Αν κάτι έχει δαιμονοποιηθεί ιδιαίτερα στην αγορά των crypro, είναι η μεταβλητότητα. Παρουσιάζεται συνήθως σαν μια κακιά άσχημη μάγισσα, που μετατρέπει με τα ξόρκια της τα χρήματα και τις ελπίδες των επενδυτών σε στάχτη. Είναι όμως έτσι; Η υψηλή μεταβλητότητα που πράγματι εμφανίζεται συχνά στα κρυπτονομίσματα αποτελεί μειονέκτημα ή ένα από τα χαρακτηριστικά της;
Αδιαμφισβήτητα, για εκείνους που αποτελεί κίνδυνο είναι οι traders που χρησιμοποιούν μόχλευση. Ας υποθέσουμε ότι χρησιμοποιείς μόχλευση Χ20. Αυτό σημαίνει πως αν ο τίτλος που έχεις επενδύσει κάνει +5%, και έχεις ποντάρει στην άνοδο, τότε διπλασίασες το κεφάλαιο σου. Αν όμως κάνει -5%, τότε μηδένισες τα χρήματα που τοποθέτησες.. Αν όμως κάνει -5%, τότε μηδένισες τον λογαριασμό σου. Φαίνεται σαν κορώνα γράμματα, αλλά οι πιθανότητες δεν είναι 50-50. Είναι ξεκάθαρα εναντίον του trader, γι' αυτό θέλει τεράστια προσοχή από μέρους του. Γιατί; Επειδή ακόμα και σωστά να έχεις προβλέψει, για να βγεις κερδισμένος, θα πρέπει να πετύχεις την κατάλληλη στιγμή. Αν αγοράσεις και το Bitcoin κάνει μια προσωρινή υποχώρηση της τάξης του 5% πριν ανέβει (καθόλου ασυνήθιστο), τότε τα χρήματά σου θα έχουν χαθεί. Ίσως λοιπόν η πρόβλεψή σου να έχει επιβεβαιωθεί, αλλά εσύ να είσαι από τους χαμένους.
Αν συνυπολογίσεις πως η αγορά στα crypto δεν κλείνει ποτέ, λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο, ακόμα και τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες, τότε αντιλαμβάνεστε για ποιο λόγο σε βάθος χρόνου είναι ελάχιστοι αυτοί που είναι κερδισμένοι. Και φυσικά ανάμεσά τους δεν βρίσκεται κανείς αρχάριος.
Αντίθετα, από ό,τι έχει δείξει η ιστορία του Bitcoin, κερδισμένοι από την υψηλή μεταβλητότητα είναι μακροχρόνιοι επενδυτές, οι πιστοί του Bitcoin που δεν χρησιμοποιούν μόχλευση. Είτε επειδή αγόρασαν τα πρώτα χρόνια είτε επειδή μετατρέπουν σε τακτικά χρονικά διαστήματα τα ευρώ, τα δολάρια, τις στερλίνες τους, σε Bitcoin και Ethereum. Όσοι ακολουθούν αυτόν τον κανόνα, δεν βλέπουν ως κάτι κακό τη μεταβλητότητα, αλλά ως μια όμορφη, καλή νεράιδα που τους βοηθάει να εκπληρώσουν τις επιθυμίες τους.
Για να φτάσεις από μικρός να γίνεις μεγάλος, χρειάζεσαι το τυράκι των έντονων διακυμάνσεων, ώστε να προσελκύσεις την προσοχή. Δεν μεγαλώνεις γρήγορα αλλιώς. Μόνο η μεταβλητότητα σε πάει ψηλά, αλλά η πορεία δεν είναι ποτέ σε μια ευθεία. Φαίνεται ως τέτοια, αν κοιτάξεις το σημερινό διάγραμμα του Bitcoin.
Ωστόσο, κάνοντας ζουμ, θα δεις απότομες διακυμάνσεις που σε πετάνε έξω πολύ εύκολα. Όχι μόνο τρομακτικές πτώσεις αλλά και ιλιγγιώδεις ανόδους. Πόσο μπορεί να ανέβει ακόμα; Αυτό αναρωτιούνται στις ανόδους και πουλάνε. Πόσο μπορεί να πέσει παραπάνω πια; Αναρωτιούνται όσοι καίγονται να αγοράσουν. Σπάνια το πετυχαίνουν και οι μεν και οι δε. Είναι δύσκολο, καθώς κανείς δεν έχει εμπειρία από τέτοιου είδους χρηματιστηριακή αξία.
Την απόδειξη πως εκείνοι που λύγισαν ψυχολογικά και πούλησαν στην πρόσφατη διόρθωση ήταν κυρίως οι καινούργιοι στον χώρο, που δεν είχαν αντιληφθεί τι αξία έχει αυτό που κατείχαν, μας τη δίνει το παρακάτω διάγραμμα από τον αναλυτή με το ψευδώνυμο PlanB. Πούλησαν κυρίως όσοι είχαν αποκτήσει Bitcoin στα επίπεδα τιμών των 55.000-60.000 και 30.000-35.000 δολαρίων.
Είναι εντελώς απίθανο να ακολουθήσεις την τακτική της μακροχρόνιας διακράτησης, αν δεν έχεις πειστεί πως το Bitcoin δεν αποτελεί μια απλή χρηματιστηριακή αξία. Αν δεν γνωρίζεις για ποιο λόγο μεγάλα ονόματα της Wall Street το θεωρούν ως ανώτερο του χρυσού. Πώς στηρίζεται από την ισχυρότερη υπολογιστική ισχύ παγκοσμίως, η οποία έχει το επιπλέον πλεονέκτημα ότι είναι αποκεντρωμένη. Άρα απρόσβλητη σε παραποιήσεις. Δεν μπορεί να χακαριστεί, να σταματήσει η λειτουργία της, να παρεμποδιστεί η κυκλοφορία της πληροφορίας. Η πιο αξιόπιστη μορφή διακίνησης πληροφορίας που έχει γνωρίσει μέχρι σήμερα ο άνθρωπος.
Γιατί πιο αξιόπιστη; Σκεφτείτε πόσα backup μπορεί να έχει κάποιος σαν την Google; 2-3-5-10; Το Bitcoin έχει εκατοντάδες χιλιάδες διασκορπισμένα σε όλο τον πλανήτη. Γι' αυτό κανείς δεν μπορεί να τα αλλοιώσει. Γι' αυτό και ποτέ τα τελευταία 10 χρόνια δεν έχει σταματήσει η λειτουργία του, δηλαδή η δημιουργία των block κάθε 10’ κατά μέσο όρο. Όσο αυτή η λειτουργία συνεχίζεται κανονικά, αυτοί που αντιλαμβάνονται τον χώρο των crypto ως μια ανώτερη τεχνολογία δεν ανησυχούν καθόλου.
Αν σας φαίνεται μικρό κατόρθωμα, σκεφτείτε πως το Gmail μέχρι και πρόσφατα είχε σταματήσει να λειτουργεί για ώρες. Το ίδιο και το YouTube. Το Facebook κολλάει κατά καιρούς. Τα ίδια τα συστήματα της FED έπεσαν για 4 ώρες πριν ένα μήνα. Και όχι για πρώτη φορά.
Επίσης σκεφτείτε πόσοι επιχείρησαν να καταστρέψουν το δίκτυο του Bitcoin. Και δεν μιλάμε μόνο για το τραπεζικό σύστημα ή τα κράτη που βγάζει γλώσσα στην εξουσία τους. Αν είσαι ο καταπληκτικότερος χακεράς στον κόσμο και καταφέρεις να του δημιουργήσεις πρόβλημα, π.χ. αντί να βγαίνουν 900 νέα Bitcoin την ημέρα, να τα κάνεις 9.000 (ένα ψηφίο παραπάνω), τότε μπορείς να γίνεις ο πιο πλούσιος άνθρωπος στον κόσμο.
Πρώτα το σορτάρεις, μετά το χακάρεις, χάνει ο κόσμος την εμπιστοσύνη του και καταλήγει στο μηδέν. Θα έχεις βγάλει εκατοντάδες δισεκατομμύρια. Ακόμα δεν τα έχει καταφέρει κανείς.
Το Bitcoin αποτελεί μια υπερφυσική εφεύρεση που έλυσε ένα αιώνιο πρόβλημα. Την ασφαλή μεταφορά πληροφορίας, καθώς είναι το πιο ασφαλές δίκτυο που κατασκευάστηκε ποτέ, ισχυρίζεται ο Dan Tapiero, με 25ετή παρουσία στον χώρο των επενδύσεων, ένας από τους πιο διάσημους φανατικούς υποστηρικτές του χρυσού μέχρι πρόσφατα.
Η υιοθέτηση του Bitcoin, σύμφωνα με μια μελέτη της Deutsche Bank, συνεχίζεται με παρόμοιο ρυθμό που εξαπλωνόταν το Internet, για να απαντήσουμε στον Κρούγκμαν, ο οποίος θεωρεί τον ρυθμό εξάπλωσης μικρό, ως απόδειξη της αδυναμίας του Bitcoin. Όσο φούσκα αποδείχτηκε το Internet το 2005 ή το 2015, τόσο είναι το Bitcoin σήμερα.
Με τη νέα τεχνολογία και την ιδιότητά της να μεγεθύνεται εκθετικά, δηλαδή την επίδραση δικτύου (network effect) δεν τα πήγαινε ποτέ καλά, ο κατά τα άλλα συμπαθής νομπελίστας. Το 1998 είχε δηλώσει με στόμφο πως μέχρι την επόμενη δεκαετία, η επίδραση του Internet στην οικονομία θα είναι μικρότερη των fax συσκευών.
Ιδιαίτερη εντύπωση έκανε η νέα σε βάθος έρευνα που πραγματοποίησε και μοίρασε σε επιλεγμένους πελάτες της η Goldman Sachs, από την οποία βγαίνει το συμπέρασμα ότι τα crypto αποτελούν μια νέα κατηγορία περιουσιακών στοιχείων. Θυμίζουμε πως η συγκεκριμένη επενδυτική τράπεζα ήταν από τους μεγαλύτερους ενάντιους των κρυπτονομισμάτων. Πριν λίγους μήνες, είχε προβεί σε ολοκληρωμένη παρουσίαση ενώπιον των πελατών της, με την οποία ανώτερα στελέχη εξηγούσαν γιατί δεν θεωρούν το Bitcoin περιουσιακό στοιχείο. Όλοι το γυρνάνε σιγά σιγά.
Το μεγάλο στοίχημα είναι αν θα επικρατήσει η τεχνολογική καινοτομία που φέρνει το Bitcoin και το οικοσύστημα που έχει δημιουργηθεί γύρω του. Αν ναι, τότε η αξία του σε ελάχιστα χρόνια θα φτάσει σε επίπεδα που θεωρούνται με τα σημερινά δεδομένα δυσθεώρητα. Όπως φαίνονται τα σημερινά επίπεδα τιμών για όποιον είχε την προνοητικότητα να αγοράσει Bitcoin για μια χούφτα δολάρια το 2013. Σε αυτό το σενάριο, οι νέοι βαθύπλουτοι θα είναι όσοι έχουν Bitcoin στην κατοχή τους.
Υπάρχει πάντα βέβαια το ενδεχόμενο να ξεπεραστεί από κάτι άλλο, μια ακόμα ανώτερη τεχνολογία, η οποία όμως δεν έχει κάνει την εμφάνισή της ακόμα στο προσκήνιο. Όλα τα άλλα είναι απλώς ενδιάμεσοι σταθμοί. Το τρένο ξεκίνησε πριν από μια δεκαετία σχεδόν. Από τότε, έχει κάνει πολλές στάσεις. Το πού θα φτάσει δεν το ξέρει κανείς. Το σίγουρο είναι ότι έχει πολύ δρόμο ακόμα και όσο δεν αλλάζουν τα δομικά στοιχεία του Bitcoin, δεν έχουμε κανένα λόγο να αμφιβάλουμε για αυτό, όπως αναφέρει ο Αργύρης Ξάφης στο Twitter.
Είμαστε στη μετάβαση μιας νέας εποχής, κάτι που κάνει αυτή τη περίοδο συναρπαστική. Το ερώτημα δεν είναι αν το Bitcoin ή αν το Ethereum συναλλάσσονται αυτή τη στιγμή λίγο πάνω ή λίγο κάτω σε σχέση με την προηγούμενη ημέρα. Δεν είναι αυτή η μεγάλη εικόνα. Η μεγάλη εικόνα είναι να παρακολουθείς ή ακόμα καλύτερα να συμμετέχεις σε αυτή τη συναρπαστική εξέλιξη. Η εναλλακτική είναι να την αφήσετε να πάει χαμένη, αντιμετωπίζοντάς την σαν έναν απλό στοίχημα ή να τα μάθετε από τους τελευταίους και θα έχετε χάσει τις ευκαιρίες που δημιουργεί η μετάβαση στον νέο κόσμο. Στη νέα ψηφιακή πραγματικότητα, που θα αλλάξει ριζικά την οικονομία, τον τρόπο ζωής, την καθημερινότητά μας.
Το τίμημα των υψηλών αποδόσεων είναι η μεταβλητότητα. Όπως δήλωσε ο διάσημος επενδυτής Bill Miller, «Η διόρθωση του Βitcoin, αν και ακραία αν τη συγκρίνουμε με την αγορά των μετοχών, είναι σύμφωνη με τις κινήσεις που έχουμε δει πολλές φορές στο παρελθόν. Όποιος δεν αντέχει, ας πάει στις μετοχές». Εμείς θα προσθέταμε πως πάντα υπάρχει και η «σίγουρη» επιλογή των ομολόγων με αρνητικές αποδόσεις.
Ένας ακόμα διάσημος που αντιλήφθηκε τη σπουδαιότητα των κρυπτονομισμάτων είναι ο πρώην υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ και επικεφαλής οικονομολόγος της Παγκόσμιας Τράπεζας Larry Summers, ο οποίος δήλωσε πως τα crypto έχουν έρθει για να μείνουν και πως αντιλαμβάνεται το Bitcoin ως ένα είδος ψηφιακού χρυσού.
Δυστυχώς, εξαιτίας της πτώσης και της συνεχούς ροής ειδήσεων, πέρασε σχεδόν απαρατήρητη η τεράστια επιτυχία της Greek Cryptocurrency Community, που πέτυχε να φέρει στο meetup της τον Vitalik Buterin, όπου αναφέρθηκε στην προοπτική του Ethereum και τη γνώμη του για τη χρησιμότητα των memes νομισμάτων. Με την πρώτη ευκαιρία, θα κάνουμε ένα αφιέρωμα στο θέμα, δεν το έχουμε ξεχάσει.
Σεμινάρια και βιβλίο για το Bitcoin
Τα σεμινάρια διεξάγονται on-line, ζωντανά και απευθύνονται σε όσους δεν έχουν εμπειρία στην αγορά των κρυπτονομισμάτων. Στην τιμή περιλαμβάνονται δύο μαθήματα συνολικής διάρκειας 5,5 ωρών σε γκρουπ 10 ατόμων. Στο πρώτο εξηγούμε τις ιδιαιτερότητες του Bitcoin, τη φιλοσοφία και τη λειτουργία του, καθώς και τη διαφορά του με το ευρώ (3,5 ώρες). Στο δεύτερο, την επόμενη ημέρα, βλέπουμε πώς δουλεύει στην πράξη. Σας δείχνουμε πώς μπορείτε να αγοράσετε με τον οικονομικότερο και ασφαλέστερο τρόπο, να φυλάξετε και να μεταφέρετε τα νομίσματά σας (2 ώρες). Τελειώνοντας, θα έχετε αποκτήσει ένα μικρό ποσό από τα πρώτα σας κρυπτονομίσματα.
Συμμετοχή μπορείτε να δηλώσετε στο https://www.media2day.gr/seminars. Από το ίδιο link μπορείτε να προμηθευτείτε το βιβλίο «Το επενδυτικό εγχειρίδιο του Bitcoin». Το βιβλίο είναι μοιρασμένο σε δύο μέρη. Η πρώτη ενότητα αναφέρεται στο Βitcoin. Σε όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε για τη φιλοσοφία και τη λειτουργία των κρυπτονομισμάτων. Η δεύτερη ενότητα αποτελεί ένα πρακτικό επενδυτικό εγχειρίδιο. Περνάμε από το στάδιο του «γιατί να ασχοληθείτε», στο «πώς» να εμπλακείτε με τον πιο ασφαλή και αποτελεσματικό τρόπο.
Σε όσους αγοράσουν το βιβλίο, θα παρέχεται ΔΩΡΕΑΝ προνομιακή σχέση με το γνωστό ανταλλακτήριο Kraken. Συγκεκριμένα, αν επιθυμείτε να γίνετε πελάτες του Kraken, θα έχετε σχεδόν την ίδια αντιμετώπιση που έχουν οι VIP πελάτες του. Μέχρι τώρα ίσχυε μόνο για όσους έχουν παρακολουθήσει το σεμινάριο. Φυσικά το ίδιο προνόμιο θα έχουν και όσοι έχουν ήδη προμηθευτεί το βιβλίο. Θα ενημερωθούν σύντομα με e-mail για τη διαδικασία.
* Το άρθρο δεν αποτελεί προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερόμενων τίτλων. Παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς.