Όταν στέλνεις σε κάποιον ευρώ μέσω e-banking, πατώντας το κουμπί ΣΤΕΙΛΕ, το αίτημα μεταφέρεται στον κεντρικό server της τράπεζας. Από εκεί τα υπολογιστικά συστήματα της τράπεζας εξετάζουν αν έχεις τα απαραίτητα χρήματα για τη συναλλαγή. Δεν μπορείς να δώσεις εντολή να φύγουν 1.000€, όταν εσύ στον λογαριασμό σου έχεις 500€. Θα σου κόψει την εντολή. Κατόπιν εξετάζουν ποιος είναι ο παραλήπτης. Αν βρίσκεται στη «μαύρη λίστα» τους, δεν τα στέλνουν. Αν θες να στείλεις χρήματα σε χώρες που έχουν περιορισμούς λόγω κυρώσεων, όπως το Ιράν, πάλι δεν θα σταλούν. Μέχρι πρόσφατα, όσο είχαμε capital controls, ούτε στη διπλανή Ιταλία δεν επιτρεπόταν να στείλουμε.
Με το Bitcoin, ο ένας στέλνει στον άλλον απευθείας. Τα χρήματα πάνε από το ένα πορτοφόλι στο άλλο. Είτε βρίσκονται οι συναλλασσόμενοι δίπλα είτε στην άλλη άκρη του κόσμου. Δεν τους ελέγχει κανείς, δεν τους εμποδίζει κανείς, δεν καταγράφεται το όνομά τους πουθενά. Μόνο το «ψευδώνυμο».
Ποια είναι η τεράστια διαφορά στις δύο διαδικασίες; Όταν στέλνουμε χρήματα μέσω e-banking, η τράπεζα μας ειδοποιεί ότι «εγκρίθηκε» η συναλλαγή. Στην ίδια ενέργεια, το Bitcoin πορτοφόλι μας ειδοποιεί πως «επιβεβαιώθηκε». Η πράξη είναι η ίδια, αλλά η διαδικασία εντελώς διαφορετική. Η απόσταση μεταξύ τους είναι όση διαφορά έχει η έννοια της εξάρτησης με την ελευθερία.
Η συναλλαγή στην παραδοσιακή τραπεζική
Στις συναλλαγές μέσω τραπέζης, αναγκαστικά εμπιστεύεσαι το ίδρυμα που διενεργεί τη μεταφορά των χρημάτων ή τα ιδρύματα, αν εμπλέκεται παραπάνω από ένα. Άγνωστους σε εσένα ανθρώπους που πραγματοποιούν αδιαφανείς διεργασίες. Ωστόσο νιώθεις ασφάλεια. Γιατί; Επειδή κρύβουν το ρίσκο ανάμεσα σε στρώματα πολυπλοκότητας.
Πιο παλιά, τα πράγματα ήταν απλά. Οι κεντρικές τράπεζες εξέδιδαν νομίσματα τα οποία είχαν κάλυψη τον χρυσό στο χρηματοκιβώτιό τους. Τώρα είναι απλά χαρτιά και ψηφία που τυπώνονται αυθαίρετα. Πιστεύουμε πως έχουν αξία, όσο εμπιστευόμαστε την κυβέρνηση που εγγυάται για αυτά. Όπως εμπιστευόμαστε τις τράπεζες, όταν στέλνει ο Α χρήματα στον Β, να αφαιρέσουν αυτό το ποσό από τον Α, για να μην το ξοδέψει ξανά και ξανά. Είναι ένα παιχνίδι εμπιστοσύνης, που έχουμε εκπαιδευτεί να μην αμφισβητούμε. Και γι' αυτό δεν ενδιαφερόμαστε να μάθουμε πώς λειτουργεί ο μηχανισμός. Μέχρι να σταματήσει να δουλεύει.
Όταν καταθέτεις τα χαρτονομίσματά σου σε έναν τραπεζικό λογαριασμό, η τράπεζα δεν αναλαμβάνει την υποχρέωση να σου δώσει πίσω την αντίστοιχη αξία σε χρυσό. Αυτό έχει καταργηθεί εδώ και 50 χρόνια. Αυτό που υποχρεούται, είναι να κάνει μια καταγραφή, ότι μπορείς να δώσεις αυτή την αξία των χρημάτων σε κάποιον άλλο. Οι καταθέσεις αποτελούν παθητικό των εμπορικών τραπεζών. Το διευκρινίζουμε γιατί πρόκειται για μια συχνή παρανόηση. Τις καταθέσεις οι τράπεζες τις χρωστάνε. Είναι υποχρέωσή τους, όχι περιουσιακό στοιχείο.
Την ίδια ποσότητα χρημάτων, η κυβέρνηση υποχρεούται να δεχτεί για πληρωμή φόρων. Συνεπώς το τραπεζικό σύστημα σου χρωστάει κάτι που μπορείς να το ανταλλάξεις με φόρους. Αυτό σημαίνει νόμισμα fiat, όπως το ευρώ, το δολάριο και οποιοδήποτε άλλο κρατικό νόμισμα. Πρόκειται για χρήμα που εκδίδεται και επιβάλλεται με νόμο από την κυβέρνηση, βάσει μιας κοινωνικής αποδοχής. Αντιπροσωπεύει τα στοιχεία παθητικού (υποχρεώσεις) της Κεντρικής Τράπεζας και τις καταθέσεις στις εμπορικές τράπεζες. Δεν καλύπτεται από αποθεματικό άλλων υλικών (π.χ. χρυσός) και επομένως στερείται κάποιας εσωτερικής αξίας (intrinsic value), έστω και έμμεσα.
Αν μεταφέρεις χρήματα από ένα λογαριασμό σε ένα άλλο της ίδιας τράπεζας, τότε μεταβάλλονται τα στοιχεία του καθολικού της τράπεζας. Αν στείλεις σε άλλη τράπεζα, μεταβάλλει η άλλη το καθολικό της. Για να επιτευχθεί η ισορροπία, πρέπει να παρέμβει κάποιος άλλος. Ποιος; Η κεντρική τράπεζα. Η επικεφαλής ενός κλειστού συστήματος. Αν επιθυμείς να στείλεις χρήματα σε άλλη χώρα, ανεβαίνεις βαθμό πολυπλοκότητας. Βάζεις να επικοινωνήσουν μεταξύ τους δύο κλειστά κυκλώματα.
Τελικά έχουμε ένα σύστημα από καθολικά, που έχει αποδεχτεί η κοινωνία. Το ευρώ είναι legal tender (νόμιμο μέσο συναλλαγών). Υποχρεούται να το δεχτεί κάποιος για να εξοφλήσει τις υποχρεώσεις σου. Τι σημαίνει αυτό; Ότι αν ζητήσεις ένα κιλό αχλάδια και προσφέρεις 5€ στον μανάβη, εκείνος δεν είναι υποχρεωμένος να τα πάρει. Από τη στιγμή όμως που στα παραδώσει, έχει δημιουργηθεί μια υποχρέωση, ένα χρέος. Τότε υποχρεούται βάσει νόμου να τα δεχτεί.
Η συναλλαγή με Bitcoin
Το Bitcoin δεν χρειάζεται θεματοφυλακή. Η πιστοποίηση της ιδιοκτησίας γίνεται από το ίδιο το δίκτυο. Με ένα κοινό λάπτοπ μπορεί να ελεγχθεί η προσφορά χρήματος και να επικυρώσει τις ίδιες του τις συναλλαγές. Μέσα σε μισή ώρα πραγματοποιείς ασφαλείς διεθνείς διακανονισμούς. Οπουδήποτε. Τα φυσικά σύνορα δεν έχουν σημασία. Σαν να στέλνεις ένα e-mail.
Ένα πορτοφόλι στέλνει σε ένα άλλο πορτοφόλι, άμεσα, με το πάτημα ενός κουμπιού. Η αλλαγή ιδιοκτησίας καταγράφεται σε μια βάση δεδομένων στο blockchain, η οποία προστατεύεται από ισχυρή κρυπτογραφία.
Κάθε συναλλαγή που έχει πραγματοποιηθεί, όσο μικρή ή μεγάλη και να είναι, σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή, είναι καταγεγραμμένη στο blockchain. Δεν μπορεί να αλλοιωθεί ή να σβηστεί. Σαν ένα τεράστιο excel που δεν βρίσκεται σε έναν υπολογιστή, αλλά ταυτόχρονα σε εκατοντάδες χιλιάδες, διασκορπισμένους σε όλο τον κόσμο. Εκεί φαίνεται δημόσια η ποσότητα των νομισμάτων που βρίσκονται σε κάθε πορτοφόλι.
Η ιδιαιτερότητα της αρχιτεκτονικής του το καθιστά ένα εργαλείο που εμποδίζει τη διαφθορά. Σκεφτείτε να υπήρχε η δυνατότητα να ακολουθήσεις τη διαδρομή του χρήματος μέχρι και στο τελευταίο σεντ που ξοδεύει η κυβέρνηση ή κάποιος ανώτατος αξιωματούχος. Ποιος δεν επιθυμεί να υπάρχει αυτή η δυνατότητα; Είναι προφανές: αυτοί που διακινούν το δημόσιο χρήμα. Αυτός είναι ένας βασικός λόγος που αντιδρούν όσοι βρίσκονται στην εξουσία. Όσοι τουλάχιστον αντιλαμβάνονται πώς δουλεύει. Μην έχετε την αυταπάτη ότι είναι πολλοί.
Αν είσαι όμως ένας νουνεχής, απλός φορολογούμενος πολίτης, για ποιο λόγο να μη θέλεις ουσιαστικό έλεγχο για το πού ξοδεύονται τα χρήματά σου; Αν υπάρχει μια κατηγορία ανθρώπων που μας έχουν αποδείξει πως δεν πρέπει να έχουμε εμπιστοσύνη, είναι οι γραφειοκράτες και οι πολιτικοί. Οι ενδιάμεσοι, που η παρέμβασή τους μπορεί να καθορίσει το οικονομικό αποτέλεσμα με αδιαφανή κριτήρια. Εκεί η ιδιωτικότητα δεν είναι δικαίωμα. Η διαφάνεια αποτελεί -ή θα έπρεπε να αποτελεί- υποχρέωση. Εκεί που χρειάζεται η ιδιωτικότητα είναι στους απλούς πολίτες. Για αυτό κλείνουμε στα σπίτια μας τις κουρτίνες.
Το Bitcoin στον πυρήνα του είναι ένας μηχανισμός καταγραφής ανταλλαγών. Ο πιο ασφαλής μηχανισμός μετάδοσης πληροφορίας που έχει εφεύρει ο άνθρωπος μέχρι τώρα. Εκτός από τη διαφάνεια, αυτός ο μηχανισμός διαθέτει ένα καθοριστικό πλεονέκτημα, ειδικά σε περιόδους σφοδρής κρίσης. Η ανταλλαγή αξίας μπορεί να πιστοποιηθεί εκτός τραπεζικού συστήματος. Με παρόμοιο τρόπο που το επιτυγχάνει η κατοχή φυσικού χρυσού ή μετρητών.
Τελικές σκέψεις
Το Bitcoin είναι το e-mail του χρήματος, σε σχέση με την τράπεζα, που μοιάζει το ταχυδρομείο. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που γίνεται προσιτό στους νέους. Θυμηθείτε το ξεκίνημα του Internet. Οι παλαιότεροι έκαναν καιρό να εμπιστευτούν να στείλουν πληροφορίες σε άυλη μορφή. Προτιμούσαν τον φάκελο, το γραμματόσημο, τον ταχυδρόμο που το παρέδιδε σπίτι τους.
Οι νέοι έχουν παραστάσεις για το χρήμα σχεδόν αποκλειστικά ψηφιακές. Διαθέτουν άλλες δεξιότητες, καλύτερη εκπαίδευση, εξοικείωση στη νέα τεχνολογία. Αυτό που δεν έχουν όμως ακόμα είναι πλούτος. Αυτό νομοτελειακά είναι θέμα χρόνου να αλλάξει. Όταν περάσει στα χέρια τους, θα θελήσουν να διαφοροποιήσουν το χαρτοφυλάκιό τους. Να μην έχουν τις παραδοσιακές αξίες που κατείχαν οι παππούδες τους. Ο χρυσός αντιπροσωπεύει την παλιά, την κλασική οικονομία. Το Bitcoin την άυλη, την τεχνολογική.
Ένας από τους θρυλικούς διαχειριστές κεφαλαίων με τις καλύτερες αποδόσεις επί δεκαετίες, ο Paul Tudor Jones, ανέφερε πρόσφατα: «Αγοράζοντας χρυσό, ποντάρεις σε ένα δυστοπικό μέλλον, εναντίον της ανθρωπότητας. Αγοράζοντας Bitcoin, ποντάρεις στην ανθρώπινη δημιουργία, στην πρόοδο».
Τα νέα της αγοράς
Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά που κάνουν το Bitcoin ανώτερη νομισματική μορφή δεν είναι δυνατόν να μην εκτιμηθούν κάποια στιγμή. Το πότε θα φτάσουν σε ένα κρίσιμο μέγεθος οι ενημερωμένοι δεν μπορούμε να το γνωρίζουμε. Αυτό που γνωρίζουμε όμως είναι πως συνεχώς πληθαίνουν. Ήδη ο μέσος όρος των 7 ημερών του όγκου συναλλαγών στο Bitcoin έφτασε σε ιστορικό ρεκόρ, όπως βλέπουμε στο παρακάτω διάγραμμα.
Στο Ethereum, το δεύτερο σε δημοτικότητα και κεφαλαιοποίηση κρυπτονόμισμα, ο αριθμός των διευθύνσεων που κατέχουν έστω και μια μικρή ποσότητα Ether έφτασε και αυτός στο ανώτατο ιστορικό του σημείο. Τις 60.821.258 διευθύνσεις, σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών Glassnode.
Όσον αφορά την τιμή του Ethereum, αυτή την ώρα βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σημείο. Όπως βλέπουμε στο παρακάτω 4ωρο διάγραμμα, βρίσκεται στα όρια ενός τριγωνικού σχηματισμού (μπλε γραμμές). Αν ξεπεράσει τις 3.400 δολάρια, δεν είναι καθόλου απίθανο να βάζει πλώρη προς το προηγούμενο υψηλό των 4.400 δολαρίων.
Σεμινάρια και βιβλίο για το Bitcoin
Τα αναβαθμισμένα σεμινάρια ξαναρχίζουν σε λίγες ημέρες. Διεξάγονται on-line, ζωντανά και απευθύνονται σε όσους δεν έχουν εμπειρία από την αγορά των κρυπτονομισμάτων. Στην τιμή περιλαμβάνονται δύο μαθήματα συνολικής διάρκειας 6 ωρών σε γκρουπ 10 ατόμων. Στο πρώτο εξηγούμε τις ιδιαιτερότητες του Bitcoin, τη φιλοσοφία και τη λειτουργία του, καθώς και τη διαφορά του με το ευρώ (4 ώρες). Αναφερόμαστε επίσης στο Ethereum και τα NFTs.
Στο δεύτερο, την επόμενη ημέρα, βλέπουμε πώς δουλεύει στην πράξη. Σας δείχνουμε πώς μπορείτε να αγοράσετε με τον οικονομικότερο και ασφαλέστερο τρόπο, να φυλάξετε και να μεταφέρετε τα νομίσματά σας (2 ώρες). Τελειώνοντας θα έχετε αποκτήσει ένα μικρό ποσό από τα πρώτα σας κρυπτονομίσματα.
Συμμετοχή μπορείτε να δηλώσετε στο https://www.media2day.gr/seminars. Από το ίδιο link μπορείτε να προμηθευτείτε το βιβλίο «Το επενδυτικό εγχειρίδιο του Bitcoin». Το βιβλίο είναι μοιρασμένο σε δύο μέρη. Η πρώτη ενότητα αναφέρεται στο Βitcoin. Σε όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε για τη φιλοσοφία και τη λειτουργία των κρυπτονομισμάτων. Η δεύτερη ενότητα αποτελεί ένα πρακτικό επενδυτικό εγχειρίδιο. Περνάμε από το στάδιο του «γιατί να ασχοληθείτε», στο «πώς» να εμπλακείτε με τον πιο ασφαλή και αποτελεσματικό τρόπο.
Σε όσους κάνουν το σεμινάριο και αγοράσουν το βιβλίο, θα παρέχεται ΔΩΡΕΑΝ προνομιακή σχέση με το γνωστό ανταλλακτήριο Kraken. Συγκεκριμένα, αν επιθυμείτε να γίνετε πελάτες του Kraken, θα έχετε σχεδόν την ίδια αντιμετώπιση που έχουν οι VIP πελάτες του.
* Το άρθρο δεν αποτελεί προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερόμενων τίτλων. Παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς.