Γιατί ο πόλεμος στην Ουκρανία εκτοξεύει το Bitcoin

Μέχρι στιγμής οι εξελίξεις έχουν αιφνιδιάσει όλους όσοι τις παρακολουθούν. Ελάχιστοι ανέμεναν καθολική επίθεση των Ρώσων. Ξαφνιάστηκαν οι περισσότεροι από τη σθεναρή αντίσταση των Ουκρανών. Ουσιαστικά κανείς δεν ανέμενε ενεργοποίηση εντολής ύψιστης ετοιμότητας για τα πυρηνικά. Ήταν έκπληξη η αντίδραση, η συσπείρωση, η ομοφωνία και η ταχύτητα λήψης αποφάσεων από την ΕΕ. Ο νόμος των πιθανοτήτων έχει ηττηθεί κατά κράτος, όπως πολύ σωστά παρατήρησε ο χρηματιστής Θεόδωρος Γιαμιάς.

Συνεπώς τι άλλο μένει να συμβεί από εδώ και πέρα, εκτός από το απίθανο; Και όντως συνέβη. Μέσα στα αποκαΐδια του πολέμου, προς έκπληξη όλων, άρχισε να λάμπει το Bitcoin. Όταν λέμε «όλων» όμως, δεν εννοούμε ακριβώς «όλων». Οι ελάχιστοι συνειδητοποιημένοι του χώρου των κρυπτονομισμάτων το είχαν αντιληφθεί.

Με τον όρο συνειδητοποιημένοι αναφερόμαστε σε εκείνους που έχουν αντιληφθεί τις μοναδικές απελευθερωτικές τεχνολογικές δυνατότητες του Bitcoin. Όχι εκείνους που αντιμετωπίζουν τα κρυπτονομίσματα μόνο ως τρόπο για γρήγορο και εύκολο πλουτισμό και το Bitcoin ως ένα απλό χρηματιστηριακό τίτλο.

Όπως είχαμε γράψει, με αφορμή τις αποφάσεις της κυβέρνησης του Καναδά να κατάσχουν τα χρήματα των διαδηλωτών, τους περιορισμούς των Δυτικών έναντι του ρωσικού τραπεζικού συστήματος και ανάγκης για άμεση χρηματοδότηση των Ουκρανών, όλα αυτά αποτελούν την καλύτερη διαφήμιση του Bitcoin και του οικοσυστήματος που έχει δημιουργηθεί γύρω του. Η αγορά των κρυπτονομισμάτων μπορεί να βιώνει αναταράξεις, αλλά διαθέτει πλεονεκτήματα που θα αναγνωριστούν μεσοπρόθεσμα. Οι ιδιότητές τους τα καθιστούν πιο πολύτιμα από ποτέ.

Ποιες είναι αυτές οι ιδιότητες; Ότι το Bitcoin δεν μπορεί να κατασχεθεί. Δεν μπορεί να εμποδιστεί να μεταφερθεί. Φυλάσσεται εύκολα και χωρίς κόστος από τα ίδια τα άτομα που δεν χρειάζεται να εμπιστευτούν κανέναν να κρατάει χρήματα για λογαριασμό τους, όπως τις τράπεζες. Για πρώτη φορά στην ανθρώπινη ιστορία, ο απλός πολίτης μπορεί να αμυνθεί τόσο αποτελεσματικά έναντι στην αυθαιρεσία της εξουσίας.

Η πανδημία και η εκτεταμένη έκχυση ρευστότητας από τις κεντρικές τράπεζες ανέδειξε το χαρακτηριστικό της σπανιότητας του Bitcoin, εκτοξεύοντας την τιμή του από τις 10.000 δολάρια στις 65.000 μέσα σε ένα εξάμηνο.

Με παρόμοιο τρόπο, οι προσφυγικές ροές, οι αυταρχικές ενέργειες των κυβερνήσεων και τα capital controls, θα αναδείξουν τις ιδιότητες της ελευθερίας. Της άμεσης μεταφοράς οπουδήποτε στον κόσμο, της ουσιαστικά δωρεάν διαφύλαξης πλούτου εκτός τραπεζικού συστήματος. Ταυτόχρονα βέβαια με την εγγυημένη σπανιότητα, την οποία δεν μπορεί να διαταράξει καμία κυβερνητική εξουσία.

Αυτά που ισχυρίζονταν οι λίγοι (few) πλέον διαπιστώνεται να ισχύουν στην πράξη από όσους έχουν στρέψει τα βλέμματά τους στον πόλεμο της Ουκρανίας. Και αυτοί είναι πολλοί. Είτε ως άμεσα εμπλεκόμενοι είτε ως ανήσυχοι παρατηρητές. Μαθαίνουν πως η τεχνολογία των κρυπτονομισμάτων δεν αφορά μόνο φτηνό κόστος συναλλαγών και μια κερδοσκοπική μανία.

Οι ενάντιοι του Bitcoin μπορεί να το μισούν, μπορεί να επιθυμούν να το απαγορεύσουν, όμως σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να ισχυριστούν πλέον ότι πρόκειται για ένα άχρηστο Ponzi. Η δυνατότητα μετακίνησης αξίας χωρίς να παρεμβαίνει κάποιο τρίτο μέρος αποτελεί θέμα εθνικής ασφάλειας για τα κράτη και προστασίας του ατομικού πλούτου για ιδιώτες και επιχειρήσεις.

Όπως παραδέχεται το Bloomberg, το Bitcoin φαίνεται να προσελκύει ταυτόχρονα Ουκρανούς και Ρώσους, οι οποίοι στρέφονται εκεί υπό τον φόβο της υποτίμησης των εθνικών τους νομισμάτων, τους περιορισμούς στις συναλλαγές και την πρόσβαση στα χρήματά τους. Πράγματι, είναι αξιοσημείωτο ότι λίγες ημέρες από τότε που συνέβη ένα εξαιρετικής σημασίας και σπουδαιότητας γεωπολιτικό και στρατιωτικό γεγονός, μια παγκόσμιου μεγέθους αναστάτωση στην πολιτική και οικονομική σκηνή, το Bitcoin ξεπερνά τον χρυσό.

Η τιμή του Bitcoin, όπως παρατηρούμε στο ωριαίο διάγραμμα, σκαρφάλωσε 17% τις τελευταίες ώρες. Ξεπέρασε με χαρακτηριστική ευκολία την αντίσταση γύρω από τις 40.000 δολάρια. Επίσης σε διψήφια ποσοστά ανόδου κινήθηκαν τα κυριότερα από τα υπόλοιπα κρυπτονομίσματα. Από αυτά ξεχωρίζει για άλλη μία φορά το Terra, που ανέβηκε 25% τις τελευταίες 24 ώρες.

Ποιο είναι το νέο δεδομένο; Η κίνηση καθοδηγείται από ανθρώπους που έχουν ανάγκη για πρόσβαση σε χρήματα που μπορούν να εμπιστευτούν. Που θέλουν να τοποθετήσουν τα κεφάλαιά τους κάπου όπου δεν κινδυνεύουν από περιορισμούς. Δεν είναι τυχαίο ότι η τιμή άρχισε να ανεβαίνει με έντονο ρυθμό λίγες στιγμές μετά την ανακοίνωση των ρωσικών αρχών ότι απαγορεύει στους πολίτες της να στέλνουν χρήματα στο εξωτερικό.

Όπως ισχυρίζονται από το Bloomberg, το αφήγημα του Bitcoin ως «ψηφιακού χρυσού» είχε αποδυναμωθεί τους τελευταίους μήνες, καθώς η συσχέτιση μεταξύ της αγοράς των crypto και της αμερικανικής χρηματιστηριακής αγοράς είχε αυξηθεί. Ωστόσο εξακολουθεί να είναι αλήθεια πως ορισμένοι προτιμούν το Bitcoin κατά τη διάρκεια απρόβλεπτων συνθηκών. Από ό,τι αναφέρουν, ο όγκος συναλλαγών στο Bitcoin από το ρωσικό νόμισμα αυξήθηκε κατά 121% σε εβδομαδιαία βάση, σύμφωνα με τα στοιχεία της CoinShares. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με το ουκρανικό εθνικό νόμισμα..

Σημαντικό είναι πως το ένα μετά το άλλο, τα μεγάλα ανταλλακτήρια, όπως τα Binance, Coinbase, Kraken κ.λπ., αρνούνται να παγώσουν μονομερώς λογαριασμούς Ρώσων, παρά τις εκκλήσεις της Ουκρανίας. Όπως ισχυρίζονται, τα κρυπτονομίσματα προορίζονταν να προσφέρουν μεγαλύτερη οικονομική ελευθερία στους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο.

Αν σας φαίνεται αυτονόητο το ότι δεν πρέπει να παγώσουν λογαριασμούς εκατομμυρίων αθώων χρηστών, μάλλον δεν έχετε δει τι γίνεται σε όλο τον κόσμο. Ακόμα και οι Ελβετοί παγώνουν τα ρωσικά assets, παίρνοντας αποστάσεις από την παραδοσιακή τους ουδετερότητα.

Θα μπορούσαν να κάνουν κάτι διαφορετικό οι Ελβετοί; Μάλλον όχι. Οι ελβετικές τράπεζες έχουν ήδη εγκαταλείψει το περίφημο απόρρητό τους πριν από 9 χρόνια, προκειμένου να αποφύγουν την οργή της Ουάσιγκτον.

Βέβαια όπως έχουμε πει, προσοχή. Αν για τον οποιονδήποτε λόγο θελήσουν οι αρχές μιας χώρας να πούνε σε κάποιο ανταλλακτήριο να τους δώσει τα στοιχεία του χρήστη, πόσα χρήματα διαθέτει ο λογαριασμός και ακόμα και να τα παγώσει, δεν θα μπορούν να αρνηθούν. Απλά δεν μπορεί να αναγκάσει η ουκρανική κυβέρνηση να παγώσει τους λογαριασμούς κάποιων Ρώσων που μένουν στη Μόσχα ή στην Αθήνα. Όποιος θέλει να είναι 100% σίγουρος πως δεν θα ακουμπήσει τα χρήματά του το μακρύ χέρι του κράτους, θα πρέπει να τα έχει φυλαγμένα στα ιδιωτικά πορτοφόλια.

Μπορεί κάποιοι να το θεωρούν κακό, αλλά το μόνο στοιχείο που έμεινε να διαφυλάττει την ουδετερότητα είναι το Bitcoin. Το Bitcoin είναι ελευθερία. Ελεύθερος είναι να το διακινεί και όποιος είναι απέναντί μας, όχι μόνο αυτός που μας αρέσει. Ακόμα και αν θα ήθελαν οι φίλοι του να προδώσουν αυτές τις αρχές, δεν μπορούν να κάνουν κάτι. Δεν καθορίζουν εκείνοι τις ιδιότητες του Bitcoin.

Να ανησυχούν λοιπόν όσοι έχουν Bitcoin, μήπως αποφασίσει η αμερικανική κυβέρνηση να επιτεθεί εναντίον τους; Σίγουρα δεν είναι όμορφο να σε προκαλεί ο πιο δυνατός στην αίθουσα. Τι θα μπορούσε να κάνει όμως; Όχι πολλά. Υπάρχουν πολλοί θεωρητικοί τρόποι να επιτεθείς στο Bitcoin, αλλά πρακτικά κανείς δεν έχει αποδειχθεί εφαρμόσιμος. Όποιος αμφιβάλλει ακόμα και σήμερα, μπορεί να ρωτήσει τις κινεζικές αρχές.

Τελικά αυτό το Bitcoin δεν λέει να πεθάνει! Παρόλο που τόσοι οικονομολόγοι, αναλυτές, τραπεζίτες, επενδυτικοί σύμβουλοι, ακόμα και νομπελίστες, το είχαν καταδικασμένο. Ταιριάζουν στην περίπτωση τα λόγια του ποιητή Ντίνου Χριστιανόπουλου: «Και τι δεν κάνατε για να με θάψετε. Όμως ξεχάσατε πως ήμουν σπόρος».

* Το άρθρο δεν αποτελεί προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερόμενων τίτλων. Παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς.