υιοθετήσει ως επίσημο νόμισμά τους.

Ο ρυθμός αποδοχής καλπάζει, δεν προχωράει απλώς. Ο σπόρος φυτεύτηκε σε 44 χώρες, όπως ισχυρίστηκε ο Bukele. Μένει να δούμε τι καρπούς θα δώσει…

Σεμινάρια και βιβλίο για τα κρυπτονομίσματα

α) Τα πιο εξειδικευμένα σεμινάρια αφορούν την αποτελεσματική προστασία των δεδομένων σας από τους κακόβουλους. Θα μάθετε τρόπους με τους οποίους θα μπορείτε να περιηγείστε άφοβα και με ιδιωτικότητα στο διαδίκτυο. Επίσης πώς να φυλάξετε με μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια τα κρυπτονομίσματά σας και πώς μπορείτε να τα μεταβιβάσετε στους οικείους σας, σε περίπτωση ατυχήματος. Εισηγητής είναι ο κ. Αχιλλέας Βιέννας, διακεκριμένος ειδικός ερευνητής και πιστοποιημένος σύμβουλος σε θέματα κυβερνοασφάλειας.

β) Για εκείνους που προτιμούν την προσωπική επαφή, δίνεται η δυνατότητα να ενημερωθούν από τα ανανεωμένα on-line σεμινάρια με τον κ. Βασίλη Παζόπουλο, ζωντανά. Δύο μαθήματα συνολικής διάρκειας 9 ωρών σε ολιγομελή γκρουπ. Στο πρώτο, μαθαίνετε τις ιδιαιτερότητες του Bitcoin και τη διαφορά του με το ευρώ και τον χρυσό. Αναφερόμαστε επίσης στο Ethereum, σε μικρότερα νομίσματα και στα NFTs. Τη δεύτερη ημέρα, μαθαίνετε πώς να αγοράσετε και πώς να μεταφέρετε τα νομίσματά σας με τον οικονομικότερο και ασφαλέστερο τρόπο.

Σε όσους κάνουν το σεμινάριο ή αγοράσουν το βιβλίο, θα παρέχεται ΔΩΡΕΑΝ προνομιακή σχέση με το γνωστό ανταλλακτήριο Kraken. Συγκεκριμένα, αν επιθυμείτε να γίνετε πελάτες του Kraken, θα έχετε σχεδόν την ίδια αντιμετώπιση που έχουν οι VIP πελάτες του.

Συμμετοχή μπορείτε να δηλώσετε στο https://www.media2day.gr/seminars

Από το ίδιο link μπορείτε να προμηθευτείτε και το βιβλίο «Το επενδυτικό εγχειρίδιο του Bitcoin».

* Το άρθρο δεν αποτελεί προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερόμενων τίτλων. Παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς.